Zostało powołane, by badać i zwalczać przestępstwa korupcyjne, popełniane przez wysokich urzędników państwowych. Funkcjonariusze Narodowego Biura Antykorupcyjnego Ukrainy szkolą się i i współpracują ze służbami USA.
Korupcja była zawsze jednym z najpoważniejszych problemów Ukrainy. Po obaleniu prorosyjskiego prezydenta Wiktora Janukowycza i jego ekipy w Kijowie zapadła decyzja o utworzeniu Narodowego Biura Antykorupcyjnego Ukrainy (NABU). "NABU jest nowym organem w ukraińskim systemie prawnym, utworzonym po rewolucji godności w celu oczyszczenia władz z korupcji, a także w celu zbudowania i rozwoju odnoszącego sukcesy społeczeństwa i skutecznego państwa" - podano na stronie tej instytucji. Decyzję w sprawie jej powołania podjął 14 października 2014 roku parlament.
"Głównym zadaniem Biura jest zwalczanie przestępstw korupcyjnych popełnianych przez wysokich urzędników, uprawnionych do pełnienia funkcji państwowych i samorządowych, które stanowią zagrożenie dla bezpieczeństwa narodowego" - podano na stronie internetowej Biura.
Jeden z wymogów MFW
Założenie i uruchomienie biura antykorupcyjnego było jednym z wymogów określonych przez Międzynarodowy Fundusz Walutowy i Komisję Europejską w celu złagodzenia ograniczeń wizowych między Ukrainą a UE. "Z uwagi na fakt, że korupcja wciąż stanowi jeden z najpoważniejszych problemów utrudniających rozwój Ukrainy, konieczność powołania Narodowego Biura Antykorupcyjnego Ukrainy była jednym z kluczowych wymagań stawianych przez Unię Europejską w ramach wdrażania programu liberalizacji wiz i późniejszego członkostwa Ukrainy w UE" - wyjaśniło Biuro.
Na początku 2016 roku amerykańskie FBI podpisało porozumienie z NABU w sprawie współpracy w śledztwach dotyczących międzynarodowych afer związanych z praniem pieniędzy oraz przypadków korupcji wśród wysokich ukraińskich urzędników państwowych.
Detektywi agencji przeszli szkolenie finansowane przez amerykańskie Federalne Biuro Śledcze (FBI) i UE. Od czerwca 2017 roku dyrektor NABU jest członkiem Komitetu Organizacyjnego EUACI (Antykorupcyjnej Inicjatywy UE) - największego programu pomocy technicznej UE w walce z korupcją na Ukrainie. NABU jest jednym z beneficjentów tego programu. W lipcu 2016 roku władze USA przekazały NABU sprzęt techniczny, programy komputerowe i meble biurowe zgodnie z umowami o międzynarodowej pomocy technicznej. W lutym 2020 roku detektywi z Wewnętrznego Wydziału Kontroli NABU przeszli szkolenie w USA.
Uprawnienia dochodzeniowe
NABU posiada uprawnienia dochodzeniowe, przygotowuje sprawy, ale nie może oskarżać podejrzanych. Dopiero ustalenia agencji przekazane Specjalnej Prokuraturze Antykorupcyjnej (SAP) stają się częścią sprawy karnej.
Jeśli chodzi o finansowanie NABU, to zgodnie z ustawą źródłem finansowania Biura jest budżet państwa Ukrainy. "Finansowanie NABU z innych źródeł jest zabronione, z wyjątkiem przypadków przewidzianych w umowach międzynarodowych Ukrainy lub projektach międzynarodowej pomocy technicznej" - podało NABU na swej stronie. Fundusze rządowe agencji są przyznawane w ramach amerykańskich i unijnych programów pomocowych. NABU ma między innymi umowę o wymianie dowodów z FBI.
NABU ma centralę w Kijowie i biura terenowe, maksymalnie może zatrudniać 700 pracowników. Pierwsi agenci Biura zaczęli pracować w październiku 2015 roku. Do grudnia 2019 roku NABU przeprowadziła 892 postępowania, wydała 221 zawiadomień o podejrzeniu (przestępstwa), na podstawie dochodzeń NABU 438 osób oskarżono, 245 spraw jest w sądzie, a 38 osób zostało skazanych.
Kontrolę nad działalnością Biura sprawuje komisja parlamentarna do spraw zwalczania przestępczości zorganizowanej i korupcji.
Źródło: PAP, nabu.gov.ua
Źródło zdjęcia głównego: nabu.gov.ua