Zgłoszenie urodzenia dziecka – formalności krok po kroku

● Zgłoszenia urodzenia dziecka można dokonać w urzędzie lub przez internet. ● Rodzice mają 21 dni na dopełnienie obowiązku zgłoszenia urodzenia dziecka. ● Przy zgłoszeniu wydany zostaje akt urodzenia dziecka, powiadomienie o nadaniu numeru PESEL oraz zaświadczenie o zameldowania dziecka. ● Zgłoszenie urodzenia to nie jedyna formalność po porodzie. Konieczne jest również m.in. zgłoszenie dziecka do obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego.

Obowiązek zgłoszenia urodzenia dziecka wynika z art. 29 ustawy z dnia 28 listopada 2014 r. Prawo o aktach stanu cywilnego. 

Zgłoszenia tego należy dokonać osobiście lub przez pełnomocnika w urzędzie stanu cywilnego właściwym dla miejsca urodzenia dziecka. Wyjątkiem jest sytuacja, w której żadne z rodziców nie mieszka w okręgu urzędu stanu cywilnego, w którym urodziło się dziecko. Wówczas zgłoszenia należy dokonać w urzędzie właściwym dla miejsca zamieszkania któregoś z rodziców.

Zgłosić w urzędzie można wyłącznie dziecko urodzone w Polsce.

Zgłoszenia do urzędu dokonuje się na podstawie karty urodzenia dziecka. Kartę tę wystawia upoważniony lekarz lub położna, która odbierała poród, i w ciągu trzech dni samemu przekazuje się kartę do urzędu stanu cywilnego.

Rodzice dziecka mają natomiast 21 dni od otrzymania karty urodzenia na zgłoszenie urodzenia dziecka w urzędzie. Warto tego terminu dochować, ponieważ w przypadku niezgłoszenia urodzenia kierownik urzędu stanu cywilnego dokona zgłoszenia sam na podstawie otrzymanej od lekarza karty urodzenia. Co więcej, w takim przypadku to urzędnik wybierze imię dla dziecka.

Jak wygląda zgłoszenie narodzin dziecka? Dokonać tego można na dwa sposoby: wybierając się do urzędu osobiście lub załatwiając sprawę przez Internet. W obu przypadkach zgłoszenie jest całkowicie bezpłatne.

Jeżeli chcemy dokonać zgłoszenia w urzędzie, wystarczy przyjść do niego z dowodem tożsamości. Jeżeli robimy to tuż po porodzie, warto wcześniej upewnić się tylko, czy do urzędu dotarła już karta urodzenia dziecka. W urzędzie zostanie zarejestrowane urodzenie, wydana zostanie informacja o numerze PESEL dziecka oraz dokonane zostanie jego pierwsze zameldowanie. Rodzic otrzyma jeden odpis skrócony aktu urodzenia dziecka.

Podczas zgłaszania urodzenia dziecka dokonuje się wyboru imienia lub imion. Kierownik urzędu stanu cywilnego ma prawo odmówić przyjęcia wybranych imion, jeżeli uzna je za ośmieszające lub nieprzyzwoite. Od decyzji tej przysługuje rodzicom prawo do odwołania się do wojewody. Warto ponadto pamiętać, że w ciągu sześciu miesięcy od urodzenia dziecka rodzice mają możliwość zmiany nadanego mu imienia lub imion – bez podania przyczyny.

Urodzenie dziecka możliwe jest także przez Internet. W tym celu niezbędne jest jedynie, aby przynajmniej jedno z rodziców posiadało aktualny profil zaufany. 

Zgłoszenia narodzin dziecka dokonuje się poprzez stronę obywatel.gov.pl. Należy tu wybrać opcję „Zgłoś urodzenie dziecka”, zalogować się za pomocą profilu zaufanego lub dowodu osobistego z warstwą elektroniczną tzw. (e-dowodu), a następnie: - potwierdzić, że jest się matką lub ojcem dziecka i zweryfikować poprawność swoich danych; - podać dane osobowe drugiego rodzica; - podać dane dziecka, m.in. wybrane imię lub imiona, oraz jego adres zameldowania; - wybrać sposób odbioru dokumentów: elektronicznie na skrzynkę na platformie ePUAP, pocztą tradycyjną albo osobiście; - zweryfikować poprawność wniosku na podglądzie i podpisać go za pomocą profilu zaufanego lub e-dowodu.

Kierownik właściwego urzędu stanu cywilnego na podstawie tak złożonego wniosku sporządza akt urodzenia dziecka w następnym dniu roboczym. Termin otrzymania przez rodziców dokumentów zależny jest jednak od wybranego sposobu ich dostarczenia – najszybciej odbywa się to drogą elektroniczną.

Zgłoszenie urodzenia dziecka do urzędu stanu cywilnego jest bardzo ważne, ponieważ to na jego podstawie sporządzany jest akt urodzenia dziecka, przydzielany mu jest numer PESEL oraz dokonywany jest meldunek. Nie jest to jedyna formalność, o której nie mogą zapomnieć świeżo upieczeni rodzice. 

O czym jeszcze trzeba pamiętać? Przede wszystkim w ciągu siedmiu dni od urodzenia dziecka należy zgłosić je do obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego. 

Po drugie, w ciągu dwóch lub trzech tygodni od urodzenia należy zgłosić się do wybranej poradni dziecięcej i zapisać noworodka na pierwszą, obowiązkową wizytę u lekarza, tzw. wizytę patronażową.

Jeżeli rodzice nie są małżeństwem, należy również wypełnić oświadczenie o uznaniu ojcostwa. Oświadczenie to składane jest przez ojca dziecka przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego, po czym matka dziecka musi je potwierdzić w ciągu trzech miesięcy – inaczej oświadczenie nie będzie ważne.

W ciągu 21 dni od urodzenia się dziecka matka, która miała opłacane składki chorobowe, może również złożyć wniosek o płatny urlop macierzyński oraz płatny urlop rodzicielski. Warto pamiętać, że istnieje również urlop tacierzyński.

To też czas na złożenie wniosków o inne należne rodzicom świadczenia, przede wszystkim wniosku o wypłatę 500 plus, wniosku o jednorazową zapomogę z tytułu urodzenia dziecka (tzw. becikowe), a w przypadku kobiet, którym nie przysługuje urlop macierzyński – wniosku o świadczenie rodzicielskie, tzw. kosiniakowe.

Dopełnienie obowiązku zgłoszenia dziecka w urzędzie konieczne jest również w sytuacji, gdy dziecko urodziło się martwe. Wówczas zgłoszenia tego należy dokonać w ciągu trzech dni od wystawienia karty martwego urodzenia. Jeżeli określona została płeć dziecka, urodzenie zostanie zarejestrowane i sporządzony zostanie akt urodzenia dziecka z adnotacją, że dziecko urodziło się martwe. Nie jest sporządzany już natomiast akt zgonu.

Inaczej sytuacja wygląda, jeżeli płeć dziecka nie została określona. Wówczas karta martwego urodzenia nie jest wystawiana i nie ma obowiązku zgłaszania się w urzędzie stanu cywilnego. Rodzice mogą natomiast wnioskować o wystawienie przez lekarza karty zgonu, na podstawie którego będzie można zorganizować pochówek.