Znakomity debiut "Jacka Stronga". Ćwierć miliona widzów w weekend otwarcia

W 10 rocznicę śmierci płk. Ryszarda Kuklińskiego - zmarł 11 lutego 2004 roku, gdy właśnie szykował się do powrotu do Polski - najsłynniejszy polski szpieg CIA znów jest na ustach wszystkich. Dzieje się tak za sprawą filmu Władysława Pasikowskiego, który w miniony weekend trafił do polskich kin. 250 tys. widzów w jeden weekend to w polskich realiach liczba imponująca. I to nie tylko w odniesieniu do rodzimych produkcji, ale także w przypadku hollywoodzkich hitów.

Zainteresowanie filmem jest tak ogromne, że "Jack Strong" - poza normalnymi salami - będzie pokazywany również na ekranach IMAX-u, na których wyświetlane są największe światowe produkcje, takie jak "Skyfall", "Hobbit" czy "Iron Man".

Skąd ta niezwykła popularność "Jacka Stronga"? Postać głównego bohatera wciąż budzi wielkie emocje i kontrowersje. Poza tym to pierwszy polski thriller szpiegowski z prawdziwego zdarzenia. Przed premierą reżyser mówił, że liczy na to, iż historia człowieka, który w sercu komunistycznego systemu samotnie podejmuje batalię przeciw sowieckiej władzy, dotrze do szerokiej widowni.

Profesor Zbigniew Brzeziński, były doradca prezydenta Jimmy’ego Cartera, uważa, że to film, na który Kukliński zasłużył.

- Kiedy dowiedziałem się, że powstaje film o życiu płk. Kuklińskiego, pomyślałem, że on na to zasłużył, że ma szansę stać się przyczynkiem do zrozumienia tego, co działo się w tych trudnych latach w Polsce - mówił w rozmowie z producentami filmu Brzeziński.

- Dotyczy to zarówno dylematów osobistych wielu ludzi, ale i przyczynia się do pogłębienia poczucia patriotyzmu, poświęcenia się dla większej sprawy - dla ojczyzny. Jak witałem w Waszyngtonie płk. Kuklińskiego, zastanawiałem się, co mu powiedzieć na pierwszym spotkaniu. Gdy dotarłem na miejsce wcześniej przygotowane przez CIA - on stanął na baczność. Wtedy powiedziałem mu z głębokim przekonaniem, zdecydowanie i jednoznacznie: panie pułkowniku, pańskie zasługi dla Polski są wielkie. To zrobiło na nim ogromne wrażenie - wspominał profesor.

Choć film nie oddaje historycznych wydarzeń w skali 1:1, to pokazuje, ile pułkownik ryzykował, podejmując niebezpieczną grę z sowietami i komunistycznym systemem. I to, jak wysoką cenę za nią zapłacił. Kukliński bywa nazywany "polskim Jamesem Bondem", ale w przeciwieństwie do tego fikcyjnego bohatera żył i działał naprawdę, a jego życiorys jest nie tylko sensacyjny, ale i dramatyczny.

Scenariusz powstał przy współpracy z agentami CIA, a obraz nakręcono w trzech językach - polskim, angielskim i rosyjskim. W roli pułkownika Kuklińskiego oglądamy znakomitego Marcina Dorocińskiego, a w postać Davida Fordena - oficera CIA, z którym Strong nawiązuje współpracę - wcielił się amerykański aktor Patrick Wilson. Zbigniewa Brzezińskiego zagrał Krzysztof Pieczyński, zaś w roli żony Kuklińskiego wystąpiła Maja Ostaszewska.

Dorociński, po wielkich kreacjach, m.in. w "Róży" Smarzowskiego i w "Obławie" Krzyształowicza, kolejny raz udowodnił, że jest jednym z najzdolniejszych aktorów swojego pokolenia. Przyznał też, że od początku bardzo chciał zagrać płk. Kuklińskiego. - Przeczytałem scenariusz i zrobił na mnie ogromne wrażenie. Postanowiłem, że stanę w szranki z kolegami o tę rolę. Ja sam bardzo chciałem zobaczyć ten film - mówił aktor.

Z kolei Maja Ostaszewska, w rozmowie z tvn24.pl, mówiła: - Reżyser i zarazem scenarzysta filmu Władek Pasikowski, pokazał na ekranie również rodzinną, prywatną twarz płk. Kuklińskiego. Tym bardziej, że także i od tej strony patrząc, jest to postać tragiczna. Jak wiadomo, za swój wybór życiowy zapłacił ogromną cenę - także rodzinnego szczęścia, spokoju. Ten film pokazuje również, jak bardzo samotnym człowiekiem był Kukliński.

Ryszard Kukliński jako 17-latek wstąpił do Oficerskiej Szkoły Piechoty we Wrocławiu. Po ujawnieniu jego pracy dla konspiracyjnego "Miecza i Pługa", (organizacja miała charakter antyniemiecki i antykomunistyczny), której ulotki kolportował podczas niemieckiej okupacji, został zdegradowany. Wkrótce jednak wybitnie zdolny oficer znowu zaczął awansować, a w 1963 roku rozpoczął pracę w Sztabie Generalnym Ludowego Wojska Polskiego (LWP). Doszedł do stanowiska szefa oddziału planowania strategiczno-obronnego.

Na podjęcie współpracy z CIA Ryszard Kukliński zdecydował się po udziale LWP w interwencji państw Układu Warszawskiego w Czechosłowacji i masakrze robotników Wybrzeża w 1970 roku. W ciągu 9 lat współpracy z amerykańskim wywiadem, Kukliński przekazał CIA ponad 40 tys. stron tajnych dokumentów dotyczących m.in. wojskowych planów Układu Warszawskiego. Za przekazywane informacje nie brał od Amerykanów żadnego wynagrodzenia.

W obawie przed aresztowaniem w listopadzie 1981 r., wraz z żoną i dwoma synami, uciekł z Polski. Dzięki pomocy CIA, 11 listopada dotarł do Stanów Zjednoczonych, gdzie spędził resztę życia. Sąd wojskowy w Warszawie w 1984 roku zaocznie skazał Kuklińskiego na karę śmierci. W 1995 roku Izba Wojskowa Sądu Najwyższego uchyliła wyrok ciążący na Kuklińskim, a śledztwo umorzono w 1997 roku, kiedy rehabilitacja pułkownika stała się jednym z warunków wejścia Polski do NATO.

Obaj synowie Kuklińskiego zginęli w niewyjaśnionych okolicznościach. Starszy - Waldemar - potrącony przez samochód, w którym nie znaleziono odcisków palców. Młodszy - Bogdan - według oficjalnej wersji zaginął podczas morskiego rejsu w 1993 roku. Sam Kukliński był zdania, że jego rodzina padła ofiarą KGB, a tragedia położyła się na zawsze cieniem także na jego relacjach z żoną. Zmarła w ub.r. Hanna Kuklińska nigdy nie zapomniała, że ich synowie zginęli z powodu wywiadowczej działalności męża.

Kukliński odwiedził Polskę w 1998 roku. Wygłosił w Sejmie przemówienie do posłów i senatorów. Planował wraz z żoną powrót do Polski i nawet zdążył już kupić i urządzić mieszkanie w Warszawie. Zmarł jednak nagle, na skutek wylewu, 11 lutego 2004 roku na Florydzie. Kukliński został pochowany w Alei Zasłużonych na cmentarzu wojskowym na warszawskich Powązkach.

Autor: Justyna Kobus/kka/kwoj / Źródło: tvn24.pl