Emerytura dla nauczycieli po nowemu. Zmiany od września

ZUS przypomniał, że z prawa do nowej emerytury nauczycielskiej mogą obecnie skorzystać nauczyciele, którzy spełnią łącznie kilka warunków. Jednym z nich jest rozwiązanie na swój wniosek stosunku pracy, albo rozwiązania lub wygaśnięcia stosunku pracy w określonych okolicznościach - np. kiedy dyrektor szkoły w razie całkowitej likwidacji szkoły rozwiąże z nauczycielem stosunek pracy, czy stosunek pracy wygaśnie z upływem sześciomiesięcznego okresu pozostawania nauczyciela w stanie nieczynnym.

Kolejnym warunkiem jest rozpoczęcie pracy przed 1 stycznia 1999 r. jako nauczyciel, wychowawca, inny pracownik pedagogiczny w przedszkolu, szkole, placówce lub innej jednostce organizacyjnej wymienionej w art.1 Karty Nauczyciela. Trzeba też posiadać okres składkowy, wynoszący co najmniej 30 lat, w tym co najmniej 20 lat faktycznego wykonywania pracy, o której mowa w art. 1 Karty Nauczyciela, (z wyjątkiem nauczyciela szkoły za granicą), w wymiarze co najmniej 1/2 obowiązkowego wymiaru zajęć.

Jak zaznaczył ZUS, z tego świadczenia nie skorzysta nauczyciel, któremu przysługuje prawo do przejścia na emeryturę bez względu na wiek na podstawie art. 88 ust. 2a Karty Nauczyciela, a także ci, których wysokość wyliczonej emerytury jest niższa niż kwota najniższej emerytury określonej w ustawie emerytalnej. Od 1 marca 2024 r. wysokość najniższej emerytury wynosi 1780,96 zł.

Zakład wyjaśnił, że na nową emeryturę nauczycielską mogą przejść, począwszy od 1 września 2024 r., nauczyciele urodzeni przed 1 września 1966 r., o ile przed dniem wejścia w życie przepisów ukończyli 58 lat i spełniają pozostałe warunki. Od 1 września 2025 r. na emeryturę będą mogli przejść pedagodzy urodzeni po 31 sierpnia 1966 r. a przed 1 września 1969 r., którzy przed 1 września 2025 r. ukończą co najmniej 56 lat.

Natomiast od 1 września 2026 r. z tego świadczenia będą mogli skorzystać nauczyciele urodzeni po 31 sierpnia 1969 r. Warunki wymagane do nabycia uprawnień do nowej emerytury nauczycielskiej są takie same dla kobiet i mężczyzn.

ZUS zwrócił uwagę, że ważne, by wniosek o nową emeryturę nauczycielską został złożony przed osiągnięciem powszechnego wieku emerytalnego wynoszącego 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn. Po przyznaniu świadczenie prawo do nowej emerytury nauczycielskiej nie ustaje w związku z osiągnięciem powszechnego wieku.

Nowa emerytura nauczycielska zostanie obliczona poprzez podzielenie sumy zwaloryzowanego kapitału początkowego, zwaloryzowanych składek zgromadzonych na koncie ubezpieczonego oraz zwaloryzowanych środków zgromadzonych na subkoncie przez średnie dalsze trwanie życia dla osób w wieku równym wiekowi przejścia na tę emeryturę danego ubezpieczonego.

ZUS podkreślił, że z chwilą wydania decyzji w sprawie ustalenia prawa do nowej emerytury nauczycielskiej środki w OFE przechodzą na subkonto w ZUS-ie, które jest zamykane. Tym samym ustaje członkostwo w OFE. W związku z tym kobieta, która jest członkiem OFE, nie nabędzie prawa do emerytury kapitałowej w powszechnym wieku emerytalnym i tym samym nie będzie miała prawa do przeliczenia emerytury docelowej( po ukończeniu 65 lat).

W przypadku przejścia na nauczycielskie świadczenie kompensacyjne w razie śmierci środki z subkonta i OFE są dziedziczone. Natomiast, w przypadku nowej emerytury nauczycielskiej środki z subkonta (wraz z przekazanymi środkami z OFE) są przenoszone na konto ubezpieczonego i nie podlegają dziedziczeniu, co oznacza brak prawa do podziału środków lub wypłaty gwarantowanej.