Pieniądze za praworządność. Jak to będzie działać?

Źródło:
TVN24 Biznes, PAP
Pieniądze za praworządność. Relacja Macieja Sokołowskiego
Pieniądze za praworządność. Relacja Macieja SokołowskiegoTVN24
wideo 2/6
Pieniądze za praworządność. Relacja Macieja SokołowskiegoTVN24

Pieniądze za praworządność to jest główne narzędzie, które teraz do dyspozycji ma Komisja Europejska - wskazuje reporter TVN24 w Brukseli Maciej Sokołowski. Poniżej wyjaśnia również, jakie są zasady tego mechanizmu, kto podejmie decyzję o ewentualnym zablokowaniu środków i kiedy może to nastąpić.

W środę w Luksemburgu ogłoszony został wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie mechanizmu łączącego fundusze europejskie z poszanowaniem praworządności. TSUE zdecydował o oddaleniu skargi rządów w Warszawie i Budapeszcie. 

OGLĄDAJ NA ŻYWO W TVN24 GO>>>

Pieniądze za praworządność - zasady

Pieniądze za praworządność - o jakie fundusze chodzi?

- Jeśli chodzi o to nowe rozporządzenie, to chodzi o wszystkie fundusze, wszystkie środki unijne we wszystkich możliwych obszarach i programach. Te pieniądze, które płyną do państw Unii Europejskiej, mogą być blokowane, jeśli dojdzie do nieprawidłowości w ich wydawaniu, więc to rozporządzenie dotyczy zarówno tych środków z budżetu, jak i Funduszu Odbudowy i tak dalej. Wszystkie unijne środki podlegają pod to nowe rozporządzenie - wyjaśnił Sokołowski na antenie TVN24.

Jak w praktyce będzie wyglądać działanie tego mechanizmu?

- Tu można zwrócić uwagę na różnicę zdań płynącą również z polskiego rządu. Polski premier zwraca tutaj uwagę, że chodzi o ochronę budżetu przed nadużyciami finansowymi - i ma rację, o to chodzi w tym rozporządzeniu, by powiązać te problemy z praworządnością z wydatkami z Unii Europejskiej. Komisja Europejska będzie musiała wskazać bardzo wyraźnie, że w tym konkretnym przypadku pieniądze wydawane są w sposób nieprawidłowy i mogą być z tego powodu zablokowane. Ale jeśli posłuchamy polskiego ministra sprawiedliwości, to obawy idą dużo dalej, bo Komisja może rzeczywiście zastosować ten mechanizm bardzo szeroko, uznając, że jeśli nie ma niezależnego sądownictwa, nie ma niezależnej prokuratury w państwie, to znaczy, że nie można kontrolować wydawania tych środków, więc każde środki unijne mogą być zablokowane, bo każde środki unijne mogą być wydawane w sposób nieprawidłowy, a możliwości kontroli nie ma. Oczywiście Komisja Europejska musi przedstawić konkretne dowody, konkretne zarzuty w tej procedurze i wskazać bardzo wyraźnie, że chodzi tutaj o zagrożenie dla finansów Unii Europejskiej, dla finansów płynących ze środków budżetowych Unii Europejskiej w konkretnym przypadku, gdzie nie można zweryfikować, że one są wydawane w sposób prawidłowy. W takim momencie wchodzi to nowe rozporządzenie. Wcześniej Komisja Europejska nie miała takich możliwości, pieniądze płynęły, a dopiero potem inne instytucje, na przykład OLAF (Europejski Urząd ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych - red.) mógł kontrolować, czy pieniądze unijne były wydawane w sposób prawidłowy. Potem ewentualnie po długiej procedurze należało takie środki źle wydawane zwrócić. Teraz nowy mechanizm ma nową możliwość zablokowania tych środków - fundusze można zamrozić, jeśli są wydawane niezgodnie z zasadami, także z zasadami praworządności - tłumaczył reporter TVN24.

Kiedy ten mechanizm może wejść w życie?

- On już wszedł w życie w ubiegłym roku - od 1 stycznia 2021 roku ten mechanizm cały czas obowiązuje. Było takie porozumienie na szczycie w grudniu 2020 roku, gdy Polska groziła, że zablokuje wieloletni budżet Unii Europejskiej, że Komisja nie będzie sięgać po ten nowy mechanizm do momentu, gdy nie wypowie się na ten temat Trybunał w Luksemburgu, czyli tak naprawdę do dzisiaj. Od teraz, gdy Trybunał stwierdził, że wszystko jest zgodne z prawem, Komisja Europejska może po mechanizm sięgnąć i są już głosy, także oficjalny komunikat z Komisji Europejskiej, że Komisja zamierza po ten mechanizm sięgnąć. Najpierw musi przygotować wytyczne - to potrwa - odpowiedział Sokołowski.

Kiedy konkretnie pieniądze mogą być zablokowane?

- Kilka miesięcy minie, zanim zostaną przygotowane wytyczne. Potem Komisja Europejska musi przygotować sprawę, wysłać zarzuty do państwa Unii, dać jakiś czas na odpowiedź, potem raz jeszcze zbadać tę sprawę, a następnie po wielu miesiącach wysyła ten wniosek o zamrożenie funduszy do Rady Europejskiej, czyli to ministrowie w drodze głosowania decydują - nie jednomyślnie, wystarczy większość państw, by uznać, że należy takie środki zablokować. I wtedy wypłaty zostają wstrzymane. To jest główne narzędzie, które teraz do dyspozycji ma Komisja Europejska. Jeśli stwierdzi naruszenia, jeśli stwierdzi, że zasady praworządności i brak niezależnego sądownictwa, prokuratury nie pozwala na kontrolowanie środków finansowych, to będzie mogła blokować - wyjaśnił reporter TVN24.

Szefowa KE o decyzji TSUE

Do treści wyroku TSUE odniosła się przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen.

- Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej potwierdził ważność rozporządzenia w sprawie warunkowości. Z zadowoleniem przyjmuję te orzeczenia, które są zgodne ze stanowiskiem, którego broniły w ramach procedury Komisja, Parlament Europejski, Rada UE oraz dziesięć państw członkowskich. Trybunał uznał legalność tego ważnego narzędzia, które pozwala nam lepiej chronić budżet UE i interesy finansowe Unii przed naruszeniami zasad praworządności - oświadczyła szefowa KE.

TSUE oddalił skargi Polski i Węgier w sprawie mechanizmu "pieniądze za praworządność"
TSUE oddalił skargi Polski i Węgier w sprawie mechanizmu "pieniądze za praworządność"TVN24

Autorka/Autor:red.

Źródło: TVN24 Biznes, PAP

Pozostałe wiadomości

Rotterdam, największy port w Europie, rozpoczął przygotowania do potencjalnego konfliktu z Rosją - podał "Financial Times". Rezerwuje miejsca dla okrętów z wyposażeniem wojskowym oraz planuje, dokąd przekierować transport cywilny w przypadku wojny.

Największy port Europy przygotowuje się na potencjalną wojnę

Największy port Europy przygotowuje się na potencjalną wojnę

Źródło:
PAP

We wtorek Komisja Europejska przedstawiła plan wsparcia branży chemicznej, która zmaga się ze spadkiem produkcji i zamykaniem zakładów. Sektor ten zapewnia 1,2 miliona miejsc pracy i dostarcza produkty dla ponad 90 procent przemysłu w Unii Europejskiej.

Ciemne chmury nad branżą. "Ostatni dzwonek"

Ciemne chmury nad branżą. "Ostatni dzwonek"

Źródło:
PAP

We wtorek Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy dotyczący tak zwanych emerytur czerwcowych z lat 2009-2019 - podało Centrum Informacyjne Rządu w komunikacie. Nowe przepisy umożliwią ponowne przeliczenie świadczeń dla ponad 100 tysięcy osób.

Emerytury do ponownego przeliczenia. Rząd przyjął projekt

Emerytury do ponownego przeliczenia. Rząd przyjął projekt

Źródło:
tvn24.pl

Po latach napięć i spadku ruchu pasażerskiego lotnisko w Modlinie ma otrzymać nowy impuls rozwojowy. Ryanair zapowiada nowe kierunki i zwiększenie floty, terminal ma zostać rozbudowany, a do portu zaczynają wchodzić nowi przewoźnicy. Nad ambitnymi planami wciąż wisi jednak polityczne ryzyko.

Modlin przyspiesza. Ryanair inwestuje, nowi gracze na horyzoncie

Modlin przyspiesza. Ryanair inwestuje, nowi gracze na horyzoncie

Źródło:
tvn24.pl, PAP

Ruszyło odliczanie do przyjęcia euro przez Bułgarię. Państwa Unii Europejskiej zagłosowały we wtorek za przystąpieniem tego kraju do strefy euro 1 stycznia 2026 roku. Bułgaria zostanie 21. krajem Wspólnoty będącym członkiem eurolandu.

Euro w kolejnym kraju. Jest decyzja

Euro w kolejnym kraju. Jest decyzja

Źródło:
PAP

Wiceminister klimatu Miłosz Motyka przekazał, że możliwe są zmiany w proponowanych przepisach przeciwpożarowych dotyczących domowych magazynów energii. Wcześniej przeciw wymogom proponowanym przez Ministerstwo Rozwoju i Technologii zaprotestowała branża OZE.

Alarm w branży. Wiceminister zabiera głos

Alarm w branży. Wiceminister zabiera głos

Źródło:
PAP, tvn24.pl

We wtorkowym losowaniu Eurojackpot nie padła główna wygrana. W efekcie kumulacja rośnie do 260 milionów złotych. W Polsce odnotowano jedną wygraną czwartego stopnia. Oto liczby, które wylosowano 8 lipca 2025 roku.

Ogromna kumulacja w Eurojackpot

Ogromna kumulacja w Eurojackpot

Źródło:
tvn24.pl

Z najnowszego raportu porównywarki Rankomat wynika, że za obowiązkowe ubezpieczenie OC kierowca musi zapłacić dziś o 14 procent więcej niż przed rokiem. Średnia składka to prawie 700 zł. Gdzie najdrożej? Myli się ten, kto pomyśli, że w Warszawie. Stolica nie trafiła nawet do pierwszej trójki. Najwięcej muszą zapłacić mieszkańcy Gdańska, Wrocławia oraz Łodzi.

Obowiązkowe OC coraz droższe

Obowiązkowe OC coraz droższe

Źródło:
Rankomat.pltvn24.pl

W maju rynek mieszkaniowy się ożywił po obniżce stóp procentowych, jednak jak pokazują najnowsze dane było to chwilowe ożywienie. Jak wynika z raportu Otodom w czerwcu w siedmiu największych miastach sprzedano niespełna 3,1 tysiąca mieszkań.

Zaskakująca sytuacja na rynku. "Dane nie pozostawiają złudzeń"

Zaskakująca sytuacja na rynku. "Dane nie pozostawiają złudzeń"

Źródło:
PAP

- Nie wiadomo, kiedy prezes NBP Adam Glapiński zostanie przesłuchany przez sejmową Komisję Odpowiedzialności Konstytucyjnej w sprawie zarzutów z wniosku o pociągnięcie go do odpowiedzialności przed Trybunałem Stanu - poinformował przewodniczący komisji Zdzisław Gawlik z Koalicji Obywatelskiej. Nie wiadomo także, kiedy komisja zakończy prace w tej sprawie.

"Sprawa jest trudna, złożona, skomplikowana" Co z Trybunałem Stanu dla prezesa Glapińskiego?

"Sprawa jest trudna, złożona, skomplikowana" Co z Trybunałem Stanu dla prezesa Glapińskiego?

Źródło:
PAP

Strajk spowodował utrudnienia i opóźnienia na kolei we Włoszech. To kolejny protest w szczytowym okresie wakacyjnych wyjazdów.

Ważna informacja dla turystów. Utrudnienia we Włoszech

Ważna informacja dla turystów. Utrudnienia we Włoszech

Źródło:
PAP

Nowe podejście Stanów Zjednoczonych do energetyki - powrót do klasycznych surowców - mogło "wydawać się dziwactwem", biorąc pod uwagę trendy w uprzemysłowionych państwach. Jednak w ślad za USA podążają inne zachodnie kraje - wskazuje "Dziennik Gazeta Prawna".

Zmiana trendu na Zachodzie. "Coraz więcej krajów obawia się zależności"

Zmiana trendu na Zachodzie. "Coraz więcej krajów obawia się zależności"

Źródło:
"Dziennik Gazeta Prawna"

Chiny ostrzegły administrację Donalda Trumpa przed ponownym otwieraniem konfliktu handlowego poprzez wznowienie ceł na ich towary w przyszłym miesiącu. Zagroziły także, że podejmą kroki przeciwko tym państwom, które dobiją targu z USA, by odciąć Chiny od łańcucha dostaw.

Chiny ostrzegają Trumpa i grożą odwetem innym krajom

Chiny ostrzegają Trumpa i grożą odwetem innym krajom

Źródło:
Reuters

Służą do omijania sankcji, zakupu broni, ale też ratują prywatne majątki czy pomagają w prowadzeniu działań humanitarnych. - W Rosji, Ukrainie, Izraelu, Iranie, a także w innych powiązanych krajach widzieliśmy, jak kryptowaluty były sposobem na ucieczkę kapitału do bezpiecznych miejsc - tłumaczy w rozmowie z TVN24+ Bartłomiej Mętrak, analityk rynków finansowych XTB. Czy podczas konfliktu wojennego pieniądze zawsze będą na celowniku? - Zawsze tak jest - odpowiada Krzysztof Piech, dyrektor Centrum Technologii Blockchain na Uczelni Łazarskiego.

Kiedy giełdy upadają, a hakerzy atakują. Kryptowaluty w czasach wojny

Kiedy giełdy upadają, a hakerzy atakują. Kryptowaluty w czasach wojny

Źródło:
TVN24+

Prezydent USA Donald Trump pokazał w poniedziałek kopie listów adresowanych do 14 krajów, w których zapowiada wprowadzenie wobec nich nowych stawek celnych. Najwyższe taryfy dotyczą Laosu i Mjanmy (po 40 proc.). Prezydent USA zaznaczył w nich, że w razie nałożenia przez kraje ceł na USA, Waszyngton podniesie swoją stawkę celną o taką samą wysokość.

Donald Trump wysyła listy w sprawie ceł. Wyjaśnia powody decyzji

Donald Trump wysyła listy w sprawie ceł. Wyjaśnia powody decyzji

Aktualizacja:
Źródło:
PAP, Reuters

Jeśli złoty umocni się wobec dolara bardziej niż frank szwajcarski, Polska może stać się 20. gospodarką świata - stwierdził doktor Piotr Maszczyk ze Szkoły Głównej Handlowej. Podkreślił, że istotną rolę odegrają także demografia i rozwój innowacyjności nad Wisłą.

Ekspert o słowach Donalda Tuska. "Wysokie prawdopodobieństwo"

Ekspert o słowach Donalda Tuska. "Wysokie prawdopodobieństwo"

Źródło:
PAP

W kwietniu Komisja Europejska nałożyła karę w wysokości 500 milionów euro na Apple za łamanie unijnych przepisów antymonopolowych. W poniedziałek, ostatniego możliwego dnia, koncern złożył odwołanie, twierdząc, że Komisja w swojej decyzji "wykracza daleko poza prawne wymogi".

Apple odwołuje się od gigantycznej kary Komisji Europejskiej

Apple odwołuje się od gigantycznej kary Komisji Europejskiej

Źródło:
Reuters

Laureaci Nagrody Nobla chcą opodatkowania fortun najbogatszych. Siedmioro ekonomistów w poniedziałek na łamach dziennika "Le Monde" zaapelowali, by Francja wprowadziła podatek od fortun najbogatszych obywateli. Według ich wyliczeń wprowadzenie 2-procentowego obciążenia miałoby przynieść dochód rzędu 250 mld dolarów.

Grupa noblistów chce opodatkowania najbogatszych

Grupa noblistów chce opodatkowania najbogatszych

Źródło:
PAP

Według danych Dun & Bradstreet Poland, firmy zajmującej się przetwarzaniem i analizą danych o przedsiębiorstwach, każdego dnia z krajobrazu Polski znika przynajmniej 10 sklepów. W ciągu roku zostało zamkniętych około 2 tysięcy sklepów, choć nadal działa ich w Polsce ponad 365 tys.

Ubywa polskich sklepów. Każdego dnia znika ich przynajmniej 10

Ubywa polskich sklepów. Każdego dnia znika ich przynajmniej 10

Źródło:
PAP

Minister finansów USA Scott Bessent ogłosił, że w ciągu dwóch dni zostaną przedstawione nowe umowy handlowe z amerykańskimi partnerami. W środę upływa wyznaczony przez Waszyngton termin na ich wynegocjowanie.

"W ciągu najbliższych 48 godzin będziemy mieć kilka ogłoszeń"

"W ciągu najbliższych 48 godzin będziemy mieć kilka ogłoszeń"

Źródło:
PAP

Klarowne i zrozumiałe informacje, większa ochrona klientów i zakaz reklam, w których pożyczka pokazana jest jako sposób poprawy poziomu życia - to główne założenia projektu ustawy o kredycie konsumenckim. Nowe regulacje mają dostosować prawo do unijnych dyrektyw.

Zmiany w kredytach. Jest projekt

Zmiany w kredytach. Jest projekt

Źródło:
PAP

W ramach deregulacji strona społeczna zgłosiła 500 propozycji, powstało około 175 aktów prawnych, a prawie 20 ustaw zostało podpisanych przez prezydenta - przekazał na konferencji prasowej szef Inicjatywy SprawdzaMY, prezes InPostu Rafał Brzoska. Oto najważniejsze rzeczy, które udało się zrobić.

Deregulacja. To się udało zrobić

Deregulacja. To się udało zrobić

Źródło:
PAP, tvn24.pl

- Polska gospodarka w roku 2025 będzie na 20. miejscu na świecie i wyprzedzi Szwajcarię, a siła nabywcza Polaka jest wyższa niż Japończyka - stwierdził w poniedziałek premier Donald Tusk podczas wystąpienia w budynku warszawskiej giełdy. Dodał, że działania w sprawie deregulacji "to największa zmiana ustrojowa od czasu wstąpienia Polski do Unii Europejskiej".

Tusk: Polska wyprzedzi Szwajcarię

Tusk: Polska wyprzedzi Szwajcarię

Źródło:
PAP

Minister transportu Rosji Roman Starowojt został odwołany przez przywódcę kraju Władimira Putina bez podania przyczyny. Dziennik "Izwiestia" podał, że Starowojt został znaleziony martwy w mieście Odincowo w obwodzie moskiewskim. Zdaniem gazety polityk prawdopodobnie popełnił samobójstwo.

Media: odwołany przez Putina minister znaleziony martwy

Media: odwołany przez Putina minister znaleziony martwy

Źródło:
PAP

Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów Tomasz Chróstny postawił zarzuty organizatorowi wydarzeń artystycznych Live Nation, kwestionując regulaminy firmy. UOKiK wskazał w komunikacie, że chodzi o zakaz wnoszenia bagaży na organizowane przez firmę imprezy i obowiązkowe opłaty za zostawienie plecaków i torebek w depozycie.

"Kiedy torebka staje się bagażem". Prezes UOKiK postawił zarzuty

"Kiedy torebka staje się bagażem". Prezes UOKiK postawił zarzuty

Źródło:
PAP

Czeska rafineria Litvinov wznowiła pracę po piątkowej awarii prądu - podał Unipetrol, który jest częścią grupy Orlen. 

Czeska rafineria Orlenu wznawia działanie

Czeska rafineria Orlenu wznawia działanie

Źródło:
PAP