Do zapłacenia jest już blisko pięć milionów. Od kary nałożonej przez sanepid można się odwołać, ale jest haczyk

KORONAWIRUS W POLSCE. RAPORT TVN24.PL

OGLĄDAJ TVN24 W INTERNECIE NA TVN24 GO >>>

Kary nakładane są m.in. za nieprzestrzeganie zasad kwarantanny i izolacji. Wymierzane są w drodze decyzji administracyjnej, najczęściej na podstawie informacji przekazywanych przez policję.

Za łamanie zakazu przemieszczania się sanepid może nałożyć karę od 5 tys. do 30 tys. zł. Za organizowanie zgromadzeń, spotkań lub imprez (z wyłączeniem tych z najbliższymi) – od 10 tys. do 30 tys. zł. Za złamanie kwarantanny - do 30 tysięcy. Bardzo kosztowne może też być korzystanie z zamkniętych terenów zielonych – od 10 tys. do 30 tys. zł.

Rzecznik Głównego Inspektoratu Sanitarnego Jan Bondar poinformował w środę, że łączna kwota kar związanych ze zwalczaniem COVID-19 nałożonych przez państwowych powiatowych inspektorów sanitarnych przekroczyła 4,7 miliona złotych.

Wśród ukaranych przez sanepid są między innymi mężczyzna, który w sobotnie popołudnie jechał rowerem po Bulwarze Kurlandzkim w Krakowie, a także kobieta, która później tam spacerowała. Oboje mają zapłacić kary w wysokości 12 tys. zł.

Podstawą prawną jest ustawa o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych. Dodatkową podstawą do wymierzania kar pieniężnych są znowelizowane przepisy ustawy o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (art. 48a).

"Lekceważył zasady kwarantanny", musi zapłacić 20 tysięcy złotych. Ma na to siedem dni. Ukarany mężczyzna to mieszkaniec powiatu gryfickiego (Zachodniopomorskie). Jak przekazała podkomisarz Anna Gembala z Komendy Wojewódzkiej Policji w Szczecinie, mężczyzna nie wytłumaczył, dlaczego wychodził z mieszkania mimo obowiązującej go kwarantanny. Funkcjonariusze jednak nie zastali go pod wskazanym adresem kilka razy. - Każda osoba objęta kwarantanną domową musi być odpowiedzialna, by nie narażać innych na ryzyko. Niestety, nie wszyscy rozumieją powagę sytuacji - dodała Gembala.

Ksiądz ze Sromowiec Wyżnych (Małopolska) odprawił w Niedzielę Palmową mszę świętą, na której zjawiło się 60 osób. Policja złożyła zawiadomienie do sanepidu, a ten wymierzył duchownemu 10 tysięcy złotych kary. - Analizowaliśmy wszystkie możliwe przypadki i daliśmy najniższą karę - tłumaczyła Jolanta Bakalarz, dyrektorka Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Nowym Targu.

Kary w maksymalnej wysokości były już nakładane. Jak podaje rzecznik GIS, zapisy obu ustaw nie regulują odrębnie przesłanek wymiaru administracyjnej kary pieniężnej.

- Zastosowanie mają przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego, które określają przesłanki wysokości administracyjnej kary pieniężnej (art. 189d). Stronie przysługuje możliwość odwołania i skargi do sądu - poinformował rzecznik Głównego Inspektoratu Sanitarnego Jan Bondar.

Dodał, że w skrajnych sytuacjach złożono wnioski do prokuratury o możliwości popełnienia przestępstwa z art. 165 Kodeksu karnego.

Takim przypadkiem była sytuacja z Białegostoku (Podlasie). Policja dostała informację o objętym kwarantanną mężczyźnie, robiącym zakupy w lokalnym sklepie. Okazało się, że 60-latek jest zakażony koronawirusem. Za złamanie zasad izolacji mężczyźnie grozi teraz do ośmiu lat więzienia. Podczas rozmowy z nim policjanci usłyszeli dość niewiarygodną rzecz: powiedział, że jego lodówka jest pełna, a wyjście z domu było spowodowane zachcianką zjedzenia ryby.

- Kary przyniosły efekt, gdyż liczba przypadków naruszenia zasad kwarantanny i innych obostrzeń spadła praktycznie do zera - powiedział rzecznik GIS. Zaznaczył, że inspektorzy sanitarni nie nakładają kar automatycznie, analizują każdy przypadek dotyczący nieprzestrzegania nakazów lub zakazów i naruszenia przepisów o zapobieganiu chorobom zakaźnym.

Jak pokazuje jednak przykład zachodniopomorskiego sanepidu, rozgłos medialny i jego wpływ na łamanie zasad nie jest jednoznaczny z natychmiastowymi wpłatami kar. Łącznie nałożono w Zachodniopomorskiem 64 kary na w sumie 414 tysiące złotych, a do piątku na konto sanepidu wpłynęło... zero złotych.

Jak twierdzi Małgorzata Kapłan, rzecznik Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Szczecinie, nie jest to niepokojące. - Pieniądze powinny wpłynąć do siedmiu dni po odebraniu decyzji, a to może potrwać - wyjaśnia.

Rzecznik nie jest w stanie jednak stwierdzić, w ilu przypadkach minął już termin do zapłaty. Na pewno jednak takie sprawy są, bo pierwsze kary nakładano dwa tygodnie temu i to na osoby, które powinny znajdować się w kwarantannie, więc musiały odebrać decyzje sanepidu.

Cyryla Staszewska, rzecznik prasowa Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Poznaniu poinformowała z kolei w piątek, że do tej pory za nieprzestrzeganie zasad kwarantanny i izolacji na terenie Poznania i w powiatu poznańskiego ukarano dotąd 17 osób. Obecnie na terenie Poznania i powiatu poznańskiego 76 osób jest poddanych izolacji, a 549 przebywa w kwarantannie. Poznański sanepid nie podaje, ile osób zapłaciło kary.

Lasy zostaną otwarte. Kiedy będzie można iść na spacer do lasu?

Decyzje o wymierzeniu kary administracyjnej dostarczają policjanci, ale mogą być też przesłane pocztą. Mają rygor natychmiastowej wykonalności, czyli trzeba ją zapłacić w ciągu siedmiu dni od odebrania na wskazany numer konta.

Można się odwołać w terminie 14 dni do Wojewódzkiego Państwowego Inspektora Sanitarnego. Jeśli podtrzyma decyzję o karze, kolejnym krokiem jest wojewódzki sąd administracyjny, a następnie Naczelny Sąd Administracyjny. Takie postępowania trwają jednak bardzo długo, a od kar naliczane są ustawowe odsetki. To bardzo ważne, bo odwołanie nie wstrzymuje rygoru zapłacenia kary. Do sanepidu można się jednak zwrócić o: odroczenie terminu wykonania kary; rozłożenie jej na raty; umorzenie w części lub całości; umorzenie odsetek za zwłokę w części lub całości.

Kara może egzekwowana zgodnie z przepisami. Ustawa o postępowaniu egzekucyjnym w administracji określa, przy pomocy jakich środków organ egzekucyjny może dochodzić zaległych zobowiązań w trybie administracyjnym. Zgodnie z art. 1a pkt 12 lit. a ustawy środkami egzekucji administracyjnej należności pieniężnych są:

* egzekucja z pieniędzy, * egzekucja z wynagrodzenia za pracę, * egzekucja ze świadczeń z zaopatrzenia emerytalnego oraz ubezpieczenia społecznego, a także z renty socjalnej, * egzekucja z rachunków bankowych, * egzekucja z innych wierzytelności pieniężnych, * egzekucja z praw z instrumentów finansowych w rozumieniu przepisów o obrocie instrumentami finansowymi, zapisanych na rachunku papierów wartościowych lub innym rachunku, oraz z wierzytelności z rachunku pieniężnego służącego do obsługi takich rachunków, * egzekucja z papierów wartościowych niezapisanych na rachunku papierów wartościowych, * egzekucja z weksla, * egzekucja z autorskich praw majątkowych i praw pokrewnych oraz z praw własności przemysłowej, * egzekucja z udziału w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością, * egzekucja z pozostałych praw majątkowych, * egzekucja z ruchomości, * egzekucja z nieruchomości.

Przedawnienie następuje dopiero po pięciu latach.

To, ile osób ostatecznie zapłaci kary i czy sanepid będzie je surowo egzekwował, dowiemy się najwcześniej za kilka miesięcy.

Od 20 kwietnia powrót do "nowej normalności". Zostaną otwarte parki, lasy i bulwary, po których będzie można spacerować, biegać i jeździć na rowerze (w maseczkach, z zachowaniem odpowiedniego dystansu). Nadal nie będzie można korzystać z placów zabaw czy siłowni plenerowych oraz organizować zgromadzeń.