Przepisy rozporządzenia o kierowaniu na leczenie uzdrowiskowe są zgodne z konstytucją - orzekł we wtorek w składzie trzech sędziów Trybunał Konstytucyjny. Stanowisko, iż rozporządzenie wykroczyło poza upoważnienie z ustawy, TK uznał za nieprzekonujące.
Wniosek do TK dotyczący rozporządzenia ministra zdrowia z lipca 2011 r. w sprawie kierowania na leczenie uzdrowiskowe albo rehabilitację uzdrowiskową do TK w marcu zeszłego roku skierowała poprzednia Rzecznik Praw Obywatelskich Irena Lipowicz.
RPO zwraca się do TK
- W ocenie Trybunału stanowisko wnioskodawcy jest nieprzekonujące z punktu widzenia wykładni językowej i celowościowej zakwestionowanego przepisu, a także jest nie do zaakceptowania z punktu widzenia jego praktycznych konsekwencji - mówiła w uzasadnieniu orzeczenia sędzia Małgorzata Pyziak-Szafnicka.
Zgodnie z ustawą o świadczeniach opieki zdrowotnej minister rozporządzeniem określa m.in. "tryb potwierdzania skierowania na leczenie uzdrowiskowe albo rehabilitację uzdrowiskową oraz wzór tego skierowania". Tymczasem przepis rozporządzenia mówi o tym, iż potwierdzając skierowanie, oddział wojewódzki NFZ określa m.in.: rodzaj leczenia uzdrowiskowego albo rehabilitacji uzdrowiskowej, odpowiedni zakład lecznictwa uzdrowiskowego albo rehabilitacji uzdrowiskowej, datę rozpoczęcia leczenia albo rehabilitacji i okres tego leczenia.
Według RPO ustalenie w rozporządzeniu warunków i zakresu udzielania świadczeń opieki zdrowotnej, bez jakichkolwiek wskazówek zawartych w ustawie, należało uznać za niekonstytucyjne.
- Trybunał stanął na stanowisku, że warunki udzielania świadczeń zdrowotnych obejmują okoliczności, od których istnienia uzależniony jest dostęp do gwarantowanych świadczeń opieki zdrowotnej - zaznaczyła sędzia Pyziak-Szafnicka.
Tymczasem, jak dodała sędzia, wskazanie zakładu leczniczego i terminu leczenia "determinuje jedynie okoliczności, w których leczenie w konkretnym przypadku jest przeprowadzone". - Nie są to zatem warunki udzielania świadczeń zdrowotnych w rozumieniu konstytucji, gdyż elementy te nie wpływają na zakres świadczeń i nie oddziałują na dostęp do tych świadczeń - podkreśliła.
TK: wyrok jest ostateczny
Kolejny z przepisów rozporządzenia rozpatrzony przez TK mówił, iż "na niepotwierdzenie skierowania przez oddział wojewódzki Narodowego Funduszu Zdrowia nie przysługuje odwołanie", co, według RPO, w akcie prawnym niższej rangi niż ustawa wprowadziło wyjątek od ogólnej zasady prawa obywatela do zaskarżania decyzji.
Trybunał wskazał jednak, że zgodnie z ustawą o świadczeniach opieki zdrowotnej do odmowy potwierdzenia skierowania nie stosuje się przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego. - TK w związku z tym nie mógł uwzględnić zarzutu skierowanego wyłącznie przeciwko pozaustawowej formie wyłączenia, bo wyłączenie to wynika wprost z ustawy - wskazała Pyziak-Szafnicka.
W piśmie do TK z maja zeszłego roku ówczesny minister zdrowia Bartosz Arłukowicz wskazywał z kolei, że odmowa potwierdzenia skierowania nie opiera się na tzw. uznaniu administracyjnym, lecz "jest oparta wyłączenie na kryteriach medycznych, które stosuje lekarz specjalista aprobujący lub nieaprobujący celowości skierowania", dlatego nie może od niej przysługiwać odwołanie w rozumieniu administracyjnym.
- Wyrok jest ostateczny i podlega niezwłocznemu ogłoszeniu w Dzienniku Ustaw RP - powiedział na zakończenie ogłoszenia wyroku TK przewodniczący składu sędziowskiego Piotr Tuleja.
Kryzys wokół TK
Od kilku miesięcy trwa kryzys wokół TK, który od końca listopada do początku kwietnia nie wydawał innych orzeczeń niż związanych ze sprawami TK. Nie wyznaczał terminów rozpraw, chcąc najpierw zbadać grudniową nowelę ustawy o TK autorstwa PiS. 9 marca 12-osobowy skład TK orzekł, że cała nowela narusza cztery zasady konstytucji. Za niezgodne z konstytucją uznał jej szesnaście zapisów. Zdania odrębne złożyli sędziowie Julia Przyłębska i Piotr Pszczółkowski, według których TK nie mógł pominąć noweli przy jej badaniu (określa ona m.in. pełny skład TK jako co najmniej 13-osobowy i kolejność rozpatrywania spraw).
Według rządu nie był to wyrok i dlatego nie będzie publikowany, podobnie jak kolejne - wydawane z pominięciem grudniowej noweli.
Po zbadaniu tej nowelizacji TK wydaje kolejne wyroki - sprawa kierowania na leczenie uzdrowiskowe była piątym takim orzeczeniem. Wcześniej TK orzekł 6 kwietnia o niekonstytucyjności przepisu Kodeksu wyborczego ws. odwołań od podziału gminy na okręgi wyborcze. Z kolei 7 kwietnia orzekł o zgodności z konstytucją przepisów o zasadach przywracania do służby funkcjonariuszy celnych oraz przepisów o kosztach procesowych w odniesieniu do zagadnienia zwrotu podatku VAT. Natomiast 21 kwietnia za zgodny z konstytucją TK uznał zapis ustawy o wykonywaniu mandatu posła i senatora odnoszący się do zakresu immunitetu parlamentarnego.
Niedawno prokurator generalny Zbigniew Ziobro napisał do TK, iż wobec rozpoznawania spraw z pominięciem grudniowej noweli, prokuratura nie może uczestniczyć w tego rodzaju działaniach.
Autor: mm/kk / Źródło: PAP