Najwięksi wzięli Polskę pod lupę i ocenili. Oto wyzwania dla gospodarki

Demografia i niski poziom innowacyjności wyzwaniami dla PolskiShutterstock

Czynniki demograficzne, takie jak spadająca liczba ludności, starzenie się społeczeństwa, czy niewielki udział kobiet w rynku pracy, a także niski poziom innowacyjności i niedostateczny stan infrastruktury, to największe wyzwania dla polskiej gospodarki według globalnych organizacji ekonomicznych.

OECD, Międzynarodowy Fundusz Walutowy, Bank Światowy oraz agencje ratingowe zgodne są jednak, że obecna makroekonomiczna kondycja Polski jest dobra. Wskazują zarówno na spadającą stopę bezrobocia, wysokie tempo wzrostu PKB, jak i stabilność budżetu państwa. W połowie stycznia agencja Standard & Poor's niespodziewanie obniżyła długoterminowy rating długu Polski w walutach obcych z poziomu A- do BBB+ z perspektywą negatywną, a także z A/A-1 do A-/A-2 dla długo- i krótkoterminowych zobowiązań w walucie lokalnej. W efekcie złoty gwałtownie stracił, a rentowności polskich obligacji wzrosły, co podniosło koszty obsługi zadłużenia. S&P poinformowała też, że perspektywa negatywna oznacza, iż w jej ocenie istnieje "prawdopodobieństwo co najmniej jak jeden do trzech", że w ciągu 24 miesięcy rating zostanie ponownie obniżony, "jeśli podważona zostanie wiarygodność polityki pieniężnej lub jeśli finanse publiczne pogorszą się bardziej od naszych obecnych oczekiwań".

Problem z ratingiem

W uzasadnieniu decyzji agencja napisała, że od wygrania wyborów w październiku 2015 r. nowy polski rząd zainicjował różne działania legislacyjne, które jej zdaniem osłabiają niezależność i efektywność kluczowych instytucji państwa. M.in. w tym kontekście wskazuje na nowelizację ustawy o Trybunale Konstytucyjnym z 2015 roku, która zdaniem S&P umniejsza skuteczność pracy TK i wydawanie orzeczeń w odpowiednim czasie, jak i tzw. małą ustawę medialną, pozwalającą Ministerstwu Skarbu Państwa na zmiany kadrowe na kierowniczych stanowiskach w publicznych telewizji i radiu, co w opinii agencji osłabia ich niezależność i potencjalnie może uczynić z nich instrumenty polityczne. Jednak S&P w swoim raporcie uznała, że wskaźniki makroekonomiczne i fiskalne w perspektywie najbliższych 4 lat powinny ustabilizować się lub poprawić. Tempo wzrostu w latach 2016-2018 agencja przewiduje na 3,3 proc., prognozuje spadek zadłużenia i bezrobocia. Po decyzji S&P swoją ocenę wydała agencja Fitch. Utrzymała rating Polski na dotychczasowym poziomie A- oraz A (odpowiednio dla zobowiązań w walutach obcych i w walucie krajowej) z perspektywą stabilną. Rating - jak wskazywała Fitch - równoważy z jednej strony silną sytuację makroekonomiczną Polski, odporny system bankowy i jakość instytucji zgodne z ratingiem w kategorii "A", z wysokim zadłużeniem zewnętrznym, stosunkowo niskim poziomem PKB per capita i wyższym od porównywalnych gospodarek długiem publicznym, na poziomie 52 proc. PKB wobec mediany dla grupy ratingów "A" na poziomie 45 proc. Fitch opublikuje aktualizację ratingu i perspektywy dla Polski w połowie lipca. W połowie maja trzecia wielka agencja ratingowa - Moody's - utrzymała ocenę polskiego długu na poziomie A2/P-1, ale zmieniła perspektywę ratingu ze stabilnej na negatywną. Wśród przyczyn tej decyzji agencja wymieniła m.in. fiskalne ryzyka związane ze znaczącym wzrostem w bieżących wydatkach, jak również rządową intencję obniżenia wieku emerytalnego. Agencja wskazała, że świadczenia na dzieci (w ramach programu Rodzina 500 plus) podniosą wydatki bieżące o ok. 17 mld zł w 2016 r. (0,9 proc. PKB) i 23 mld zł w 2017 r. (1,1 proc. PKB). Oceniła, że ryzyko fiskalne wzrośnie w 2017 r., "jeśli brać pod uwagę poleganie rządu na jednorazowych przychodach i efektywniejszym ściąganiu podatków, by sfinansować świadczenia dla dzieci".

Nowy rząd i nowe podatki

Według tegorocznego Przeglądu Gospodarczego OECD, w Polsce utrzymuje się solidny wzrost gospodarczy, bezrobocie spada, ale niezbędne są dalsze inwestycje w infrastrukturę, aby poprawić poziom życia Polaków i jakość środowiska. Organizacja podkreśla ogromne postępy osiągnięte w ostatnim dwudziestoleciu na drodze do konwergencji z państwami o wyższym poziomie dochodów, ale wskazuje też, że dziś Polska powinna tak dobrać instrumenty polityczne, aby wspierać transformację w kierunku gospodarki opartej na zaawansowanych technologiach i umiejętnościach. Zdaniem OECD priorytety polityczne nowego rządu, w tym nowy dodatek na dziecko, zakładają wyższe wydatki. Aby pomóc to sfinansować, proponuje przeprowadzenie szeroko zakrojonej reformy podatkowej, w tym likwidację obniżonej stawki podatku VAT i zwolnień z tego podatku, większe zastosowanie podatku od nieruchomości i podatku ekologicznego, a także umocnienie administracji skarbowej. W kwestii zatrudnienia - zdaniem OECD - nieustanna poprawa dostępu do edukacji przedszkolnej, skuteczniejsze wsparcie słabszych uczniów, a także lepsze wykorzystanie szkoleń w miejscu pracy do kształcenia zawodowego to kwestie, które będą miały największe znaczenie. Postuluje też zwiększenie obecności kobiet na rynku pracy. W tym celu - jej zdaniem - potrzebne są lepsze możliwości połączenia pracy zawodowej z życiem rodzinnym. Poza większą liczbą placówek opieki dla dzieci, przydatne są również długoterminowe świadczenia opiekuńcze. OECD stwierdza również, że inwestując w infrastrukturę, Polska powinna bardziej uwzględniać kryteria z zakresu ochrony środowiska i zdrowia w procesie wyboru i oceny projektów, zapewnić stabilne finansowanie infrastruktury transportu publicznego i jej utrzymania, a także poprawić warunki inwestowania w energię ze źródeł odnawialnych. Zdaniem Międzynarodowego Funduszu Walutowego wzrost gospodarczy Polski wyniesie - podobnie jak w 2015 r. - ok. 3,6 proc., a w 2017 r. może nawet zbliżać się do 4 proc. dzięki wysokim wewnętrznym wydatkom konsumpcyjnym. Powinno to - zdaniem MFW - pomóc w stopniowym zbliżaniu się inflacji do poziomu ok. 1,5 do 3,5 proc. pod koniec 2017 r. Jednak według corocznego raportu Funduszu oceniającego Polskę propozycje przewalutowania kredytów frankowych oraz obniżenia wieku emerytalnego mogą zaszkodzić finansom publicznym i wpłynąć na spadek wzrostu gospodarczego.

Czynniki ryzyka

Wśród zewnętrznych czynników ryzyka, które mogą negatywnie wpłynąć na wzrost polskiej gospodarki, raport wskazuje spowolnienie na rynkach wschodzących wraz z niestabilnością na rynkach finansowych i przeciągającą się stagnację w strefie euro. W długim okresie jako czynniki ryzyka dla rozwoju gospodarczego raport wskazuje na starzejącą się populację oraz utrzymujące się różnice w zamożności poszczególnych regionów, na co odpowiedzią powinny być reformy strukturalne. Choć sektor finansowy w Polsce jest stabilny - wskazuje MFW - to jego zyskowność spada wskutek długotrwałego niskiego poziomu stóp procentowych oraz dodatkowych wymagań nakładanych na instytucje finansowe. Fundusz zauważa też ryzyko zwiększonego rozwoju rynku pożyczek pozabankowych, które przynoszą wyższe zyski. W tym kontekście pozytywnie ocenia niedawne zmiany prawne, regulujące rynek tych pożyczek. Za "zakłócający równowagę" Fundusz uznaje wprowadzony niedawno podatek bankowy, który jego zdaniem może prowadzić do ograniczenia podaży kredytów i destabilizować instytucje finansowe, toteż powinien zostać zastąpiony "bardziej przyjaznym dla wzrostu" podatkiem od zysków i wynagrodzeń. Fundusz jako właściwą ocenia prowadzoną "akomodacyjną politykę monetarną", jako istotne wskazuje dążenie do osiągnięcia celu inflacyjnego i konsolidacji fiskalnej. Do umocnienia budżetu zaleca wykorzystanie wysokiego tempa wzrostu gospodarczego. Według ekspertów MFW deflacja nie odbiła się jeszcze negatywnie na zyskach firm, a długoterminowe przewidywania inflacyjne pozostają w granicach tolerancji. Według MFW reformy strukturalne powinny koncentrować się na wyzwaniach demograficznych i zmniejszaniu różnic regionalnych. Fundusz, podobnie jak OECD, podkreśla, że problem starzejącej się siły roboczej może rozwiązać większa aktywizacja kobiet i seniorów na rynku pracy; sprzyjać może temu m.in. wsparcie w postaci świadczeń na dzieci i rozwój edukacji przedszkolnej. Natomiast zmniejszeniu różnic regionalnych pomóc mogłaby poprawa systemu edukacji na wschodzie kraju oraz rozbudowa infrastruktury, aby przyciągnąć więcej bezpośrednich inwestycji zagranicznych do mniej zamożnych rejonów. Również Bank Światowy pozytywnie ocenił fundamenty polityki polskiej gospodarki i prognozę wzrostu PKB Polski na 2016 rok podniósł z 3,6 proc. do do 3,7 proc. Zwrócił uwagę, że Polska z rocznym wyprzedzeniem zdołała wyjść z unijnej Procedury Nadmiernego Deficytu i osiągnęła to w trudnym otoczeniu makroekonomicznym. BŚ rekomenduje przy tym reformę sektora socjalnego, rozwój regionalny, konsolidację finansów publicznych i reformę zarządzania finansowego, rozwój infrastruktury transportowej, deregulację i wsparcie warunków do biznesu, walkę ze zmianami klimatu (przy skupieniu się na sektorze energetycznym) oraz wspieranie stabilności sektora finansowego.

Ratingi Moody's w Europie:

Ratingi Moody's w Europie
Ratingi Moody's w EuropieTVN24 BiS

Autor: km / Źródło: PAP

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock

Pozostałe wiadomości

Donald Trump powiedział, że wielu ludzi wie, kto wysadził gazociągi Nord Stream. Prezydent USA podkreślił przy tym, że to on jako pierwszy "wysadził" bałtyckie sieci przesyłowe, gdy nałożył na nie sankcje.

Donald Trump: wielu ludzi wie, kto to wysadził

Donald Trump: wielu ludzi wie, kto to wysadził

Źródło:
PAP

Władze USA nałożyły sankcje na birmańską Armię Narodową Karenów, która została uznana za transgraniczną organizację przestępczą z powodu cyberoszustw, handlu ludźmi i przemytu. Wyniku działań KNA Amerykanie mają tracić miliardy dolarów.

USA nakładają sankcje na "transgraniczne imperium przestępcze"

USA nakładają sankcje na "transgraniczne imperium przestępcze"

Źródło:
PAP

Administracja prezydenta Donalda Trumpa oferuje nielegalnym imigrantom 1000 dolarów za to, że dobrowolnie opuszczą Stany Zjednoczone - przekazał amerykański resort bezpieczeństwa krajowego (DHS).

Dają 1000 dolarów za wyjazd z kraju

Dają 1000 dolarów za wyjazd z kraju

Źródło:
PAP, Reuters

Ogłoszono przetarg na projekt i budowę odcinka autostrady A2 Biała Podlaska - Kijowiec. To pierwszy przetarg, który uwzględnia wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej i umożliwia niedopuszczenie ofert wykonawców spoza UE.

Autostrada A2. Pierwszy taki przetarg

Autostrada A2. Pierwszy taki przetarg

Źródło:
PAP

Właściciel działki będzie mógł wyciąć drzewo, jeśli w czasie 35 dni od takiego wniosku odpowiedni organ nie zgłosi sprzeciwu - wynika z założeń projektu opublikowanego w wykazie prac rządu.

Wycięcie drzewa na posesji. Nowy plan rządu

Wycięcie drzewa na posesji. Nowy plan rządu

Źródło:
PAP

Polskie Linie Lotnicze LOT odwołały część lotów do i z Tel Awiwu w Izraelu - poinformował Krzysztof Moczulski, rzecznik prasowy spółki. Wskazał, że chodzi o loty w dniach 6-7 maja.

Polski przewoźnik odwołuje loty do Tel Awiwu

Polski przewoźnik odwołuje loty do Tel Awiwu

Źródło:
tvn24.pl, PAP

- Unia Europejska chce przyciągnąć najbardziej utalentowanych badaczy z całego świata, w tym z USA - zapewniła szefowa Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen. Zapowiedziała przy tym wsparcie dla nauki w wysokości 500 milionów euro. Skrytykowała też działania prezydenta USA Donalda Trumpa.

Ursula von der Leyen krytykuje Donalda Trumpa. "Co za gigantyczna pomyłka"

Ursula von der Leyen krytykuje Donalda Trumpa. "Co za gigantyczna pomyłka"

Źródło:
PAP, Politico

Przewodniczący Komisji Nadzoru Finansowego (KNF) Jacek Jastrzębski ocenił w poniedziałek w mediach społecznościowych, że pojawienie się nowych inwestorów na rynku bankowym może zwiększyć konkurencyjność tego sektora. Jastrzębski zamieścił swój wpis w poniedziałek na platformie X po informacji o tym, że Erste Group kupi 49 procent udziałów Santander Bank Polska.

Wielkie przejęcie w Polsce. Jest komentarz urzędu

Wielkie przejęcie w Polsce. Jest komentarz urzędu

Źródło:
PAP

Erste Group podpisał umowę w sprawie zakupu 49 procent w Santander Bank Polska i 50 procent w Santander TFI za łącznie 7 miliardów euro - poinformował Erste w komunikacie. Erste oczekuje, że przejęcie zostanie sfinalizowane pod koniec 2025 roku.

Wielka transakcja na polskim rynku bankowym. Jest umowa

Wielka transakcja na polskim rynku bankowym. Jest umowa

Źródło:
PAP

Ustawa obniżająca składkę zdrowotną jest niesprawiedliwa społecznie - podkreślili związkowcy podczas spotkania Rady Dialogu Społecznego z Andrzejem Dudą. Prezydent wyjaśnił, że poprosił o konsultacje zanim podejmie decyzję co do dalszych losów ustawy.

Składka zdrowotna. Konsultacje z prezydentem Andrzejem Dudą

Składka zdrowotna. Konsultacje z prezydentem Andrzejem Dudą

Źródło:
PAP

Linie Finnair odwołały w poniedziałek około 100 lotów, czyli blisko jedną trzecią. Pracownicy fińskiego przewoźnika kontynuują strajk rozpoczęty pod koniec ubiegłego tygodnia, a domagają się podwyżki płac.

Protest ma wpływ na podróż kilku tysięcy osób

Protest ma wpływ na podróż kilku tysięcy osób

Źródło:
PAP

Polska spółka hotelarska Orbis po ponad 100 latach działalności zmieniła swoją nazwę na Essendi - wynika z informacji przekazanych przez firmę. Zmiana ta jest efektem decyzji właściciela, grupy AccorInvest, która dąży do ujednolicenia swojej działalności.

Orbis zmienił nazwę

Orbis zmienił nazwę

Źródło:
PAP

Przez zakaz używania fajerwerków upaść mogą tysiące firm, a rynek zostanie zalany niebezpiecznymi produktami niewiadomego pochodzenia - ostrzega Stowarzyszenie Importerów i Dystrybutorów Pirotechniki. We wtorek ma odbyć się posiedzenie sejmowej komisji nadzwyczajnej do spraw ochrony zwierząt, podczas którego omawiana będzie kwestia ograniczeń w korzystaniu z wyrobów pirotechnicznych.

Zakaz fajerwerków? Branża ostrzega

Zakaz fajerwerków? Branża ostrzega

Źródło:
tvn24.pl, PAP

Obszar startów rakiet firmy SpaceX, należącej do Elona Muska, uzyska oficjalny status miasta. W referendum dotyczącym tej kwestii większość głosujących stanowili pracownicy miliardera. "Starbase w Teksasie jest teraz prawdziwym miastem!" - napisał w mediach społecznościowych Elon Musk.

Musk będzie miał swoje miasto

Musk będzie miał swoje miasto

Źródło:
PAP

Prezes UOKiK wszczął postępowanie przeciwko spółce Radaway oraz jej dyrektorowi handlowemu - poinformował urząd w komunikacie prasowym. Według UOKiK, firma mogła przez prawie 10 lat w niedozwolony sposób ustalać ceny wyposażenia łazienek.

Podejrzenie zmowy cenowej. Jest postępowanie urzędu

Podejrzenie zmowy cenowej. Jest postępowanie urzędu

Źródło:
PAP

Rodzice i opiekunowie, którzy jeszcze nie złożyli wniosków o świadczenie wychowawcze 800 plus na nowy okres, powinni zrobić to jak najszybciej. 31 maja kończy się okres wypłat na podstawie wniosków z ubiegłego roku - przekazał Zakład Ubezpieczeń Społecznych.

Rodzice powinni się pospieszyć. ZUS przypomina

Rodzice powinni się pospieszyć. ZUS przypomina

Źródło:
PAP

Na wtorek zaplanowano posiedzenie Rady Polityki Pieniężnej w sprawie stóp procentowych. Decyzja zostanie ogłoszona w środę. Ekonomiści są zgodni. Według oczekiwań rynkowych RPP obniży stopy procentowe o 50 punktów bazowych. Byłoby to dobrą wiadomością dla części kredytobiorców, bowiem im niższa stopa NBP, tym niższa rata.

Rada Polityki Pieniężnej spotka się w sprawie stóp procentowych

Rada Polityki Pieniężnej spotka się w sprawie stóp procentowych

Źródło:
PAP

Zgodnie z wcześniejszymi zapowiedziami Microsoftu w poniedziałek zostanie wyłączony komunikator Skype. Usługa została uruchomiona w 2003 roku i szybko zyskała popularność na całym świecie jako tańsza alternatywa dla połączeń telefonicznych. Ale czasy świetności ma już dawno za sobą.

To koniec funkcjonowania słynnego komunikatora

To koniec funkcjonowania słynnego komunikatora

Źródło:
tvn24.pl

Prezydent Stanów Zjednoczonych Donald Trump bierze pod uwagę wydłużenie terminu na sprzedaż TikToka przez spółkę ByteDance. Według obecnych przepisów Chińczycy mają na to czas do 19 czerwca, inaczej aplikacja będzie zakazana w USA.

170 milionów użytkowników. Trump: chciałbym, żeby to się udało

170 milionów użytkowników. Trump: chciałbym, żeby to się udało

Źródło:
CNN

Trwają prace nad ostatecznymi zapisami programu dopłat do rowerów elektrycznych - przekazał resort klimatu i środowiska. Zapewniono, że Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej pracuje, by "Mój Rower Elektryczny" ruszył do połowy roku. Budżet programu to 50 milionów złotych.

Państwo dopłaci do roweru. Ostatnia prosta

Państwo dopłaci do roweru. Ostatnia prosta

Źródło:
PAP

Narodowy bank Tanzanii zakazał używania walut obcych, w tym dolara amerykańskiego, do rozliczania krajowych transakcji i płatności. Cudzoziemcy, również turyści, muszą wymienić waluty obce w bankach komercyjnych lub kantorach w Tanzanii.

Koniec płacenia dolarami. Nowy zakaz

Koniec płacenia dolarami. Nowy zakaz

Źródło:
PAP

Warren Buffett, amerykański miliarder, finansista i legendarny inwestor, zapowiedział odejście na emeryturę pod koniec tego roku i rezygnację z kierowania Berkshire Hathaway. 94-latek wskazał również swojego następcę.

Warren Buffett odchodzi na emeryturę

Warren Buffett odchodzi na emeryturę

Źródło:
PAP, BBC

Wzrost ceł może spowodować wzrost kosztów produkcji samolotów i osłabić turystykę przyjazdową do USA - ocenili ekonomiści w raporcie Allianz Research. Ich zdaniem wojna handlowa dodatkowo zwiększy zakłócenia w globalnych łańcuchach dostaw dla producentów samolotów.

Ta branża stoi w obliczu "kolejnego burzliwego okresu"

Ta branża stoi w obliczu "kolejnego burzliwego okresu"

Źródło:
PAP

W pierwszym kwartale tego roku na rynku było wielu klientów zdecydowanych na zakup mieszkania w najbliższym czasie - wynika z raportu Barometr Metrohouse i Credipass oraz RynekPierwotny.pl. Autorzy informacji zwrócili uwagę, że coraz dłużej trwa proces sprzedaży mieszkania.

"Na sprzedaż trzeba czekać prawie pięć miesięcy"

"Na sprzedaż trzeba czekać prawie pięć miesięcy"

Źródło:
PAP

Niecodzienny pomysł na relaks miał były prawnik, Kwon Yong-Seok, który założył hotel Prison Inside Me, inspirowany więzieniem. W obiekcie położonym 80 kilometrów od Seulu goście mogą zamknąć się w pięciometrowych celach.

Goście zamykani są w celach. Nietypowy sposób na relaks

Goście zamykani są w celach. Nietypowy sposób na relaks

Źródło:
PAP