Zielone światło dla zmian w polskim KPO będą musiały dać jeszcze kraje członkowskie. Wymagana jest większość kwalifikowana (15 krajów stanowiących 65 proc. ludności UE). Jest to czwarta zmiana polskiego planu.
Potem Polska będzie mogła zwrócić się do KE o czwartą płatność z funduszu odbudowy.
Zmiany w KPO
W projekcie decyzji państw członkowskich, który zaproponowała KE, czytamy, że Polska zgłosiła zmiany 80 celów w KPO, powołując się na obiektywne okoliczności takie jak wzrost kosztów w związku z inflacją (dwa cele), brak zapotrzebowania (13 celów) czy nieoczekiwane opóźnienia spowodowane problemami z zamówieniami publicznymi, opóźnieniami w realizacji projektów i przedłużającym się procesem legislacyjnym (13 celów).
Kolejne 33 cele zostały poddane rewizji, by "wdrożyć lepsze alternatywy, które pozwolą na zmniejszenie obciążeń administracyjnych". Jednym z tych celów było zwiększenie udziału transportu bezemisyjnego i niskoemisyjnego oraz zapobieganie i ograniczanie negatywnego wpływu transportu na środowisko.
W dokumencie czytamy, że Polska wnioskowała o to, by zwolnione w wyniku zmian pieniądze przekazano na realizację jednego dodatkowego celu i zwiększenie poziomu wdrożenia pięciu już istniejących.
Tym dodatkowym celem jest wkład w rozwój unijnego systemu łączności satelitarnej IRIS2, który ma pozwolić Wspólnocie usamodzielnić się w tym zakresie (czołowym dostawcą internetu satelitarnego obecnie jest Starlink, należący do amerykańskiego miliardera Elona Muska).
Pieniądze zwolnione w wyniki rewizji polskiego KPO zostaną przekazane też na już zapisane w planie cele; są to: zwiększenie nakładów w ramach programu InvestEU, inwestycje w systemy oczyszczania ścieków i zaopatrzenie w wodę na obszarach wiejskich oraz e-usługi publiczne, a także instalacje odnawialnych źródeł energii realizowane przez społeczności energetyczne oraz systemy magazynowania energii.
Bez opłat dla właścicieli aut
Nowa polska rewizja KPO, zaprezentowana przez rząd pod koniec września, zakładała m.in. zniesienie opłat za użytkowanie aut spalinowych oraz zmniejszenie puli pożyczek o 21,5 mld zł (5,1 mld euro).
Opłata rejestracyjna od samochodów spalinowych osób prywatnych oraz cykliczna opłata środowiskowa dotycząca przedsiębiorców miały wejść w życie w przyszłym roku. Rząd w to miejsce miał proponować w rozmowach z KE ułatwienia dla produkcji biometanu i przesyłu biogazu, a także rozwiązania z zakresu kogeneracji oraz dołączenie do unijnych systemów tworzących wspólny rynek bilansowania energii.
Czytaj też: Za dużo biurokracji, za mało przejrzystości. Skąd się wzięła afera KPO?
Pula pożyczek będzie mniejsza
Polska chce zmniejszyć pulę pożyczek, które mogłyby zostać niewykorzystane do czasu zakończenia KPO w sierpniu 2026 r., a które mogłyby stanowić koszt dla państwa ze względu na zwiększenie jego potrzeb pożyczkowych.
Polskie KPO zmieniane było dotąd trzy razy. Pierwsza rewizja została zaakceptowana przez KE w listopadzie 2023 r., druga - w lipcu 2024 r., a trzecia - w czerwcu br. Ta ostatnia zakładała przede wszystkim utworzenie Funduszu Bezpieczeństwa i Obronności, a także wzmocnienie Państwowej Inspekcji Pracy (w miejsce oskładkowania umów zlecenia).
KPO przewiduje dla Polski 59,8 mld euro, w tym 25,27 mld euro w postaci dotacji i 34,54 mld euro w formie preferencyjnych pożyczek. Polska otrzymała z niego dotychczas 67 mld zł. Kolejne 26 mld zł ma otrzymać wkrótce.
Autorka/Autor: BC/ams
Źródło: PAP
Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock