Podatki, składki, akcyza. Tu szykują się podwyżki

Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej ogłosiło, że kwota prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia wyniesie 8673 zł. Podstawa wysokości składek ZUS dla przedsiębiorców stanowi 60 proc. przeciętnego wynagrodzenia. Będzie zatem wynosić 5203,80 zł.

Dla nowych firm, z preferencyjnymi składkami przez pierwsze 24 miesiące prowadzenia działalności, podstawa wymiaru składek wynosi 30 proc. minimalnego wynagrodzenia w danym roku. Od 1 stycznia będzie ono wynosiło 4666 zł. To oznacza, że podstawa dla nowych firm wyniesie 1399,80 zł.

Dlatego składki ZUS na okres od stycznia do grudnia w 2025 roku będą wynosiły:

- składka emerytalna – 1015,78 zł, - składka rentowa – 416,30 zł, - składka chorobowa – 127,49 zł, - składka wypadkowa – 86,90 zł, - składka na Fundusz Pracy – 127,49 zł.

Suma miesięcznych składek ZUS społecznych w 2025 roku wyniesie 1773,96 zł.

Od 1 stycznia 2025 roku minimalna podstawa wymiaru składki zdrowotnej zostanie obniżona do poziomu 75 proc. minimalnego miesięcznego wynagrodzenia.

W 2025 roku minimalne wynagrodzenie będzie wynosiło 4666 zł. W związku z tym podstawa wymiaru składki dla przedsiębiorców, którzy rozliczają się na zasadach ogólnych i na podatku liniowym wyniesie 3499,50 zł. To oznacza, że miesięczna minimalna składka zdrowotna wyniesie 314,96 zł. Do tej pory było to 419,94 zł.

Według rządu na zmianach w składce zdrowotnej skorzysta ok. 934 tys. przedsiębiorców: osoby o najniższych dochodach lub ponoszące stratę mają zaoszczędzić dzięki temu do ok. 105 zł miesięcznie. Rząd zapewnił, że w budżecie na 2025 r. zarezerwowano środki, które mają wyrównać wpływy do NFZ zmniejszone po obniżeniu składki zdrowotnej.

Warto przypomnieć, że zostanie zlikwidowany także obowiązek płacenia składki zdrowotnej od przychodów uzyskanych ze sprzedaży środków trwałych. Czyli np. samochodów, budynków, sprzętu biurowego, urządzeń.

Zgodnie z obwieszczeniem Ministerstwa Finansów od 1 stycznia 2025 roku podatki i opłaty lokalne wzrosną maksymalnie o wskaźnik inflacji w wysokości 2,7 procent.

Należy pamiętać, że ostateczna decyzja o podwyżce należy do samorządów. Mogą one, ale nie muszą, dostosowywać się do stawek maksymalnych.

Nowe maksymalne stawki od gruntów:

a) związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej, bez względu na sposób zakwalifikowania w ewidencji gruntów i budynków – 1,38 zł od 1 m2 powierzchni, b) pod wodami powierzchniowymi stojącymi lub wodami powierzchniowymi płynącymi jezior i zbiorników sztucznych – 6,84 zł od 1 ha powierzchni, c) pozostałych, w tym zajętych na prowadzenie odpłatnej statutowej działalności pożytku publicznego przez organizacje pożytku publicznego – 0,73 zł od 1 m2 powierzchni, d) niezabudowanych objętych obszarem rewitalizacji, o którym mowa w ustawie z dnia 9 października 2015 r. o rewitalizacji, i położonych na terenach, dla których miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego przewiduje przeznaczenie pod zabudowę mieszkaniową, usługową albo zabudowę o przeznaczeniu mieszanym obejmującym wyłącznie te rodzaje zabudowy, jeżeli od dnia wejścia w życie tego planu w odniesieniu do tych gruntów upłynął okres 4 lat, a w tym czasie nie zakończono budowy zgodnie z przepisami prawa budowlanego - 4,51 zł od 1 m2 powierzchni.

Od budynków lub ich części:

a) mieszkalnych – 1,19 zł od 1 m2 powierzchni użytkowej, b) związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej oraz od budynków mieszkalnych lub ich części zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej – 34,00 zł od 1 m2 powierzchni użytkowej, c) zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie obrotu kwalifikowanym materiałem siewnym – 15,92 zł od 1 m2 powierzchni użytkowej, d) związanych z udzielaniem świadczeń zdrowotnych w rozumieniu przepisów o działalności leczniczej, zajętych przez podmioty udzielające tych świadczeń – 6,95 zł od 1 m2 powierzchni użytkowej, e) pozostałych, w tym zajętych na prowadzenie odpłatnej statutowej działalności pożytku publicznego przez organizacje pożytku publicznego – 11,48 zł od 1 m2 powierzchni użytkowej.

Od budowli jest procentowa stawka – 2 proc. wartości budowli ustalonej zgodnie z art. 4 ust. 1 pkt 3 i ust. 3-7 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych.

Podatek od środków transportowych:

1) od samochodu ciężarowego o DMC od 3,5 tony i poniżej 12 ton: - o od 3,5 tony do 5,5 tony włącznie – 1204,87 zł rocznie, - o powyżej 5,5 tony do 9 ton włącznie – 2009,97 zł rocznie, - o powyżej 9 ton, ale poniżej 12 ton – 2411,94 zł rocznie;

2) od samochodu ciężarowego o DMC równej lub wyższej niż 12 ton – 4602,58 zł rocznie;

3) od ciągnika siodłowego lub balastowego przystosowanego do używania łącznie z naczepą lub przyczepą o DMC zespołu pojazdów od 3,5 tony i poniżej 12 ton – 2813,88 zł rocznie;

4) od ciągnika siodłowego lub balastowego przystosowanego do używania łącznie z naczepą lub przyczepą o DMC zespołu pojazdów równej lub wyższej niż 12 ton: - o do 36 ton włącznie – 3557,48 zł rocznie, - o powyżej 36 ton – 4602,58 zł rocznie;

5) od przyczepy lub naczepy, które łącznie z pojazdem silnikowym posiadają DMC od 7 ton i poniżej 12 ton, z wyjątkiem związanych wyłączniez działalnością rolniczą prowadzoną przez podatnika podatku rolnego – 2411,94 zł rocznie

6) od przyczepy lub naczepy, które łącznie z pojazdem silnikowym mają DMC równą lub wyższą niż 12 ton, z wyjątkiem związanych wyłącznie z działalnością rolniczą prowadzoną przez podatnika podatku rolnego: - o do 36 ton włącznie – 2813,88 zł rocznie, - o powyżej 36 ton – 3557,48 zł rocznie;

7) od autobusu, w zależności od liczby miejsc do siedzenia: - o mniejszej niż 22 miejsca – 2848,04 zł rocznie, - o równej lub wyższej niż 22 miejsca – 3600,69 zł rocznie.

Opłaty lokalne:

1) stawka opłaty targowej – 1126,00 zł/dzień; 2) stawka opłaty miejscowej w miejscowościach mających korzystne właściwości klimatyczne, walory krajobrazowe oraz warunki umożliwiające pobyt osób w tych celach – 3,31 zł/dzień; 3) stawka opłaty miejscowej w miejscowościach mających status obszaru ochrony uzdrowiskowej – 4,67 zł/dzień; 4) stawka opłaty uzdrowiskowej – 6,38 zł/dzień; 5) stawka opłaty od posiadania psów – 178,26 zł od jednego psa; 6) część stała opłaty reklamowej 3,72 zł dziennie; 7) część zmienna opłaty reklamowej 0,34 zł od 1 m kw. pola powierzchni tablicy reklamowej lub urządzenia reklamowego służących ekspozycji reklamy dziennie.

Stawka podatku rolnego jest ustalana na kolejny rok na podstawie średniej ceny skupu żyta za 11 kwartałów poprzedzających rok podatkowy.

Kluczowy jest tu komunikat Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego, który ogłasza ceny skupu żyta, wydawany do 20 października każdego roku. Ten z 2024 roku ustala średnią cenę skupu żyta za 11 kwartałów poprzedzających kwartał poprzedzający rok podatkowy 2025 na poziomie 86,34 za 1 dt.

Podatek rolny za grunty gospodarstwa rolnego wynosi równowartość 2,5 kwintala żyta od 1 hektara przeliczeniowego. W 2025 r. będzie to więc 215,85 zł.

Za pozostałe grunty rolne, które podlegają podatkowi rolnemu, to równowartość 5 kwintali żyta wynosi 431,70 zł.

Od 1 stycznia część przedsiębiorców będzie mogło rozliczać się z PIT metodą kasową.

Podatnicy, którzy skorzystają z tej możliwości, nie będą musieli płacić podatku w momencie wykonania usługi, dostawy towaru bądź wystawienia faktury. Obowiązek podatkowy powstaje dopiero, gdy klient zapłaci za fakturę.

Z kasowego PIT mogą skorzystać przedsiębiorcy prowadzący samodzielnie jednoosobową działalność gospodarczą:

- opodatkowaną według skali podatkowej, podatkiem liniowym, na zasadach IP BOX, ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych, - jeżeli przychody z działalności w roku poprzedzającym rok podatkowy nie przekroczyły kwoty 1 mln zł, - jeżeli nie prowadzą ksiąg rachunkowych, - jeśli złożą właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego pisemne oświadczenia o wyborze metody kasowej.

Wybór kasowego PIT jest dobrowolny - przedsiębiorca decyduje, czy ta metoda rozliczenia podatkowego jest dla niego korzystna.

W 2025 roku ponownie wzrośnie wysokość akcyzy. Zarówno od alkoholu, jak i wyrobów tytoniowych.

W przypadku alkoholu akcyza wzrośnie od 1 stycznia 2025 roku o 5 proc., zarówno na piwo jak i alkohole wysokoprocentowe.

Z wyrobami tytoniowymi (papierosy, tytoń do palenia, cygara i cygaretki) ora tzw. wyrobami nowatorskimi sytuacja wygląda nieco inaczej - nowe stawki opodatkowania będą obowiązywać dopiero od 1 marca 2025 roku.

Stawka akcyzy na papierosy: w 2025 r. - 345 zł/1000 szt. (wzrost z 276 zł/1000 szt.), czyli więcej o 25 proc.; w 2026 r. - 414 zł/1000 szt., czyli więcej o 20 proc.; w 2027 r. - 476,1 zł/1000 szt., czyli więcej o 15 proc.

Stawka akcyzy na tytoń do palenia: w 2025 r. - 260,14 zł/kg (wzrost z 188,51 zł/kg), czyli więcej o 38 proc.; w 2026 r. - 338,18 zł/kg, czyli więcej o 30 proc.; w 2027 r. - 412,58 zł/kg, czyli więcej o 22 proc.

Stawka akcyzy na cygara i cygaretki: w 2025 r. - 655 zł/kg (wzrost z 524 zł/kg), czyli więcej o 25 proc.; w 2026 r. - 786 zł/kg, czyli więcej o 20 proc.; w 2027 r. - 903,9 zł/kg, czyli więcej o 15 proc.

Stawka akcyzy na wyroby nowatorskie (podgrzewane wyroby tytoniowe): w 2025 r. - 565,52 zł/kg (wzrost z 377,01 zł/kg), czyli więcej o 50 proc.; w 2026 r. - 678,62 zł/kg, czyli więcej o 20 proc.; w 2027 r. - 780,41 zł/kg, czyli więcej o 15 proc.

Stawka akcyzy na płyn do papierosów elektronicznych: w 2025 r. - 0,96 zł/ml (wzrost z 0,55 zł/ml), czyli więcej o 75 proc.; w 2026 r. - 1,44 zł/ml, czyli więcej o 50 proc.; w 2027 r. - 1,8 zł/ml, czyli więcej o 25 proc.