19 grobów, przeważnie z okresu od XIII do XX wieku znaleziono w Chełmie (woj. lubelskie) na placu budowy biurowca. Najciekawszy jest grób prawdopodobnie pradziejowy, który według specjalistów może być związany nawet z kulturą scytyjską, czyli okresem od VII do III wieku przed naszą erą.
Kierownik chełmskiej delegatury Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Lublinie Paweł Wira poinformował, że groby z okresu od XIII do XX wieku odnaleziono na placu budowy obiektu usługowo-biurowego przy ul. Lwowskiej 20 w Chełmie. Inwestycji towarzyszą badania archeologiczne, podczas których odkryto 19 grobów.
"Niektóre groby były uszkodzone w stropie, w partii nóg lub głowy w wyniku prowadzonych wcześniej inwestycji. Pochówki miały układ wschód-zachód – z wyjątkiem jednego w układzie północ-południe" – zaznaczył Wira.
Spoczął tu też prawdopodobnie żołnierz z okresu II wojny światowej
Groby w większości były nowożytne, bez wyposażenia.
"W zasypiskach znaleziono zabytkową ceramikę z XIII-XVII/XVIII wieku oraz artefakty z XIX i XX wieku. Pochówki najprawdopodobniej były trumienne, co potwierdzają metalowe ćwieki, drewno niestety nie zachowało się" – przekazał.
Wśród pochówków znaleziono zarówno groby dorosłych, jak i dzieci.
"Jeden grób jest grobem żołnierza prawdopodobnie z okresu II wojny światowej. Przy szczątkach ułożonych twarzą do dołu, znaleziono klamerkę" – poinformował.
Najciekawszy jest grób pradziejowy
Zdaniem kierownika delegatury najciekawszy i wyjątkowy pod względem wyposażenia pochówek jest grobem prawdopodobnie pradziejowym.
"Jest to grób podwójny szkieletowy, ciałopalny w "nogach", częściowo uszkodzony podczas prac, związanych z wykonanym w przeszłości przyłączem. Przy szczątkach znaleziono dwa fragmenty ceramiki słabo wypalonej, z grubą domieszką, prawdopodobnie stanowiącej fragmenty urny" – przekazał.
Jak dodał, w grobie zorientowanym w układzie północ-południe odnaleziono – poza szkieletem – dużo pozostałości ludzkich kości (ok. 70-80 dekagramów) i ozdoby z brązu, które wstępnie zakwalifikowano jako zausznice gwoździowate, być może związane z kulturą scytyjską (od VII w. p.n.e. do III w. p.n.e.).
"Ze względu na wyjątkową wartość historyczną i naukową grób będzie poddany dodatkowej analizie antropologicznej" – zapowiedział Wira.
O cmentarzu nie wspominają źródła
Konserwator spodziewa się odnalezienia kolejnych pochówków w miarę poszerzania obszaru robót ziemnych na północ, czyli w kierunku historycznego centrum Chełma.
Jak stwierdził, na terenie budowy wcześniej funkcjonował dworzec PKS, a w okresie międzywojennym – targowica, czyli miejskie targowisko. O istnieniu w tym miejscu pochówków, cmentarzyska lub cmentarza – wskazał konserwator – nie wspominają źródła archiwalne ani kartograficzne.
Pochówki odnaleziono 200-300 metrów od centrum miasta. Wiry nazywa odkrycie dużą sensacją archeologiczną i historyczną.
Groby były tu odkrywane już 13 lat temu
Groby w tym miejscu znaleziono po raz pierwszy w 2010 roku podczas badań archeologicznych towarzyszących instalacji przyłączy między ul. Lwowską a dworcem PKS. "Wówczas odkryto sześć grobów, które wyeksplorowano częściowo" – stwierdził konserwator.
Jak dodał, w zasypiskach grobów odnaleziono wówczas ceramikę datowaną na trzy okresy: XIV-XV w., XV-XVI w. i XVI-XVIII wieki.
Pracami archeologicznymi kieruje mgr Ernest Kamiński we współpracy z mgr Karoliną Bucką.
Źródło: PAP
Źródło zdjęcia głównego: Lubelski Wojewódzki Konserwator Zabytków