Jest czwartą osobą w państwie. Jakie kompetencje ma premier?

Źródło:
sejm.gov.pl, tvn24.pl
Jak Andrzej Duda będzie współpracował z nowym rządem? "Ważna jest nie tylko wola polityczna"
Jak Andrzej Duda będzie współpracował z nowym rządem? "Ważna jest nie tylko wola polityczna"
Michał Tracz/Fakty TVN
Jak Andrzej Duda będzie współpracował z nowym rządem? "Ważna jest nie tylko wola polityczna"Michał Tracz/Fakty TVN

Jakie kompetencje ma premier w polskim porządku prawnym? Prezes Rady Ministrów jest czwartą osobą w państwie. Do jego zadań należy między innymi kierowanie pracami rządu, który prowadzi politykę wewnętrzną i zagraniczną kraju.

Szef Gabinetu Prezydenta RP Marcin Mastalerek ogłosił w mediach społecznościowych, że Andrzej Duda podjął już decyzję w sprawie wyboru kandydata na premiera. W poniedziałek wieczorem głowa państwa ma wygłosić orędzie w tej sprawie. Wyłoniony przez prezydenta kandydat będzie musiał teraz skompletować Radę Ministrów oraz uzyskać dla niej wotum zaufania w Sejmie.

ZOBACZ TEŻ: Rządzić bez większości w Sejmie? Scenariusze wyboru rządu

Kompetencje premiera. Czym się zajmuje

W polskim porządku prawnym premier jest czwartą osobą w państwie - po prezydencie oraz marszałkach Sejmu i Senatu. Razem z wicepremierem/wicepremierami i ministrami wchodzą w skład Rady Ministrów.

Zadania Prezesa Rady Ministrów określa konstytucja oraz bardziej szczegółowo ustawa o Radzie Ministrów. Z ustawy zasadniczej wynika, że do jego głównych zadań należą: reprezentowanie Rady Ministrów, kierowanie jej pracami, wydawanie rozporządzeń, zapewnienie wykonywania polityki rządu i określanie sposobu jej wykonywania, koordynacja i kontrola pracy ministrów, sprawowanie nadzoru nad samorządem terytorialnym oraz bycie zwierzchnikiem służbowym pracowników administracji rządowej.

Konstytucja określa też, że kierowany przez premiera rząd prowadzi politykę wewnętrzną i zagraniczną państwa. Ma m.in. zapewnić wykonanie przyjętych ustaw, wydaje rozporządzenia, koordynuje i kontroluje prace organów administracji rządowej, chroni interesy Skarbu Państwa, uchwala projekt budżetu państwa oraz kieruje jego wykonaniem, zapewnia bezpieczeństwo wewnętrzne i zewnętrzne oraz porządek publiczny w państwie, czy zawiera umowy międzynarodowe.

Oprócz tego, jak wynika z ustawy o Radzie Ministrów, premier zwołuje posiedzenia rządu, ustala ich porządek i im przewodniczy. Do innych jego kompetencji należy też m.in. ustalanie szczegółowego zakresu działania ministrów i rozstrzyganie sporów kompetencyjnych między nimi. Premier może też np. w szczególnych przypadkach przyznać osobom fizycznym nagrody specjalne za wybitne osiągnięcia naukowe, sportowe lub z zakresu kultury i ochrony dziedzictwa narodowego, ale po zasięgnięciu opinii właściwego ministra.

Odpowiedzialność premiera i członków rządu

Zgodnie z art. 156 konstytucji, za naruszenie jej lub innych ustaw, a także za przestępstwa popełnione w związku z zajmowanym stanowiskiem członkowie Rady Ministrów, w tym premier, ponoszą odpowiedzialność przed Trybunałem Stanu. Uchwałę o pociągnięciu członka rządu do odpowiedzialności podejmuje Sejm na wniosek prezydenta lub co najmniej 115 posłów większością 3/5 ustawowej liczby posłów.

Rząd i premier ponoszą odpowiedzialność również przed Sejmem, który może wyrazić wobec niego wotum nieufności. Wniosek w tej sprawie składa co najmniej 46 posłów, wskazując imiennie kandydata na nowego premiera. Jeśli zostanie przyjęte większością ustawowej liczby posłów, prezydent przyjmuje dymisję całego rządu oraz powołuje nowego premiera, wskazanego we wniosku przez Sejm oraz na jego wniosek pozostałych członków rządu. Sejm może wyrazić wotum nieufności również pojedynczemu ministrowi, na wniosek co najmniej 69 posłów. Jeśli zostanie przyjęte, prezydent odwołuje tego ministra.

Wotum nieufności nie jest tym samym, co wotum zaufania, czyli uchwała parlamentu wyrażająca aprobatę dla rządu. Prezes Rady Ministrów może w czasie swojej kadencji zwrócić się do Sejmu z wnioskiem o wyrażenie wotum zaufania, zazwyczaj po to, by uzyskać akceptację dla prowadzonej przez jego gabinet polityki. Jeśli go nie uzyska, zobowiązany jest do złożenia dymisji rządu. Jak pisaliśmy wyżej, wotum zaufania jest również konieczne do powstania każdego nowego rządu. Przyjmuje się je bezwzględną większością głosów (czyli więcej "za" niż "przeciw" i wstrzymujących się), w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów. 

ZOBACZ TEŻ: Duda: "zawsze zwycięskie ugrupowanie albo miało z góry koalicję, albo większość". Nie zawsze

Autorka/Autor:pb//am

Źródło: sejm.gov.pl, tvn24.pl

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock

Pozostałe wiadomości

Trzy uwolnione przez Hamas zakładniczki wróciły już do Izraela. W ośrodku recepcyjnym w kibucu Reim czekały na nie matki, które po ponad roku wzięły swoje córki w ramiona. Bliscy Romi Gonen, Emily Damari i Doron Steinbrecher nie kryli wzruszenia. Siły Obronne Izraela udostępniły wideo, na którym widać emocjonalną reakcję ojca Gonen w oczekiwaniu na jej powrót.

Mówiła, że uwierzy dopiero, gdy zobaczy ją żywą

Mówiła, że uwierzy dopiero, gdy zobaczy ją żywą

Źródło:
Reuters, BBC

Kilkanaście dni temu odbyło się spotkanie Barbary Nowackiej, Władysława Kosiniaka-Kamysza, Tomasza Siemoniaka i Donalda Tuska, gdzie po raz pierwszy twardo zasygnalizowano, że edukacja zdrowotna to będzie przedmiot nieobowiązkowy - mówił w programie "W kuluarach" Konrad Piasecki. W ocenie Mai Wójcikowskiej sposób komunikowania tej decyzji "świadczy o pozycji politycznej Barbary Nowackiej" i jej relacjach z ludowcami.

"Jak Donald Tusk to powiedział, to właściwie już było po herbacie"

"Jak Donald Tusk to powiedział, to właściwie już było po herbacie"

Źródło:
TVN24

TikTok poinformował w niedzielę, że "jest w trakcie przywracania" funkcjonowania aplikacji w Stanach Zjednoczonych. Stało się to po ostatnich zapowiedziach Donalda Trumpa dotyczących przyszłości platformy w USA. Firma zapewnia, że będzie współpracować z prezydentem nad długoterminowym rozwiązaniem.

Zapowiedź Trumpa, zwrot w sprawie TikToka

Zapowiedź Trumpa, zwrot w sprawie TikToka

Źródło:
PAP

Grono słowackich psychiatrów i psychologów w liście otwartym do premiera oceniło, że jego działania zmieniają kulturę polityczną i polaryzują społeczeństwo. Wezwali Roberta Ficę do autorefleksji lub odejścia z polityki. W odpowiedzi szef rządu ocenił, że specjaliści nadużyli swojego zawodowego powołania i zagroził, że poinformuje międzynarodowe stowarzyszenia o ich działalności.

Psychiatrzy i psycholodzy wzywają premiera do autorefleksji

Psychiatrzy i psycholodzy wzywają premiera do autorefleksji

Źródło:
PAP, TVN24

W Białce Tatrzańskiej ośmioletnia dziewczynka wypadła z wyciągu krzesełkowego. Dziecko zostało przetransportowane do szpitala.

Dziecko wypadło z wyciągu krzesełkowego

Dziecko wypadło z wyciągu krzesełkowego

Źródło:
tvn24.pl

Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej ostrzega przed gęstymi mgłami, które mogą ograniczać widzialność. Sprawdź, gdzie zachować szczególną ostrożność.

Uwaga! Prawie cała Polska objęta ostrzeżeniami

Uwaga! Prawie cała Polska objęta ostrzeżeniami

Aktualizacja:
Źródło:
IMGW, tvnmeteo.pl

To jest coś niesamowitego, jakie ogromne wsparcie od was otrzymaliśmy. Tak przeogromne, kiedy jest ten czas słów, które ranią, bardzo ranią - powiedział w "Faktach po Faktach" w TVN24 Jerzy Owsiak, szef Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy. W programie mówił między innymi o niedawnych groźbach wobec prezydentki Gdańska Aleksandry Dulkiewicz oraz zbliżających się 33. Finału WOŚP.

Owsiak: przeżywamy te rzeczy w sposób nieprawdopodobny

Owsiak: przeżywamy te rzeczy w sposób nieprawdopodobny

Źródło:
TVN24

Podczas spotkania w Lęborku z Karolem Nawrockim jeden z uczestników stwierdził, że Donald Tusk "zrobi wszystko", żeby kandydat PiS, "nawet jeśli wygra wybory, nie został prezydentem". Wywołało to duże emocje wśród zebranych, którzy zaczęli skandować "nie bać Tuska". - Jeśli chodzi o pana premiera, ja rozumiem pana emocje - stwierdził Nawrocki.

Okrzyki o Tusku na spotkaniu z Nawrockim. "Ja rozumiem emocje"

Okrzyki o Tusku na spotkaniu z Nawrockim. "Ja rozumiem emocje"

Źródło:
TVN24

To mój dom, w którym czuję się bezpiecznie, ciepło i szczęśliwie. W końcu moje dzieci wrócą do swoich pokoi, do ciepłych łóżek, do swoich zabawek. Nie ma słów, które mogłyby opisać to, co teraz czuję - mówi Nirmin Moussi. Wraz z wejściem w życie zawieszenia broni Hamasu z Izraelem Palestyńczycy z całej Strefy Gazy wracają do domów. Lub do tego, co pozostało z miejsc, które kiedyś tak nazywali.

"Przyjechałem, mając nadzieję, że zobaczę, iż mój dom wciąż stoi"

"Przyjechałem, mając nadzieję, że zobaczę, iż mój dom wciąż stoi"

Źródło:
CNN, Reuters

Położony na górze Ibu stratowulkan wciąż niepokoi mieszkańców indonezyjskiej wyspy Halmahera. W samą niedzielę doszło do kilkunastu erupcji, a z krateru wydobyła się gęsta chmura popiołu.

Ponad tysiąc erupcji w styczniu. "Będziemy zachęcać do ewakuacji"

Ponad tysiąc erupcji w styczniu. "Będziemy zachęcać do ewakuacji"

Źródło:
AFP

W Stambule suczka przyniosła pod drzwi kliniki weterynaryjnej wyziębione, umierające szczenię. Całe zdarzenie można teraz zobaczyć na nagraniu uchwyconym przez kamery monitoringu.

Przyniosła ledwo żywego szczeniaka pod drzwi kliniki. Pokazali nagranie

Przyniosła ledwo żywego szczeniaka pod drzwi kliniki. Pokazali nagranie

Źródło:
ENEX, bianet.org

W stolicy Alaski silny wiatr zdmuchnął dach z domu i rzucił nim o sąsiedni budynek. Moment ten widać na nagraniu z monitoringu. Fragmenty blachy spowodowały niemałe zniszczenia.

Jedli śniadanie, zdążył krzyknąć: "uciekajcie wszyscy". Wiatr zdmuchnął dach z domu

Jedli śniadanie, zdążył krzyknąć: "uciekajcie wszyscy". Wiatr zdmuchnął dach z domu

Źródło:
alaskasnewssource.com

W trakcie pożarów w Los Angeles uaktywnili się zwolennicy teorii spiskowych. Według jednej z nich w wywołanie pożarów zamieszane były "globalne elity", a ogień został podłożony celowo, aby w mieście zrealizować koncepcję smart city. Tłumaczymy, na czym polega ta teoria spiskowa.

"Teren Los Angeles jest 'resetowany'". Teoria spiskowa w obliczu pożarów w Kalifornii

"Teren Los Angeles jest 'resetowany'". Teoria spiskowa w obliczu pożarów w Kalifornii

Źródło:
Konkret24

Woźnica wjechał bryczką na myjnię samoobsługową w Makowie Mazowieckim i umył wózek oraz konia myjką ciśnieniową. Spłoszone zwierzę uszkodziło elementy myjni. Policja opublikowała nagranie z monitoringu. Funkcjonariusze ustalili już tożsamość mężczyzn mogących mieć związek ze sprawą.

Czyścili bryczkę i konia myjką ciśnieniową

Czyścili bryczkę i konia myjką ciśnieniową

Aktualizacja:
Źródło:
tvnwarszawa.pl

Ciechanowska policja szuka 46-letniego Piotra Jasińskiego podejrzanego o zabójstwo 50-latki. Kobieta otrzymała cios ostrym narzędziem w trakcie awantury domowej. Zmarła mimo reanimacji podjętej przez ratowników. Funkcjonariusze apelują o pomoc w namierzeniu mężczyzny.

Kobieta zmarła po awanturze domowej. Policja szuka podejrzanego 46-latka

Kobieta zmarła po awanturze domowej. Policja szuka podejrzanego 46-latka

Źródło:
PAP

Policja zajmuje się sprawą niebezpiecznego zachowania kierowcy w sobotni wieczór w centrum Głogowa (woj. dolnośląskie). Według informacji, które dostaliśmy na Kontakt24, mężczyzna miał wyjść z klubu, wsiąść za kierownicę Land Rovera i próbował potrącić przechodniów. Na nagraniach, które krążą w sieci i które mają pochodzić ze zdarzenia, widać, że kierowca po kilku nerwowych manewrach autem wjechał na chodnik, po którym szli przechodnie, i potrącił co najmniej jedną osobę.

Kierowca miał taranować przechodniów na chodniku

Kierowca miał taranować przechodniów na chodniku

Źródło:
Kontakt24 / tvn24.pl

"Ministerstwo Finansów nie wprowadziło nowego podatku od ogrodzeń" - przekazał resort w niedzielnym komunikacie. Jak wyjaśniono, taka danina obowiązywała już wcześniej, a podlegają jej wyłącznie ogrodzenia związane z działalnością gospodarczą.

Podatek za płot. Resort finansów zabiera głos

Podatek za płot. Resort finansów zabiera głos

Źródło:
PAP, tvn24.pl

Z wyjątkiem niektórych nocy mrozu prawie w ogóle nie będzie. Co przyniesie końcówka stycznia oraz początek lutego? Czy widać powrót zimy? Sprawdź 16-dniową prognozę temperatury, przygotowaną przez prezentera i synoptyka tvnmeteo.pl Tomasza Wasilewskiego.

Pogoda na 16 dni: przed nami kolejne fale ciepła

Pogoda na 16 dni: przed nami kolejne fale ciepła

Źródło:
tvnmeteo.pl
"Melania, ojej, co ona musi znosić!"

"Melania, ojej, co ona musi znosić!"

Źródło:
tvn24.pl
Premium

Trudno wyobrazić sobie finały Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy bez charakterystycznej melodii wygrywanej przez orkiestrę dętą. Zespołowi Ochotniczej Straży Pożarnej w Nadarzynie - chociaż ma na swoim koncie liczne sukcesy i koncerty na wszystkich kontynentach - największą radość sprawiają coroczne występy w ramach najbardziej znanej polskiej kwesty.

Dla tej orkiestry największą radością jest występ na WOŚP

Dla tej orkiestry największą radością jest występ na WOŚP

Źródło:
TVN24

W sobotę bieg, a w niedzielę pierogi, koncerty i atrakcje dla dzieci – tak mieszkańcy brytyjskiego Southampton planują świętować 33. Finał Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy.

Lepią trzy tysiące pierogów na finał WOŚP w Southampton

Lepią trzy tysiące pierogów na finał WOŚP w Southampton

Źródło:
tvn24.pl