Podsłuchiwany, obserwowany, bezprawnie zwolniony. Związkowiec teraz członkiem zarządu PWPW

O tym, że Trabczyński znajdzie się w ścisłych władzach spółki, która odpowiada za druk banknotów i dokumentów państwowych, zdecydowali sami jej pracownicy. Prawo do wyboru swojego przedstawiciela gwarantuje im ustawa o "komercjalizacji i niektórych uprawnieniach pracowników". Elekcję wśród liczącej 2200 osób załogi zorganizowano w marcu - Trabczyński wygrał w pierwszej turze, zdobywając ponad połowę głosów.

Teraz, w ostatnią środę, nadzorujący spółkę Skarbu Państwa minister Mariusz Kamiński zakończył proces wyborczy. Jego przedstawiciel na walnym zgromadzeniu władz podpisał powołanie do zarządu dla Trabczyńskiego.

- To happy end niesamowitej historii w której obecne są służby, spiskowa praktyka dziejów i jawne bezprawie. Wszystko w ramach tego samego obozu władzy, w firmie, która pełni kluczową rolę w systemie bezpieczeństwa państwa - mówi tvn24.pl jeden z pracowników PWPW.

Sam Trabczyński nie chciał w rozmowie z tvn24.pl wracać do przeszłości. - Rzeczywiście sporo przeszedłem przez ostatnich kilka lat. Myślę więcej o przyszłości, nad zadaniami do wykonania w nowej roli i miejscu, dla rozwoju spółki - powiedział.

Gdy na przełomie 2015 i 2016 roku w wyniku wyborów wygranych przez Zjednoczoną Prawicę zmieniały się władze PWPW, Trabczyński był już wieloletnim pracownikiem spółki: pracował tu od 1994 roku, a od 2006 roku był także szefem zakładowej Solidarności. 

- W efekcie powyborczego politycznego "podziału tortu" PWPW trafiło pod skrzydła resortu obrony narodowej, czyli ówczesnego ministra Antoniego Macierewicza - mówi nam pracownik spółki.

I to Macierewicz zdecydował, że ster w PWPW obejmie jego wieloletni bliski współpracownik Piotr Woyciechowski. Brał on udział, jako szef gabinetu politycznego ministra spraw wewnętrznych Macierewicza, w słynnej "nocy teczek", gdy ogłaszano listę tajnych współpracowników Służby Bezpieczeństwa.

Jego pojawienie się w spółce w praktyce oznaczało lawinę zmian personalnych: od stanowisk kierowniczych po wykonawcze. To wkrótce przerodziło się w otwarty konflikt z Solidarnością.

W pismach, które związkowcy rozsyłali do premiera, ministrów, centrali związku informowali wręcz o "psychozie", która zapanowała w ich firmie.

Wniosek o pilną kontrolę do Państwowej Inspekcji Pracy uzasadniali w taki sposób: "Odkąd prezesem zarządu został Piotr Woyciechowski ma miejsce duża ilość zwolnień dotyczących osób znajdujących się w okresach ochronnych, na ich miejsce zatrudniane są osoby bez doświadczenia, nawet na bardzo wysokie stanowiska. Panuje psychoza strachu przed prezesem, że ludzie nie rozmawiają ze sobą i nie pomagają sobie z obawy przed utratą pracy, masowo przebywają na zwolnieniach lekarskich związanych z problemami psychicznymi". 

Konflikt tak eskalował, że na początku stycznia 2017 roku Trabczyński został zwolniony dyscyplinarnie z pracy. Mimo że - jako związkowiec - miał chroniony prawem etat. W uzasadnieniu upoważniona przez zarząd szefowa kadr wskazała osiem powodów, m.in. formułowanie bezpodstawnych zarzutów wobec władz spółki np. właśnie w pismach do Państwowej Inspekcji Pracy, premiera czy centralnych władz Solidarności.

Trabczyńskiemu zarzucono również, że czynnie działał jako związkowiec, choć przebywał na zwolnieniu lekarskim.

- Wcześniej były plotki, że cała zakładowa Solidarność jest inwigilowana. Pisemne uzasadnienie stanowiło dowód, że są obserwowani - mówi nam były pracownik PWPW, prosząc o zachowanie anonimowości.

Plotki, o których wspomina nasz rozmówca, wiążą się z postacią byłego funkcjonariusza Służby Bezpieczeństwa, który pojawił się w spółce wraz z Piotrem Woyciechowskim. 

Przed 1989 rokiem pracował w PRL-owskim wywiadzie, specjalizując się w zwalczaniu podziemia solidarnościowego, w tym rozbijaniu środowiska skupionego wokół Radia Wolna Europa. Przeszedł weryfikację. Już jako funkcjonariusz służb specjalnych wolnej Polski zbliżył się do środowiska politycznego Antoniego Macierewicza, przechodząc w 2013 roku na emeryturę jako pułkownik Agencji Wywiadu.

Dla zarządu kierowanego przez Woyciechowskiego zajmował się "ochroną kontrwywiadowczą", a także m.in. sprawdzaniem kandydatów do pracy w spółce. Podejrzenia organizowania inwigilacji padły na niego, gdy związkowcy spotkali się w kawiarni Bombonierka, nieopodal wytwórni, by omówić swoje sprawy. Zwrócili uwagę, że przy jednym ze stolików siedział właśnie były funkcjonariusz SB i Agencji Wywiadu, a kilka dni później na swoje skrzynki pocztowe związkowcy, od nieznanego nadawcy, dostali nagrania z podsłuchanej narady.

Jak się okazuje, sytuację w PWPW na bieżąco śledziła Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego.

- Ta spółka to nie tylko druk banknotów, poufne zabezpieczenia druku dokumentów, ale także rejestry danych, które muszą pozostać ścisłą tajemnicą państwa. Bez wchodzenia w szczegóły, to jedna z najbardziej wrażliwych dla bezpieczeństwa państwa firm i konflikty, odpływ doświadczonych pracowników z unikalną wiedzą stanowią zagrożenie - tłumaczy tvn24.pl funkcjonariusz kontrwywiadu cywilnego.

Właśnie szczegółowy raport ABW stał się jednym z kluczowych dowodów w śledztwie, które nadzorowała warszawska prokuratura okręgowa. Zakończyło się ono skierowaniem do warszawskiego sądu aktu oskarżenia wobec prywatnego detektywa Szymona S.

Prokuratura oskarżyła detektywa prowadzącego agencję o nazwie Ćma z artykułu 267 Kodeksu karnego, który za "bezprawne uzyskanie informacji" przewiduje do dwóch lat więzienia.

Z akt, które znajdują się w warszawskim sądzie, wynika, że Szymon S. podpisał poufną umowę z kancelarią prawną adwokata Grzegorza Zaborowskiego. Ten zaś obsługiwał zarząd PWPW kierowany przez Piotra Woyciechowskiego.

Znajdująca się w sądowych dokumentach umowa z detektywem obejmowała "monitoring osób wskazanych przez zleceniodawcę, wykonywanie fotografii osób". Miesięczna stawka wynosiła 15 tysięcy złotych, wynagrodzenie detektywa rosło o 30 proc., gdy "materiały opracowane (...) zostaną zaakceptowane przez organy ścigania lub właściwe sądy i uznane za dowodzące winy osób ich dotyczących w postępowaniach przygotowawczych lub sądowych". 

Z dokumentów zgromadzonych przez policjantów i prokuraturę wynika, że w ramach tej umowy Trabczyński oraz czterech innych związkowców było inwigilowanych. Detektyw podłożył w jego samochodzie - a także w samochodzie żony Trabczyńskiego - lokalizatory GPS. Stało się tak, choć nie miała ona żadnego związku z PWPW. Mimo to detektyw szczegółowo opisywał jej zachowania w trakcie dnia.

Z analizy ABW, która znajduje się w aktach sprawy karnej, wynika, że wszystkie te działania podjęto na zlecenie zarządu PWPW. Prokurator ostatecznie ocenił jednak, że winien złamania prawa jest tylko detektyw. 

Sam Woyciechowski, który jesienią 2017 roku został odwołany z funkcji prezesa PWPW, w tej sprawie ma status świadka.

"Nie znam detektywna Szymona S. Nigdy i w żadnym wypadku nie zlecałem jakichkolwiek działań polegających na inwigilacji związkowców działających w spółce" - przekazał nam w mailowej odpowiedzi.

Jesienią 2019 roku sąd pracy uchylił wszystkie osiem powodów, które zarząd Woyciechowskiego wskazał jako przyczyny dyscyplinarnego zwolnienia Trabczyńskiego i nakazał jego przywrócenie do pracy. Wrócił na swój etat analityka, a teraz członka zarządu. 

Woyciechowski dziś pracuje w Narodowym Banku Polskim. Blisko współpracuje z Instytutem Pamięci Narodowej, specjalizując się w rozliczaniu działań Służby Bezpieczeństwa wobec opozycji i ujawnianiu tajnych współpracowników tej formacji.