Łódź. Rzeka, której nikt nie widział przez sto lat. Odkrycie w czasie remontu kamienicy

Kanał rzeki, który został odnaleziony pod remontowaną kamienicą
Do kanału nikt nie zaglądał przez sto lat
Źródło: TVN24 Łódź

Podczas renowacji kamienicy przy ulicy Legionów w Łodzi odnaleziono kanał dawnej rzeki. - Ceglany kanał rzeczki, zwanej Ciekiem od Piotrkowskiej, zachował się w dobrym stanie - opowiada Miłosz Wika, rzecznik Zakładu Wodociągów i Kanalizacji w Łodzi. Dodaje, że do kanału nie zaglądano od ponad stu lat.

Rzeka przepływa pod gmachem przy Legionów 37a. - Spodziewano się tego odkrycia. Przebieg kanału był znany - przyznaje Miłosz Wika, rzecznik Zakładu Wodociągów i Kanalizacji w Łodzi. Tłumaczy, że kamienice były budowane nad dawnymi rzekami, bo miasto w XIX wieku rozrastało się w iście amerykańskim tempie. Zasypywano więc doliny dawnych rzeczek i istniejące na nich stawy.

- Zniknął staw na Starym Mieście, podobnie jak staw na Jasieniu przy Kilińskiego. Z kolei Staw Geyera na Jasieniu przy Białej Fabryce był dwa razy większy od obecnego zbiornika w Parku Reymonta - wylicza Wika.

Kanał znaleziono podczas prac remontowych
Kanał znaleziono podczas prac remontowych
Źródło: ZWiK Łódź

OGLĄDAJ TVN24 NA ŻYWO W TVN24 GO >>>

Ryzykowne inwestycje i spór o czyszczenie kanałów

Niektórzy inwestorzy decydowali się na ryzykowne przedsięwzięcia, polegające na budowaniu kamienic bezpośrednio nad kanałami ściekowymi. Podczas burz bowiem, jak mówi Miłosz Wika, kanały szybko wypełniały się deszczówką, która zalewała ulice i okoliczne posesje.

- Spierano się, kto powinien te stare kanały czyścić z osadów. Właściciele kamienic twierdzili, że jest to obowiązek władz miasta, te z kolei utrzymywały, że za stan techniczny kanałów muszą odpowiadać właściciele działek, przez które one przebiegają - opowiada Wika. 

Przebieg kanału był dobrze znany
Przebieg kanału był dobrze znany
Źródło: ZWiK Łódź

Spór zakończył się dopiero w latach 20. XX wieku, kiedy miasto zaczęło pobierać opłaty za odprowadzanie ścieków do starych kanałów.  

- Uzyskane w ten sposób fundusze przeznaczano na ich remonty i budowę nowych kolektorów ściekowych - mówi rzecznik łódzkiego ZWiK.

Czytaj też: odkryli podziemny kanał rzeki. W średniowieczu płynęła przez wieś, dziś to centrum Łodzi

Miasto wybudowane na rzekach

Wika opowiada, że najwięcej kamienic zbudowano na tak zwanym Cieku od Piotrkowskiej – przebiegał on od Piotrkowskiej, równolegle do ulicy Próchnika, przecinał Zachodnią i po łuku kierował się do skrzyżowania Legionów z Gdańską, dalej przez kamienice przy Legionów, Mielczarskiego i famuły Poznańskiego.

Kanał rzeki, który został odnaleziony pod remontowaną kamienicą
Kanał rzeki, który został odnaleziony pod remontowaną kamienicą
Źródło: ZWiK Łódź

- Łączył się z rzeką Łódką na terenie zakładów Poznańskiego. Jednym z budynków, który wzniesiono na kanale Cieku od Piotrkowskiej, był Teatr Wielki Fryderyka Sellina przy ulicy Legionów 14/16 - przekazuje rozmówca tvn24.pl.

Kolejną rzeczką, nad którą budowano kamienice, była Karolewka. Jej kryty kanał rozpoczynał się przy skrzyżowaniu Kościuszki z Zieloną, przecinał Stare Polesie i kierował się do otwartego koryta rzeki przy dworcu Łódź Kaliska.

Łódź miastem rzek
Łódź miastem rzek
Źródło: TVN24 Łódź

- Nad dawną rzeczką zbudowano też kamienice przy ulicy Pomorskiej, na wysokości browaru Anstadta. Do dziś, pod ziemią jest tam kanał jednego z dopływów Łódki - informuje Miłosz Wika.

Niedawno, podczas robót budowlanych odkryto jego fragment. Również przy Zgierskiej stoją kamienice, które wzniesiono nad kanałem dawnego cieku płynącego wzdłuż dawnej granicy Bałut z Łodzią.

Czytaj także: