Polska w ogonie Europy. To mogłoby uzdrowić rynek

Źródło:
PAP
Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz o dopłatach do kredytów
Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz o dopłatach do kredytówTVN24
wideo 2/4
Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz o dopłatach do kredytówTVN24

Choć najem mógłby znacząco przyczynić się do zaspokajania potrzeb mieszkaniowych w Polsce, jego rozwój jest ograniczony - głównie z powodu nieskutecznych regulacji. Jak wskazuje raport Polskiego Instytutu Ekonomicznego (PIE), w 2023 roku jedynie 12,7 procent gospodarstw domowych korzystało z najmu, co stanowi jeden z najniższych odsetków w całej Unii Europejskiej.

Autorzy opublikowanego w środę raportu "Regulacje rynku najmu mieszkań w Polsce i w Europie" zauważyli, że rozwinięty rynek najmu sprzyja zwiększeniu mobilności ludności, co umożliwia lepsze dopasowanie podaży do popytu na rynku pracy. W Polsce najem mógłby również odegrać, w ich ocenie, istotną rolę w zaspokajaniu potrzeb mieszkaniowych ludności.

Na początku stycznia 2023 roku informowaliśmy, że z powodu braków w obsadzie gdańskich kontrolerów 16 startów i lądowań samolotów pasażerskich odbyło się w strefie bez kontroli.

Luka czynszowa

"Szacuje się, że 35 proc. gospodarstw domowych w Polsce znajduje się w tak zwanej luce czynszowej, tj. nie stać ich na zakup lub wynajem mieszkania odpowiadającego ich potrzebom. Stabilny, dobrze uregulowany i płynny rynek najmu może mieć również istotny wpływ na proces usamodzielniania się młodych dorosłych. Brak własnego mieszkania był wskazywany w grupie osób w wieku 25-34 jako najczęstsza przyczyna mieszkania z rodzicami" - wskazano w raporcie.

Jak podkreślili eksperci PIE, rynek najmu w Polsce jest niewielki i rozdrobniony. W 2023 r. tylko 12,7 proc. polskich gospodarstw domowych mieszkało w wynajmowanym lokalu, co jest jednym z najniższych wskaźników w całej Unii Europejskiej. Według szacunków PIE, na rynku prywatnym, a więc poza zasobem gminnym, znajduje się obecnie około 1,3 miliona mieszkań na wynajem.

Oprócz małej skali polski rynek najmu cechuje się dużym rozproszeniem i niskim poziomem profesjonalizacji. Spośród 1,3 miliona pomiotów wynajmujących w Polsce mieszkania około 1,1 miliona osób wynajmuje je jako osoby prywatne. Niewielka skala prywatnego rynku najmu w Polsce przekłada się na jego niską płynność oraz względnie wysokie ceny. Jak wskazali ekonomiści, w największych miastach Polski udział czynszu w wynagrodzeniu netto przekracza poziom 40 proc. i jest istotnym obciążeniem finansowym dla najemców.

Bolączki rynku najmu

"Polskie regulacje rynku najmu są nieefektywne i nie dają należytego poziomu bezpieczeństwa ani najemcom, ani osobom wynajmującym swoje mieszkania. Po pierwsze, w polskim prawie brakuje formy umowy, która dawałaby równy poziom ochrony zarówno najemcom i wynajmującym. Po drugie, w polskich warunkach brakuje efektywnych instrumentów egzekwowania istniejącego prawa najmu" - zauważyli autorzy.

PIE: w polskim prawie brakuje formy umowy, która dawałaby równy poziom ochrony zarówno najemcom i wynajmującymShutterstock

W ich ocenie wynika to z długotrwałych postępowań sądowych, które uniemożliwiają stronom skuteczną ochronę swoich interesów. Kolejną istotną przyczyną niskiej efektywności rynku jest niewystarczająca i wciąż malejąca liczba mieszkań w zasobach gminnych. Zwiększa to poziom ryzyka dla osób wynajmujących mieszkania zwłaszcza w sytuacji, kiedy z powodu niedoboru lokali przedłużają się sądowe procedury eksmisji. Obniża to również poziom bezpieczeństwa najemców, zwłaszcza osób, którym niski dochód nie pozwala na wynajem mieszkania po cenach rynkowych.

Z kolei z punktu widzenia najemców największe problemy dotyczą braku stabilizacji sytuacji mieszkaniowej i finansowej. Wpływają na to przede wszystkim krótkie okresy, na jakie zawierane są umowy najmu, nieprecyzyjne przepisy dotyczące zasad podnoszenia czynszu, a także fakt częstego łamania ustawowych warunków i okresów wypowiedzenia umowy. Obniża to poczucie bezpieczeństwa najemców, utrudnia im długofalowe planowanie i wpływa na to, że najem postrzegany jest raczej jako rozwiązanie przejściowe niż trwała alternatywa dla posiadania własnego lokalu.

Prawo nie chroni przed nieuczciwymi najemcami

Jak zaznaczyli autorzy raportu, do najbardziej istotnych problemów, które obniżają poczucie bezpieczeństwa wynajmujących, należą kwestie dotyczące rozwiązania umowy i odzyskania lokalu w sytuacji, kiedy najemca nie opłaca czynszu bądź niszczy mieszkanie. Polskie przepisy umożliwiają bowiem rozwiązanie umowy najmu dopiero w sytuacji, gdy najemca zalega z opłatami czynszowymi przez trzy pełne okresy rozliczeniowe. Przy tym choćby częściowe uregulowanie zaległości przez najemcę uniemożliwia wynajmującemu rozwiązanie umowy.

Czytaj więcej: Potężny wzrost na rynku nieruchomości >>>

Jak wskazano w raporcie, taka sytuacja sprawia, że nieuczciwi najemcy mogą przez długi okres wynajmować mieszkanie, zalegając z opłatami czynszowymi. Ponadto nawet w sytuacji, kiedy uda się efektywnie rozwiązać umowę najmu, wynajmujący mogą mieć trudności z faktycznym odzyskaniem lokalu, jeśli najemca nie chce się wyprowadzić. Zmuszeni są wówczas do przechodzenia przez długotrwały proces sądowy, aż do momentu, kiedy gmina zapewni najemcy lokal zastępczy.

Jak rozwiązać problem braku mieszkań

Zadaniem ekspertów PIE sytuację mogłoby poprawić przeniesienie na polski grunt rozwiązań stosowanych w innych krajach europejskich. Należą do nich m.in. regulacje dotyczące zasad podnoszenia czynszu. W ocenie autorów raportu przepisy powinny być w tym zakresie bardziej uniwersalne i mniej uznaniowe. Kolejną potrzebną zmianą jest zmniejszenie restrykcyjności warunków wypowiadania umowy, kiedy strony nie wywiązują się z określonych w niej warunków. Łatwiejsze powinno być również egzekwowanie zapisów określających ustawowy okres wypowiedzenia. PIE proponuje też wprowadzenie rejestru umów najmu z uwzględnieniem istotnych cech wynajmowanych lokali, wysokości czynszu, lokalizacji i standardu mieszkania. W opinii ekspertów należy również powołać instytucje arbitrażowe do spraw związanych z najmem. Konieczne jest też rozdzielenie funkcji zarządzania zasobem mieszkaniowym przez gminy od funkcji socjalnej, która polega na zapewnianiu mieszkań na wynajem osobom o niskich dochodach. Potrzebne są również działania prowadzące do wydłużania okresu, na jaki zawierane są umowy najmu.

Autorka/Autor:mp/ams

Źródło: PAP

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock

Pozostałe wiadomości

Rząd Indii oświadczył, że wprowadzenie nowej opłaty w wysokości 100 tysięcy dolarów dla osób ubiegających się o amerykańskie wizy pracownicze może mieć konsekwencje humanitarne i zakłócić życie wielu rodzin - poinformował portal stacji BBC.

Decyzja Trumpa ich zabolała najbardziej. "Konsekwencje humanitarne"

Decyzja Trumpa ich zabolała najbardziej. "Konsekwencje humanitarne"

Źródło:
BBC

Na aukcję domu Bonhams trafiło niepublikowane wcześniej nagranie wideo z koncertu Nirvany i Kurta Cobaina z 1990 roku. Materiał wyceniany jest na kwotę od 100 do 150 tysięcy dolarów. Licytacja potrwa do 25 września.

"Kultowy moment w historii muzyki". Wyjątkowe nagranie na aukcji

"Kultowy moment w historii muzyki". Wyjątkowe nagranie na aukcji

Źródło:
PAP

Sztuczna inteligencja (AI) może prowadzić do zaniku cennych umiejętności pracowników - ocenił doktor Piotr Gaczek z Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu. Jak wyjaśnił, regularne delegowanie zadań na maszyny sprawia, że człowiek traci wprawę lub zapomina, jak je wykonywać.

"Alarmujący przykład". Ekspert o najpoważniejszych zagrożeniach dla pracowników

"Alarmujący przykład". Ekspert o najpoważniejszych zagrożeniach dla pracowników

Źródło:
PAP

Administracja Białego Domu wyjaśniła, że opłata 100 tysięcy dolarów za wizę pracowniczą ma charakter jednorazowy. W oficjalnym komunikacie podkreślono, że nie dotyczy osób, które już posiadają wizy.

Wiza 100 razy droższa. Biały Dom tłumaczy

Wiza 100 razy droższa. Biały Dom tłumaczy

Źródło:
PAP

Dyrekcja lotniska w Brukseli poinformowała, że z powodu zakłóceń w funkcjonowaniu połowa lotów zaplanowanych na niedzielę zostanie odwołana - podała Agencja Reutera.

Połowa lotów odwołana. Lotnisko prosi przewoźników

Połowa lotów odwołana. Lotnisko prosi przewoźników

Źródło:
PAP

Dwa największe banki w Polsce - PKO BP i Pekao - ostrzegają klientów przed utrudnieniami w niedzielę. Mogą wystąpić trudności z blikiem, aplikacją, przelewami czy wypłatą pieniędzy z bankomatu.

Dwa największe banki ostrzegają. "Nie skorzystasz z aplikacji"

Dwa największe banki ostrzegają. "Nie skorzystasz z aplikacji"

Źródło:
tvn24.pl

Agencja Moody's zasygnalizowała, że konflikt między rządem a prezydentem negatywnie wpływa na gospodarkę i stabilność kraju - ocenił główny ekonomista ING Banku Śląskiego Rafał Benecki. Z kolei Piotr Kuczyński z Domu Inwestycyjnego Xelion ostrzegł, że bez ograniczenia deficytu i długu publicznego Polsce grozi obniżka ratingu już w przyszłym roku.

"Agencja wysłała mocny sygnał do polityków"

"Agencja wysłała mocny sygnał do polityków"

Źródło:
PAP

W sobotnim losowaniu Lotto żaden z graczy nie wytypował poprawnie wszystkich sześciu liczb. Oznacza to, że we wtorek główna wygrana wyniesie sześć milionów złotych. Oto wyniki Lotto i Lotto Plus z 20 września 2025 roku.

Kumulacja w Lotto rośnie

Kumulacja w Lotto rośnie

Źródło:
tvn24.pl

Donald Trump podpisał memorandum, które nakłada roczną opłatę w wysokości 100 tysięcy dolarów za wizę pracowniczą dla specjalistów. Prezydent USA zatwierdził także program "złotych kart", który pozwala na stały pobyt za milion dolarów.

100 razy droższe wizy. Donald Trump złożył podpis

100 razy droższe wizy. Donald Trump złożył podpis

Źródło:
PAP

Zamiast wprowadzać trwałe strefy tylko dla pieszych, władze Sztokholmu stawiają na tymczasowe projekty, które okresowo wyłączają ulice z ruchu pojazdów - pisze Politico. Skuteczność programu potwierdza rosnąca liczba ulic objętych ograniczeniami - z dwóch w 2015 roku do ponad czterdziestu tego lata.

Mieszkańcy na ten pomysł reagują oburzeniem. Ta stolica "przełamuje trend"

Mieszkańcy na ten pomysł reagują oburzeniem. Ta stolica "przełamuje trend"

Źródło:
Politico

Nad Jeziorem Żarnowieckim powstaje największy w Europie magazyn energii - przekazał premier Donald Tusk w mediach społecznościowych. Jak podkreślił, podobne inwestycje w przyszłości przyczynią się do obniżek cen prądu.

Tusk: to największa tego typu inwestycja w Europie

Tusk: to największa tego typu inwestycja w Europie

Źródło:
tvn24.pl, PAP

Nowe założenia w zakresie Rozszerzonej Odpowiedzialności Producenta (ROP) zaszkodzą gospodarce, obniżą skuteczność zbiórki i recyklingu odpadów oraz doprowadzą do podwyżek cen produktów - uważa Konfederacja Lewiatan.

Nowy plan rządu. Przedsiębiorcy ostrzegają

Nowy plan rządu. Przedsiębiorcy ostrzegają

Źródło:
PAP

Decyzja agencji Moody's o zmianie perspektywy na negatywną odzwierciedla słabszą perspektywę wskaźników fiskalnych i długu publicznego w porównaniu z wcześniejszymi oczekiwaniami - wyjaśnił resort finansów.

Resort komentuje negatywną perspektywę ratingu Polski

Resort komentuje negatywną perspektywę ratingu Polski

Źródło:
PAP

37 procent wszystkich mieszkań w Chorwacji kupują obcokrajowcy. Według eksperta branży nieruchomości Boro Vujovicia najczęściej inwestują Niemcy, Austriacy i Słoweńcy, ale coraz częściej pojawiają się nabywcy z Polski.

Obcokrajowcy kupują coraz więcej. "Głównie za gotówkę"

Obcokrajowcy kupują coraz więcej. "Głównie za gotówkę"

Źródło:
PAP

Komisja Europejska zaproponowała państwom Unii Europejskiej 19. pakiet sankcji wobec Rosji. Wśród tych propozycji znajduje się między innymi całkowity zakaz transakcji dla rosyjskich banków, objęcie Rosnieftu i Gazprom Nieftu zakazem transakcji, całkowity zakaz importu rosyjskiego LNG od 1 stycznia 2027 roku oraz rozszerzone restrykcje wobec tak zwanej rosyjskiej floty cieni.

Banki, karty kredytowe, gaz, statki. KE: idziemy po rosyjskie pieniądze

Banki, karty kredytowe, gaz, statki. KE: idziemy po rosyjskie pieniądze

Źródło:
PAP

Agencja Moody’s zmieniła perspektywę ratingu Polski ze stabilnej na negatywną. Jednocześnie utrzymała długoterminowe ratingi Polski na poziomie A2. Moody's to jedna z tzw. wielkiej trójki agencji ratingowych. Wcześniej perspektywę ratingu zmieniła również agencja Fitch.

Czołowa agencja zmienia perspektywę ratingu Polski

Czołowa agencja zmienia perspektywę ratingu Polski

Źródło:
PAP

W piątek rząd ogłosił swoje priorytety, wśród których znalazły się: poprawa konkurencyjności gospodarki, wsparcie rozwoju sztucznej inteligencji, bezpieczeństwo dostaw energii i stabilizacja jej cen, rozwój Centralnego Portu Komunikacyjnego, renesans kolei, deregulacja oraz ochrona ziemi rolnej i funkcji produkcyjnych wsi.

Plan rządu dla polskiej gospodarki. Znamy priorytety

Plan rządu dla polskiej gospodarki. Znamy priorytety

Źródło:
PAP

Piątkowe losowanie Eurojackpot nie przyniosło głównej wygranej. W Polsce odnotowano wygraną trzeciego stopnia w wysokości niemal 2,4 miliona złotych. Oto liczby, które wylosowano 19 września 2025 roku.

Ponad dwa miliony złotych w Eurojackpot w Polsce

Ponad dwa miliony złotych w Eurojackpot w Polsce

Źródło:
tvn24.pl

W nadchodzącym tygodniu podwyżki cen paliw na stacjach będą kontynuowane - prognozują w piątek analitycy portalu e-petrol.pl. Ich zdaniem na razie nie ma ryzyka, że ceny paliw osiągną sześciozłotowe poziomy.

Podwyżki dla kierowców. Czy znów pojawi się "6" z przodu?

Podwyżki dla kierowców. Czy znów pojawi się "6" z przodu?

Źródło:
PAP

Władze Bali zakazują budowy nowych hoteli i restauracji na rolniczych terenach wyspy. To skutek ostatnich powodzi, w których życie straciło 18 osób. Eksperci uważają, że do tak tragicznych skutków kataklizmu przyczyniła się masowa turystyka.

Bali zakazuje budowy hoteli i restauracji

Bali zakazuje budowy hoteli i restauracji

Źródło:
"Guardian", tvn24.pl