Taki był rok w gospodarce. Dziesięć najważniejszych wydarzeń

Źródło:
tvn24.pl, PAP
Prof. Hausner o polityce gospodarczej rządu
Prof. Hausner o polityce gospodarczej rząduTVN24
wideo 2/6
Profesor Hausner w "Faktach po faktach" o rozczarowaniu polityką gospodarcząTVN24

Rewolucja kadrowa w spółkach Skarbu Państwa, realizacja pierwszych obietnic wyborczych czy protesty związane z Zielonym Ładem - to tylko niektóre z najważniejszych wydarzeń mijającego roku. Obserwowaliśmy także kryzys w branży motoryzacyjnej, a na jaw wychodziły kolejne nieprawidłowości w państwowym biznesie, ujawniane przez media i audytorów. Oto nasze subiektywne podsumowanie ostatnich 12 miesięcy w gospodarce.

1. Rewolucja kadrowa w państwowych spółkach

Po przejęciu władzy w Polsce nowa koalicja rządząca zaczęła od porządków w spółkach państwowych. Doszło nie tylko do wymiany prezesów najważniejszych z nich. Poznaliśmy także skalę nadużyć z czasów rządów PiS, pojawiły się informacje o fałszywych etatach i niebotycznych zarobkach.

Wymiana kadr w spółkach kontrolowanych przez państwo rozpoczęła się od zmian w radach nadzorczych, dokonywanych przez walne zgromadzenia. W dalszej kolejności rady rozpisywały konkursy na stanowiska członków zarządów.

Na początku lutego stanowisko stracił ówczesny prezes Orlenu Daniel Obajtek. Z pracą w zarządzie PZU pożegnała się także znana z wysokich zarobków Małgorzata Sadurska. Tylko w 2023 roku miała zrobić ponad 2,5 miliona złotych. W lutym Ernest Bejda, były szef CBA, został natomiast odwołany z zarządu PZU, w którym tylko w ciągu roku zarobił 1,8 miliona złotych. To tylko kilka przykładów osób, które po zmianie władzy straciły intratne stanowiska w kontrolowanych przez państwo firmach.

Małgorzata SadurskaDarek Delmanowicz/PAP

Z czasem kierownictwo nad najważniejszymi polskimi spółkami zaczęło obejmować nowe kierownictwo, a wraz z nim nadeszły audyty i rozliczenia poprzednich kierownictw. W grudniu Ministerstwo Aktywów Państwowych wskazywało, że audyty w spółkach Skarbu Państwa pokazały olbrzymią skalę nieprawidłowości. Skierowano blisko 50 zawiadomień do prokuratury, a blisko 95 członków zarządów spółek z udziałem Skarbu Państwa nie otrzymało absolutorium. - Łączne straty wynikające m.in. z nietrafionych inwestycji oraz nieuzasadnionych wydatków wynoszą co najmniej kilkanaście miliardów złotych - mówił szef MAP Jakub Jaworowski.

Przykładowo, według audytu, którego wyniki opublikował Orlen, członkowie byłego zarządu spółki, bez uzasadnienia biznesowego, mieli wydać łącznie 43 mln zł. Według raportu spółki wydatki byłego prezesa zarządu spółki obejmowały m.in. usługi protetyczne oraz medycyny estetycznej. Z kolei audyt otwarcia w Grupie PZU za lata 2016 - 2024 wykazał szkody na kwotę ponad 700 milionów złotych. Według spółki odkryte nieprawidłowości dotyczą między innymi sfery zatrudnienia, w tym fikcyjnych etatów i niebotycznie wysokich wynagrodzeń, które miały nie wynikać z obiektywnych przesłanek.

2. Pierwszy rok rządów, pierwsze zmiany w świadczeniach socjalnych i dla pracowników

W 2024 roku wprowadzono w życie wiele ważnych przepisów, obejmujących zarówno świadczenia społeczne, jak i zmiany dla pracowników. Inne wciąż oczekują na zakończenie ścieżki legislacyjnej i na decyzję posłów lub podpis prezydenta.

Jedną z najgłośniejszych zmian prawnych, które zostały wprowadzone w 2024 roku było podwyższenie kwoty świadczenia wychowawczego z 500 zł do 800 zł. Od 1 stycznia kwota ta zmieniła się automatycznie, co oznaczało, że rodzic nie musiał składać żadnego dodatkowego wniosku.

W 2024 roku wprowadzono także podwyżki dla pracowników sfery budżetowej, w tym nauczycieli. Wzrost wynagrodzeń dla nauczycieli wyniósł 30 proc., a dla sfery budżetowej - 20 proc.

W 2024 roku w życie weszło świadczenie Aktywny Rodzic. Nabór wniosków do programu ruszył 1 października. Program zakłada trzy świadczenia dla rodziców dzieci od 12. do 35. miesiąca życia. Są to: Aktywni rodzice w pracy, Aktywnie w żłobku i Aktywnie w domu. Rodzice mogą otrzymać nawet 1900 zł, jeżeli dziecko ma odpowiednie orzeczenie o niepełnosprawności. Świadczenia mogą być przeznaczane na pokrycie kosztów żłobku czy na zorganizowanie innej opieki dla dziecka, gdy rodzic pracuje. W ramach programu rodzice mogą w danym miesiącu korzystać tylko z jednego świadczenia, jednak w trakcie jego obowiązywania można wielokrotnie zmieniać rodzaj wsparcia.

W mijającym roku uchwalono także ustawę wprowadzającą tak zwaną rentę wdowią, czyli formę wsparcia pieniężnego dla osób w wieku emerytalnym, którzy stracili męża lub żonę. Rentę wdowią mogą otrzymać kobiety mające co najmniej 60 lat i mężczyźni powyżej 65 lat, pozostający do dnia śmierci małżonka we wspólności małżeńskiej. Wnioski o rentę wdowią będzie można składać od 1 stycznia 2025 roku.

Jedną z najważniejszych ustaw przegłosowanych przez Sejm była również ustawa w sprawie wolnej Wigilii. Nowelizacja zakłada, że od 2025 r. Wigilia będzie dniem wolnym dla wszystkich pracowników, w tym pracowników placówek handlowych, jednak trzy niedziele przed Wigilią będą handlowe. Prezydent Andrzej Duda zdecydował o podpisaniu ustawy i skierowaniu jej do Trybunału Konstytucyjnego w trybie kontroli następczej. Jak tłumaczyła szefowa Kancelarii Prezydenta RP taka decyzja została podjęta między innymi ze względu na uwagi organizacji pracowników, że regulacja dyskryminuje pracowników handlu.

W połowie grudnia prezydent podpisał natomiast natomiast nowelizację Kodeksu pracy wydłużającą urlop macierzyński rodzicom wcześniaków. Nowelizacja wprowadza do systemu prawnego, obok istniejącego urlopu macierzyńskiego, urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, urlopu ojcowskiego, urlopu rodzicielskiego nową instytucję - uzupełniający urlop macierzyński. Rodzice dzieci, które urodziły się przed terminem lub wymagają hospitalizacji, będą mogli skorzystać z wydłużonego urlopu macierzyńskiego za każdy tydzień pobytu w szpitalu. Maksymalny wymiar urlopu zależy od takich czynników jak termin urodzenia dziecka czy jego waga.

Rodzice wcześniaków odzyskają dni urlopowe.Shutterstock

W 2024 roku ścieżkę legislacyjną przeszła także ustawa przyznająca dodatek w wysokości 2520 złotych dla osób uprawnionych do renty socjalnej, które są całkowicie niezdolne do pracy i samodzielnej egzystencji. Dodatek będzie wypłacony w maju 2025 roku z wyrównaniem od stycznia.

Mimo to koalicji rządzącej nie udało się zrealizować wielu z obietnic wyborczych, w tym tych z "100 konkretów na pierwsze 100 dni rządów", które stanowiły część programu wyborczego Koalicji Obywatelskiej. Nie podniesiono na przykład kwoty wolnej od podatku – z 30 tys. zł do 60 tys. zł czy nie wprowadzono drugiej waloryzacji emerytur i rent przy inflacji przekraczającej 5 proc. W pierwszym roku rządów nie wprowadzono także wielu propozycji innych ugrupowań koalicyjnych takich jak "akademik za złotówkę" Trzeciej Drogi czy dodatkowych świadczeń dla seniorów jak "Senioralny bon turystyczny" z programu Lewicy.

3. Wakacje dla przedsiębiorców i obniżenie składki zdrowotnej

W 2024 w życie weszły także ważne zmiany dla przedsiębiorców. Jedną z nich są wakacje składkowe dla firm. Od początku listopada mikroprzedsiębiorcy mogą składać wnioski o zwolnienie z opłacania składek na własne ubezpieczenia społeczne w jednym, wybranym przez siebie miesiącu w każdym roku kalendarzowym.

Wprowadzono również ustawę, która umożliwia skorzystanie przez część przedsiębiorców z tak zwanego kasowego PIT. Do tej pory w podatku dochodowym od osób fizycznych zasadą był tzw. memoriałowy sposób ustalania przychodów z działalności gospodarczej. Oznacza to, że dla przedsiębiorców przychód z działalności gospodarczej powstaje z datą wystawienia faktury, wykonania usługi lub wydania towaru, niezależnie od tego, czy otrzymali należną im zapłatę. W konsekwencji przedsiębiorcy muszą zapłacić podatek dochodowy od przychodu, którego jeszcze faktycznie nie otrzymali.

W przypadku metody kasowej datą powstania przychodu będzie dzień uregulowania należności, nie późniejszy niż dzień upływu 2 lat, licząc od dnia wystawienia faktury, bądź dzień likwidacji działalności gospodarczej. Regulacje zaczną obowiązywać od stycznia 2025 roku.

Część ze zmian wejdzie w życie w 2025 roku.Shutterstock

Miniony rok upłynął pod znakiem debaty dotyczącej wysokości składki zdrowotnej i sposobie odkręcenia reformy podatkowej PiS. Tarcia koalicyjne dotyczyły między innymi skali obniżki obciążeń dla firm. Ostatecznie prezydent podpisał ustawę zmieniającą zasady naliczania składki zdrowotnej przy zbyciu środków trwałych, które już nie będzie obligatoryjnie zwiększać podstawy naliczania składki. Przedsiębiorca będzie samodzielnie decydował, czy brać pod uwagę przychody ze sprzedaży środków trwałych przy liczeniu podstawy składki. Ustawa obniża także minimalną podstawę wymiaru składki płaconej przez przedsiębiorców do 75 proc. minimalnego wynagrodzenia.

Rządzący deklarowali, że zmiany nie wpłyną na poziom środków w dyspozycji NFZ, bo ubytek wpływów z tytułu składki zdrowotnej będzie rekompensowany z budżetu państwa. Nowelizacja ma wejść w życie 1 stycznia 2025 r.

4. Decyzja o przyszłości megalotniska

W czerwcu premier Donald Tusk ogłosił decyzję nowego rządu dotyczącą budowy Centralnego Portu Lotniczego. Wcześniej nie było jasne, czy nowa koalicja będzie kontynuować projekt zainicjowany przez rząd PiS. Na specjalnej konferencji prasowej przedstawiono nowy plan dla polskiego lotnictwa, który zakłada powstanie lotniska CPK w Baranowie, modernizację Okęcia, rozbudowę lotniska w Modlinie, a także zmianę planu kolejowego, względem tego zaprezentowanego przez poprzednią władzę.

Wizualizacja CPK.CPK

Premier przekonywał, że dzięki wprowadzonym modyfikacjom przebiegu planowanych linii kolejowych, radykalnie zmniejszy się liczba koniecznych wywłaszczeń. Początkiem budowy nowej sieci kolejowej ma być tzw. "Y", czyli linia kolei dużych prędkości, łącząca Warszawę z Łodzią, a następnie w okolicy Sieradza rozgałęziająca się w kierunku Poznania i Wrocławia. Zaktualizowano także - i jak przekonywano - urealniono harmonogramy programu inwestycyjnego. 

Na początku września rozpoczął się proces nabycia nieruchomości niezbędnych do powstania, planowanej w ramach CPK, linii kolejowej na odcinku Warszawa – Łódź. Wiceminister infrastruktury, pełnomocnik rządu ds. CPK Maciej Lasek podczas wystąpienia w Sejmie poinformował, że do listopada 2024 roku podpisano kilkadziesiąt umów związanych z CPK na łączną kwotę około 650 milionów złotych.

5. Zielony Ład i protesty rolników

Tematy związane z rolnictwem, w dużej mierze dotyczące unijnego programu Europejski Zielony Ład, zdominowały kampanię wyborczą do Parlamentu Europejskiego i to nie tylko w Polsce. Chodzi o pakiet legislacyjny, który ma doprowadzić do osiągnięcia przez Wspólnotę neutralności klimatycznej w 2050 r. poprzez redukcję emisji w wielu sektorach, w tym w rolnictwie.

Jego najważniejsze zapisy spotkały się z gwałtownym sprzeciwem rolników w Polsce i całej Europie. Protestujący rolnicy uważali, że założenia przewidziane w Zielonym Ładzie były zbyt ambitne i będą stanowić dla nich zbyt duże obciążenie. Ich sprzeciw budził m.in. przewidziane w strategii "od pola do stołu" ograniczenie stosowania pestycydów w krajach Unii o 50 proc. do 2030 roku, ograniczenie stosowania nawozów o co najmniej 20 proc. i ograniczenie sprzedaży środków przeciwdrobnoustrojowych o 50 proc. Wątpliwości budził również obowiązek ugorowania 4 proc. gruntów ornych.

Protesty rolników.tvn24

Protesty rolników polegały na blokowaniu dróg dojazdowych do miast wojewódzkich oraz tras szybkiego ruchu. Rolnicy domagali się m.in. odstąpienia od przepisów europejskiego Zielonego Ładu i uszczelnienia granic przed napływem produktów rolno-spożywczych spoza państw UE.

W połowie maja kraje unijne w Radzie Unii Europejskiej ostatecznie zatwierdziły zmiany we Wspólnej Polityce Rolnej (WPR), które zniosły część wymogów związanych z dekarbonizacją rolnictwa. Rolnicy zostali zwolnieni z obowiązku przeznaczania minimalnej części swoich gruntów ornych na obszary nieprodukcyjne, takie jak grunty ugorowane. Obowiązek został zastąpiony zachętami - nieuprawianie części gruntów ornych nie będzie wiązało się z utratą dopłat w ramach WPR. Rolnicy będą mogli jednak za to otrzymać dodatkowe wsparcie finansowe.

6. Kryzys branży motoryzacyjnej

W mijającym roku światowe nagłówki co chwila donosiły o pogarszającej się kondycji branży motoryzacyjnej. Jesienią pojawiły się informacje o planach Volkswagena, obejmujących zamknięcia przynajmniej trzech niemieckich fabryk i tym samym zlikwidowania dziesiątki tysięcy miejsc pracy. Po raz pierwszy w 87-letniej historii koncernu rozważane jest zamknięcie zakładów w Niemczech.

W grudniu Reuters poinformował, że fabryka Audi w Brukseli zakończy produkcję 28 lutego 2025 roku. Agencja powołała się na informację przekazaną przez rzecznika spółki. Firma oświadczyła, że ​​nie znaleziono alternatywnego rozwiązania, które uchroniłoby zakład przed zamknięciem. Marka Audi należy do Volkswagen Group. 

- Mamy do czynienia z punktem zwrotnym w całym przemyśle motoryzacyjnym. Hossa, z której korzystała cała niemiecka branża, dobiegła końca. Mamy nową konkurencję. Zwłaszcza z Chin. Zmiany technologiczne wpływają na strukturę ugruntowanych firm, takich jak Volkswagen - wyjaśniał Stefan Bratzel, ekspert Center of Automotive Management.

Kryzys związany z zaostrzającą się chińską konkurencją dotknął nie tylko europejską branżę. Pod koniec grudnia Honda i Nissan oficjalnie rozpoczęły rozmowy w sprawie fuzji. Producenci chcą zakończyć negocjacje w okolicach czerwca 2025 roku, a nowa spółka holdingowa ma powstać w sierpniu 2026 roku. W wyniku fuzji może powstać trzecia co do wielkości grupa motoryzacyjna na świecie pod względem sprzedaży pojazdów po Toyocie i Volkswagenie.

Zagraniczne media komentowały, że połączenie firm to w istocie remedium na kryzys w tych dwóch firmach. Zarówno Honda, jak i Nissan, podobnie jak inni producenci samochodów, zmagają się z rosnącą konkurencją ze strony firm pochodzących z Chin

7. Jednak bez dopłat do kredytów. Zmiana sytuacji na rynku mieszkaniowym

Jednym z najbardziej zaciekłych sporów koalicyjnych mijającego roku był ten o "Kredyt zero procent". Nowy kredyt mieszkaniowy, zastępujący Bezpieczny Kredyt 2 proc. i rodzinny kredyt mieszkaniowy, miał zapewnić finansowe wsparcie w formie dopłat do rat. Zgodnie z propozycją, warunkiem uzyskania dopłat w ramach projektu miałoby być spełnienie kryterium dochodowego, które oparto o pierwszy próg podatkowy, czyli roczny dochód na poziomie 120 tys. zł brutto.

Przeciwnicy tego rozwiązania argumentowali, że programy dopłat do kredytów z pieniędzy podatników prowadzą do wzrostu cen nieruchomości i są tylko transferem pieniędzy z kieszeni podatników do portfeli deweloperów. Takie tezy głosili politycy Polski 2050, a jedną z głównych oponentek wprowadzenia takiego rozwiązania była wywodząca się z tego ugrupowania ministra funduszy i polityki regionalnej Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz. Dwukrotnie w mediach żegnała kredyt zero procent. Raz jej wypowiedź została nawet skontrowana przez premiera Donalda Tuska, który przekonywał, że "fakty są inne".

Nie będzie kredytu 0 proc.Shutterstock

Rozwiązanie krytykowali wielokrotnie także politycy Lewicy. Pomysłem tych partii na rozwiązanie problemu mieszkalnictwa w Polsce jest budowa tanich mieszkań na wynajem, które buduje samorząd za pieniądze z budżetu.

Pod koniec grudnia minister rozwoju i technologii Krzysztof Paszyk ogłosił, że nie będzie kredytu 0 proc., a program mieszkaniowy rządu zostanie zaprezentowany w pierwszym kwartale przyszłego roku. - Polska ma najwyższe oprocentowanie w Unii Europejskiej kredytów mieszkaniowych, blisko dwukrotnie wyższe niż średnia europejska, więc musimy znaleźć rozwiązanie, które w tym zakresie Polakom pomoże - powiedział.

Mijający rok przyniósł schłodzenie na rynku mieszkaniowym po boomie związanym z "Bezpiecznym kredytem 2 proc." Eksperci zwracali uwagę nie tylko na rosnącą podaż, ale również nawet na punktowe spadki ceny metra kwadratowego. W jednym z ostatnich raportów eksperci GetHome.pl zwracali uwagę, że spadek sprzedaży mieszkań na rynku wtórnym pociągnął za sobą w listopadzie obniżkę ceny metra kwadratowego w Warszawie, Krakowie, Poznaniu i aglomeracji śląskiej.

Kształtowanie się cen w przyszłym roku pozostaje zagadką. Prezes Związku Banków Polskich Tadeusz Białek zwracał uwagę, że rządowa decyzja dotycząca programu kredytowego może mieć "paradoksalny skutek". - Wielu potencjalnych kredytobiorców, którzy wstrzymywali się z wnioskami, zacznie je teraz składać - ocenił.

8. Problemy państwowych spółek

W połowie roku zaczęło być głośno o problemach finansowych PKP Cargo, największego kolejowego przewoźnika towarowego w Polsce. Przełożyły się one na potężne zwolnienia.

PKP Cargo zmaga się z problemami.Grzegorz Momot/PAP

Zarząd PKP Cargo złożył 27 czerwca w Sądzie Rejonowym w Warszawie wniosek o otwarcie wobec spółki postępowania sanacyjnego, co miało na celu poprawę sytuacji finansowej oraz płynnościowej spółki. Zarząd spółki zapowiedział także przeprowadzenie zwolnień grupowych. Pierwotnie miały one objąć do 30 proc. zatrudnionych, czyli do 4142 pracowników w różnych grupach zawodowych; ostatecznie ma być to jednak prawie 3800 osób.

Jak przekonywał zarząd PKP Cargo, pierwsze osoby zatrudnione wcześniej w PKP Cargo znalazły nową pracę na podstawie listów intencyjnych, które spółka podpisała z 17 innymi firmami.

Pod koniec listopada PKP Cargo poinformowało, że spółki nie stać obecnie na spłacenie wszystkich zobowiązań wobec swoich pracowników, dlatego zdecydowało o odłożeniu w czasie spłaty dużej części odpraw, odszkodowań, nagród i ekwiwalentów.

Jak napisano w komunikacie, spółkę ciągnęło na dno rekordowe zadłużenie wynoszące ponad 5,2 mld zł oraz ogromne koszty m.in. płac czy rat leasingowych.

Nowe kierownictwo obwiniało za sytuację spółki działania poprzednich władz, zarówno politycznych, jak i biznesowych. W czerwcu zarząd PKP Cargo złożył w Prokuraturze Okręgowej w Warszawie zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa na szkodę spółki przez osoby będące członkami zarządu w latach 2022 - 2023. We wrześniu PKP Cargo poinformowało natomiast w raporcie bieżącym o złożeniu zawiadomienia do prokuratury w sprawie podejrzenia popełnienia przestępstwa przez byłego ministra aktywów państwowych Jacka Sasina. 

Chodziło o decyzje byłego rządu dotyczące transportu węgla z nadbałtyckich portów. Według spółki decyzje te stanowiły ingerencję w wolność działalności gospodarczej. Argumentowano, że ich realizacja wiązała się nie tylko z koniecznością poniesienia kosztów transportu, ale także m.in. rezygnacją z zakontraktowanych zleceń.

- Spółka rzuca się na to zadanie, trochę jak Reksio na szynkę i zdejmuje węglarki z intratnych kontaktów, nie podstawia klientom, a one jadą pod Szczecin, Gdynię i czekają na ten szlam, jak się okazało, a nie węgiel - powiedział w lipcu programie "Jeden na Jeden" na antenie TVN24 pełniący obowiązki prezesa PKP Cargo Marcin Wojewódka.

Organizacje związkowe i zarząd PKP Cargo wystosowały do premiera pismo, w którym wnosiły o pilne wypłacenie rekompensaty za transport 4,5 mln ton węgla na terenie całego kraju. 

Z kryzysem zmagała się także Poczta Polska. W sierpniu spółka zapowiedziała, że przeprowadzi w tym roku optymalizację zatrudnienia. Jak przekazał prezes spółki Sebastian Mikosz, plan dobrowolnych odejść pracowników miał objąć około 9 tysięcy osób.

Także w tym miesiącu wiceminister aktywów państwowych Jacek Bartmiński poinformował o przelaniu prawie 750 milionów złotych na konto Poczty Polskiej na pokrycie strat z lat 2021-2022. Z kolei w połowie listopada Komisja Europejska zatwierdziła, na podstawie unijnych przepisów dotyczących pomocy państwa, plany Polski przekazania rekompensaty Poczcie Polskiej za jej obowiązek świadczenia powszechnych usług pocztowych w latach 2021–2025. Chodzi o 865 milionów euro.

Najwyższa Izba Kontroli (NIK), która kontrolowała inwestycje spółki w latach 2020-2023, wykryła nieprawidłowości w Poczcie Polskiej na ponad 113 milionów złotych.

W majowym wywiadzie dla Polskiej Agencji Prasowej Sebastian Mikosz ocenił, że Polska Poczta jest "w stanie śmierci klinicznej". - Serce bije, ale głowa przestała działać. Serce to są ludzie. A głowa to są decyzje strategiczne. Przez ostatnie 8 lat firma została doprowadzona do praktycznego wyjścia z rynku. Mam o to gigantyczny żal. Poczta Polska jest nie tylko spółką Skarbu Państwa, ale też firmą pełniącą funkcję państwotwórczą - zaznaczył.

9. 1,6 miliarda straty, utrata kontroli nad kluczową inwestycją, czyli kolejne afery Orlenu

W 2024 na światło dzień wyszły kolejne afery i kontrowersje związane z Orlenem z czasów prezesury Daniela Obajtka.

W grudniu tego reporterzy Łukasz Frątczak z TVN24 i Szymon Jadczak z Wirtualnej Polski opublikowali nowe ustalenia dotyczące inwestycji Olefiny III, czyli największej i najdroższej inwestycji Orlenu z czasów prezesury Daniela Obajtka. Dziennikarze dotarli do niepublikowanych wcześniej dokumentów, w tym umów oraz materiałów z posiedzeń rady nadzorczej. Wynika z nich, że kluczowa inwestycja Orlenu została uzależniona od najbogatszego Polaka, Michała Sołowowa.

ZOBACZ CAŁY REPORTAŻ CZARNO NA BIAŁYM "CIAŁO OBCE" W TVN24 GO >>>

Informator dziennikarzy przekazał im, że Orlen budując Olefiny w ostatniej chwili wydzielił działkę w środku budowy Olefin, a następnie wydzierżawił ją najbogatszemu Polakowi Michałowi Sołowowi i zawarł z nim długoletnią umowę na produkcję budatadienu właśnie.

W ten sposób spółka Synthos Michała Sołowowa, jednego z wielu klientów odbierających produkty Olefin, stała się kluczowym partnerem Orlenu. Instalacja butadienowa jest ważnym fragmentem Olefin. Jeżeli instalacja Synthosu, z jakiegokolwiek powodu, nawet na chwilę przestanie działać, wtedy najdroższa część Orlenu, krater parowy, również nie będzie pracować.

Daniel Obajtek, były prezes Orlenu.PAP/Leszek Szymański

W kwietniu br. pojawiły się natomiast doniesienia medialne dotyczące szwajcarskiej spółki Orlenu OTS. W połowie kwietnia br. "Rzeczpospolita" pisała, że Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego w 2022 r. próbowała zablokować powołanie na stanowisko prezesa spółki Orlen Trading Switzerland Samera A. Powodem miały być podejrzenia o arabski ekstremizm.

Na początku kwietnia Orlen poinformował także o stracie w wysokości prawie 1,6 mld zł przez poprzedni zarząd OTS. Chodzi o zaliczki, które trafiły do pośredników zajmujących się handlem ropą naftową. Najwięcej pieniędzy miał otrzymać 25-latek z Hongkongu, który zaledwie kilka lat wcześniej założył firmę w Dubaju. Ropa nigdy nie trafiła do Polski.

Pod koniec grudnia prokurator generalny Adam Bodnar skierował wnioski o uchylenie immunitetów polityków związanych z byłym obozem rządzącym, w tym obecnego europosła PiS Daniela Obajtka. - niedopełnienia obowiązków i przekroczenia uprawnień przez w celu osiągnięcia korzyści osobistej. Chodziło o zawarcie przez Orlen dwóch umów na usługi detektywistyczne z firmą wskazaną przez Obajtka. Jak powiadomiła rzeczniczka prokuratura generalnego Anna Adamiak, z raportów firmy detektywistycznej wynika, że celem działania było pozyskanie informacji osobistych o osobach, które wówczas były członkami partii opozycyjnej.

Jak informował w kwietniu prokurator krajowy Dariusz Korneluk, w prokuraturze toczą się trzy główne śledztwa związane z Orlenem, także dotyczące spraw, które obejmą zdarzenia z poprzednich latach. Dotyczą one fuzji Orlenu z Lotosem, zaniżonych ceny paliw jesienią 2023 roku i przekazania ponad 1,5 miliarda złotych bez nadzoru spółce Orlen Trading Switzerland (OTS).

10. Wielka umowa handlowa i obawy producentów

Pod koniec grudnia Unia Europejska i Wspólny Rynek Południa Mercosur (Brazylia, Argentyna, Urugwaj, Paragwaj i Boliwia) zakończyły negocjacje w sprawie umowy o wolnym handlu. Umowie sprzeciwia się Francja, Polska i Włochy.

Przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen przekonywała, że dzięki porozumieniu firmy z Unii Europejskiej zaoszczędzą ponad 4 mld euro rocznie na cłach eksportowych przy jednoczesnym rozszerzeniu unijnego rynku oraz zagwarantowaniu wzrostu gospodarczego i miejsc pracy dla wszystkich stron umowy.

Mercosur – Wspólny Rynek PołudniaPAP/Maciej Zieliński

Mimo takich zapewnień, umowa budzi jednak sprzeciw europejskich rolników, którzy obawiają się zalewu unijnego rynku przez tanie produkty rolne z krajów takich jak Brazylia czy Argentyna. Chodzi m.in. o mięso drobiowe, którego Brazylia jest największym eksporterem na świecie. Budzi to szczególne obawy polskich producentów, gdyż nasz kraj jest z największym eksporterem drobiu w Unii Europejskiej i trzecim na świecie po Brazylii i Stanach Zjednoczonych.

Mercosur, czyli Wspólny Rynek Południa (Mercado Común del Sur), to organizacja regionalna skupiająca kraje Ameryki Południowej, należą do niej: Brazylia, Argentyna, Urugwaj, Paragwaj i Boliwia.

Umowa musi być jeszcze ratyfikowana przez kraje członkowskie.

Autorka/Autor:Maja Piotrowska

Źródło: tvn24.pl, PAP

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock

Pozostałe wiadomości

Spółka Liberty Częstochowa w upadłości, będąca właścicielem Huty Częstochowa, zostanie wpisana na listę spółek strategicznych i objęta ochroną państwa - wynika z rozporządzenia przyjętego we wtorek przez Radę Ministrów. Organem kontroli dla firmy będzie Ministerstwo Obrony Narodowej.

Nowa spółka strategiczna. "Bez zgody rządu nie będzie można jej przejąć"

Nowa spółka strategiczna. "Bez zgody rządu nie będzie można jej przejąć"

Źródło:
PAP

W styczniu 2025 roku codzienne zakupy zdrożały średnio o 5,9 procent rok do roku - wynika z raportu UCE Research. Najbardziej podrożały słodycze i desery.

"Produkt ten stał się synonimem zakupowego luksusu"

"Produkt ten stał się synonimem zakupowego luksusu"

Źródło:
PAP

Stany Zjednoczone nie mają uczciwych stosunków handlowych z Unią Europejską, na jakie zasługują  - napisał na portalu X Tom Rose, nominowany przez Donalda Trumpa na ambasadora USA w Polsce. We wpisie odniósł się także do słów szefa resortu spraw zagranicznych Radosława Sikorskiego, który stwierdził, że nie wszyscy Amerykanie "rozumieją, na czym UE polega".

Nowy ambasador USA reaguje na słowa Radosława Sikorskiego

Nowy ambasador USA reaguje na słowa Radosława Sikorskiego

Źródło:
PAP, X

We wtorkowym losowaniu Eurojackpot rozbita została wielka kumulacja. Gracz z Niemiec wygrał prawie 88 milionów euro. W Polsce najwyższe wygrane to wygrane piątego stopnia. Oto liczby, które wylosowano 11 lutego 2025 roku.

Kumulacja w Eurojackpot rozbita. Potężna wygrana

Kumulacja w Eurojackpot rozbita. Potężna wygrana

Źródło:
tvn24.pl

Polacy są coraz mniej zadowoleni z wysokości pensji - przekazał instytut badawczy Randstad. Wskazał też, że najczęściej podawaną przyczyną zmiany pracy jest "niezadowolenie z poprzedniego pracodawcy".

To najczęstsze powody zmiany pracy

To najczęstsze powody zmiany pracy

Źródło:
PAP

Cła Donalda Trumpa na stal i aluminium przełożą się między innymi na wzrost cen stali w USA - stwierdził bank Goldman Sachs. Zwrócił uwagę, że Stany Zjednoczone importują 85 procent pierwotnego aluminium, głównie z Kanady.

Cła Trumpa "przełożą się na ceny w USA"

Cła Trumpa "przełożą się na ceny w USA"

Źródło:
PAP

CERT Polska we wtorkowym komunikacie ostrzegł przed spreparowanymi wiadomościami o zwrocie nadpłaconego podatku. "W treści maila znajduje się link, który prowadzi do witryny imitującej serwis rządowy" - przekazali eksperci. Jak podkreślili, uzupełnienie znajdującego się tam wniosku umożliwi oszustom wyprowadzenie pieniędzy z konta bankowego.

Oszustwo "na zwrot podatku". Uwaga na takie e-maile

Oszustwo "na zwrot podatku". Uwaga na takie e-maile

Źródło:
PAP

W styczniu 2025 roku sprzedaż samochodów marki Tesla, której właścicielem jest Elon Musk, spadła o 38 procent w porównaniu do danych z ubiegłego roku. Zdaniem ekspertów to skutek politycznego zaangażowania miliardera oraz jego kontrowersyjnych wystąpień. "Gdyby wydarzyło się to w innej firmie, szef czy prezes prawdopodobnie już dawno zostałby zwolniony" - stwierdził w rozmowie z norweską telewizją TV2 dyrektor inwestycyjny Nordea Robert Nass.

"Efekt Muska". Gwałtowny spadek sprzedaży

"Efekt Muska". Gwałtowny spadek sprzedaży

Źródło:
PAP

Usługa Twój e-PIT nie działa. To nie awaria, a zaplanowane działanie resortu finansów. Wyłączono ją na okres od 4 do 14 lutego, by możliwe było zasilenie jej informacjami o przychodach podatników, a następnie wygenerowanie PIT-ów.

Twój e-PIT nie działa. Od kiedy można będzie rozliczyć PIT za 2024?

Twój e-PIT nie działa. Od kiedy można będzie rozliczyć PIT za 2024?

Źródło:
PAP

- Mało śnieżna zima i inflacja, w tym skok cen prądu, to główne przyczyny niskiej frekwencji turystycznej pod Tatrami - stwierdził Karol Wagner z Tatrzańskiej Izby Gospodarczej na półmetku ferii.

Ferie z dwoma problemami. "Widzimy radykalne spadki"

Ferie z dwoma problemami. "Widzimy radykalne spadki"

Źródło:
PAP

Inicjatywa InvestAI ma zmobilizować 200 miliardów euro na inwestycje w sztuczną inteligencję (AI), w tym na stworzenie nowego funduszu unijnego w wysokości 20 miliardów euro na gigafabryki AI - przekazała szefowa Komisji Europejskiej (KE) Ursula von der Leyen.

Miliardy na AI. Taki plan ma Unia Europejska

Miliardy na AI. Taki plan ma Unia Europejska

Źródło:
PAP

Szefowa Komisji Europejskiej (KE) Ursula von der Leyen zapowiedziała, że decyzja USA o nałożeniu ceł na stal i aluminium nie pozostanie bez odpowiedzi. Podkreśliła, że reakcją będą "stanowcze i proporcjonalne środki". Premier Donald Tusk stwierdził, że "ważne, aby Unia Europejska (UE) zachowała się w tej sytuacji solidarnie".

Bruksela reaguje na cła Trumpa. "Nie pozostaną bez odpowiedzi"

Bruksela reaguje na cła Trumpa. "Nie pozostaną bez odpowiedzi"

Źródło:
PAP

- Trudno było o lepszy wybór, gdyż pan Brzoska istotnie jest ikoną polskiego biznesu - tak pomysł, by założyciel inPostu Rafał Brzoska stworzył zespół deregulacyjny komentuje przedstawiciel organizacji Pracodawcy RP. Zapytaliśmy największe organizacje biznesowe o to, jak oceniają poniedziałkowe zapowiedzi gospodarcze premiera. Zgodnie podkreślają, że potrzebne są nie tyle ogólne zapowiedzi, co konkrety.

Biznes o planach Tuska. Szansa na "nowe otwarcie" i wybór "ikony polskiego biznesu"

Biznes o planach Tuska. Szansa na "nowe otwarcie" i wybór "ikony polskiego biznesu"

Źródło:
tvn24.pl, PAP

Wiceministra edukacji Katarzyna Lubnauer w odpowiedzi na pytanie o laptopy dla uczniów z programu "Cyfrowy uczeń" przekazała, że sprzętu jest na tyle dużo, że powinien on trafić do wszystkich placówek publicznych. Wskazał też, że ma on służyć celom edukacyjnym.

Co z laptopami dla uczniów? Wiceministra wyjaśnia

Co z laptopami dla uczniów? Wiceministra wyjaśnia

Źródło:
PAP

Od lipca obowiązują nowe przepisy dotyczące osób sprzedających na platformach internetowych, takich jak Vinted, OLX czy Allegro. Jak wyjaśnił resort finansów, raporty platform internetowych o transakcjach, jakie zostały przeprowadzone przez ich użytkowników, będą "analizowane pod kątem wypełniania obowiązków podatkowych". Eksperci podkreślają, że nowe przepisy "nie wprowadziły nowych podatków dla handlujących w internecie".

Fiskus prześwietli sprzedających na platformach

Fiskus prześwietli sprzedających na platformach

Źródło:
PAP, tvn24.pl

Prosiłbym was wszystkich o dokonanie pilnego przeglądu dotyczącego waszych inicjatyw deregulacyjnych - mówił premier Donald Tusk podczas posiedzenia rządu, zwracając się do ministrów. - Wiem, jakie to jest trudne, jeżeli chodzi o urzędników i polityków, którzy są przyzwyczajeni do regulacji, aby odwrócić ten kierunek i starać się rzetelnie deregulować - mówił szef rządu. Zapowiedział także, że w piątek spotka się z zespołem, w skład którego wchodzą przedstawiciele biznesu.

Tusk: w piątek pierwsze spotkanie z przedstawicielami biznesu

Tusk: w piątek pierwsze spotkanie z przedstawicielami biznesu

Źródło:
tvn24.pl, PAP

Przeciętne miesięczne wynagrodzenie w IV kwartale 2024 wzrosło o 12,4 procent w ujęciu rocznym i wyniosło 8 477,21 złotych brutto - poinformował Główny Urząd Statystyczny (GUS).

Tyle zarabia się w Polsce

Tyle zarabia się w Polsce

Źródło:
tvn24.pl, PAP

- Jest już luty, a ja nadal nie otrzymałam pieniędzy - mówi w rozmowie z tvn24.pl pani Idalia z Gliwic, która we wrześniu złożyła wniosek o wypłatę bonu energetycznego. W mediach społecznościowych internauci skarżą się, że również w innych miastach są opóźnienia w wypłatach tego świadczenia.

Wciąż czekają na pieniądze. "Góra decyduje, kiedy będą przelewy"

Wciąż czekają na pieniądze. "Góra decyduje, kiedy będą przelewy"

Źródło:
tvn24.pl

Francuski rząd i producenci win oraz innych napojów alkoholowych wyrażają obawy przed nałożeniem ceł przez Donalda Trumpa i USA. Sektor w dużym stopniu jest uzależniony od eksportu.

Cła Trumpa. Tego obawiają się francuscy winiarze

Cła Trumpa. Tego obawiają się francuscy winiarze

Źródło:
PAP

Donald Trump podpisał rozporządzenie wykonawcze wycofujące decyzję z czasów swojego poprzednika Joe Bidena dotyczącą stopniowego wycofywania plastikowych słomek. - Te rzeczy nie działają - powiedział prezydent USA o papierowych słomkach, którego w jego opinii "czasami pękały, wybuchały".

Plastikowe słomki wracają, bo "papierowe wybuchały". Donald Trump podpisał rozporządzenie

Plastikowe słomki wracają, bo "papierowe wybuchały". Donald Trump podpisał rozporządzenie

Źródło:
"Guardian"

Od 11 lutego 2025 r. nowym prezesem Polskich Linii Lotniczych LOT jest Michał Fijoł - poinformowała spółka w komunikacie. Tym samym były prezes wraca kierowania polskim przewoźnikiem.

Jest nowy prezes PLL LOT

Jest nowy prezes PLL LOT

Źródło:
tvn24.pl, PAP

We wtorek rano użytkownicy informowali o problemach w korzystaniu z Facebooka i Messengera. Przez kilkadziesiąt minut mogły występować kłopoty z wysyłaniem wiadomości i działaniem aplikacji.

Awaria popularnego serwisu

Awaria popularnego serwisu

Źródło:
tvn24.pl

Skarbówka przygotuje do 15 lutego rozliczenia za poprzedni rok. Każdy zdecyduje do którego miasta pójdą podatki. Stąd start kampanii samorządów, które zachęcają do dzielenia się swoim podatkiem. W zamian kuszą tańszymi biletami na autobus, do kina, na basen czy... nowym samochodem. Materiał Łukasza Wieczorka z magazynu "Polska i Świat".

Tańsze bilety, rabaty i nowe samochody. Tak walczą o nasze podatki

Tańsze bilety, rabaty i nowe samochody. Tak walczą o nasze podatki

Źródło:
TVN24

Rozwój sztucznej inteligencji może szczególnie negatywnie wpłynąć na sytuację kobiet na rynku pracy - ocenił Gilbert Houngbo, szef Międzynarodowej Organizacji Pracy (ILO), podczas wystąpienia na trwającym w Paryżu szczycie na temat AI. Zgodnie z przytoczonymi przez niego szacunkami ogólnie rozwój tych technologii ma odziaływać nawet na 75 milionów miejsc pracy na całym świecie.  

Komu AI odbierze pracę? Może szczególnie uderzyć w kobiety

Komu AI odbierze pracę? Może szczególnie uderzyć w kobiety

Źródło:
PAP, Paperjam

Prezydent USA Donald Trump podpisał memorandum o nałożeniu 25-procentowych ceł na import stali i aluminium. Cła najbardziej uderzą w Kanadę, która jest największym eksporterem tych towarów, a także między innymi w Brazylię i Unię Europejską.

Trump chce "wyrównać pole gry". Nowe cła uderzą między innymi w Unię Europejską

Trump chce "wyrównać pole gry". Nowe cła uderzą między innymi w Unię Europejską

Źródło:
PAP

Elon Musk jest zainteresowany przejęciem OpenAI. Miliarder wraz z konsorcjum inwestorów złożył ofertę kupna za 97,4 mld dolarów - informuje dziennik "Wall Street Journal". Pozostający w wieloletnim konflikcie z Muskiem współzałożyciel firmy jasno odrzucił jednak ofertę. Zaproponował za to Muskowi wykup platformy X (dawniej Twittera).

Musk chce przejąć OpenAI za blisko 100 miliardów dolarów. Jest jasna odpowiedź

Musk chce przejąć OpenAI za blisko 100 miliardów dolarów. Jest jasna odpowiedź

Źródło:
PAP