Zmiany w podatku od spadków i darowizn. "Może pojawić się sfera do nadużyć"

W czwartek Sejm opowiedział się za tak zwaną ustawą deregulacyjną, która nowelizuje kilkanaście ustaw. Jedną z poprawek przegłosowanych przez posłów jest podniesienie kwot wolnych dla darowizn od osób z poszczególnych grup podatkowych.

W rezultacie zwolnione będzie z podatku od spadków i darowizn nabycie własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej w okresie 5 lat kwotę 36 120 zł od jednej osoby lub 108 360 zł od kilku osób – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do pierwszej grupy podatkowej.

Z kolei w przypadku nabywcy zaliczonej do drugiej grupy podatkowej, opodatkowaniu podlegać będzie nabycie własności rzeczy i praw majątkowych o wartości 27 090 zł od jednej osoby oraz 81 270 zł w przypadku nabycia od kilku osób. Jeśli nabywca jest zaliczony do trzeciej grupy podatkowej, wtedy limity wyniosą 18 060 zł od jednej osoby oraz 54 180 zł od wielu osób. Okresy 5-letnie, które brane są pod uwagę, liczone będą od 1 lipca 2023 r.

Obecnie, od 13 października 2022, kwoty wolne od podatku wynoszą: 10 434 zł w pierwszej grupie podatkowej, 7 878 zł w drugiej grupie podatkowej i 5 308 zł w trzeciej grupie podatkowej.

Jak wyjaśniła w rozmowie z TVN24 Biznes doradczyni podatkowa z Grant Thornton Małgorzata Samborska, przynależność do określonej grupy podatkowej jest determinowana poprzez stopień zależności między stronami. Pierwsza grupa podatkowa obejmuje małżonków, zstępnych (np. dzieci, wnuki), wstępnych (np. rodzice, dziadkowie), rodzeństwo, pasierbów, zięciów, synowe, ojczymów, macochy, teściów i teściowe. Druga natomiast dotyczy natomiast zstępnych rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, małżonków rodzeństwa i rodzeństwo małżonków, małżonków rodzeństwa małżonków, zstępnych i małżonków pasierbów, małżonków innych zstępnych. Do trzeciej grupy należą natomiast wszystkie pozostałe osoby, czyli te spoza najbliższej rodziny.

- Osoby z pierwszej oraz drugiej grupy i tak mają prawo do korzystania ze zwolnienia z opodatkowania na mocy innych przepisów. Podlega ono jednak określonym warunkom. Gdy chcemy przekazać rodzinie pieniądze, to musimy to zgłosić to w ciągu sześciu miesięcy do urzędu skarbowego - tłumaczyła Samborska.

Małgorzata Samborska podkreśliła, że największe zmiany obejmą więc trzecią grupę podatkową. - To jest jedyna forma niejako uwolnienia się od opodatkowania, jeżeli ta darowizna w okresie pięcioletnim nie przekroczy tej kwoty - wyjaśniała. Zwróciła uwagę, że w trzeciej grupie podatkowej wzrosła ona z 5308 zł do 18 060 zł.

- Do pewnego stopnia rozumiem, że konieczne było dostosowanie się między innymi do inflacji - przyznała Małgorzata Samborska, pytana o ocenę zmian. Zwróciła uwagę, że sam ustawodawca tłumaczy konieczność zmiany przepisów dostosowaniem ich do wysokości pensji minimalnej.

Jednak zdaniem ekspertki "tak duża podwyżka jest zastanawiająca". - Mamy aktualizację różnego rodzaju innych wartości podatkowych - w dietach, w podróży służbowej, w kilometrówce, która przy wykorzystaniu samochodów prywatnych jest zwolniona z opodatkowania. W tych przypadkach nie ma tak dużych wzrostów - zauważyła.

Zdaniem ekspertki za sprawą tak dużej kwota nieobjętej podatkiem "może pojawić się sfera do nadużyć". Oceniła, że niektóre transfery pieniężne mogą nie zostać w żaden sposób ujawnione fiskusowi.

Nowe przepisy będą jeszcze przedmiotem prac w Senacie.