Szykuje się rewolucja w oświadczeniach majątkowych

Centralne Biuro Antykorupcyjne poinformowało, że przy wsparciu pozostałych służb specjalnych przygotowuje projekt ustawy o oświadczeniach o stanie majątkowym.

CBA - we współpracy z Ministerstwem Cyfryzacji oraz Centralnym Ośrodkiem Informatyki - pracuje też nad założeniami systemu informatycznego, który będzie umożliwiał składanie oświadczeń majątkowych drogą elektroniczną.

Wśród założeń, jakie przedstawiło CBA, znalazło się wprowadzenie ujednoliconego aktu prawnego, który ma zastąpić "nieścisłe, przestarzałe i niespójne zapisy w zakresie oświadczeń majątkowych zawarte w dwudziestu ośmiu aktach prawnych". CBA chce również jednego elektronicznego formularza oświadczenia majątkowego, zastępującego siedemnaście dotychczas obowiązujących wzorów formularzy oświadczeń majątkowych.

Składanie oświadczeń ma być zdigitalizowane, dzięki czemu proces ten będzie znacznie ułatwiony, a z drugiej strony - ma to ułatwić uprawnionym organom badanie prawidłowości i prawdziwości oświadczeń.

Wprowadzona ma zostać też instrukcja wypełnienia oświadczenia majątkowego, a za niezłożenie oświadczenia majątkowego przy odejściu ze stanowiska mają zostać wprowadzone sankcje.

Projekt zakłada również wprowadzenie jednolitych terminów składania oświadczeń majątkowych dla wszystkich grup zawodowych oraz wprowadzenie zweryfikowanego pod kątem zasadności katalogu osób obowiązanych do składania oświadczeń majątkowych. Katalog ma zawierać w szczególności osoby zajmujące eksponowane stanowiska polityczne, nieobjęte obowiązkiem składania oświadczeń majątkowych w obecnym stanie prawnym.

W regulacji zdefiniowane zostanie również pojęcie majątku własnego; opracowany zostanie także precyzyjny katalog składników majątkowych, uwzględniający nowoczesne sposoby lokowania majątku, np. kryptowaluty.

Składający oświadczenie będą mogli dokonać korekty oświadczenia. Obecnie przepisy nie przewidują takiej możliwości, choć - jak zwraca uwagę CBA - korekty takie w praktyce są robione.

Ponadto projekt zakłada doprecyzowanie przepisów dotyczących jawności oświadczeń majątkowych oraz wprowadzenie nowej kompetencji szefa CBA w zakresie żądania od osób zobowiązanych do złożenia oświadczenia majątkowego. Chodzi o złożenie dodatkowego oświadczenia, według stanu majątku na dzień określony w wezwaniu.

Wprowadzone mają być również "jednolite, realne i adekwatne sankcje karne i finansowe".

CBA rozpoczęło już konsultacje zapisów projektu ustawy o oświadczeniach o stanie majątkowym z Najwyższą Izbą Kontroli. Spotkanie inicjujące współpracę odbyło się 16 stycznia w siedzibie NIK.