- Kobiety zgłaszają się do lekarza z problemem otyłości wcześniej niż mężczyźni. Często motywacją są dla nich względy estetyczne, podczas gdy wobec mężczyzn istnieje większe przyzwolenie społeczne na tak zwany piwny brzuch.
- Otyłość u kobiet i u mężczyzn różni się między innymi rozmieszczeniem tkanki tłuszczowej. Nadmiar tkanki tłuszczowej trzewnej i podskórnej w obrębie tułowia, który występuje u panów, jest szczególnie niekorzystny dla zdrowia.
- Otyłość obniża poziom testosteronu, a niski poziom testosteronu sprzyja odkładaniu się tkanki tłuszczowej. Jak przerwać to zamknięte koło? W rozmowie z tvn24.pl opowiada o tym Michał Łuniewski, specjalista endokrynologii i obesitolog.
- Więcej artykułów o podobnej tematyce znajdziesz w zakładce "Zdrowie" w serwisie tvn24.pl.
Zuzanna Kuffel: Są jacyś pacjenci, którzy szczególnie zapadli panu w pamięć?
Michał Łuniewski: Podczas pracy spotykałem wielu pacjentów zmagających się z chorobą otyłościową, ale niektóre sytuacje były wyjątkowo poruszające. Dziś niewiele rzeczy jest mnie w stanie zaskoczyć, jednak w czasie szkolenia specjalizacyjnego zdarzali się pacjenci, którzy na długo zapadli mi w pamięć. Jednym z nich był młody mężczyzna, jeszcze przed trzydziestką, z BMI wynoszącym aż 77. Jego masa przekraczała 250 kilogramów. Opiekujący się nim koledzy napotykali na poważne trudności diagnostyczne. Diagnostyka była ogromnym wyzwaniem - szpitalny tomograf komputerowy nie miał odpowiedniego udźwigu, a badanie ultrasonograficzne nie pozwalało ocenić narządów wewnętrznych z powodu nadmiaru tkanki tłuszczowej. Ostatecznie udało się je przeprowadzić dopiero przy użyciu tomografu z SOR-u, który był przystosowany do większych obciążeń.
Z wcześniejszej pracy w innym szpitalu pamiętam także pacjenta z BMI powyżej 50. Zobaczyłem go po raz pierwszy rano, kiedy spał z nałożoną na twarz maską CPAP, stosowaną w leczeniu bezdechu sennego - jednego z częstszych powikłań choroby otyłościowej. Jego wygląd budził niepokój: był siny i sprawiał wrażenie osoby wymagającej natychmiastowej interwencji medycznej. Na szczęście po podejściu do łóżka pacjent obudził się i był w prawidłowym kontakcie.
Do BMI 50 czy 77 dochodzi się raczej przez lata. Kiedy najczęściej zaczyna się otyłość u mężczyzn?
Otyłość relatywnie rzadko pojawia się nagle w życiu dorosłym, chyba że pacjent przyjmował leki sprzyjające przyrostowi masy ciała, na przykład glikokortykosteroidy (potocznie sterydy) stosowane w leczeniu chorób onkologicznych, reumatologicznych itd. Najczęściej jednak początek choroby sięga dzieciństwa, okresu nastoletniego lub - rzadziej - czasu studiów.
Jeśli jednak mamy do czynienia z otyłością, która pojawiła się dopiero w życiu dorosłym, to u kobiet choroba otyłościowa rozwija się najczęściej po ciąży, gdy nie udało się zredukować nadmiaru tkanki tłuszczowej. U mężczyzn zaś problem z otyłością czasami pojawia się w następstwie zmiany stylu życia, na przykład po kontuzji prowadzącej do spadku aktywności fizycznej. Osoby wcześniej bardzo aktywne, po urazie ograniczają aktywność fizyczną, choć nadal spożywają podobne porcje posiłków. Powoduje to znaczną dysproporcję pomiędzy podażą a wydatkiem energetycznym. Podobny mechanizm obserwujemy u sportowców po zakończeniu kariery zawodowej.