Profesor Zoll: ustawa sądowa w treści, którą proponuje Senat, nie pogarsza stanu praworządności

Były prezes Trybunału Konstytucyjnego odniósł się w "Faktach po Faktach" w TVN24 do losów przygotowanej przez PiS i uchwalonej przez Sejm nowelizacji ustawy o Sądzie Najwyższym i innych ustaw, która ma pomóc w odblokowaniu unijnych środków z Krajowego Planu Odbudowy. Senat zajmuje się przepisami podczas wtorkowego posiedzenia plenarnego. W poniedziałek połączone senackie komisje zarekomendowały wniesienie 14 poprawek.

Profesor Zoll był pytany, czy jego zdaniem ustawę należałoby przyjąć z poprawkami, czy też odrzucić ją w całości, czego domaga się część środowiska prawniczego, twierdząc, że ta ustawa nie naprawia problemu łamania praworządności.

- Myślę, że ta walka o praworządność jest słuszna, tylko nie musi oznaczać, że Senat powinien całą ustawę odrzucić - stwierdził. - Ta ustawa ma znaczenie, bo niewątpliwie Komisja Europejska czeka na krok z naszej strony - dodał. Jak ocenił, próba "doprowadzenia tej ustawy do zgodności z konstytucją", którą podejmuje Senat, to "na pewno jest to krok w dobrym kierunku".

- W tej ustawie, w tej treści, nad którą obecnie pracuje Senat (uwzględniając poprawki - red.), nie ma punktów, o których można by jednoznacznie stwierdzić, że są sprzeczne z konstytucją - zaznaczył.

Zdaniem profesora Zolla ustawie w takiej formie "nie można zarzucić, że narusza praworządność". Jednocześnie przyznał, że poprawa tej ustawy to nie jest "załatwienie problemu dotyczącego sądownictwa".

- Bo oczywiście pierwszym krokiem powinna być reforma Krajowej Rady Sądownictwa, a nawet nie reforma, tylko przywrócenie do stanu zgodnego z prawem, obecny stan jest oczywiście sprzeczny z konstytucją, nieruszanie tej kwestii byłoby niepoprawieniem stanu praworządności w Polsce - powiedział były prezes TK.

- Ale ta ustawa, opracowywana teraz przez Senat, i w tej treści, którą Senat wypuszcza, nie pogarsza stanu praworządności w Polsce. Uważam, że należy w tym opracowaniu przesłać do Komisji Europejskiej, pamiętając, że nie jest jeszcze załatwiona sprawa pierwszego kamienia, bo muszą być jeszcze zrobione wiatraki, które też przechodzą bardzo trudną drogę - mówił, nawiązując do prac nad ustawą o energetyce wiatrowej na lądzie.

Jednocześnie stwierdził, że zapis o przeniesieniu spraw dyscyplinarnych sędziów do Naczelnego Sądu Administracyjnego, który opozycja chce w Senacie zmienić, jest niezgodny z konstytucją, bo - jak wskazywał - "konstytucja nie nadała kompetencji Naczelnemu Sądowi Administracyjnemu do prowadzenia spraw dyscyplinarnych".

Sejm uchwalił nowelizację ustawy o Sądzie Najwyższym 13 stycznia. Według jej autorów, posłów PiS, ustawa ta ma wypełnić kluczowy "kamień milowy" dla odblokowania przez Komisję Europejską pieniędzy na Krajowy Plan Odbudowy. Zgodnie z nowelizacją sprawy dyscyplinarne i immunitetowe sędziów miałby rozstrzygać Naczelny Sąd Administracyjny, a nie, jak obecnie, Izba Odpowiedzialności Zawodowej SN.

Profesor Zoll komentował także sytuację w Trybunale Konstytucyjnym, między innymi konflikt w sprawie kadencji prezes Julii Przyłębskiej.

- Uważam, że doszło do bardzo bolesnego stanu, gdzie właściwie trzeba powiedzieć, że nie mamy Trybunału Konstytucyjnego. Zresztą z orzeczenia NSA wynika, że jest to organ tak skażony bezprawnością, że właściwie nie jest zdolny do pełnienia roli organu, który kontroluje nasze ustawodawstwo, prace Sejmu - powiedział. 

- Właściwie dziś trzeba stanąć na takim stanowisku, że nie mamy Trybunału Konstytucyjnego, musimy odczekać do momentu, kiedy należy Trybunał Konstytucyjny zbudować na nowo - mówił dalej były prezes TK. 

Zdaniem profesora Zolla "konieczna jest tutaj zmiana ustawy o Trybunale Konstytucyjnym". - Wiele punktów, dotyczących wyboru sędziów do trybunału, powinno być zupełnie inaczej uregulowanych - stwierdził.