Członek RPP: pozwoliliśmy sobie na "cheat meal" w okresie odchudzania

- Mam obowiązek, przynajmniej wynikający z dokumentów RPP, prezentować stanowisko Rady (Polityki Pieniężnej - red.) w przestrzeni publicznej. Przez ostatnie dwa dni milczałem najgłośniej jak potrafię. Zaproszenie do pana redaktora przyjąłem jednak przed posiedzeniem więc już nie mam wyjścia - mówił, zwracając się do Marcina Zaborskiego.

- Mogę już jednak powiedzieć, w jaki sposób oceniam taką decyzję. Jest ona przedwczesna. To, co mówię jest spójne, z tym, co prezentowałem wcześniej. Inflacja jest nadal uporczywa, nadal daleka od celu. Jesteśmy poza trasą. Została podjęta decyzja, że będziemy jechać wzdłuż tej trasy zamiast zmierzać w jej kierunku - podkreślał Przemysław Litwiniuk.

- Wydawało się, że dyskusja o dostosowywaniu parametrów polityki pieniężnej będzie się toczyć wokół powolnego schodzenia po schodach z rozważaniem, czy to już, czy za chwilę. Ale to, czy ktoś przewodniczącego RPP popchnął z tych schodów, czy doszło do potknięcia, pozostaje zagadkowe. Komunikacja banku centralnego, wypowiedzi prezesa Glapińskiego i wypowiedzi członków, których zapatrywanie na tę problematykę jest z nim kojarzone, sugerowały, że dojdzie do delikatnej korekty in minus stóp procentowych - mówił Litwiniuk.

Pytany o to, czy decyzja o tak znaczącej obniżce to wyborcza zagrywka, Litwiniuk odpowiedział: "nie powiem, że taka była motywacja, bo musiałbym wejść w umysły i motywacje każdego z członków tej Rady".

- Z całym przekonaniem mogę jednak powiedzieć, że w przestrzeni publicznej może zostać to tak odczytane. Przez wielu zostało. Niektórzy mają prawo sądzić, że w tym gremium sformułował się komitet, taki BBWR, czyli Bezpartyjny Blok Współpracy z Rządem. Ja się do tego komitetu nie zapisałem, natomiast szanuje rząd i rozumiem, jakie ma kompetencje - mówił.

Członek RPP jeszcze raz podkreślił, że decyzja RPP jest przedwczesna. - Gdybyśmy poczekali na nią na okres powyborczy, to po pierwsze wiedzielibyśmy więcej, po drugie znalibyśmy projekcję listopadową, po trzecie większość czynników niepewności, które towarzyszą cyklowi wyborczemu, byłaby przesądzona i wtedy decyzje mogłyby być bardziej odpowiedzialne i nie spowodować takiego szoku aktorów polskiej gospodarki, który obserwujemy chociażby w notowaniach polskiej waluty - mówił.

Podkreślił, że "dojście do celu (inflacyjnego - red.) będzie kosztować więcej".

Zwrócił uwagę, że główne banki centralne, przy znacznie niższym poziomie inflacji, podwyższały stopy procentowe. - Fed podwyższał, nie wyklucza dalszych podwyżek, Europejski Bank Centralny podwyższał, nie wyklucza dalszych podwyżek - wymieniał. Stwierdził, że "to pokazuje, że ten mechanizm, przez światowych ekonomistów, nie jest postrzegany jako klasyczny". Litwiniuk podkreślał, że "nie ma żadnych analogii na świecie wskazujących, że taka postawa jest właściwa".

Litwiniuk był dopytywany, czy jako RPP pracowali na danych, które wskazywałyby że inflacja spadła poniżej 10 procent. - To jest odczucie (..) pana prezesa, który o tym mówił - mówił. - Opieramy się przede wszystkim na danych GUS-u (..), a potem na danych kompletnych, jest to dana obowiązująca. Biorąc pod uwagę doświadczenie i ścieżkę dezinflacji można stwierdzić, że przedwczoraj albo pojutrze ten poziom (poniżej - red.) 10 proc. zostanie przekroczony. Inflacja CPI zmierza do pewnego poziomu, niektórzy mówią, że w marcu może być to nawet 4 proc. - mówił.

- Jednak moim zdaniem, zwłaszcza zważywszy na efekt drugiej rundy, z uwagi na uporczywość inflacji przede wszystkim bazowej, my się zatrzymamy na poziomie inflacji 5 czy 7 proc. i pokonać ten poziom, przy luzowaniu polityki pieniężnej, będzie bardzo trudno - powiedział.

Przemysław Litwiniuk stwierdził, że z pełzającą inflacją będziemy mierzyć się "dłużej niż przewidywano". - Pozwoliliśmy sobie na "cheat meal" (ang. oszukany posiłek - z reguły oznacza niezdrowe, wysokokaloryczne danie, którego na co dzień nie ma w diecie - red.) w okresie odchudzania - mówił.

Członek RPP odniósł się również do słów Glapińskiego, który przewidywał, że inflacja na koniec roku może spaść nawet do poziomu 6 proc. - Ta projekcja była z lipca i zakładała, że stopy procentowe nie zostaną obniżone - odpowiedział.

- Jeżeli dzisiaj można mieć jakieś przesłanki dotyczące szybszej ścieżki dezinflacji, to wynikają one z przewidywań recesyjnych z gospodarki, czyli z szybszego spadku PKB czy usytuowania się wskaźnika gospodarczego na poziomie zero rok do roku. To implikuje wniosek, że może ta obniżka miała na celu ratowanie wzrostu gospodarczego, a nie naszego podstawowego celu, jakim jest walka z inflacją - przekonywał Litwiniuk.

Dopytywany, czy do końca roku będą jeszcze jakieś obniżki stóp procentowych, odpowiedział, że: "nie powinny, ale mogą być".

Marcin Zaborski dopytywał Przemysława Litwiniuka, czy był przesłuchiwany przez ABW. - Nie, nie byłem. Pan prezes Glapiński chwalił się łaskawie, że on miał taki status - odpowiedział. Dziennikarz TVN24 poprosił o doprecyzowanie, czy członek RPP wie, że takie postępowanie ABW prowadzi. - Z ust prezesa Glapińskiego - mówił.

- Co jakiś czas pan prezes nas informuje, że interesuje Agencję członkami Rady. Wiem, bo znam przepisy prawa i pewne modus operandi, które towarzyszy postępowaniom karnym, że osób podejrzewanych, jeszcze nie podejrzanych, jeszcze raczej nie przesłuchuje się w charakterze świadka, aby zapewnić im prawo na korzystanie z pełnej gamy środków obrony - mówił.

Pytany o to, czy zakłada, że jest prześwietlany przez ABW, podkreślił: "nie mam nic do ukrycia, spokojnie wykonuje swoje obowiązki". Zaborski dopytał, czy ostrożniej rozmawia obecnie przez telefon. - Zawsze staram się przez telefon mówić to, czego nie będę się wstydził, jeżeli pojawi się na jakiś portalach rosyjskich lub w mediach tej lub innej prominencji politycznej - powiedział.

Rada Polityki Pieniężnej (RPP) zdecydowała się w środę obniżyć stopy procentowe NBP o 75 punktów bazowych. Oznacza to, że stopa referencyjna spadnie do poziomu 6,00 procent.

Większość ekonomistów największych banków w Polsce spodziewała się obniżki stóp procentowych, jednak w mniejszej skali - o 25 punktów bazowych. 

Od października 2021 r. do września 2022 r. RPP podwyższyła stopę referencyjną 11 razy z rzędu, łącznie o 665 pb. do 6,75 proc. i od tamtej pory utrzymywała ją na niezmienionym poziomie. To najwyższy poziom stóp od końca 2002 r. i najszybsze tempo podwyżek stóp w Polsce w historii RPP.

W trakcie pandemii koronawirusa wiosną 2020 r. RPP ścięła główną stopę do rekordowo niskiego poziomu 0,1 proc. Przed pandemią, do marca 2020 r., przez 5 lat stopa referencyjna utrzymywana była na poziomie 1,50 proc.