Na Wyspach Archipelagu Malajskiego szukał ropy, cyny i złota. Powstał komiks o polskim geologu

Józef Zwierzycki pochodził z Wielkopolski
Polska ambasada w Dżakarcie przygotowała komiks o geologu Józefie Zwierzyckim
Źródło: MSZ

Polska ambasada w Dżakarcie wydała komiks poświęcony Józefowi Zwierzyckiemu - polskiemu geologowi, który na początku XX wieku pracował na terenie dzisiejszej Indonezji. Naukowiec przyczynił się tam do odkrycia cennych surowców.

Polska Ambasada w Dżakarcie wydała komiks o geologu Józefie Zwierzyckim, który prowadził liczne badania na Wyspach Archipelagu Malajskiego. - Postać profesora jest dość dobrze znana w Polsce. Natomiast obserwacje Ambasady RP w Dżakarcie wskazują, że powszechna wiedza na temat dokonań prof. Zwierzyckiego w Republice Indonezji jest dość ograniczona. W celu szerszej promocji tej postaci w Indonezji postanowiono zrealizować kilka projektów dotyczących profesora - przekazali pracownicy biura prasowego Ministerstwa Spraw Zagranicznych.

OGLĄDAJ TVN24 NA ŻYWO W TVN24 GO>>>

Jednym z projektów było właśnie powstanie komiksu. Prace nad nim trwały dziesięć miesięcy. Forma nie jest przypadkowa. Ambasadzie zależało na tym, żeby historia Zwierzyckiego była atrakcyjna szczególnie dla ludzi młodych, którzy dopiero rozpoczynają swoją naukową drogę.

Komiks został wydany w nakładzie 500 egzemplarzy. Został wydany w języku indonezyjskim oraz w kilkudziesięciu kopiach w języku polskim. Publikacja trafiła do bibliotek akademickich i innych podmiotów związanych z badaniami naukowymi. Ministerstwo Spraw Zagranicznych nie wyklucza, przygotowania komiksu w wersji anglojęzycznej.

Szukał surowców na Jawie, Sumatrze, Sulawesi, Borneo i Nowej Gwinei

Józef Zwierzycki urodził się 12 marca 1888 w Krobii (woj. wielkopolskie). W rodzinnej miejscowości skończył szkołę podstawową, a do matury przygotowywał się w Gnieźnie. Potem, dzięki otrzymanemu stypendium przez pięć lat studiował w Berlinie. Zdobył dwa tytuły: doktora z geologii oraz inżyniera górnika.

Dzięki stypendium mógł studiować w Berlinie
Dzięki stypendium mógł studiować w Berlinie
Źródło: Ministerstwo Spraw Zagranicznych

Młody naukowiec prowadził już badania w Afryce, ale marzył mu się wyjazd do jednej z europejskich kolonii w Azji. Dlatego złożył podanie o pracę w Holenderskiej Służbie Geologicznej.

Tak zaczyna się historia geologa i wykładowcy, który w przyszłości pomoże w odkryciu zasobów naturalnych Indonezji, a w powojennej Polsce będzie współtworzył Uniwersytet Wrocławski i przyczyni się do powstania dolnośląskiego Zagłębia Miedziowego.

Geolog przyczyni się do powstania dolnośląskiego Zagłębia Miedziowego
Geolog przyczyni się do powstania dolnośląskiego Zagłębia Miedziowego
Źródło: Ministerstwo Spraw Zagranicznych

Pochodzący z Wielkopolski Zwierzycki przez niemal ćwierćwiecze mieszkał i pracował na wyspach Archipelagu Malajskiego, które dziś wchodzą w skład Indonezji. Na Jawie, Sumatrze, Sulawesi, Borneo i Nowej Gwinei prowadził poszukiwania surowców. Szukał ropy naftowej, a także węgla, cyny, srebra i złota.

Zwierzycki brał udział w ekspedycjach naukowych na Wyspach Archipelagu Malajskiego
Zwierzycki brał udział w ekspedycjach naukowych na Wyspach Archipelagu Malajskiego
Źródło: Ministerstwo Spraw Zagranicznych

Polak stopniowo awansował i pod koniec swojego pobytu w Azji został dyrektorem kolonialnej służby geologicznej. Współtworzył pierwszą mapę geologiczną wysp indonezyjskich i przyczynił się do odkrycia cennych złóż. Przez trzy lata wykładał też Uniwersytecie Technologicznym w Bandungu niedaleko Dżakarty.

Polska ambasada chce poprzez losy geologa przybliżyć w Indonezji historię Polski
Polska ambasada chce poprzez losy geologa przybliżyć w Indonezji historię Polski
Źródło: Ministerstwo Spraw Zagranicznych

W 1938 roku Zwierzycki wrócił do Polski, gdzie pracował w Państwowym Instytucie Geologicznym w Warszawie. Tam zastała go wojna. W czasie hitlerowskiej okupacji został aresztowany i przewieziony do niemieckiego obozu koncentracyjnego Auschwitz-Birkenau, a stamtąd – w 1942 roku – do Niemiec, gdzie jako więzień polityczny był tłumaczem w służbie geologicznej III Rzeszy.

Gdy sytuacja III Rzeszy na wszystkich frontach stawała się beznadziejna, wysłano Zwierzyckiego w eskorcie żołnierzy do Warszawy, skąd miał się udać się w Karpaty. Chciano wykorzystać jego doświadczenie w rozpoznaniu złóż ropy naftowej, zdobyte podczas pracy w Indiach Holenderskich. Uciekł jednak niemieckim żołnierzom i do końca wojny ukrywał się w Krakowie, w mieszkaniu swojego serdecznego przyjaciela, a zarazem wielkiego mineraloga – Kazimierza Maślankiewicza. 
fragment biografii profesora Józefa Zwierzyckiego
Uniwersytet Wrocławski

Po zakończeniu II wojny światowej wykładał na Uniwersytecie Jagiellońskim i Akademii Górniczej w Krakowie, współtworzył też studia geologiczne na Uniwersytecie Wrocławskim i badał złoża na Ziemiach Odzyskanych. Zmarł 1 maja 1961 roku.

W czasie hitlerowskiej okupacji został aresztowany i przewieziony do niemieckiego nazistowskiego obozu koncentracyjnego Auschwitz-Birkenau
W czasie hitlerowskiej okupacji został aresztowany i przewieziony do niemieckiego nazistowskiego obozu koncentracyjnego Auschwitz-Birkenau
Źródło: Ministerstwo Spraw Zagranicznych

Które elementy życiorysu naukowca znalazły się w komiksie? - Profesor Zwierzycki był postacią wyjątkową, zarówno w kontekście osiągnięć naukowych, jak również postawy patriotycznej oraz odwagi cywilnej. W tym kontekście komiks opowiadając losy profesora Zwierzyckiego, opowiada jednocześnie historię Polski od ostatnich lat zaborów, poprzez doświadczenia wojenne (w tym pobytu w Auschwitz) do okresu bezpośrednio po II wojnie światowej. Jednocześnie, komiks jest publikacją mającą przybliżyć postać profesora Zwierzyckiego opinii publicznej w Indonezji, a tym samym zwiększyć rozpoznawalność Polski w tym kraju i wkładu Polaków w rozwój państwa indonezyjskiego - informują przedstawiciele ministerstwa.

Premiera komiksu miała miejsce w dniu 15 grudnia 2021 roku. na Uniwersytecie Technologicznym w Bandungu, czyli na uczelni, na której wykładał profesor.

Czytaj także: