Ks. Bernard Czernecki, Franciszek Pieczka i Andrzej Pityński zostali w sobotę, w Święto Niepodległości, odznaczeni przez prezydenta Orderem Orła Białego. Andrzej Duda wręczył także inne odznaczenia państwowe.
Podczas uroczystości w Pałacu Prezydenckim w Warszawie Order Orła Białego z rąk Andrzeja Dudy odebrali:
- ks. Bernard Czernecki, opiekun i obrońca strajkujących i represjonowanych górników z Jastrzębia-Zdroju, kapelan górniczej i śląsko-dąbrowskiej Solidarności;
- Franciszek Pieczka, aktor, odtwórca ról w filmach "Żywot Mateusza" i "Austeria", niezapomniany Gustlik z serialu "Czterej pancerni i pies";
- Andrzej Pityński - autor rzeźb monumentalnych o tematyce patriotycznej i martyrologicznej.
W uroczystości udział wzięli m.in.: premier Beata Szydło, marszałkowie Sejmu i Senatu Marek Kuchciński i Stanisław Karczewski oraz szef MON Antoni Macierewicz.
"Mamy dziś Polskę, z której możemy być dumni"
Prezydent dziękował wszystkim odznaczonym "za wierną, ponadprzeciętną służbę, wielkie ponadprzeciętne dla Rzeczypospolitej zasługi, za wielką, ponadprzeciętną pracę życia", oddaną Rzeczypospolitej. - By była wolna, niepodległa, suwerenna, by była. Przede wszystkim - by była - podkreślił Andrzej Duda. Zaznaczył, że Polska, jako byt polityczny, istnieje "prawie nieprzerwanie" od 11 listopada 1918 r. - Nie zawsze też ta Polska była suwerenna, są tutaj wśród państwa na sali także ci, którzy otrzymali dzisiaj odznaczenia za walkę o suwerenną, prawdziwie w pełni wolną Polskę, która będzie mogła sama o sobie stanowić - podkreślił Andrzej Duda.
Andrzej Duda podkreślił, że nie byłoby Polski, "gdyby nie było Polaków, gdyby nie było ludzi, którzy gotowi byli krwawić i oddać życie, znieść więzienie, kazamaty, zsyłkę na Sybir, cierpienie swoje osobiste, rodzin, ubóstwo, utratę majątku (....) - dla wolnej, suwerennej, niepodległej Rzeczypospolitej". - To dzięki nim odzyskaliśmy niepodległą Polskę - wskazał. Prezydent podkreślił, że m.in. dzięki osobom - które w sobotę otrzymały odznaczenia państwowe - "mamy dziś Polskę, z której możemy być dumni, tę Polskę, którą możemy budować, która jest wolna, suwerenna, niepodległa i, w której sami stanowimy o sobie, w której sami decydujemy, w jakich kierunkach będzie się rozwijała, w której sami możemy się spierać, co do tego, jak ta Polska powinna wyglądać". Według Dudy "spór" jest ważny dla debaty i budowania, jak najlepszej Polski. - Oczywiście prowadzony w odpowiednich warunkach, prowadzony z odpowiednią klasą, prowadzony w odpowiednim stylu. Spór, który polega na debacie, spór, który polega również w istocie na dialogu - podkreślił prezydent.
"Syn śląskiej ziemi"
Prezydent zaprezentował sylwetki odznaczonych Orderami Orła Białego, wśród nich ks. Bernarda Czerneckiego - opiekuna i obrońcy strajkujących i represjonowanych górników z Jastrzębia-Zdroju, kapelana górniczej i śląsko-dąbrowskiej Solidarności.
Jak mówił Duda, ks. Czarnecki jest "synem śląskiej ziemi, Ślązakiem z krwi i kości, który mówił zawsze o sobie: 'jestem Polakiem'". - Którego rodzina walczyła o Polskę i o polski Śląsk i, który później swoją służbą duchową cały oddał się ludziom pracy, górnikom, którzy chcieli pracować dla Polski, ale chcieli pracować dla Polski wolnej - wskazywał prezydent.
"Artyzm, wielkość talentu"
Aktor Franciszek Pieczka odznaczenie otrzymał za - jak powiedział prezydent - "wielkie zasługi dla polskiej kultury, za ducha niesionego wśród Polaków, za budowanie serc, niezłomne i wspaniałe, i trud pracy przez ponad 60 lat działalności artystycznej". - Jedna rzecz (jest) absolutnie niezwykła: ten artyzm, prawdziwy, znamionujący wielkość talentu, kawalera Orderu Orła Białego polegał na tym, że nawet te role, które były drobne, nawet te role, które były drugoplanowe, pozostały w pamięci - powiedział Andrzej Duda. - Można rolę odegrać tak, że po prostu zostanie odegrana a można rolę odegrać tak, że nabierze ona niezwykłego wymiaru dla danego dzieła artystycznego - podkreślił. - Dlatego też cieszę się, że właściwie w przededniu 90. urodzin pana Franciszka Pieczki, naszemu wspaniałemu aktorowi w imieniu polskiego narodu, w imieniu Rzeczypospolitej to największe polskie odznaczenie mogłem wręczyć - dodał prezydent.
Kultura budowana "dla pokrzepienia serc"
Mówiąc o prof. Andrzeju Pityńskim, prezydent podkreślił, że to "znakomity artysta", twórca polskiej kultury "budowanej dla pokrzepienia serc, dla podtrzymania pamięci, dla budowy mitu wolnej Rzeczpospolitej". Andrzej Duda przypomniał, że rzeźby i obrazy Pityńskiego powstawały m.in. w USA, gdzie artysta od wielu lat tworzy. - Jest pan w tym sensie symbolem polskiej emigracji, która przechowywała dla nas ten skarb polskiej kultury - ocenił prezydent. Podkreślił, że Pityński to syn Żołnierzy Niezłomnych. - Rodzice wpoili panu nieustanne dążenie do wolnej suwerennej Polski za każdą cenę. Tak pan działał i działa. Choć nie karabinem, szablą, ale dłutem, obrazem, niezwykle wymownym. Budującym serca, budującym naszą tożsamość, budującym naszą tradycję, ale również i budującym nas jako naród dumny, który poprzez pańską twórczość jest przez inne narody postrzegany - powiedział prezydent.
"Jesteśmy Polską obdarowani"
Ksiądz Bernard Czernecki zabrał głos w imieniu odznaczonych. Jak podkreślił, "nie jesteśmy na Polskę zdani, lecz Polską obdarowani". - Mamy różne wychowanie, różne zawody, różny stan, ale we wszystkich nas jest ta sama bardzo gorąca miłość do matki ojczyzny. Także w nas są różne drogi do wolnej i niepodległej Polski - powiedział.
Dodał, iż "jest przekonany, że te odznaczenia przyczynią się do tego, że nasze drogi do wolnej niepodległej ojczyzny nie będą zapomniane". - Mamy tę świadomość, że te odznaczenia są dla nas zobowiązaniem do wiernej służby Polsce. Jeszcze Polska nie zginęła, póki ją kochamy - podkreślił.
Najwyższe odznaczenie
Order Orła Białego to najstarsze i najwyższe odznaczenie Rzeczypospolitej Polskiej, nadawane za duże zasługi cywilne i wojskowe dla kraju. Otrzymują go najwybitniejsi Polacy oraz najwyżsi rangą przedstawiciele państw obcych. Przyznaje go prezydent RP. Order noszony jest na wstędze błękitnej przewieszonej przez lewe ramię do prawego boku. Gwiazdę Orderu, niegdyś haftowaną, nosi się na lewej piersi. Oznaczenie ustanowił król August II Mocny 1 listopada 1705 r., a przestało być nadawane po III rozbiorze Polski. Order ustanowiono ponownie w 1807 r., jako najwyższe odznaczenie Księstwa Warszawskiego i później kongresowego Królestwa Polskiego. Po upadku powstania listopadowego w 1831 r. wraz z Orderem Świętego Stanisława i Orderem Virtuti Militari został zniesiony jako order Królestwa Polskiego.
Ukazem cara został ustanowiony Cesarski i Królewski Order Orła Białego, nadawany przez carów w latach 1831-1917 r. Odnowił go Sejm Rzeczypospolitej w 1921 r. jako najwyższe odznaczenie państwowe. W 1992 r. go restytuowano. Pierwszymi osobami, które otrzymały go z rąk prezydenta Lecha Wałęsy w 1993 r. byli Jan Paweł II (papież odebrał swój order dopiero w czasie pielgrzymki do kraju 22 maja 1995) i król Szwecji Karol XVI Gustaw.
Pozostali odznaczeni
Podczas uroczystości w Pałacu Prezydenckim Andrzej Duda wręczył też inne odznaczenia państwowe osobom zasłużonym w służbie państwu i społeczeństwu. Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski "w uznaniu wybitnych zasług dla rozwoju teologii i filozofii, za działalność na rzecz transformacji ustrojowej Polski, za osiągnięcia w pracy literackiej i publicystycznej" odznaczony został teolog, pisarz, publicysta o. Jacek Salij. To samo odznaczennie "w uznaniu wybitnych zasług dla transformacji ustrojowej Polski, za osiągnięcia w działalności państwowej i publicznej" odebrał działacz opozycji demokratycznej, wieloletni wykładowca akademicki nauk wojskowych Romuald Szeremietiew. Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski "za wybitne zasługi w działalności na rzecz przemian ustrojowych w Polsce, za niezłomność w dążeniu do demokratyzacji życia publicznego w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej" odznaczony został działacz opozycji w okresie Polski Ludowej jeden ze współtwórców śląskiej "Solidarności" Andrzej Rozpłochowski. Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski "za wybitne zasługi w działalności na rzecz przemian demokratycznych w Polsce, za osiągnięcia w pracy dziennikarskiej i publicystycznej" odznaczony został działacz NSZZ "Solidarność" w czasach Polski Ludowej, dziennikarz, publicysta Jerzy Jachowicz. To samo odznaczenie "za wybitne osiągnięcia sportowe oraz zasługi w działalności na rzecz rozwoju i upowszechniania sportu, za promowanie Polski na arenie międzynarodowej" otrzymał lekkoatleta, dziewięciokrotny rekordzista Polski, dwukrotny mistrz olimpijski Tomasz Majewski. Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski "za wybitne zasługi w pielęgnowaniu pamięci o najnowszej historii Polski, za działalność kombatancką i społeczną" odznaczony został żołnierz Szarych Szeregów, członek organizacji niepodległościowej "Wolna Młodzież", więzień polityczny od lipca 1953 do maja 1955, Prezes Światowej Federacji Polskich Kombatantów Ryszard Matrzak. Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski "za wybitne osiągnięcia w pracy naukowo-badawczej i popularyzowaniu polskiej myśli naukowej w świecie, za wspieranie międzynarodowej współpracy naukowej" odznaczona została profesor nauk fizycznych, w latach 2012–2015 przewodnicząca Rady Europejskiej Organizacji Badań Jądrowych CERN Grażyna Bąk-Zalewska. Odznaczenie to otrzymali ponadto: "za wybitne zasługi w pielęgnowaniu i przywracaniu tradycji znaków narodowych" heraldyk, członek Komisji Heraldycznej przy Ministrze Spraw Wewnętrznych i Administracji Tadeusz Jeziorowski, "za wybitne zasługi w działalności na rzecz przemian demokratycznych w Polsce" działacz NSZZ "Solidarność", w okresie stanu wojennego skazany na 3 lata więzienia Witold Marczuk, a także "za wybitne zasługi dla obronności kraju" szef Sztabu Generalnego Wojska Polskiego gen. broni Leszek Surawski. Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski odznaczeni zostali "za wybitne zasługi dla obronności kraju" były Szef Sztabu Sojuszniczego Dowództwa Sił Połączonych NATO w Brunssum gen. broni Janusz Adamczak, Dowódca Generalny Rodzajów Sił Zbrojnych gen. dyw. Jarosław Mika, rektor Wojskowej Akademii Technicznej płk Tadeusz Szczurek. Ponadto "za wybitne zasługi w pracy artystycznej i twórczej" odznaczony został wokalista, muzyk i kompozytor Stan Borys, a "za wybitne zasługi na rzecz budowania więzi społecznych i międzypokoleniowych w pracy dziennikarskiej i duszpasterskiej" redaktor naczelny tygodnika "Idziemy" ksiądz prałat Henryk Zieliński (od 2005 roku członek Rady Fundacji "Dzieło Nowego Tysiąclecia"). Za zasługi dla obronności kraju Złotym Krzyżem Zasługi odznaczeni zostali: Kazimierz Bednorz, gen. bryg. Robert Głąb, płk Wojciech Ozga, kmdr Krzysztof Zdonek; Srebrnym Krzyżem Zasługi: płk Karol Dymanowski, płk Szymon Koziatek, płk Mieczysław Melec, płk Dariusz Parylak, płk Jacek Pszczoła, płk Dariusz Ryczkowski i płk Jan Rydz.
Autor: js,mart//rzw / Źródło: PAP
Źródło zdjęcia głównego: PAP | Radek Pietruszka