Podczas renowacji kamienicy przy ulicy Legionów w Łodzi odnaleziono kanał dawnej rzeki. - Ceglany kanał rzeczki, zwanej Ciekiem od Piotrkowskiej, zachował się w dobrym stanie - opowiada Miłosz Wika, rzecznik Zakładu Wodociągów i Kanalizacji w Łodzi. Dodaje, że do kanału nie zaglądano od ponad stu lat.
Rzeka przepływa pod gmachem przy Legionów 37a. - Spodziewano się tego odkrycia. Przebieg kanału był znany - przyznaje Miłosz Wika, rzecznik Zakładu Wodociągów i Kanalizacji w Łodzi. Tłumaczy, że kamienice były budowane nad dawnymi rzekami, bo miasto w XIX wieku rozrastało się w iście amerykańskim tempie. Zasypywano więc doliny dawnych rzeczek i istniejące na nich stawy.
- Zniknął staw na Starym Mieście, podobnie jak staw na Jasieniu przy Kilińskiego. Z kolei Staw Geyera na Jasieniu przy Białej Fabryce był dwa razy większy od obecnego zbiornika w Parku Reymonta - wylicza Wika.
Ryzykowne inwestycje i spór o czyszczenie kanałów
Niektórzy inwestorzy decydowali się na ryzykowne przedsięwzięcia, polegające na budowaniu kamienic bezpośrednio nad kanałami ściekowymi. Podczas burz bowiem, jak mówi Miłosz Wika, kanały szybko wypełniały się deszczówką, która zalewała ulice i okoliczne posesje.
- Spierano się, kto powinien te stare kanały czyścić z osadów. Właściciele kamienic twierdzili, że jest to obowiązek władz miasta, te z kolei utrzymywały, że za stan techniczny kanałów muszą odpowiadać właściciele działek, przez które one przebiegają - opowiada Wika.
Spór zakończył się dopiero w latach 20. XX wieku, kiedy miasto zaczęło pobierać opłaty za odprowadzanie ścieków do starych kanałów.
- Uzyskane w ten sposób fundusze przeznaczano na ich remonty i budowę nowych kolektorów ściekowych - mówi rzecznik łódzkiego ZWiK.
Czytaj też: odkryli podziemny kanał rzeki. W średniowieczu płynęła przez wieś, dziś to centrum Łodzi
Miasto wybudowane na rzekach
Wika opowiada, że najwięcej kamienic zbudowano na tak zwanym Cieku od Piotrkowskiej – przebiegał on od Piotrkowskiej, równolegle do ulicy Próchnika, przecinał Zachodnią i po łuku kierował się do skrzyżowania Legionów z Gdańską, dalej przez kamienice przy Legionów, Mielczarskiego i famuły Poznańskiego.
- Łączył się z rzeką Łódką na terenie zakładów Poznańskiego. Jednym z budynków, który wzniesiono na kanale Cieku od Piotrkowskiej, był Teatr Wielki Fryderyka Sellina przy ulicy Legionów 14/16 - przekazuje rozmówca tvn24.pl.
Kolejną rzeczką, nad którą budowano kamienice, była Karolewka. Jej kryty kanał rozpoczynał się przy skrzyżowaniu Kościuszki z Zieloną, przecinał Stare Polesie i kierował się do otwartego koryta rzeki przy dworcu Łódź Kaliska.
- Nad dawną rzeczką zbudowano też kamienice przy ulicy Pomorskiej, na wysokości browaru Anstadta. Do dziś, pod ziemią jest tam kanał jednego z dopływów Łódki - informuje Miłosz Wika.
Niedawno, podczas robót budowlanych odkryto jego fragment. Również przy Zgierskiej stoją kamienice, które wzniesiono nad kanałem dawnego cieku płynącego wzdłuż dawnej granicy Bałut z Łodzią.
Źródło: TVN24 Łódź
Źródło zdjęcia głównego: ZWiK Łódź