Południowo-zachodnia Polska mierzy się z powodzią. Na wielu terenach trwa walka z żywiołem, w innych miejscach mieszkańcy przygotowują się do nadejścia wielkiej wody lub usuwają skutki kataklizmu. Są miejscowości niemal doszczętnie zniszczone. Jak o tej dramatycznej sytuacji rozmawiać z dziećmi? O czym pamiętać, by nie wzmagać w nich lęku? Na te pytania odpowiada w rozmowie z tvn24.pl Marta Wojtas, psycholożka z Fundacji Dajemy Dzieciom Siłę.
"Wiele regionów w Polsce zmaga się w ostatnich dniach z ogromną powodzią. Ta ekstremalna sytuacja powoduje, że wiele dzieci i młodzieży odczuwa lęk oraz zadaje pytania, na które dorośli nie zawsze wiedzą, jak odpowiedzieć" - zauważa w mediach społecznościowych Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę. O tym, jak rozmawiać z dziećmi o powodzi, mówi w rozmowie z tvn24.pl Marta Wojtas, jedna z psycholożek związanych z FDDS.
- Najważniejsze jest dopasowanie komunikatu do wieku dziecka - podkreśla ekspertka. - Inaczej rozmawia się z dziećmi młodszymi, do 10. roku życia, a inaczej z dziećmi w wieku 11 lat i starszymi. Bardzo ważne, by zwrócić na to uwagę i dostosować nasz sposób mówienia do sposobu, w jaki dziecko rozumie świat - dodaje Wojtas.
Jak rozmawiać z dziećmi o powodzi?
W przypadku najmłodszych specjalistka podkreśla wagę używania bardzo prostego i obrazowego języka. Jako przykład takiego słownictwa wskazuje określenia "wielka burza" czy "duża rzeka". Wojtas zauważa jednak, że podobne obrazy mogą budzić lęki. Istotne jest podkreślanie, że dziecko jest bezpieczne. - Bardzo ważnym elementem rozmowy jest tu zapewnienie dziecka przez dorosłego, że jest ono bezpieczne i ma jego wsparcie. Ten element powinien wybrzmieć, powinien być kluczowym elementem rozmowy. Dzieci potrzebują zapewnienia, że dorośli przy nich są i nad nimi czuwają - tłumaczy Marta Wojtas.
Takie gwarancje mają też znaczenie w przypadku nastolatków. Rozmawiając z nimi psycholożka sugeruje jednak użycie bardziej rzeczowego języka. - Warto skupić się na faktach. Młodzi ludzie dokładnie rozumieją, co się dzieje - mówi specjalistka. Odradza prowadzenie w obecności nastolatków "dywagacji na temat tego, co mogłoby się stać, ale się nie stało". Podobne tematy mogą bowiem budzić u nich dodatkowe, niechciane emocje.
Psycholożka wskazuje też, jak ważne jest słuchanie dzieci i pozwolenie im, by dzieliły się emocjami. - W trudnych sytuacjach często pomaga też możliwość odzyskania poczucia kontroli - mówi Wojtas, dodając, że poczucie to zapewnić można poprzez powierzanie dzieciom prostych, "choćby najmniejszych" zadań. W przypadku dzieci niedotkniętych bezpośrednio powodzią ekspertka wskazuje np. na możliwość zaangażowania ich w przynoszenie rzeczy na zbiórkę. Gdy mieszkamy na zalanych terenach, znalezienie odpowiednich aktywności może być trudniejsze - zauważa ekspertka. Sugeruje jednak skupienie uwagi dzieci "na małym zadaniu", by pomóc im "choćby w nieznacznym stopniu odzyskać poczucie wpływu na sytuację".
Mówiąc o tym, jak najlepiej zadbać o stan psychiczny dzieci, Marta Wojtas radzi też ograniczenie dostępu do "treści, które mogą przerażać", takich jak zdjęcia czy nagrania zniszczeń popowodziowych bądź wezbranej wody. - Bez odpowiedniego komentarza mogą one budzić silne emocje - podkreśla. Jak dodaje, "lepiej takich materiałów z dziećmi nie oglądać".
Do korzystania ze wsparcia Marta Wojtas zachęca również dorosłych. - Dla nich sytuacja też jest bardzo trudna, traumatyczna. To naturalne, że osoby na terenach zalanych, osoby, które dotknęła tragedia, mogą potrzebować wsparcia i fachowej pomocy. Warto z niej korzystać - podkreśla rozmówczyni tvn24.pl.
W poniedziałek na profilu Rzecznika Praw Dziecka w mediach społecznościowych pojawił się też godzinny webinar poświęcony temu, jak rozmawiać z dziećmi o powodzi.
Pomoc ekspertów. Gdzie znaleźć wsparcie?
Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę tel. 116 111 pomoc całodobowa
Dziecięcy Telefon Zaufania Rzeczniczki Praw Dziecka tel. 800 12 12 12 pomoc całodobowa
Centrum Wsparcia dla Osób Dorosłych w Kryzysie Psychicznym tel. 800 70 22 22 pomoc całodobowa
Fundacja Twarze Depresji tel. 22 290 44 42 wtorki i środy od 8:00 do 11:00 oraz w czwartki od 19:00 do 21:00
Jeśli doświadczasz problemów emocjonalnych i chciałbyś uzyskać poradę lub wsparcie, tutaj znajdziesz listę organizacji oferujących profesjonalną pomoc. W sytuacji bezpośredniego zagrożenia życia zadzwoń na numer 997 lub 112.
Źródło: tvn24.pl
Źródło zdjęcia głównego: KieferPix/Shutterstock