O ile mogą jeszcze wzrosnąć stopy procentowe? Prezes NBP odpowiada

W związku z wysoką inflacją od października 2021 roku obserwujemy również podwyżki stóp procentowych. Od tego czasu Rada Polityki Pieniężnej podnosiła stopy co miesiąc. RPP podczas ostatniego decyzyjnego posiedzenia w lipcu podniosła stopy procentowe o 50 punktów bazowych. Główna, referencyjna stopa procentowa wynosi obecnie 6,50 procent.

Kolejne posiedzenie decyzyjne RPP odbędzie się w przyszłym tygodniu, 7 września.

Prezes NBP i jednocześnie przewodniczący Rady Polityki Pieniężnej Adam Glapiński w rozmowie z portalem Business Insider był pytany, czy nadchodzi moment końca cyklu. - Niewątpliwie jesteśmy w trudnym momencie i blisko punktu zwrotnego. Musimy mieć pewność jako NBP i Rada Polityki Pieniężnej, że przy braku innych niespodziewanych czynników typu kolejna wojna, kryzys światowy, pandemia czy zbliżania się wojsk rosyjskich do naszych granic, inflacja nie będzie już rosła. Możemy się już znajdować w tym punkcie albo być blisko niego, ale wciąż nie mamy pewności - powiedział Glapiński.

Z prognoz przedstawionych przez szefa banku centralnego wynika, że "w sierpniu inflacja może jeszcze nieznacznie wzrosnąć". - Na początku przyszłego roku możemy mieć kolejny większy wzrost ze względu na ceny regulowane przede wszystkim energii elektrycznej, gazu czy ciepła. Po wakacjach inflacja powinna się jednak znaleźć w trendzie spadkowym. To zaś oznacza, że jako RPP musimy wybrać taki moment, kiedy zatrzymujemy cykl podwyżek stóp procentowych - wskazał prezes NBP.

W ostatni wtorek miało miejsce posiedzenie RPP, było ono jednak niedecyzyjne. Zdaniem Glapińskiego dobrze się złożyło, że w sierpniu nie było decyzyjnego posiedzenia Rady, "bo mielibyśmy bardzo podzielone opinie". - We wrześniu będziemy dysponowali kolejnymi danymi i wtedy RPP zdecyduje czy jeszcze podnieść stopy procentowe, czy już zatrzymać cykl - wyjaśnił szef banku centralnego.

W najbliższą środę Główny Urząd Statystyczny opublikuje wstępne dane dotyczące inflacji w sierpniu. Wzrost cen towarów i usług w lipcu br. wyniósł 15,6 proc. rok do roku, a w czerwcu ceny rosły w tempie 15,5 proc. rok do roku.

Glapiński był dopytywany o to, jakie warianty decyzji RPP mogą pojawić się na wrześniowym posiedzeniu.

- Prawdopodobnie, jak to już publicznie powiedziałem, z dyskusji RPP może wyłonić się taki scenariusz, w którym podnosimy stopy procentowe jeszcze raz o 25 punktów bazowych albo dwa razy po 25 punktów bazowych. Nie można też jednak wykluczyć, że skończymy na razie podwyższanie stóp procentowych, ale jednocześnie nie wiążemy sobie rąk i nie ogłaszamy końca cyklu podwyżek - powiedział prezes NBP w rozmowie z BI.

- Działamy w sposób pragmatyczny. Sama podwyżka o 25 punktów bazowych byłaby już sygnałem, że hamujemy cykl podwyżek, ale jeszcze się przyglądamy sytuacji i nie jesteśmy pewni, kiedy powiemy: czas na koniec cyklu - ocenił prezes Narodowego Banku Polskiego.

Adam Glapiński wskazał, że klarowną dla niego i RPP byłaby sytuacja, w której "inflacja w wakacje zatrzymała się i następnie zaczęła spadać". - W tej sytuacji nie podnosilibyśmy już dalej stóp procentowych. Natomiast zakładam, że tak komfortowej sytuacji nie będziemy mieli. W grę wchodzi więc scenariusz, w którym decydujemy się na niewielką podwyżkę we wrześniu i zapowiadamy przerwę w cyklu, ale nie deklarujemy jego końca. Możliwe jest też, że RPP nic już nie zrobi ze stopami we wrześniu, ale nie złoży deklaracji końca podwyżek. Nie mogę przesądzać, co się stanie, bo w samej Radzie są przecież zawsze różnice zdań - powiedział.

Prezes NBP podtrzymał scenariusz, zgodnie z którym pierwsza obniżka stóp może nastąpić pod koniec 2023 roku. - (...) myślę, że w ostatnim kwartale przyszłego roku możliwa będzie już obniżka stóp procentowych - poinformował przewodniczący RPP.

Glapiński przekazał w rozmowie z portalem Business Insider, że z najnowszych prognoz krótkoterminowych NBP wynika, że inflacja na koniec 2022 roku może wynieść około 14 proc.

- Szacunki ekonomiczne mówią, że w scenariuszu utrzymania tarcz antyinflacyjnych do końca 2024 roku i przy braku założeniu wyższych taryf na energię elektryczną, gaz ziemny i energię cieplną, w połowie 2023 roku zobaczylibyśmy już inflację na poziomie 5,8 procent, a na koniec przyszłego roku wyniosłaby 2,9 procent. W takim wariancie, przy założeniach, które przyjęto, średnioroczna inflacja w przyszłym roku wyniosłaby 6,8 procent, a w 2024 roku 4,1 procent. Jednak zmiany taryf URE czy modyfikacje albo częściowe wycofanie tarcz antyinflacyjnych, będą bardzo silnie rzutowały na przyszłą inflację. Nie jesteśmy tego w stanie przewidzieć - zwrócił uwagę prezes NBP.

Jak dodał, analitycy NBP szacują, że wycofanie tarczy antyinflacyjnej w horyzoncie jednego roku spowodowałoby wzrost inflacji o 4 pkt proc. Natomiast wzrost taryf na energię elektryczną o 30 proc., gaz ziemny o 50 proc. oraz energię cieplną o 65 proc., spowodowałby wzrost inflacji o 3 pkt proc. - wskazał Adam Glapiński.

W połowie lipca br. na profilu Agrounii na Facebooku pojawiło się nagranie, na którym było widać, jak działaczka tej organizacji zaczepia podczas spaceru na molo w Sopocie prezesa NBP Adama Glapińskiego. W tej rozmowie szef banku centralnego mówił m.in. o wysokości stóp procentowych NBP. - W tej chwili mamy najwyższe stopy procentowe i najwyższą inflację 15,5 (procent - red.) - zwracał uwagę Glapiński. Dopytywany, czy nie będzie dalszych podwyżek, wskazał, że "jeśli będzie, to jedna, 0,25".