Pieniądze za praworządność. Jak to będzie działać?

Autor:
red.
Źródło:
TVN24 Biznes, PAP
Pieniądze za praworządność. Relacja Macieja Sokołowskiego
Pieniądze za praworządność. Relacja Macieja SokołowskiegoTVN24
wideo 2/6
TVN24Pieniądze za praworządność. Relacja Macieja Sokołowskiego

Pieniądze za praworządność to jest główne narzędzie, które teraz do dyspozycji ma Komisja Europejska - wskazuje reporter TVN24 w Brukseli Maciej Sokołowski. Poniżej wyjaśnia również, jakie są zasady tego mechanizmu, kto podejmie decyzję o ewentualnym zablokowaniu środków i kiedy może to nastąpić.

W środę w Luksemburgu ogłoszony został wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie mechanizmu łączącego fundusze europejskie z poszanowaniem praworządności. TSUE zdecydował o oddaleniu skargi rządów w Warszawie i Budapeszcie. 

OGLĄDAJ NA ŻYWO W TVN24 GO>>>

Pieniądze za praworządność - zasady

Pieniądze za praworządność - o jakie fundusze chodzi?

- Jeśli chodzi o to nowe rozporządzenie, to chodzi o wszystkie fundusze, wszystkie środki unijne we wszystkich możliwych obszarach i programach. Te pieniądze, które płyną do państw Unii Europejskiej, mogą być blokowane, jeśli dojdzie do nieprawidłowości w ich wydawaniu, więc to rozporządzenie dotyczy zarówno tych środków z budżetu, jak i Funduszu Odbudowy i tak dalej. Wszystkie unijne środki podlegają pod to nowe rozporządzenie - wyjaśnił Sokołowski na antenie TVN24.

Jak w praktyce będzie wyglądać działanie tego mechanizmu?

- Tu można zwrócić uwagę na różnicę zdań płynącą również z polskiego rządu. Polski premier zwraca tutaj uwagę, że chodzi o ochronę budżetu przed nadużyciami finansowymi - i ma rację, o to chodzi w tym rozporządzeniu, by powiązać te problemy z praworządnością z wydatkami z Unii Europejskiej. Komisja Europejska będzie musiała wskazać bardzo wyraźnie, że w tym konkretnym przypadku pieniądze wydawane są w sposób nieprawidłowy i mogą być z tego powodu zablokowane. Ale jeśli posłuchamy polskiego ministra sprawiedliwości, to obawy idą dużo dalej, bo Komisja może rzeczywiście zastosować ten mechanizm bardzo szeroko, uznając, że jeśli nie ma niezależnego sądownictwa, nie ma niezależnej prokuratury w państwie, to znaczy, że nie można kontrolować wydawania tych środków, więc każde środki unijne mogą być zablokowane, bo każde środki unijne mogą być wydawane w sposób nieprawidłowy, a możliwości kontroli nie ma. Oczywiście Komisja Europejska musi przedstawić konkretne dowody, konkretne zarzuty w tej procedurze i wskazać bardzo wyraźnie, że chodzi tutaj o zagrożenie dla finansów Unii Europejskiej, dla finansów płynących ze środków budżetowych Unii Europejskiej w konkretnym przypadku, gdzie nie można zweryfikować, że one są wydawane w sposób prawidłowy. W takim momencie wchodzi to nowe rozporządzenie. Wcześniej Komisja Europejska nie miała takich możliwości, pieniądze płynęły, a dopiero potem inne instytucje, na przykład OLAF (Europejski Urząd ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych - red.) mógł kontrolować, czy pieniądze unijne były wydawane w sposób prawidłowy. Potem ewentualnie po długiej procedurze należało takie środki źle wydawane zwrócić. Teraz nowy mechanizm ma nową możliwość zablokowania tych środków - fundusze można zamrozić, jeśli są wydawane niezgodnie z zasadami, także z zasadami praworządności - tłumaczył reporter TVN24.

Kiedy ten mechanizm może wejść w życie?

- On już wszedł w życie w ubiegłym roku - od 1 stycznia 2021 roku ten mechanizm cały czas obowiązuje. Było takie porozumienie na szczycie w grudniu 2020 roku, gdy Polska groziła, że zablokuje wieloletni budżet Unii Europejskiej, że Komisja nie będzie sięgać po ten nowy mechanizm do momentu, gdy nie wypowie się na ten temat Trybunał w Luksemburgu, czyli tak naprawdę do dzisiaj. Od teraz, gdy Trybunał stwierdził, że wszystko jest zgodne z prawem, Komisja Europejska może po mechanizm sięgnąć i są już głosy, także oficjalny komunikat z Komisji Europejskiej, że Komisja zamierza po ten mechanizm sięgnąć. Najpierw musi przygotować wytyczne - to potrwa - odpowiedział Sokołowski.

Kiedy konkretnie pieniądze mogą być zablokowane?

- Kilka miesięcy minie, zanim zostaną przygotowane wytyczne. Potem Komisja Europejska musi przygotować sprawę, wysłać zarzuty do państwa Unii, dać jakiś czas na odpowiedź, potem raz jeszcze zbadać tę sprawę, a następnie po wielu miesiącach wysyła ten wniosek o zamrożenie funduszy do Rady Europejskiej, czyli to ministrowie w drodze głosowania decydują - nie jednomyślnie, wystarczy większość państw, by uznać, że należy takie środki zablokować. I wtedy wypłaty zostają wstrzymane. To jest główne narzędzie, które teraz do dyspozycji ma Komisja Europejska. Jeśli stwierdzi naruszenia, jeśli stwierdzi, że zasady praworządności i brak niezależnego sądownictwa, prokuratury nie pozwala na kontrolowanie środków finansowych, to będzie mogła blokować - wyjaśnił reporter TVN24.

Szefowa KE o decyzji TSUE

Do treści wyroku TSUE odniosła się przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen.

- Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej potwierdził ważność rozporządzenia w sprawie warunkowości. Z zadowoleniem przyjmuję te orzeczenia, które są zgodne ze stanowiskiem, którego broniły w ramach procedury Komisja, Parlament Europejski, Rada UE oraz dziesięć państw członkowskich. Trybunał uznał legalność tego ważnego narzędzia, które pozwala nam lepiej chronić budżet UE i interesy finansowe Unii przed naruszeniami zasad praworządności - oświadczyła szefowa KE.

TSUE oddalił skargi Polski i Węgier w sprawie mechanizmu "pieniądze za praworządność"
TSUE oddalił skargi Polski i Węgier w sprawie mechanizmu "pieniądze za praworządność"TVN24

Autor:red.

Źródło: TVN24 Biznes, PAP

Pozostałe wiadomości

Unia Europejska szykuje się do wprowadzenia zakazu używania pieców na gaz i węgiel. Porozumienie w tej sprawie osiągnęły kraje członkowskie Unii Europejskiej i Parlament Europejski. Pierwsze przepisy wprowadzające ograniczenia mają wejść w życie już w 2025 roku.

Koniec z piecami na gaz. Ważne terminy

Koniec z piecami na gaz. Ważne terminy

Autor:
mp/dap
Źródło:
TVN24 Biznes, PAP

Błażej Poboży, do niedawna wiceminister spraw wewnętrznych i administracji w rządzie PiS, rozpoczął pracę w Narodowym Banku Polskim. Poboży, który jest też warszawskim radnym, do banku centralnego trafił na początku grudnia. W ostatnich dniach prezydent Andrzej Duda powołał ponadto byłego wiceministra finansów Artura Sobonia na członka zarządu NBP.

Kolejny były wiceminister trafił do NBP

Kolejny były wiceminister trafił do NBP

Autor:
mb/dap
Źródło:
TVN24 Biznes

Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów wszczął postępowanie wobec Grupy Olx. W jego efekcie spółka może zapłacić karę w wysokości nawet 10 procent obrotu. Zarzuty - tłumaczy UOKiK - dotyczą między innymi "nietransparentnych i wprowadzających w błąd określeń przyjętych w systemie zamieszczania opinii". Grupa Olx podkreśliła, że "prowadzi działalność zgodnie z przepisami prawa, obowiązującymi regulacjami i najwyższymi międzynarodowymi standardami biznesowymi i każdorazowo współpracuje z organami kontroli".

Popularna platforma sprzedażowa z dwoma zarzutami. Spółce grozi wysoka kara

Popularna platforma sprzedażowa z dwoma zarzutami. Spółce grozi wysoka kara

Autor:
mb/dap
Źródło:
TVN24 Biznes

Przesunie się próg zarobków, do którego trzeba płacić ZUS - zwraca uwagę w poniedziałek dziennik "Rzeczpospolita". Wszystko przez wzrost prognozowanego na 2024 rok przeciętnego wynagrodzenia. Większe składki mają zapłacić także przedsiębiorcy.

Tak mają wzrosnąć składki na ZUS

Tak mają wzrosnąć składki na ZUS

Autor:
mp/dap
Źródło:
"Rzeczpospolita", tvn24.pl

Narodowy Bank Polski może zakończyć rok 2023 rekordową, sięgającą nawet 20 miliardów złotych stratą. Tymczasem rząd Prawa i Sprawiedliwości zakładał, że bank centralny zanotuje zysk i z tego tytułu do państwowej kasy trafi 6 miliardów złotych. Jeśli NBP będzie na minusie, żadne pieniądze z banku centralnego do budżetu nie popłyną, co nie jest dobrą informacją dla przyszłego rządu Donalda Tuska.

Miały być miliardy do budżetu, może być rekordowa strata

Miały być miliardy do budżetu, może być rekordowa strata

Autor:
mb/dap
Źródło:
TVN24 Biznes

Zerowa stawka VAT na niektóre produkty żywnościowe ma obowiązywać do końca marca 2024 roku. Oznacza to, że w pierwszym kwartale przyszłego roku dochody budżetu państwa z tytułu podatku VAT mogą być mniejsze o około 2,7 miliarda złotych - tak wynika z rządowych szacunków dołączonych do wydanego w weekend rozporządzenia.

Jedna z ostatnich decyzji rządu PiS. Podano koszt

Jedna z ostatnich decyzji rządu PiS. Podano koszt

Autor:
mb/dap
Źródło:
TVN24 Biznes, PAP

Pierwsza grupa uczniów na ferie zimowe w 2024 roku uda się już 15 stycznia. Termin dotyczy województw: dolnośląskiego, mazowieckiego, opolskiego i zachodniopomorskiego. Kolejne daty początku ferii to 22 i 29 stycznia oraz 12 lutego.

Ferie zimowe coraz bliżej. Cztery terminy

Ferie zimowe coraz bliżej. Cztery terminy

Autor:
mb/dap
Źródło:
TVN24 Biznes

We Włoszech państwo nigdy nie zbuduje nowych elektrowni jądrowych - oświadczył minister środowiska i bezpieczeństwa energetycznego Gilberto Pichetto Fratin. Zaznaczył, że możliwa jest budowa małych reaktorów przez firmy.

"Nie zbudujemy nigdy nowych elektrowni nuklearnych"

"Nie zbudujemy nigdy nowych elektrowni nuklearnych"

Autor:
mb/dap
Źródło:
PAP

PKP Intercity poinformowało o uruchomieniu sprzedaży biletów na pociąg z Warszawy do Monachium przez Wiedeń i Salzburg. Choć połączenie zainaugurowano w sobotę, to wcześniej nie było możliwości zakupu biletu na to połączenie na stronie polskiej spółki. PKP Intercity winą obarczało austriackiego operatora.

Pierwsze takie połączenie od 30 lat i zamieszanie na kolei. "Zakup biletów jest już możliwy"

Pierwsze takie połączenie od 30 lat i zamieszanie na kolei. "Zakup biletów jest już możliwy"

Autor:
mb/dap
Źródło:
TVN24 Biznes

Osoby, które w tym roku z zakupem choinki zamierzają czekać do Wigilii Bożego Narodzenia, mogą być zaskoczone. To efekt nowych przepisów, zgodnie z którymi 24 grudnia będzie obowiązywał zakaz handlu, co obejmuje też punkty zajmujące się sprzedażą choinek. Jednocześnie w ustawie są zapisane pewne wyjątki.

Zmiany w zakazie handlu. Czy w Wigilię kupimy choinkę?

Zmiany w zakazie handlu. Czy w Wigilię kupimy choinkę?

Autor:
mb/dap
Źródło:
TVN24 Biznes

W tym tygodniu uwaga krajowego rynku skupi się na expose i głosowaniu nad wotum zaufania w Sejmie dla nowego premiera. Inwestorzy poznają też szczegóły inflacji za listopad i dane o bilansie płatniczym. Kluczowe dla rynków finansowych będą decyzje największych banków centralnych.

Wybór premiera, inflacja i decyzje banków centralnych. Taki będzie tydzień w gospodarce

Wybór premiera, inflacja i decyzje banków centralnych. Taki będzie tydzień w gospodarce

Autor:
mp
Źródło:
PAP

Do Serbii popłynął gaz z Azerbejdżanu, w ceremonii uruchomienia przesyłu surowca uczestniczyli w niedzielę prezydenci Serbii, Azerbejdżanu, Bułgarii i przedstawiciel Unii Europejskiej. Belgrad, dotąd uzależniony od gazu rosyjskiego, stawia na zdywersyfikowanie źródeł dostaw.

Serbia uniezależni się od Rosji. Dzięki Azerbejdżanowi

Serbia uniezależni się od Rosji. Dzięki Azerbejdżanowi

Autor:
JW/ams
Źródło:
PAP

W piątek Unia Europejska osiągnęła porozumienie w sprawie przepisów regulujących wykorzystanie sztucznej inteligencji, w tym wykorzystania sztucznej inteligencji przez rządy w nadzorze biometrycznym oraz sposobu regulowania systemów sztucznej inteligencji, takich jak ChatGPT.

Plan Unii Europejskiej na sztuczną inteligencję. Jest ważny akt prawny

Plan Unii Europejskiej na sztuczną inteligencję. Jest ważny akt prawny

Autor:
JW/ams
Źródło:
Reuters

W niedzielę 10 grudnia w Argentynie dojdzie do zaprzysiężenia nowego prezydenta - Javiera Mileia. Czeka go trudne wyzwanie, bo kraj jest pogrążony w głębokim kryzysie, zarówno gospodarczym jak i społecznym. Za sytuację w państwie przepraszał w sobotę ustępujący prezydent Alberto Fernandez, który w pożegnalnym wideo wyrażał "głęboki ból z powodu sytuacji, tych rodaków którzy nadal żyją w najgłębszym ubóstwie i których losu nie zdołałem polepszyć".

Argentyna w obliczu zmiany władzy. Gigantyczna inflacja wyzwaniem dla nowego prezydenta

Argentyna w obliczu zmiany władzy. Gigantyczna inflacja wyzwaniem dla nowego prezydenta

Autor:
JW/ams
Źródło:
PAP

W wtorek, 12 grudnia, od godziny 10 do 14 zamknięty będzie tunel w ciągu zakopianki - odbędą się tam ćwiczenia służb ratowniczych. Ruch samochodowy będzie poprowadzony objazdem przez Mszanę Dolną – informuje Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad (GDDKiA).

We wtorek tunel na zakopiance będzie zamknięty. Stara trasa również nieprzejezdna

We wtorek tunel na zakopiance będzie zamknięty. Stara trasa również nieprzejezdna

Autor:
JW/ams
Źródło:
PAP

- Nie można negować praw ekonomii, nie można dopuścić do sytuacji, w której często w dyskusjach związkowcy są bardziej kompetentni od przedstawicieli administracji państwowej. To trzeba zdecydowanie postawić na nogi - powiedział Janusz Steinhoff, były wicepremier i minister gospodarki w rządzie Jerzego Buzka, w rozmowie z Jerzym Korczyńskim na temat stworzenia ministerstwa przemysłu w Katowicach. Według zapowiedzi Donalda Tuska na czele nowego resortu stanie prof. Marzena Czarnecka.

Wyzwania dla nowego resortu. "Największy problem polskiej gospodarki, to transformacja energetyczna"

Wyzwania dla nowego resortu. "Największy problem polskiej gospodarki, to transformacja energetyczna"

Autor:
JW/ams
Źródło:
TVN24 Biznes

Tak zwane płatności odroczone pojawiły się na polskim rynku w 2016 roku. Od tamtej pory stały się bardzo popularną usługą, na tyle, że przy okazji nadchodzących świąt Bożego Narodzenia planuje skorzystać z niej aż jedna trzecia Polaków - wynika z raportu Comfino "Płatności ratalne i odroczone w Polsce 2023/24".

Świąteczne wydatki na raty. Aż jedna trzecia Polaków chce zapłacić za zakupy później

Świąteczne wydatki na raty. Aż jedna trzecia Polaków chce zapłacić za zakupy później

Autor:
JW/ams
Źródło:
TVN24 Biznes

W Rzymie, Mediolanie, Wenecji, Turynie i Bolonii aktywiści klimatyczni wlali w sobotę do rzek i kanałów substancję, barwiąc wodę na zielono. Ich akcja przy wykorzystaniu nieszkodliwego, jak zapewniono, środka była wyrazem protestu wobec braku konkretnych rezultatów konferencji klimatycznej COP28, trwającej w Dubaju.

Rzeki i kanały zafarbowane na zielono. "Rząd mówi, Ziemia tonie"

Rzeki i kanały zafarbowane na zielono. "Rząd mówi, Ziemia tonie"

Autor:
JW/ams
Źródło:
PAP, TVN24 Biznes

Republikański senator wezwał amerykański rząd do wszczęcia śledztwa, które zbadałoby wpływ importu chińskiego czosnku na bezpieczeństwo narodowe. Republikański senator Rick Scott napisał do sekretarza handlu, twierdząc, że chiński czosnek jest niebezpieczny, powołując się na niehigieniczne metody produkcji.

Amerykański senator: chiński czosnek stanowi zagrożenie dla bezpieczeństwa narodowego

Amerykański senator: chiński czosnek stanowi zagrożenie dla bezpieczeństwa narodowego

Autor:
JW/ams
Źródło:
BBC

Obowiązujące od piątku ograniczenie prędkości do 30 kilometrów na godzinę w stolicy Holandii doprowadziło do tworzenia się dużych korków i irytacji kierowców, napisał dziennik "De Telegraaf". "Wyprzedzają nas nawet rowery i to nie tylko elektryczne" – narzekał jeden z nich.

Ograniczyli prędkość w europejskiej stolicy do 30 km/h. "To szaleństwo"

Ograniczyli prędkość w europejskiej stolicy do 30 km/h. "To szaleństwo"

Autor:
JW
Źródło:
PAP