Bratanek Turinga z polskim orderem za "pomoc w przedstawieniu prawdziwej historii Enigmy"

OGLĄDAJ TVN24 W INTERNECIE NA TVN24 GO >>>

Dermot Turing w 2018 roku opublikował książkę "X, Y i Z: The Real Story of How Enigma Was Broken". W Polsce została wydana rok później pod tytułem "X, Y, Z. Prawdziwa historia złamania szyfru Enigmy"). Książka szczegółowo opisuje polsko-brytyjsko-francuską współpracę w zakresie złamania kodu niemieckiej maszyny szyfrującej Enigma i podkreśla, że osiągnięcia Alana Turinga byłyby znacznie spowolnione lub niemożliwe bez istotnego wkładu Polskiej Szkoły Matematyki.

Odznaczenie przyznane za "szerzenie wiedzy o roli polskich kryptologów nie tylko w Wielkiej Brytanii, ale także we Francji i innych krajach" w imieniu prezydenta RP Andrzeja Dudy wręczył polski ambasador w Londynie Arkady Rzegocki. Ceremonia, która z powodu trwającej epidemii, miała bardzo kameralny charakter, odbyła się w ogrodzie Ogniska Polskiego, najstarszego klubu polonijnego w Londynie.

- W porównaniu z kryptologami, którzy nie tylko osiągnęli zadziwiający przełom, umożliwiający odczytywanie wiadomości Enigmy przez całą drugą wojnę światową, i narażali własne życie, aby zachować to w tajemnicy, nie zrobiłem nic wielkiego. W pewnym sensie uważam, że otrzymuję to odznaczenie w uznaniu ich pracy, a nie swojej - powiedział bratanek Alana Turinga Dermot Turing, odbierając odznaczenie. - Chciałbym również docenić ogromną pomoc, jaką miałem w moich badaniach od ambasady polskiej w Wielkiej Brytanii, instytutów w Londynie, które strzegą polskich rejestrów wojennych, a także rodzin samych kryptologów - dodał.

- Jestem wdzięczny za pańską pracę, ponieważ pomaga w przedstawianiu brytyjskiej opinii publicznej prawdziwej historii o dekodowaniu Enigmy. Mam zaszczyt wręczyć to odznaczenie w imieniu Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Andrzeja Dudy osobie, którą z dumą mogę nazwać przyjacielem Polski - mówił ambasador Rzegocki, wręczając odznaczenie.

Na uwagę, że w Polsce znana jest przede wszystkim działalność Mariana Rejewskiego, Jerzego Różyckiego i Henryka Zygalskiego, a mniej postać Alana Turinga, zaś w Wielkiej Brytanii - Alana Turinga, a nie polskich kryptologów, Turing powiedział, że to zaczyna się zmieniać.

- Zaczynając pracę nad tym projektem, nie spodziewałem się, że będzie tak duże zainteresowanie tym, co jest niebrytyjskim prologiem historii o Bletchley Park (brytyjskim ośrodku kryptologicznym - red.). Byłem w błędzie. Okazało się, że Brytyjczycy chętnie dowiadują się o jej początkach. Zresztą losy polskich kryptologów same w sobie są bardzo ciekawą historią - powiedział.

- To, co Dermot zrobił tą książką, ma ogromne znaczenie, bo przecież byłoby zrozumiałe, gdyby będąc bratankiem Alana Turinga, przede wszystkim eksponował jego rolę. Tymczasem przyznaje, że uczył się on od naszych kryptologów. Wie, że jego genialny stryj miał szczęście, że spotkał i połączył siły z naszymi genialnymi naukowcami - powiedziała Anna Zygalska-Cannon, siostrzenica Henryka Zygalskiego, która również wzięła udział w ceremonii.

Polacy jako pierwsi zastosowali matematykę w kryptoanalizie tuż po zakończeniu I wojny światowej, a następnie złamali kod Enigmy w grudniu 1932 roku. Przekazali swoją pracę sojusznikom francuskim i brytyjskim w przededniu II wojny światowej, latem 1939 roku. Ich osiągnięcia matematyczne i techniczne położyły podwaliny pod prace Alana Turinga i działania prowadzone w Bletchley Park, gdzie w czasie II wojny światowej mieściła się Rządowa Szkoła Kodów i Szyfrów.

Order Zasługi RP, który dzieli się na pięć klas, przyznawany jest cudzoziemcom i obywatelom polskim mieszkającym za granicą, którzy poprzez swoje wysiłki w znacznym stopniu przyczyniają się zarówno do współpracy międzynarodowej, jak i do współpracy między Polską a innymi krajami.