Unia na wojnie ze spalinami. Berlin i Warszawa po jednej stronie barykady

W ubiegłym tygodniu Parlament Europejski przyjął własne stanowisko w tej sprawie, proponując, by cel redukcji emisji CO2 dla nowych samochodów osobowych i dostawczych do 2030 roku wynosił 40 procent w porównaniu z 2021 rokiem (propozycja nie dotyczy aut ciężarowych, bo do nich odnoszą się inne przepisy). Nowe prawo, które ma pomóc UE w wypełnieniu zobowiązań w walce ze zmianami klimatu, ma wielu przeciwników, zwłaszcza w sektorze motoryzacyjnym. Europejscy producenci, którzy prowadzą mocny lobbing w tej sprawie, ostrzegają, że zbyt daleko idący cel będzie oznaczał utratę miejsc pracy.

Komisja Europejska w listopadzie ubiegłego roku zaproponowała, by cel redukcji emisji CO2 dla nowych samochodów osobowych i dostawczych wynosił 30 procent w 2030 roku. Punktem wyjścia mają być limity emisji na 2020 rok, które dla aut osobowych wynoszą 95 g CO2/km, a dla lekkich aut dostawczych 147 g CO2/km. Za rozwiązaniami proponowanymi przez KE opowiedziały się między innymi Niemcy, które mają bardzo silny przemysł samochodowy. Jednak część krajów, w tym państwa nordyckie i Francja, wolałaby wyższe cele.

- Państwa członkowskie różnie oceniają zapisy i cele rozporządzenia. Znacząca grupa oczekuje podwyższenia celów redukcji i bardziej ambitnego podejścia Rady - podkreśla jeden z dyplomatów w Brukseli, zastrzegając anonimowość.

Dlatego w swoim kompromisowym dokumencie Austria sprawująca przewodnictwo w Radzie UE zaproponowała, by cel podnieść do 35 procent, co nie podoba się między innymi Polsce.

Warszawa deklaruje, że zależy jej na czystszym powietrzu i wspieraniu czystej mobilności, ale obawia się o koszty związane ze zbyt wysokim celem. Z tego powodu popiera cel zaproponowany przez KE.

Polscy dyplomaci zwracają uwagę, że nowe regulacje mogą dotyczyć ponad 1 miliona Polaków zatrudnionych w sektorze motoryzacyjnym i w związanych z nim firmami. W całej UE w branży, do której będą stosować się nowe przepisy, zatrudnionych jest 12 milionów osób. Rewolucyjne podejście do usunięcia z ulic emitujących zbyt wiele samochodów może zagrażać tym miejscom pracy - wskazują przeciwnicy przepisów. Warszawa ma jednak i inny argument. Wskazuje, że pojazdy nisko- lub zeroemisyjne mogą być droższe od produkowanych obecnie, przez co wielu osób w biedniejszych krajach nie będzie stać na ich zakup. To z kolei może zwiększyć import aut używanych, emitujących znacznie więcej CO2 niż nowe. W Brukseli można nawet usłyszeć o pomysłach zakazu sprzedaży na wschód szczególnie mocno zanieczyszczających środowisko samochodów z silnikami Diesla.

Dyplomaci z Austrii podkreślają jednak, że takich propozycji nie ma obecnie na stole.

Austria chciałaby, by na wtorkowym spotkaniu w Luksemburgu państwa członkowskie wypracowały konsensus w sprawie celów redukcji. Przedstawiciele tego kraju mówili jednak w poniedziałek w Brukseli, że w razie potrzeby będą gotowi na głosowanie większościowe. - W tej chwili nie ma mniejszości blokującej - podkreślił jeden z dyplomatów. Poza celem na 2030 rok projekt przepisów przewiduje też wyznaczenie celu na 2025 rok (15 procent w propozycji KE, 20 procent w propozycji europarlamentu).

Europosłowie chcieliby ponadto, by w 2025 roku nowe auta osobowe i lekkie dostawcze o zerowej i niskiej emisji miały 20-procentowy udziału w rynku, a w 2030 roku 35-procentowy. Propozycja KE przewiduje też kary dla producentów, którzy nie osiągną wyznaczonego dla nich średniego poziomu emisji CO2 dla wszystkich nowo zarejestrowanych pojazdów w danym roku kalendarzowym. Mają one wynosić 95 euro od grama CO2/km. Jeśli państwom członkowskim uda się wypracować stanowisko, negocjacje nad ostatecznym kształtem przepisów z udziałem PE i KE zaczną się bezzwłocznie.

Autor: mb//dap / Źródło: PAP