Pożółkła, nadpalona kartka z nazwiskami 15 osób, które w maju 1941 roku trafiły do obozu Auschwitz-Birkenau - taki dokument znalazła bibliotekarka jednego z łódzkich liceów. - Te osoby trafiły do obozu zagłady za działalność konspiracyjną - mówią nam przedstawiciele muzeum.
Praca bibliotekarki zazwyczaj nie obfituje w przełomowe odkrycia. Niedawny dyżur Anny Dobrowolskiej, pracującej w bibliotece w II Liceum Ogólnokształcącym w Łodzi, był jednak niezwykły.
- Przeglądałam stare książki. Schyliłam się po niepozorną książkę na dolnej półce. W środku była prawdziwa perełka - opowiada.
Tą perełką był dokument sporządzony przez nazistowskich okupantów podczas II wojny światowej. Nie wiadomo kto i kiedy umieścił pożółkłą kartkę w przedwojennej książce "Dzieje Wojen i Wojskowości w Polsce". Wiadomo, że jest dowodem wstrząsającej przeszłości 15 osób.
- W Łodzi znaleziono listę więźniów, którzy trafili do obozu 21 maja 1941 roku - tłumaczy Szymon Kowalski z muzeum Auschwitz-Birkenau, tam został przekazany archiwalny dokument.
Działali w konspiracji
Wiele wskazuje na to, że znaleziony w łódzkiej szkole dokument jest oryginalny. Ekspertom z muzeum przy dawnym niemieckim obozie zagłady udało się ustalić, co działo się z osobami, których nazwiska można przeczytać na liście.
- Na odnalezionej w łódzkiej szkole liście znajduje się 14 Polaków, w tym jeden Żyd oraz Niemiec. Niemal wszyscy zostali skazani na pobyt w obozie za działalność konspiracyjną - wyjaśnia Szymon Kowalski.
Los większości skazańców był tragiczny. Zginęli kilka miesięcy po tym, jak trafili do Auschwitz. Wojnę przeżyły tylko dwie osoby. Los 5 skazańców jest do dziś nieznany.
Jak lista trafiła do Łodzi?
Eksperci w rozmowie z tvn24.pl przedstawiają swoje hipotezy dotyczące tego, jak liczący ponad 70 lat dokument mógł trafić do Łodzi.
- Pod koniec wojny Niemcy palili dokumenty obozowe. Na znalezionej kartce widać ślady nadpalenia. To może oznaczać, że lista była na terenie obozu do końca wojny - sugeruje Szymon Kowalski.
Wiele wskazuje, że lista po prostu nie spłonęła do końca, a potem ktoś ją znalazł na terenie opustoszałego już Auschwitz.
Jeśli chcielibyście nas zainteresować tematem związanym z Waszym regionem - czekamy na Wasze sygnały/materiały. Piszcie na Kontakt24@tvn.pl.
Autor: bż/ec / Źródło: TVN24 Łódź
Źródło zdjęcia głównego: TVN24 Łódź