Kamień z Rosetty, słynny zabytek, który pozwolił na rozszyfrowanie egipskich hieroglifów, został przeniesiony z wystawy Muzeum Brytyjskiego. Ma pojawić się ponownie na nowej ekspozycji, przenosiny ożywiły jednak wieloletnią dyskusję na temat zasadności zwrotu starożytnego zabytku do Egiptu. "Kamień z Rosetty to symbol egipskiej tożsamości. Muzeum Brytyjskie nie ma prawa pokazywać tego artefaktu publiczności" - podkreśla jeden z najsłynniejszych współczesnych egiptologów.
Kamień z Rosetty, nazywany "najsłynniejszym kawałkiem skały" na świecie, został znaleziony przez grupę francuskich żołnierzy w 1799 roku w egipskim porcie Rosette, 65 kilometrów na wschód od Aleksandrii. Artefakt został przejęty następnie przez Wielką Brytanię i po kilku latach trafił do zbiorów Muzeum Brytyjskiego.
Kamień z Rosetty
Na ważącym ponad 760 kilogramów kamieniu znajduje się treść dekretu wydanego przez egipskich kapłanów ponad 2200 lat temu. Ta sama treść została na nim zapisana trzema różnymi pismami: greckim, egipskim pismem demotycznym oraz egipskimi hieroglifami. Dzięki temu miał być zrozumiały zarówno dla rodowitych Egipcjan, jak i mieszkających w Egipcie Greków.
Kamień z Rosetty okazał się jednym z najważniejszych odkryć w starożytnym Egipcie. Dzięki niemu w 1822 roku udało się rozszyfrować i po raz pierwszy odczytać egipskie hieroglify. Umożliwiło to poznanie niedostępnych dotąd treści zapisanych na licznych starożytnych zabytkach czy papirusach.
ZOBACZ TEŻ: Ważne odkrycie w Egipcie. 250 starożytnych trumien, 150 posążków bogów
"Dlaczego jest w Londynie, a nie w Kairze?"
Kamień z Rosetty na stałe znajduje się na głównej wystawie Muzeum Brytyjskiego. Jak w poniedziałek poinformowały brytyjskie media, pierwszy raz od 18 lat został on jednak stamtąd przeniesiony. Kuratorzy zabrali zabytek by stał się częścią nowej wystawy "Unlocking Ancient Egypt" (pol. Odkrywanie Starożytnego Egiptu) z okazji 200-lecia rozszyfrowania hieroglifów. Jej otwarcie zaplanowano na 18 października.
Zniknięcie Kamienia ze stałej wystawy spowodowało, że na Wyspach Brytyjskich odżyła dyskusja na temat praw do słynnego zabytku. Zdaniem Joyce Tyldesley, profesor egiptologii na Uniwersytecie Manchesterskim, dwusetna rocznica odczytania hieroglifów powinna stać się okazją do rozmów o tym, by "odesłać go z powrotem" do Egiptu. Egipskie władze od lat o to apelowały. - Dlaczego jest w Londynie, a nie w Kairze? Repliki kamienia znajdują się już w Muzeum Brytyjskim - powiedziała w rozmowie z "Sunday Times".
Słynny egipski archeolog Zahi Hawass zapowiedział jeszcze w sierpniu, że w październiku planuje wysłać podpisaną przez grupę egipskich intelektualistów petycję domagającą się zwrotu kamienia. "Kamień z Rosetty to symbol egipskiej tożsamości. Muzeum Brytyjskie nie ma prawa pokazywać tego artefaktu publiczności" - mówił wówczas cytowany przez portal ARTnews.
Dwusetną rocznicę odszyfrowania treści zawartej na zabytku świętuje również Egipt. Narodowe Muzeum Cywilizacji Egipskiej (NMEC) w Fustat organizuje szereg wydarzeń związanych z dziedzictwem starożytnego Egiptu. Instytucja po raz pierwszy zaprezentowała także replikę kamienia z Rosetty, "aby umożliwić odwiedzającym muzeum poznanie historii jego odkrycia oraz historycznej wartości" - przekazał "Egypt Independent".
Muzeum Brytyjskie odpowiada na zarzuty
Ilona Regulski, kurator nowej wystawy w Muzeum Brytyjskim, odcięła się od zarzutów. Podkreśliła, że muzeum nie otrzymało oficjalnej prośby o zwrot kamienia z Rosetty. - Nie bylibyśmy w stanie opowiedzieć historii rozszyfrowania hieroglifów bez kamienia z Rosetty, więc zdecydowaliśmy, że będzie miał dobre miejsce na (nowej) wystawie - powiedziała w rozmowie z dziennikiem "The Telegraph". Dodała, że ekspozycja daje szansę na opowiedzenie o roli kamienia w odczytaniu hieroglifów, a także o tym, jak trafił on do Muzeum Brytyjskiego.
Autorka/Autor: wac//mm
Źródło: British Museum, Sunday Times, The Telegraph, Egypt Independent, ARTnews, tvn24.pl
Źródło zdjęcia głównego: Takashi Images/Shutterstock