Ustawa "o dobrym samarytaninie" wpłynęła do Sejmu

W poniedziałek do Sejmu trafił poselski projekt noweli ustaw w związku z przeciwdziałaniem sytuacjom kryzysowym związanym z wystąpieniem COVID-19. Przedstawicielem wnioskodawców jest poseł PiS Czesław Hoc. Szef Kancelarii Prezesa Rady Ministrów Michał Dworczyk mówił w poniedziałek, że projekt jest gotowy i ma być rozpatrywany na wtorkowym posiedzeniu Sejmu.

ZOBACZ POSELSKI PROJEKT NOWELIZACJI >>>

Minister zdrowia Adam Niedzielski zapowiadał, że w ustawie znajdzie się zapis, który wyłącza odpowiedzialność karną dla tych lekarzy, którzy w ramach walki z COVID-19 popełnią błąd. - Jeżeli ten błąd będzie miał charakter nieumyślny, nie będzie miał charakteru takiego oczywistego zaniedbania, wtedy jest wyłączony rygor sankcji karnej - wyjaśniał.

Kancelaria premiera przekazała na Twitterze, że projekt ustawy zdrowotnej, zwany też ustawą "o dobrym samarytaninie" to między innymi bezpieczeństwo prawne dla lekarzy walczących z COVID-19; 200 procent dodatku za walkę z COVID-19; 100 procent wynagrodzenia za czas kwarantanny i izolacji dla medyków; możliwość pracy na kwarantannie za zgodą pracodawcy.

Projekt ma na celu między innymi objęcie penalizacją nieprzestrzegania zakazów, nakazów, ograniczeń lub obowiązków zawartych w przepisach o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi lub w przepisach o Państwowej Inspekcji Sanitarnej, także osoby zdrowe. Zakłada wydłużenie okresu realizacji recept na leki, które są obecnie niedostępne, wzmocnienie kompetencji wojewódzkiego koordynatora ratownictwa medycznego, wyłączenia odpowiedzialności karnej za określone czyny, popełniane przez osoby wykonujące zawód medyczny, gdy działania lecznicze są podejmowane w celu zwalczania epidemii COVID-19.

Jak podkreślono w uzasadnieniu projektu, w czasie epidemii "powinno następować wyłączenie odpowiedzialności karnej za określone czyny, popełniane przez osoby wykonujące zawód medyczny, gdy działania lecznicze są podejmowane w celu zwalczania epidemii COVID-19 (np. w sytuacji realizacji świadczeń przez osoby, które w warunkach nieepidemicznych nie udzielałyby tych świadczeń – vide udzielanie świadczeń przez lekarzy w trakcie specjalizacji, czy lekarzy specjalistów w innych niż posiadana przez nich specjalizacja)".

Natomiast, jeśli osoba wykonująca zawód medyczny doprowadzi do śmierci pacjenta lub do ciężkiego uszczerbku na zdrowiu pacjenta, "naruszy czynność narządu ciała lub doprowadzi do rozstroju zdrowia lub też narazi człowieka na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu" w wyniku rażącego nadużycia uprawnień lub rażącego niedopełniania obowiązków, to będzie podlegała odpowiedzialności karnej.

Projekt ustawy wprowadza między innymi zmiany w art. 47 ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi. Jak czytamy w uzasadnieniu, ma to na celu "zwiększenie efektywności postępowań w przedmiocie skierowania do pracy przy zwalczaniu epidemii osób wykonujących zawody medyczne przez ułatwienie w przekazywaniu informacji dotyczących kręgu osób, wobec których może zostać wydana decyzja, o której mowa w art. 47 ust. 2 ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi".

Według zapisów projektu samorządy zawodów medycznych mają przekazywać, na wniosek wojewody albo ministra zdrowia, w terminie 7 dni od dnia otrzymania wniosku, wykaz osób wykonujących zawody medyczne, które mogą być skierowane do pracy przy zwalczaniu epidemii, zawierający: imię, nazwisko, adres miejsca zamieszkania i numer prawa wykonywania zawodu medycznego, jeżeli został nadany.

Ponadto do pracy przy walce z koronawirusem skierowani mogą zostać studenci kierunków przygotowujących do wykonywania zawodu medycznego, doktoranci w dziedzinie nauk medycznych i nauk o zdrowiu w dyscyplinach naukowych: nauki medyczne, nauki farmaceutyczne i nauki o zdrowiu, osoby kształcące się w zawodzie medycznym oraz osoby mające wykształcenie w zawodzie medycznym, które ukończyły kształcenie w tym zawodzie w okresie ostatnich 5 lat. Na wniosek wojewody lub ministra zdrowia, rektorzy uczelni kształcących na wyżej wymienionych kierunkach, mają przekazywać wykazy studentów i doktorantów wliczających się do wyżej wymienionych grup w terminie 7 dni. Okres pracy powołanych w ten sposób studentów, doktorantów oraz osób kształcących się w zawodzie medycznym zaliczany będzie na poczet odbycia odpowiedniej części zajęć lub grup zajęć kształtujących umiejętności praktyczne, w tym zajęć praktycznych i praktyk zawodowych.

Propozycje zmian w ustawie z dnia 5 grudnia 2008 roku dotyczą między innymi "podwyższenia do 200 procent (z dotychczasowego 150 procent) wynagrodzenia zasadniczego dla osób skierowanych przez wojewodę do pracy związanej ze zwalczaniem COVID­‑19".

W projekcie zaznaczono, że wynagrodzenie nie może być niższe niż wynagrodzenie, które osoba skierowana do pracy przy zwalczaniu epidemii otrzymała w miesiącu poprzedzającym miesiąc, w którym wydana została decyzja o skierowaniu jej do pracy przy zwalczaniu epidemii.

Jak czytamy w uzasadnieniu projektu, "wprowadzenie tej zmiany związane jest przede wszystkim z bardzo trudnymi warunkami pracy takich osób, które mają bezpośredni związek z obecną epidemią". Dodano, że "wynagrodzenie to będzie wypłacane ze środków Funduszu Przeciwdziałania COVID­‑19".

Zmiany dotyczą także "kierowania osób do pracy przy zwalczaniu epidemii oraz określenia zasad wystawiania zaświadczeń lekarskich, które ze względu na chorobę przewlekłą uniemożliwiają wydawanie przez wojewodę decyzji o skierowaniu do pracy przy zwalczaniu epidemii".

Złożony w Sejmie projekt wprowadza także zmiany w ustawie z dnia 8 września 2006 r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym. Jak napisano w uzasadnieniu, "dotyczą wzmocnienia kompetencji wojewódzkiego koordynatora ratownictwa medycznego w zakresie skutecznego umieszczenia w szpitalach pacjentów w stanie nagłego zagrożenia zdrowia lub życia".

"Temu samemu celowi ma służyć umożliwienie Ministrowi Zdrowia powołania krajowego koordynatora ratownictwa medycznego. W zakresie właściwości obu stanowisk znajdą się uprawnienia do wydawania decyzji administracyjnych zobowiązujących szpitale do przyjęcia osób wymagających pilnej hospitalizacji" - dodano. Jak czytamy, "w odniesieniu do szpitali znajdujących się na terenie tego samego województwa, w którym przebywa pacjent, decyzję będzie podejmował wojewódzki koordynator ratownictwa medycznego, zaś w sytuacji, gdy pacjent będzie wymagał hospitalizacji w innym województwie, niż to, na terenie którego przebywa - właściwy będzie krajowy koordynator ratownictwa medycznego".

Autorzy projektu zaznaczyli, że "przesłanką do wydania omawianej regulacji były coraz częściej pojawiające się odmowy przyjęcia osób w stanie nagłym, przewożonych do szpitali przez zespoły ratownictwa medycznego oraz zespoły transportu sanitarnego, skutkujące dla pacjentów zwłoką w otrzymaniu właściwej pomocy medycznej".

Projekt zakłada wydłużenie okresu realizacji recept do 150 dni od dnia wystawienia na leki, które są obecnie niedostępne. 150 dni, czyli 5 miesięcy, to tyle, jak uzasadniono, ile może trwać tzw. sezon grypowy.

W projekcie znalazło się doprecyzowanie istniejących przepisów, by uniknąć wątpliwości interpretacyjnych w kwestii ustanawiania obowiązku stosowania określonych środków profilaktycznych i zabiegów, w tym nakazu zasłaniania nosa i ust czy też noszenia rękawiczek. Doprecyzowany ma zostać katalog ograniczeń, obowiązków i nakazów, jakie mogą być nałożone przez Radę Ministrów w drodze rozporządzenia.