Wyniki kontroli w RARS. Nieprawidłowości w wysokości 70 milionów złotych

Źródło:
PAP
NIK o wynikach kontroli w RARS
NIK o wynikach kontroli w RARSTVN24
wideo 2/7
NIK o wynikach kontroli w RARSTVN24

Najwyższa Izba Kontroli negatywnie oceniła zarządzanie procesem wykonywania zadań oraz nadzór nad działalnością Rządowej Agencji Rezerw Strategicznych w latach 2021-2024 - przekazał dyrektor NIK Rafał Ostrowski.

Podczas wtorkowej konferencji Ostrowski wyjaśnił, że zakupy w RARS realizowano bez zachowania wymogów konkurencyjności w wyborze kontrahentów, co sprzyjało działaniom korupcyjnym i skutkowało niegospodarnością.

Wyniki kontroli NIK w RARS

W efekcie nieprawidłowości, RARS wydatkowała nierzetelnie i niegospodarnie ponad 70 mln zł m.in.: na zakup racji żywnościowych dla Ukrainy, rękawiczek jednorazowych oraz pojazdów i usług mających zapewnić pomoc pokrzywdzonym w czasie wojny.

- Wiele zakupów strategicznych realizowanych było przez firmy niewyspecjalizowane w asortymencie, które kupowała RARS na przykład podmiot produkujący artykuły do sprzątania dostarczał racje żywnościowe w ramach pomocy dla Ukrainy, agencja eventowa dostarczała namioty wojskowe, noże, okulary i siatki maskujące dla wojska w Ukrainie - przekazał dyrektor Departamentu Rolnictwa i Rozwoju Wsi NIK Rafał Ostrowski.

Ostrowski wskazał również, że podpisywano umowy na wielomilionowe kwoty z podmiotami wskazywanymi przez przełożonych ustnie lub na samoprzylepnych, żółtych kartkach.

Ponadto, w RARS nie wprowadzono uregulowań wewnętrznych w zakresie "tarczy antykorupcyjnej", co pozwoliłoby na weryfikację potencjalnych wykonawców biorących udział w postępowaniach zakupowych.

W RARS nie określono również szczegółowych zasad współpracy z CBA. RARS selektywnie przekazywała do CBA dane kontrahentów w celu ich weryfikacji. Z kolei przygotowane przez CBA opinie – "bez uwag", "z zastrzeżeniami", "negatywne" – nie były dla agencji wiążące z uwagi na brak sformalizowania tego w polityce zakupowej i brak porozumienia z CBA. W konsekwencji dochodziło do sytuacji, że mimo negatywnej weryfikacji oferentów przez CBA RARS i tak podpisywała z nimi umowy. NIK szczegółowym badaniem objęła utworzenie rezerw strategicznych w asortymencie racji żywnościowych i rękawiczek nitrylowych. W wystąpieniu pokontrolnym można przeczytać, że okresie 2021-2024 RARS kupiła racje żywnościowe za 66,6 mln zł, z tego w 2022 r. za 16,6 mln zł i w 2023 r. za 50 mln zł. Miały one trafić na Ukrainę. Finalnie podpisano umowę na 50 mln zł brutto. Dostawca kupił pakiety żywności w Hiszpanii, na co wydał wraz z ich transportem 17,3 mln zł. Oznacza to, że RARS zapłaciła o 189 proc. więcej niż koszty poniesione przez dostawcę. Od 2021 r. do 2024 r. agencja kupiła rękawiczki nitrylowe w sumie za 217,3 mln zł, w tym w samym tylko 2021 r. za 215,8 mln zł. NIK zbadała trzy umowy na 12,2 mln zł netto, które zawarto w wyniku dwóch postępowań. Zakup rękawiczek nitrylowych odbywał się w warunkach naruszenia zasad określonych w art. 44 ust. 3 pkt 1 ustawy o finansach publicznych i "Instrukcji COVID". Z ustaleń kontroli NIK wynika, że w pierwszym postępowaniu odrzucono oferty na dostawę rękawiczek nitrylowych jednego z oferentów z uwagi na wysoką cenę. W krótkim odstępie czasu ten sam oferent złożył sam z siebie kolejną ofertę na ten sam asortyment ze stawką niższą o 4,6 mln zł (tj. ponad 25 proc.) względem ceny oferowanej w pierwszym postępowaniu. Prezes RARS zawarł z tym podmiotem umowę z wynagrodzeniem 13,5 mln zł netto i zgodził się na wypłacenie 5,4 mln zł zaliczki (tj. 40 proc. łącznej wartości wynagrodzenia). Podobne mechanizmy działały również przy zakupie pojazdów. W lipcu 2022 r. dyrektor Biura Operacyjnego kupił za 5,7 mln zł brutto 9 samochodów dostawczych i 2 chłodnie ciężarowe od spółki w Sulejówku. Miały one służyć m.in. do transportu darów i pomocy humanitarnej na Ukrainę. "Choć agencja dysponowała swoimi kierowcami z uprawnieniami do prowadzenia tego typu pojazdów to jednak zawarła ze wspomnianą spółką z Sulejówka umowę najmu zakupionych pojazdów oraz umowę w zakresie świadczenia usług transportowych. I tak w okresie od 9 listopada 2022 r. do 30 czerwca 2024 r. spółka wpłaciła do RARS 1,4 mln zł z tytułu najmu pojazdów, z kolei Agencja wypłaciła jej za świadczenie usług transportowych 5,7 mln zł. Zgodnie z umową najmu kosztami paliwa (ok. 2,8 mln zł) obciążono agencję. W rezultacie od 9 listopada 2022 r. do 30 czerwca 2024 r. agencja poniosła wydatki w łącznej kwocie 14,2 mln zł" – poinformowała NIK.

KO o kontroli NIK

Podczas konferencji prasowej przed NIK europosłowie KO Michał Szczerba i Dariusz Joński podkreślali, iż z kontroli wynika, że RARS - który nadzorował ówczesny premier Mateusz Morawiecki - miał być "pasem transmisyjnym dofinansowania kampanii wyborczej PiS". - Wszystkie pieniądze, które były w RARS-ie, miały służyć temu, żeby politycy PiS-u i ludzie związani z PiS-em po prostu mogli je przejąć. Po co? Po to, żeby zainwestować to w kampanii wyborczej - mówił Joński.

Jako naczelny przykład niegospodarnych działań europosłowie podali zakup jednorazowych rękawiczek. Powołując się na zeznania twórcy marki Red is Bad Pawła S., Szczerba wskazał, że od każdej pary odkładano jeden grosz na kampanię PiS. Joński dodawał, że to kierownictwo RARS wskazywało kontrahentów.

- To jest patologiczne złodziejstwo i malwersacja na ogromną skalę, z jaką nie mieliśmy do tej pory do czynienia - ocenił Joński. - Z RARS-u szły zamówienia, bez przetargów, m.in. do słynnej firmy Red is Bad, oczywiście mówimy o agregatach, ale nie tylko. Następna firma to Aceron, ci dostarczali rękawiczki, oczywiście właściciel ten sam. Kolejny, ten sam właściciel, tylko inna firma, to Seltet - ten dostarczał gaśnice, grzejniki, koce i folie - wymieniał.

- Można odnieść wrażenie, że gdzie się nie popatrzy (...), tam po prostu jest wyprowadzanie pieniędzy - ocenił europoseł. Dodał przy tym, że "wszystkie drogi prowadzą" do ówczesnej dyrektor biura Morawieckiego Anny W., która "otwierała drzwi" jego kontrahentom, w tym Pawłowi S.

Szczerba mówił natomiast, iż z przesłuchania S. wynika, że ten w trakcie realizowanych zamówień sponsorował "różnego rodzaju portale prawicowe". - Czyli to nie jest tylko kwestia kampanii wyborczej (...), ale to jest również bieżące (...) finansowanie potrzeb środowiska partii - mówił.

Zdaniem europosła w całej sprawie oburza również to, jak "eliminowano polskich producentów", tak jak w przypadku przygotowania pakietów żywnościowych dla ukraińskiego wojska, których nie kupiono w Polsce. - Znaleźli (...) figuranta (...), który zajmował się na co dzień dostarczaniem szczotek do sprzątania. I ten figurant te pakiety żywnościowe kupował w Hiszpanii - powiedział Szczerba.

Joński i Szczerba o wynikach kontroli NIK w RARS
Joński i Szczerba o wynikach kontroli NIK w RARSTVN24

Śledztwo w sprawie nieprawidłowości w działalności RARS od kwietnia zeszłego roku prowadzi śląski pion Prokuratury Krajowej. Do tej pory przedstawiono 21 zarzutów ośmiu osobom, w tym b. prezesowi RARS Michałowi Kuczmierowskiemu (zgadza się na podawanie nazwiska), trzem innym urzędnikom Agencji, a także Pawłowi S. - twórcy marki Red is Bad. Zarzuty dotyczą w szczególności udziału w zorganizowanej grupie przestępczej, przekroczenia uprawnień przez funkcjonariuszy publicznych, prania brudnych pieniędzy i powoływania się na wpływy w instytucji publicznej. Obejmują też nieprawidłowości w wydatkowaniu przez Agencję nie mniej niż 340 mln zł.

We wtorek europosłowie KO wyrazili nadzieję, że prokuratura "skorzysta z wszystkich swoich uprawnień, żeby postawić nie tylko zarzuty, ale również dochodzić roszczeń wobec tych, którzy (...) kradli bez umiaru". Zapowiedzieli również, że wtorkowe informacje to "nie koniec całej sprawy, jeśli chodzi o kontrole w RARS-ie". Wcześniej NIK poinformowała, że analizuje zgromadzony materiał pod kątem złożenia do organów ścigania zawiadomień o podejrzeniu popełnienia przestępstw niegospodarności oraz działania na szkodę interesu publicznego.

Autorka/Autor:Pkarp/kris

Źródło: PAP

Źródło zdjęcia głównego: Aleksandra Kossowska / Forum

Pozostałe wiadomości

Inflacja bazowa liczona po wyłączeniu cen żywności i energii w kwietniu 2025 roku wyniosła 3,4 procent rok do roku - podał Narodowy Bank Polski. W marcu ten wskaźnik wyniósł 3,6 procent.

Inflacja bazowa w Polsce. Dane za kwiecień

Inflacja bazowa w Polsce. Dane za kwiecień

Źródło:
tvn24.pl

Zakład Ubezpieczeń Społecznych ostrzega, że "każda próba podszycia się pod ZUS to przestępstwo", za które grozi kara od 6 miesięcy do 8 lat pozbawienia wolności. Zaznacza też, że oszuści stosują coraz bardziej wyrafinowane metody działań i apeluje do klientów, by byli ostrożni i nie dali się nabrać na manipulacje.

"To przestępstwo". ZUS alarmuje

"To przestępstwo". ZUS alarmuje

Źródło:
tvn24.pl

"The Economist" napisał, że polska giełda to "ignorowana supergwiazda". Do artykułu dziennika odniósł się minister finansów Andrzej Domański, który podkreślił, że w tym roku warszawski indeks jest 31 procent na plusie. "Rok przełomu" - dodał szef MF.

"Ignorowana supergwiazda". "The Economist" pisze, Domański komentuje

"Ignorowana supergwiazda". "The Economist" pisze, Domański komentuje

Źródło:
"The Economist", tvn24.pl

Niespodziewany przełom w napięciu handlowym pomiędzy USA a Chinami wywołał falę aktywności w chińskich fabrykach i portach. Firmy w obydwu krajach spieszą się, aby jak najlepiej wykorzystać ogłoszone na początku tego tygodnia 90-dniowe zawieszenie ceł.

Walka z czasem o wykorzystanie 90-dniowego okna

Walka z czasem o wykorzystanie 90-dniowego okna

Źródło:
CNN

Ukraina straciła ponad 770 milionów dolarów na nieudanych zakupach broni - ujawnił "Financial Times", zaznaczając, że wiele zamówionego sprzętu nigdy nie dotarło. To znaczący cios dla budżetu Kijowa, który na uzbrojenie wydał już od 6 do 8 miliardów dolarów.

Nieudane zakupy zbrojeniowe i ogromne straty Ukrainy

Nieudane zakupy zbrojeniowe i ogromne straty Ukrainy

Źródło:
PAP

Chińskie władze zatwierdziły budowę 10 nowych reaktorów jądrowych za 200 mld juanów (27,7 miliardów dolarów) o łącznej mocy około 12 tysięcy MW - podał japoński tygodnik "Nikkei Asia". Do 2030 roku Chiny mogą zostać światowym liderem w produkcji energii jądrowej.

Chiny chcą wyprzedzić USA. Jest zgoda na 10 reaktorów

Chiny chcą wyprzedzić USA. Jest zgoda na 10 reaktorów

Źródło:
PAP

Konsulat RP w Rzymie zaapelował do polskich turystów we Włoszech o ostrożność ze względu na rosnącą liczbę kradzieży. Nawiązano też do niedzielnych wyborów prezydenckich, prosząc o pilnowanie dokumentów, w tym zaświadczenia do głosowania.

Apel przed wyborami za granicą. "Nie ułatwiajcie pracy kieszonkowcom, chrońcie dokumenty"

Apel przed wyborami za granicą. "Nie ułatwiajcie pracy kieszonkowcom, chrońcie dokumenty"

Źródło:
PAP

Pekao, ING Bank Śląski, mBank, VeloBank, Credit Agricole, Bank Pocztowy i Toyota Bank - te instytucje finansowe zaplanowały przerwy techniczne w najbliższych dniach. W niektórych przypadkach pojawią się utrudnienia w realizacji przelewów, płatnościami BLIK czy logowaniu do bankowości mobilnej.

Utrudnienia w siedmiu bankach. "Nie skorzystasz z BLIKA"

Utrudnienia w siedmiu bankach. "Nie skorzystasz z BLIKA"

Źródło:
tvn24.pl

Podczas wizyty Donalda Trumpa w Abu Zabi ogłoszono współpracę w zakresie rozwoju sztucznej inteligencji (AI) pomiędzy Stanami Zjednoczonymi a Zjednoczonymi Emiratami Arabskimi. Umowy, których wartość oszacowano na ponad 200 miliardów dolarów, obejmują między innymi budowę największego poza granicami USA, kampusu sztucznej inteligencji, którego moc docelowa wyniesie 5 GW.

Amerykańskie zaawansowane technologie trafią do Emiratów

Amerykańskie zaawansowane technologie trafią do Emiratów

Źródło:
PAP, Reuters

Japoński producent samochodów Nissan ogłosił, że jest otwarty na współdzielenie swoich fabryk na całym świecie z chińską państwową firmą Dongfeng w ramach reorganizacji swojego biznesu.

Japoński koncern motoryzacyjny chce dzielić fabryki z chińską firmą

Japoński koncern motoryzacyjny chce dzielić fabryki z chińską firmą

Źródło:
BBC

Były prezydent USA Barack Obama, występując w czwartek na kongresie Impact w Poznaniu, podkreślił, że solidarność Stanów Zjednoczonych z Europą opiera się na ludziach, a nie na danej administracji. Dodał, że Amerykanie widzą "niewiarygodną hojność", którą Polska okazała Ukraińcom.

Obama o Polsce: Amerykanie widzą niewiarygodną hojność

Obama o Polsce: Amerykanie widzą niewiarygodną hojność

Źródło:
PAP

Prezydent Donald Trump nie jest zadowolony z planu prezesa Apple, Tima Cooka. Koncern planuje produkcję iPhone'ów przeznaczonych na rynek amerykański w nowo wybudowanych zakładach w Indiach. - Wczoraj miałem mały problem z Timem Cookiem – powiedział prezydent USA w czwartek w Katarze.

Trump ma "mały problem" z szefem Apple'a

Trump ma "mały problem" z szefem Apple'a

Źródło:
CNN, PAP

W 2025 roku Polacy mogą kupić ponad 20 ton złota, co byłoby absolutnym rekordem - pisze piątkowa "Rzeczpospolita". Duże zainteresowanie inwestorów to efekt rosnących cen tego kruszcu.

To może być "absolutny rekord". Przełom na polskim rynku

To może być "absolutny rekord". Przełom na polskim rynku

Źródło:
PAP

Na wielu odcinkach dróg w Polsce "panuje chaos informacyjny" - stwierdziła Najwyższa Izba Kontroli. NIK po kontroli orzekła, że wynika to z niewłaściwego ustawienia znaków, a co więcej, cały system zarządzania ruchem drogowym jest nieskuteczny.

"Panuje chaos". Wyniki kontroli

"Panuje chaos". Wyniki kontroli

Źródło:
PAP

Dyrektor finansowy sieci supermarketów Walmart zapowiedział podwyżki w sklepach ze względu na cła wprowadzone przez Donalda Trumpa. - Nigdy wcześniej nie było historycznego precedensu, aby ceny rosły tak wysoko i tak szybko - stwierdził John David Rainey.

"Tak wysoko i szybko". Amerykańska sieć ostrzega przed skutkami ceł Trumpa

"Tak wysoko i szybko". Amerykańska sieć ostrzega przed skutkami ceł Trumpa

Źródło:
PAP

W polskich stoczniach powstaną nowe jednostki - zapowiedział premier Donald Tusk. Wyjaśnił, ze chodzi o nowy żaglowiec i statek szkoleniowo-badawczy. Dodał, że wszędzie, gdzie to będzie możliwe, przetargi będą wygrywali polscy dostawcy i producenci.

Tusk: będziemy budowali statki

Tusk: będziemy budowali statki

Źródło:
PAP

Wiele państw zaktualizowało wytyczne dla turystów chcących odwiedzić USA. Po przejęciu władzy przez Donalda Trumpa zmieniła się atmosfera i pojawiły się problemy - wskazuje BBC. I podaje zestawienie miejsc, które z powodzeniem zastąpią popularne amerykańskie destynacje.

Turystyczny efekt Donalda Trumpa. Oto alternatywy dla USA

Turystyczny efekt Donalda Trumpa. Oto alternatywy dla USA

Źródło:
BBC

Maj to czas pierwszych komunii świętych. Rodzice i opiekunowie skupiają się na przygotowaniu dziecka do przyjęcia tego sakramentu i do urządzenia tradycyjnego przyjęcia po tym wydarzeniu. Często nie zdają sobie jednak sprawy, że powinni przyjrzeć się, czy od prezentów, które otrzymała ich pociecha, należy zapłacić podatek od darowizny. Z danych Krajowej Administracji Skarbowej wynika, że tylko w 2023 roku było prawie 15 tysięcy anonimowych donosów w sprawie podarunków z okazji komunii świętych.

Podatek od prezentów komunijnych. Kiedy trzeba go zapłacić

Podatek od prezentów komunijnych. Kiedy trzeba go zapłacić

Źródło:
tvn24.pl, PAP

Możliwość odbierania urzędowych wiadomości na telefonie przez aplikację mObywatel, to jedna z nowych funkcji, którą ma umożliwić zmiana w przepisach dotyczących doręczeń elektronicznych. Projekt trafił właśnie do wykazu prac legislacyjnych Rady Ministrów.

Odbieranie urzędowych wiadomości na telefonie coraz bliżej

Odbieranie urzędowych wiadomości na telefonie coraz bliżej

Źródło:
tvn24.pl

Po kwietniu 2025 roku deficyt budżetu państwa wyniósł 91,4 miliarda złotych, czyli 31,7 procent planu na cały rok - przekazało w czwartek Ministerstwo Finansów. To o ponad 15 miliardów złotych więcej w porównaniu do danych z ubiegłego miesiąca.

Polski budżet pod kreską. Najnowsze dane o deficycie

Polski budżet pod kreską. Najnowsze dane o deficycie

Źródło:
PAP

W aplikacji mObywatel możliwe będzie sprawdzenie prognozy emerytury z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych i środków zgromadzonych w innych produktach emerytalnych - zapowiedział na X Maciej Berek, przewodniczący Komitetu Stałego Rady Ministrów.

Prognoza emerytury w rządowej aplikacji. Nowa funkcja

Prognoza emerytury w rządowej aplikacji. Nowa funkcja

Źródło:
PAP

Inflacja w kwietniu 2025 roku wyniosła 4,3 procent rok do roku - podał Główny Urząd Statystyczny (GUS). W porównaniu z poprzednim miesiącem ceny wzrosły o 0,4 procent.

Dane GUS o inflacji w kwietniu 2025

Dane GUS o inflacji w kwietniu 2025

Źródło:
tvn24.pl, PAP

Biuro podróży Rainbow Tours ogłosiło strategiczne przejęcie 70 procent udziałów w rumuńskim biurze podróży Pararela 45, będącego jedną z najlepiej rozpoznawalnych marek w Rumunii - przekazała spółka w komunikacie. Rainbow Tours jest trzecim największym biurem podróży w Polsce, obsługującym około 636 tysięcy klientów rocznie.

Polskie biuro podróży przejmuje lidera branży z Europy południowo-wschodniej

Polskie biuro podróży przejmuje lidera branży z Europy południowo-wschodniej

Źródło:
PAP, tvn24.pl

PKB Polski w pierwszym kwartale 2025 roku wzrósł o 3,2 procent rok do roku - wynika z szybkiego szacunku GUS. W ujęciu kwartał do kwartału PKB w pierwszym kwartale wzrósł o 0,7 procent. Dane skomentował premier Donald Tusk.

"Wyjątkowo nudny odczyt". Tak rośnie polska gospodarka

"Wyjątkowo nudny odczyt". Tak rośnie polska gospodarka

Źródło:
PAP

Według badania IBRiS, z powodu rosnących kosztów życia około 40 procent Polaków rezygnuje z uczestnictwa w wiosennych weselach, a niemal co trzeci odmawia zaproszenia na komunię lub chrzest. Goście najczęściej planują przeznaczyć od 401 do 750 złotych na prezent dla młodej pary.

Z tego powodu Polacy odmawiają udziału w weselach

Z tego powodu Polacy odmawiają udziału w weselach

Źródło:
PAP

Brak cudzoziemców na polskim rynku pracy miałby konsekwencje dla co piątej firmy - wynika z badania Polskiego Instytutu Ekonomicznego. PIE wskazał, że w latach 2021-2023 imigranci mieli 18-procentowy wkład we wzrost gospodarczy w Polsce.

"Konsekwencje dla co piątej firmy". Analiza

"Konsekwencje dla co piątej firmy". Analiza

Źródło:
PAP

Komisja Europejska poinformowała w czwartek, że TikTok (należący do chińskiej firmy technologicznej ByteDance) łamie unijne przepisy, nie upubliczniając we właściwy sposób danych o reklamach wyświetlanych w serwisie. Firmie grozi kara w wysokości do 6 procent światowych obrotów, a nawet nakaz tymczasowego zawieszenia działania serwisu w UE.

Popularna aplikacja pod ostrzałem Brukseli

Popularna aplikacja pod ostrzałem Brukseli

Źródło:
Politico, PAP

Oszuści podszywają się telefonicznie pod naszych przedstawicieli - ostrzega Bankowy Fundusz Gwarancyjny. BFG zaznacza że jego pracownicy nigdy nie dzwonią do osób, które składały depozyty, by uzyskać od nich informacje o rachunkach i nie proszą o podanie haseł.

"Próba włamania na konto". Na to trzeba uważać

"Próba włamania na konto". Na to trzeba uważać

Źródło:
PAP

Brytyjski producent samochodów Jaguar Land Rover oświadczył, że nie zamierza produkować pojazdów w USA, ponieważ cła prezydenta Donalda Trumpa uderzają w przemysł motoryzacyjny.

Nie będą produkować w USA. Jasna deklaracja giganta

Nie będą produkować w USA. Jasna deklaracja giganta

Źródło:
BBC

Za czasów rządów Prawa i Sprawiedliwości (PiS) firma dziennikarza i kandydata na prezydenta Krzysztofa Stanowskiego wystawiła TVP faktury na ponad milion złotych - wynika z informacji, do których dotarł Onet. Stanowski pobierał też wynagrodzenie za pełnienie funkcji eksperta w studiu.

Za PiS współpracował z TVP. Faktury Stanowskiego

Za PiS współpracował z TVP. Faktury Stanowskiego

Źródło:
Onet

W pierwszym kwartale 2025 roku obroty sesyjne na rynku głównym Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie wzrosły o ponad 34 procent rok do roku, przekraczając 111 miliardów złotych - poinformowała giełda w środę. Dodano również, że przychody osiągnęły rekordowy poziom ponad 132 milionów złotych, co oznacza wzrost o blisko 12 procent.

Rekordy na polskiej giełdzie

Rekordy na polskiej giełdzie

Źródło:
PAP