Jeden z najcenniejszych obrazów w polskich zbiorach, od wtorku jest wystawiany w Krakowie. Odnaleziona w dramatycznych okolicznościach "Ekstaza św. Franciszka", hiszpańskiego XVI-wiecznego geniusza El Greco, bedzie pokazywana do 22 marca. To jedna z niewielu okazji do obejrzenia arcydzieła poza Siedlcami, gdzie rezyduje na stałe. Wystawie towarzyszy szereg imprez i wykładów.
Obraz El Greca, pochodzący prawdopodobnie z końca XVI w., będzie wystawiony w Krakowie po raz pierwszy. - Od dziś jest już do obejrzenia w Muzeum "Europeum". Będzie wystawiany do 22 marca - informuje Katarzyna Bik, rzecznik Muzeum Narodowego w Krakowie.
Niezwykłe znalezisko w gabinecie proboszcza
W historię stojącą za jednym z najcenniejszych obrazów w polskich zbiorach, jest trudno uwierzyć. - Mogłaby posłużyć za kanwę filmu - mówi rozmówczyni tvn24.pl.
Jak podaje strona muzeum, wszystko zaczęło się w 1964 roku, kiedy dwie historyczki sztuki z Instytutu Sztuki PAN inwentaryzowały zabytki na plebanii w Kosowie Lackim (woj. mazowieckie). Pewnego dnia przez uchylone drzwi pokoju proboszcza, zobaczyły obraz. "Był duży, ciemny, zniszczony, w jednym rogu miał rozdarcie, ale było w nim coś intrygującego i pociągającego”, opowiadała Izabella Galicka, odkrywczyni obrazu. Wcześniej obraz miał znajdować się w przykościelnej dzwonnicy, razem z innymi niepotrzebnymi rzeczami, czekał na spalenie. "Ksiądz proboszcz pomyślał jednak, że św. Franciszka nie wypada palić, więc oprawił go i powiesił w swoim pokoju".
Historyczki rozpoczęły badania nad znaleziskiem i doszły do wniosku, że autorem musi być najwybitniejszy przedstawiciel hiszpańskiego manieryzmu. Inni badacze byli sceptyczni, a obraz musiał czekać dekadę, aby stwierdzono jego autentyczność i autorstwo El Greca: „Podczas konserwacji okazało się, że na płótnie zagiętym na krośnie widniała sygnatura: "A. van Diick", a pod nią starsza, autentyczna: "Dominikos Theotoko […] (prawdziwe nazwisko malarza – przyp. red. )".
Wcześniej obraz wystawiany był w Warszawie
Nie ma pewnych informacji jak obraz trafił do Polski, najprawdopodobniej został zakupiony w dwudziestoleciu międzywojennym. Przez wiele lat ze względów bezpieczeństwa nie był pokazywany publicznie. Władze kościelne obawiały się także, że cenny obraz może zostać przejęty przez państwo. Od października 2004 obraz jest prezentowany na ekspozycji stałej Muzeum Diecezjalnego w Siedlcach. W minionym roku, Międzynarodowym Roku El Greco, po raz pierwszy ruszył w świat – był pokazywany na Zamku Królewskim w Warszawie. W krakowskim Ośrodku Kultury Europejskiej „Europeum”, obraz będzie pokazywany do 22 marca. Wstęp jest płatny.
W ramach wydarzeń towarzyszących w "Europeum", odbędzie się szereg wykładów i innych spotkań poświęconych twórczości El Greco. 12 marca Muzeum zaprasza na spotkanie z dr Izabellą Galicką, współodkrywczynią dzieła.
El Greco "Ekstaza św. Franciszka":
Geniusz i pionier
El Greco to jeden z najważniejszych artystów w historii sztuki, wybitny przedstawiciel manieryzmu. W jego twórczości dominowało malarstwo religijne, często ukazywał swoje postaci w pozach sugerujących przeżywaną ekstazę mistyczną. Uważa się go za pioniera wielu technik kompozycji malarskiej, m.in. luminizmu – gry świateł.
Zmarł w 1614 roku w Toledo w Hiszpanii.
Jeśli chcielibyście nas zainteresować tematem związanym z Waszym regionem, czekamy na Wasze sygnały/materiały. Piszcie na Kontakt24@tvn.pl.
Galeria "Europeum" znajduje się przy Placu Sikorskiego 6:
Autor: ps/kv / Źródło: TVN24 Kraków
Źródło zdjęcia głównego: Muzeum Diecezjalne w Siedlcach | Andrzej Ring, Lech Sandzewicz