Zdarzenie losowe – pojęcie i przykłady zdarzeń losowych w ubezpieczeniach

● Zdarzenie losowe to zdarzenie, które wywołuje określone skutki. ● Zdarzenia losowe w ubezpieczeniach są szczegółowo określone każdorazowo w Ogólnych Warunkach Ubezpieczenia. ● Osobie albo rodzinie, która poniosła straty w wyniku zdarzenia losowego może być przyznany zasiłek celowy.

Zdarzenie losowe w ubezpieczeniach zdefiniowane zostało w art. 3 ust 1 pkt 57 Ustawy z dnia 11 września 2015 r. o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej. W myśl przepisu zdarzenie losowe to niezależne od woli ubezpieczającego lub ubezpieczonego zdarzenie przyszłe i niepewne, którego wystąpienie powoduje uszczerbek w dobrach osobistych lub majątkowych. Może skutkować też zwiększeniem potrzeb majątkowych po stronie ubezpieczającego lub innej osoby objętej ubezpieczeniem. 

Zdarzenia losowe w ubezpieczeniach szczegółowo określone są w Ogólnych Warunkach Ubezpieczenia tzw. OWU. 

Zdarzenia losowe w ubezpieczeniach to zdarzenia związane z działaniem jednego z żywiołów, czyli:

- ognia,  - wody, - wiatru,  - ziemi.

Niekiedy towarzystwa ubezpieczeniowe dzielą zdarzenia losowe na cztery grupy, według każdego z żywiołów, tworząc pakiety ubezpieczeniowe. 

Warto zauważyć, że Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 3 kwietnia 1996 r. stwierdził, że znaczenia pojęcia zdarzenia losowego nie powinno ograniczać się wyłącznie do zdarzeń spowodowanych siłami przyrody i żywiołami. Zdarzeniem losowym dla jednego człowieka może być bowiem działanie innego człowieka. 

Mając na uwadze powyższe, jako przykłady zdarzeń losowych w ubezpieczeniach wskazać można uderzenie pioruna, nawalny deszcz, powódź, grad, śnieg. Ponadto będzie nim także ogień, czy towarzyszące mu dym i sadza, których skutki obejmuje często określane zbiorczo „ubezpieczenie od ognia i innych zdarzeń losowych”.

Należy jednak każdorazowo, podpisując umowę ubezpieczenia od zdarzeń losowych, przeanalizować OWU, bowiem niektórzy ubezpieczyciele różnie traktują niektóre zdarzenia. Wynika to z odmiennej interpretacji definicji zdarzenia losowego, a przykładem jest np. powódź i zalanie.

Zgodnie z art. 40 ust. 1 Ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej osobie albo rodzinie, która poniosła straty w wyniku zdarzenia losowego może być przyznany zasiłek celowy. Może zostać on przyznany niezależnie od dochodu i nie podlega zwrotowi. 

Pojęcie zdarzenia losowego w odniesieniu do pomocy społecznej nie jest regulowane w sposób szczegółowy w ustawie. Dlatego należy przyjąć tu inne powszechnie występujące źródła – ustawę, czy umowy z ubezpieczycielami.

Aby otrzymać zasiłek celowy z tytułu zdarzenia losowego osoba lub rodzina powinna zgłosić się do ośrodka pomocy społecznej, aby złożyć stosowny wniosek. Do wniosku należy dołączyć dokument, który potwierdzi zaistnienie zdarzenia losowego np. w razie pożaru – zaświadczenie straży pożarnej o podjętej interwencji.

Jeżeli zdarzenie losowe nie wyrządziło jednak żadnych szkód lub są one minimalne, a wnioskodawca posiada środki, które są wystarczające do pokonania trudnej sytuacji, wówczas organ może odmówić udzielenia zasiłku celowego z tytułu zdarzenia losowego.

Przyznawanie i wypłacanie zasiłków celowych z tytułu zdarzenia losowego należy do obowiązkowych zadań własnych gminy. Decyzja przyznająca zasiłek powinna zawierać:

- datę, - podstawę prawną, - określenie podmiotu wydającego decyzję, - określenie osoby lub rodziny, której przyznany jest zasiłek celowy, - wskazanie wniosku, będącego podstawą przyznania zasiłku celowego, - określenie kwoty zasiłku celowego.

Akty prawne: Ustawa z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej Dz. U. 2004 nr 64 poz. 593; Ustawa z dnia 11 września 2015 r. o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej Dz. U. 2015 poz. 1844; Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 3 kwietnia 1996 r. III ARN 20/95.