Nie żyje reżyser oscarowych "Pociągów pod specjalnym nadzorem"

Jirzi Menzel miał 82 lata. "Jureczku, nasz ukochany, najodważniejszy ze wszystkich odważnych. Wczoraj wieczorem w domu i w naszych ramionach, Twoje ciało opuściło nasz ziemski świat" - napisała na Facebooku w niedzielę żona reżysera.

Wpisowi towarzyszy emocjonalne nagranie wideo pokazujące Menzla w otoczeniu rodziny. W ostatnich latach reżyser borykał się z poważnymi problemami zdrowotnymi. Przed trzema laty przeszedł skomplikowaną operację głowy, po której przez kilka tygodni utrzymywany był w śpiączce farmakologicznej.

Jirzi Menzel wyreżyserował około dwudziestu filmów, w wielu pojawiał się jako aktor. Oscara za najlepszy film nieangielskojęzyczny otrzymał w 1967 roku za "Pociągi pod specjalnym nadzorem" według prozy Bohumila Hrabala.

Do książek Hrabala Menzel wracał jeszcze kilkakrotnie, realizując na przykład "Postrzyżyny", "Obsługiwałem angielskiego króla" lub "Skowronki na uwięzi", film zrealizowany w 1969 roku - jego premiera miała miejsce dopiero po upadku komunizmu, w 1990 roku. Film został uhonorowany na festiwalu w Berlinie Złotym Niedźwiedziem.

Menzel występował jako aktor w filmach realizowanych przez siebie i w innych produkcjach. Grał w "Skowronkach na uwięzi", ale także w "Małej apokalipsie" według Konwickiego, którą wyreżyserował Costa-Gavras. Wystąpił także w polsko-czeskiej koprodukcji "Operacja Dunaj" w reżyserii Jacka Głomba, komediodramacie o inwazji wojsk Układu Warszawskiego w 1968 roku.

Po raz ostatni na ekranie Menzel pojawił się w "Tłumaczu" Martina Szulika, który w 2018 roku okazał się rewelacją Berlinale.

W pierwszych komentarzach po informacji o śmierci Menzla podkreśla się, że był reżyserem, który nauczył Czechów kochać ich literaturę, oraz że po Vierze Chytilovej i Miloszu Formanie odszedł kolejny wybitny twórca światowego i czeskiego kina.