Kryzys demograficzny wyzwaniem dla polskiej gospodarki

Doroczną konferencję LSE SU Polish Economic Forum organizowało LSE SU Polish Business Society, stowarzyszenie polskich studentów na London School of Economics. W tym roku odbyła się ona już po raz trzynasty w dniach 8-9 marca.

Agenda tegorocznej edycji Polish Economic Forum koncentrowała się wokół gospodarki, co ma związek z faktem, że w tym roku przypada 35. rocznica transformacji ustrojowej w Polsce, dzięki której dystans do krajów zachodniej Europy, jeśli chodzi o poziom życia, znacząco się zmniejszył. Uczestnicy panelu poświęconego konkurencyjności zgodzili się co do tego, że Polska ma wiele atutów, ale są one inne niż w pierwszych latach transformacji, a poza tym pojawiają się też wyzwania, z których najpoważniejszym jest kryzys demograficzny.

Krisztina Bende, zastępczyni dyrektora ds. doradztwa finansowego w banku PKO BP, mówiła, że niskie koszty pracy, które przez lata tworzyły przewagę konkurencyjną Polski, straciły na aktualności, a teraz o przewadze konkurencyjnej stanowią duży, szybko rozwijający się rynek, duża pula talentów, duch przedsiębiorczości i wysoki poziom edukacji. Na wysoki poziom edukacji wskazał też prezes Allegro Roy Petricucci, który zwrócił uwagę, że nie chodzi tylko o nieliczną grupę najlepiej wykształconych, lecz o to, że w Polsce średni poziom wykształcenia jest wysoki. Adam Niewiński, współzałożyciel i partner w funduszu OTB Ventures, zauważył, że o ile nie ma wątpliwości co do tego, że w Polsce jest duża pula talentów w dziedzinach technologicznych, pytanie brzmi, czy mają one zarazem umiejętności, by skutecznie rozwijać projekty na własny rachunek. Stanisław Sawczyn, szef Rothschild & Co. na Europę Środkową i Południowo-Wschodnią, wyraził nadzieję, że w Polsce nadal jest mocny duch przedsiębiorczości, ale dodał, że brakuje wystarczająco rozwiniętego ekosystemu kapitałowego, który pozwoliłby wspierać projekty.

Z kolei Adam Sawicki z TVN Warner Bros. Discovery podkreślał, że podstawowym wyzwaniem dla polskiej gospodarki jest kryzys demograficzny.

O kryzysie demograficznym mówiła również podczas panelu poświęconego strategiom makroekonomicznym na rzecz utrzymania trwałego wzrostu Joanna Tyrowicz z Rady Polityki Pieniężnej. Wyjaśniała, że napływ ukraińskich uchodźców nie rozwiąże problemu i pytanie brzmi, jak dostosować gospodarkę do zmieniającej się sytuacji demograficznej.

Uczestnicy tego panelu zgodzili się co do tego, że podejmowanie strategicznych decyzji makroekonomicznych jest obecnie w Polsce znacznie trudniejsze niż było na początku transformacji gospodarczej.

Ryszard Petru, poseł ugrupowania Polska 2050, który w młodości był asystentem i doradcą Leszka Balcerowicza, mówił, że główną różnicą jest to, iż teraz nie ma konsensusu społecznego w sprawie reform, jaki był na początku lat 90. i trzeba zabiegać o przekonanie elektoratu. Z kolei były wicepremier i minister finansów Grzegorz Kołodko zwrócił uwagę, że problemem jest obecnie brak głównego ekonomisty kraju, odpowiadającego za całość spraw gospodarczych, jakim przed laty był Balcerowicz. Wyraził opinię, że również rząd Donalda Tuska nie ma jasnego programu gospodarczego. Marek Tatała z Fundacji Wolności Gospodarczej zauważył, że cykle większego poparcia dla bardziej liberalnej lub bardziej socjalnej gospodarki są rzeczą naturalną, ale różnicą w porównaniu z początkiem polskiej transformacji jest inne środowisko komunikacyjne - pojawienie się np. mediów społecznościowych, informacyjnych kanałów telewizyjnych nadających przez całą dobę - co powoduje, że znacznie trudniej jest uzyskać konsensus w jakiejkolwiek sprawie czy przekonać ludzi do reform.