Talibowie ponownie przejmują władzę w Afganistanie - zamieszkałym przez ponad 37 milionów ludzi państwie wielu narodowości. Etniczne zróżnicowanie Afganistanu może być ważnym czynnikiem kształtującym system polityczny pod rządami talibów. Przedstawiamy podstawowe informacje o Afganistanie.
Po kilkutygodniowej ofensywie talibowie w Afganistanie w niedzielę wkroczyli do Kabulu i przejęli kontrolę nad pałacem prezydenckim. Wcześniej prezydent Afganistanu Aszraf Ghani opuścił miasto i wyjechał za granicę. Państwa Unii Europejskiej i NATO ewakuują swoich obywateli z Afganistanu.
Afganistan - stolica i podstawowe informacje
Położony w Azji Afganistan graniczy z sześcioma państwami - z Chinami (granica o długości 91 km), Iranem (921 km), Pakistanem (2670 km), Tadżykistanem (1357 km), Turkmenistanem (804 km) i Uzbekistanem (144 km).
Powierzchnia: 652 230 kilometrów kwadratowych Ludność: 37 466 414 (dane z lipca 2021 roku) Stolica: Kabul Języki: dari, paszto (oficjalne) Religia: muzułmanie 99,7 procent (sunnici 84,7 - 89,7 procent, szyici 10 - 15 procent), inne religie 0,3 procent (dane z 2009 roku) Średnia długość życia: 53,25 lata (kobiety 54,85 lata, mężczyźni 51,73 lata)
Afganistan jest podzielony na 34 prowincje: Badachszan, Badghis, Baghlan, Balch, Bamian, Dajkondi, Dżozdżan, Farah, Farjab, Ghazni, Ghor, Helmand, Herat, Kabul, Kandahar, Kapisa, Chost, Kunar, Kunduz, Laghman, Logar, Nangarhar, Nimruz, Nurestan, Oruzgan, Paktija, Paktika, Panczszir, Parwan, Samangan, Sar-e Pol, Tachar, Wardak i Zabol.
Piramida wieku w Afganistanie
0-14 lat: 40,62 procent ludności 15-24 lata: 21,26 proc. 25-54 lata: 31,44 proc. 55-64 lata: 4,01 proc. powyżej 65 lat: 2,68 proc. Wskaźnik urodzeń to 36,08/1000 osób, a wskaźnik zgonów - 12,57/1000 osób.
Mniejszości etniczne Afganistanu
Różnorodność etniczna i językowa Afganistanu odzwierciedla jego położenie, gdy przez Afganistan przechodziły wojska i przecinały się historyczne szlaki handlowe prowadzące z Azji Środkowej do Azji Południowej i Południowo-Zachodniej.
Najliczniejszą grupą w Afganistanie są Pasztuni, który stanowią prawie 40 procent ludności kraju. Kolejną mniejszością są Tadżycy (niecałe 25 procent) i Uzbecy (ok. 9 procent), obie grupy zamieszkują w większości tereny przy granicach - odpowiednio z Tadżykistanem i Uzbekistanem. Hazarowie, mniejszość etniczna zamieszkująca centralną część Afganistanu, stanowi nieco ponad 8,5 procent ludności Afganistanu.
Kolejnymi mniejszościami etnicznymi w Afganistanie są Beludżowie (zamieszkujący głównie południe kraju), Turkmeni (tereny przy granicy z Turkmenistanem) i Aimakowie (zachodnia część państwa). Łącznie w kraju wyszczególnionych jest 14 grup etnicznych.
Ekspert o przyszłości władzy w Afganistanie: teraz będziemy obserwować mozolną układankę
O roli grup etnicznych przy przejmowania władzy w Afganistanie przez talibów mówił w piątek w TVN24 dr hab. Daniel Boćkowski z Instytutu Socjologii Uniwersytetu w Białymstoku. Jak zastrzegł, "zobaczymy, kto przejął władzę". - Oficjalnie przejęli ją talibowie, ale tak naprawdę złudzeniem jest, że talibowie to jedna duża struktura, która jest zwarta i dobrze zarządzana. Mamy dużo grup interesów, które skupiają się pod tą nazwą talibów z różnych prowincji i trudno powiedzieć, jak to będzie wyglądało - powiedział.
Ekspert zastanawiał się, czy "ta grupa, która ma oficjalnie utworzyć nowy rząd w Kabulu, będzie miała absolutny posłuch we wszystkich prowincjach". - Czy decyzje podejmowane na miejscu będą przekładały się na decyzje na całym obszarze Afganistanu, jakie grupy będą stawiały opór, a jakie grupy interesów będą próbowały wywalczyć swoje - mówił Boćkowski.
Zwracał jednocześnie uwagę, że "teraz będziemy obserwować taką mozolną układankę". - To nie są ci sami talibowie, którzy wyruszyli w latach 90. z Kandaharu, więc tutaj jest wiele niewiadomych - podkreślał.
Źródło: tvn24.pl
Źródło zdjęcia głównego: Adam Ziemienowicz/PAP