Samozatrudnienie – korzyści i wady pracy na własny rachunek

Źródło:
TVN24 Biznes
Rzecznik rządu Piotr Mueller o zmianach w podatkach
Rzecznik rządu Piotr Mueller o zmianach w podatkach
wideo 2/10
Rzecznik rządu Piotr Mueller o zmianach w podatkach

Samozatrudnienie jest wybierane w Polsce przez coraz więcej osób. Między innymi dlatego, że pozwala ograniczyć pozapłacowe koszty pracy i w efekcie może oznaczać większą kwotę "na rękę" w porównaniu z etatem. Warto jednak pamiętać, że oprócz zalet samozatrudnienie ma też pewne wady.

● Samozatrudniony to osoba prowadząca działalność gospodarczą na podstawie wpisu do CEIDG. ● Osoba samozatrudniona zyskuje większą elastyczność we współpracy, traci jednak wszelkie prawa wynikające z Kodeksu pracy. ● Samozatrudnienie pozwala ograniczyć pozapłacowe koszty pracy. 

Czym jest samozatrudnienie? 

Z samozatrudnieniem mamy do czynienia wtedy, gdy osoba fizyczna pracuje we własnym imieniu i na własny rachunek, przyjmując dla swojej aktywności formę jednoosobowej działalności gospodarczej (JDG), zarejestrowanej w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG). Praca osoby samozatrudnionej wykonywana jest przy tym najczęściej na rzecz jednego, czasem kilku kontrahentów. Poza tym wykonywana jest samodzielnie, bez zatrudniania dodatkowych pracowników.

Tylko w pierwszym kwartale 2021 r. liczba osób fizycznych, które rozpoczęły własną działalność gospodarczą, sięgnęła blisko 70 tys. Z danych ZUS wynika z kolei, że około 1,7 mln przedsiębiorców odprowadza składki za samych siebie, na tyle więc można szacować liczbę aktywnych jednoosobowych działalności gospodarczych w Polsce. 

Jednoosobowa działalność gospodarcza może być uznana za mikroprzedsiębiorstwo, o ile spełnia kryteria mikrofirmy, to jest: - jej właściciel zatrudniał średniorocznie nie więcej niż 10 pracowników (ten warunek samozatrudniony spełnia, ponieważ nikogo nie zatrudnia), - jego roczny obrót netto nie przekroczył równowartości 2 mln euro, - suma aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych lat nie przekroczyła równowartości 2 mln euro.

Samozatrudnienie – zalety

Powszechnie uważa się, że współpraca na zasadach B2B (firma-firma) opłaca się zarówno firmie zlecającej pracę, jak i tej, która ją wykonuje. Dzieje się tak dlatego, że samozatrudnienie pozwala ograniczać pozapłacowe koszty pracy. Firma korzystająca z usług samozatrudnionego eliminuje koszty związane ze składkami i podatkami, w tym m.in. ze składkami na ubezpieczenie emerytalne, chorobowe, rentowe, na Fundusz Pracy czy na Pracownicze Plany Kapitałowe. Kwota na fakturze wystawionej przez samozatrudnionego za jego usługi jest zwykle całkowitym kosztem współpracy z nim. 

Również dla samozatrudnionych taka forma współpracy oznacza na ogół większy, w stosunku do umowy o pracę, dochód. Trudno jednoznacznie powiedzieć, od jakiej kwoty opłacalne jest podjęcie współpracy typu B2B. Wiele zależy od wyboru formy opodatkowania (możliwe są: zasady ogólne, ryczałt, podatek liniowy). Ponadto osoby zakładające JDG mogą korzystać z pewnych preferencji dotyczących składek (ulga na start, mały ZUS), a także ubiegać się o dotacje na założenie firmy.

Możliwe jest także zmniejszenie odprowadzanego podatku dochodowego poprzez odliczanie od przychodu wydatków związanych z kosztami jego uzyskania. Wybierając formę działalności, w której osoba samozatrudniona jest płatnikiem VAT, można również odliczyć ten podatek od zakupów związanych z działalnością gospodarczą.

Samozatrudnienie – wady

Elastyczność dla wielu osób jest największą zaletą samozatrudnienia, z drugiej strony jednak luźną relację między kontrahentami można uznać za jego główną wadę. Osoba samozatrudniona podejmuje bowiem współpracę na mocy kontraktu, umowy zawieranej między dwiema firmami. Nie występuje tutaj stosunek pracy, a co za tym idzie, samozatrudnionemu nie przysługują żadne prawa wynikające z Kodeksu pracy, takie jak: - dodatki do wynagrodzenia,  - zapłata za nadgodziny,  - prawo do określonych przerw w świadczeniu pracy,  - prawo do urlopu wypoczynkowego czy urlopu macierzyńskiego - prawo do wynagrodzenia za okres, w którym pracownik nie mógł świadczyć pracy z powodu choroby.

Wprawdzie niektóre z tych kwestii mogą być przedmiotem umowy między firmą zlecającą pracę a samozatrudnionym, w praktyce jednak rozwiązania zawarte w kontrakcie rzadko kiedy są równie korzystne jak te przewidziane przez Kodeks pracy.  

Wśród najważniejszych wad samozatrudnienia należy też wymienić konieczność ponoszenia przez osobę samozatrudnioną kosztów ewentualnej obsługi księgowej, administracyjnej i prawnej, a także niskie świadczenia emerytalne w przyszłości, wynikające z płacenia wyraźnie niższych w stosunku do umowy o pracę składek ZUS

Dodatkowo zjawisko masowego przechodzenia pracowników ze stosunku pracy na samozatrudnienie uważa się za niekorzystne dla gospodarki, w skali makro wpływa ono bowiem na obniżenie wpływów do budżetu.

ZUS dla samozatrudnionych 

Dla wielu osób jedną z głównych zalet samozatrudnienia jest możliwość płacenia preferencyjnych składek ZUS w początkowym etapie działalności. Przez pierwsze 24 miesiące samozatrudniony odprowadza bowiem zmniejszone składki ZUS, tzw. mały ZUS. Dodatkowe korzyści daje istniejąca od niedawna tzw. ulga na start, która pozwala na półroczne zwolnienie z płacenia składek na ubezpieczenie społeczne (płaci się wyłącznie składkę na ubezpieczenie zdrowotne).

Aktualne wysokości składek ubezpieczeniowych dla osób prowadzących działalność gospodarczą, zarówno preferencyjnych, jak i tych w pełnej wysokości, można znaleźć na stronie ZUS

Okresy prowadzenia działalności gospodarczej nie są obecnie wliczane do stażu pracy, co skutkuje tym, że w sytuacji, gdy przedsiębiorca chce zakończyć działalność i podjąć pracę na etacie, traktowany jest jak osoba bez stażu. Natomiast czas, w którym osoba zatrudniona odprowadza składki emerytalne z tytułu jednoosobowej działalności gospodarczej, jest zaliczany jako tzw. okres składkowy, a więc liczy się do kryteriów osiągnięcia uprawnień emerytalnych. 

Autorka/Autor:red.

Źródło: TVN24 Biznes

Pozostałe wiadomości

Wypożyczasz auto, oddajesz je bez zastrzeżeń wynajmującego, a kilka dni później dostajesz maila z informacją o rzekomej szkodzie. Rysa, która była na aucie już przy odbiorze, teraz ma obciążyć twoją kieszeń. Brzmi jak koszmar turysty? Niestety, nie są to odosobnione przypadki.

Tysiące złotych za rysę wielkości szpilki. "To maszynka do zarabiania na turystach"

Tysiące złotych za rysę wielkości szpilki. "To maszynka do zarabiania na turystach"

Źródło:
TVN24+

W sobotę padła jedna z najwyższych wygranych w historii amerykańskiej loterii. Prawie 1,8 miliarda dolarów trafi do dwojga posiadaczy kuponów kupionych w Missouri i Teksasie. Zakończyła się tym samym seria 42 losowań bez głównej wygranej, trwająca od maja.

Olbrzymia wygrana. Podzielą się prawie dwoma miliardami dolarów

Olbrzymia wygrana. Podzielą się prawie dwoma miliardami dolarów

Źródło:
CNN

To daje do myślenia. Najlepszy inwestor na świecie odkłada niektóre spółki do rubryki "za trudne" i nigdy w nie nie inwestuje - zauważa w rozmowie z TVN24+ Tomasz Jaroszek, współautor książki "Śladami Warrena Buffeta". - Szanse są równe, zawsze uwielbiał rywalizację. Dlatego siedzi w swoim gabinecie i czyta to, co dostępne wszystkim. I myśli o tym, żeby zwyciężyć - opowiada o Buffetcie jego pierwsza żona Susie. 30 sierpnia 1930 przyszedł na świat. Oto sylwetka "wyroczni z Omaha"

Warren Buffett ma 95 lat. "Nie zapowiadał się na geniusza. Kto by się spodziewał?"

Warren Buffett ma 95 lat. "Nie zapowiadał się na geniusza. Kto by się spodziewał?"

Źródło:
TVN24+

W sobotnim losowaniu Lotto nie padła główna wygrana. Kumulacja rośnie do 32 milionów złotych. Oto wyniki losowania Lotto i Lotto Plus z 6 września 2025 roku.

Jest szóstka w Lotto Plus. Olbrzymia kumulacja

Jest szóstka w Lotto Plus. Olbrzymia kumulacja

Źródło:
tvn24.pl

Donald Trump zapowiedział, że Stany Zjednoczone mogą odpowiedzieć Unii Europejskiej, jeśli ta utrzyma decyzję o ukaraniu Google za naruszenie zasad konkurencji. Prezydent USA uznał działania UE za "dyskryminujące" i dał jasno do zrozumienia, że nie zamierza ich akceptować.

"Amerykański podatnik tego nie toleruje". Trump zapowiada odwet

"Amerykański podatnik tego nie toleruje". Trump zapowiada odwet

Źródło:
PAP

Brytyjski "Financial Times" informuje o inicjatywie polskiego miliardera Romana Karkosika, który zainicjował budowę największego w Europie pomnika Matki Boskiej. Monument powstaje we wsi Konotopie w województwie kujawsko-pomorskim i ma osiągnąć wysokość 55 metrów. Według dziennika, uroczysta konsekracja figury planowana jest na przyszłoroczne święto kościelne Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny, znane też jako Matki Boskiej Zielnej.

"Ogromny, niemal faraoński projekt". To ma być najwyższy w Europie pomnik Matki Boskiej

"Ogromny, niemal faraoński projekt". To ma być najwyższy w Europie pomnik Matki Boskiej

Źródło:
PAP

Stany Zjednoczone podnoszą o 100 procent obowiązkową opłatę przy wjeździe. Zmiana obejmie także Polaków.

USA podwajają opłatę za wjazd. Również dla Polaków

USA podwajają opłatę za wjazd. Również dla Polaków

Źródło:
CNN, tvn24.pl

Po aferze ze sposobem wydawania środków z Krajowego Planu Odbudowy przez firmy z branży hotelarsko-restauracyjnej pojawiły się kolejne kontrowersje - dotyczące KPO dla kultury. - Mamy do czynienia z niespotykaną w żadnym wcześniejszym programie sytuacją odrzucenia porażającej większości wniosków - mówi z rozmowie z TVN24+ Ula Kijak, członkini zarządu Gildii Polskich Reżyserek i Reżyserów Teatralnych. - To jest ewidentny problem techniczny albo systemowy - uważa Marcin Bałczewski z Domu Literatury w Łodzi.

Kontrowersje wokół KPO. "Ewenement na skalę światową"

Kontrowersje wokół KPO. "Ewenement na skalę światową"

Źródło:
TVN24 +

Korea Południowa rusza z pomocą obywatelom zatrzymanym w fabryce Hyundaia w stanie Georgia. Prezydent Li Dze Mjung zapowiedział wsparcie i powołanie specjalnego zespołu do spraw interwencji, a Seul deklaruje gotowość do rozmów z Waszyngtonem.

Zatrzymali setki pracowników. Zareagował prezydent

Zatrzymali setki pracowników. Zareagował prezydent

Źródło:
PAP

Miecz świetlny Dartha Vadera, jeden z najbardziej rozpoznawalnych rekwizytów w historii kina, został sprzedany w Los Angeles za 3,6 miliona dolarów. To najwyższa kwota, jaką kiedykolwiek zapłacono za przedmiot związany z sagą "Gwiezdne wojny".

Sprzedano miecz świetlny Dartha Vadera. Padł rekord

Sprzedano miecz świetlny Dartha Vadera. Padł rekord

Źródło:
PAP, BBC

Kumulacja w amerykańskiej loterii Powerball wzrosła do astronomicznej kwoty 1,8 miliarda dolarów przed sobotnim losowaniem. To efekt braku głównego zwycięzcy w poprzednim losowaniu. Nikt nie trafił wszystkich sześciu liczb.

Prawie dwa miliardy dolarów. Imponująca kumulacja

Prawie dwa miliardy dolarów. Imponująca kumulacja

Źródło:
CNN

Średnia cena metra kwadratowego mieszkania w Sosnowcu wynosi nieco ponad 5,8 tysiąca złotych - to aż trzykrotnie mniej niż w Warszawie. Jak wynika z raportu przygotowanego przez Grupę Morizon-Gratka, duże różnice cenowe widoczne są również między miastami średniej wielkości, spośród których najdroższym rynkiem mieszkaniowym pozostaje Gdynia.

Tu mieszkanie może być trzykrotnie tańsze niż w stolicy. Ranking cen

Tu mieszkanie może być trzykrotnie tańsze niż w stolicy. Ranking cen

Źródło:
PAP

Maroko może stać się jednym z czołowych producentów złota w Afryce po odkryciu wyjątkowo bogatych złóż w pobliżu miasta Kulmim na południu kraju - podaje firma górnicza OLAH Palace Trading.

Odkryli olbrzymie złoża złota. Mogą trafić do czołówki

Odkryli olbrzymie złoża złota. Mogą trafić do czołówki

Źródło:
PAP

Mam nadzieję, że rozporządzenie ułatwiające inwestycje w energetykę wiatrową w ciągu najbliższego tygodnia trafi do uzgodnień międzyresortowych - powiedziała ministra klimatu Paulina Hennig-Kloska. Dodała, że resort pracuje nad ustawą pozbawioną kwestii spornych, między innymi dotyczących odległości.

"Weto zmusza rząd do działania innymi ścieżkami"

"Weto zmusza rząd do działania innymi ścieżkami"

Źródło:
PAP

Komisja Europejska poinformowała w piątek o nałożeniu na Google 2,95 miliarda euro kary za naruszenie prawa antymonopolowego Unii Europejskiej. Gigant miał faworyzować własną technologię reklamową w stosunku do innych rozwiązań oferowanych przez konkurencję. Przedstawicielka Google przekazała, że "KE wymaga zmian, które zaszkodzą tysiącom europejskich firm, utrudniając im zarabianie pieniędzy".

Potężna kara dla giganta technologicznego

Potężna kara dla giganta technologicznego

Źródło:
PAP

W czerwcu amerykańska gospodarka odnotowała spadek liczby miejsc pracy po raz pierwszy od końca pandemii COVID-19 - wynika z opublikowanych w piątek danych Biura Statystyk Pracy (BLS). Nowy raport pokazuje też gorszą od oczekiwań sytuację na rynku pracy w sierpniu, sygnalizując spowolnienie gospodarcze.

Pierwsza taka sytuacja od czasu COVID-19

Pierwsza taka sytuacja od czasu COVID-19

Źródło:
PAP

Premier Czech domaga się rewizji polityki klimatycznej Unii Europejskiej, o czym rozmawiał w piątek na spotkaniu z przewodniczącym Rady Europejskiej Antonio Costą. Peter Fiala przekazał, że buduje koalicję przeciwko rozszerzonej wersji Europejskiego Systemu Handlu Emisjami - ETS2.

Premier zapowiada koalicję przeciw ETS2. Konferencji nie było

Premier zapowiada koalicję przeciw ETS2. Konferencji nie było

Źródło:
PAP

Piątkowe losowanie Eurojackpot nie przyniosło głównej wygranej, a kumulacja rośnie do 360 milionów złotych. W Polsce najwyższe były wygrane czwartego stopnia. Oto liczby, które wylosowano 5 września 2025 roku.

Kumulacja w Eurojackpot rośnie

Kumulacja w Eurojackpot rośnie

Źródło:
tvn24.pl

Tesla ogłosiła propozycję nowego pakietu wynagrodzeń dla Elona Muska, który - jeśli zostanie zatwierdzony przez akcjonariuszy - może uczynić go pierwszym bilionerem na świecie.

Elon Musk pierwszym bilionerem? Dostał propozycję

Elon Musk pierwszym bilionerem? Dostał propozycję

Źródło:
CNN

Prezydent Donald Trump spotkał się z liderami branży technologicznej, w tym Markiem Zuckerbergiem i Timem Cookiem. Tematem rozmów były inwestycje w AI i centra danych w USA. Prezesi gigantów zobowiązali się do miliardowych inwestycji. "Trump rozkoszował się tymi obietnicami wydatkowymi" - skomentował Bloomberg.

"Trump rozkoszował się tymi obietnicami"

"Trump rozkoszował się tymi obietnicami"

Źródło:
Bloomberg

Nie uważam, żebyśmy byli z kimś w jakimś sporze biznesowym - stwierdził prezes Allegro Marcin Kuśmierz, odnosząc się do pozwu InPostu. Zapewnił, że program Allegro Delivery pozostaje otwarty na nowych partnerów logistycznych i nie jest skierowany przeciwko żadnemu podmiotowi.

Batalia gigantów na polskim rynku. "Ten program nie jest w nikogo wymierzony"

Batalia gigantów na polskim rynku. "Ten program nie jest w nikogo wymierzony"

Źródło:
PAP

Kolej w Łomży stanie się faktem - zapowiedział w piątek premier Donald Tusk. Pierwsze pociągi z tego miasta mają ruszyć w czerwcu 2026 roku. Szef rządu zaznaczył, że inwestycja ta nie będzie wtedy jeszcze zakończona, ale pociągi pojadą już do miejscowości Łapy.

Tusk: jesteśmy w miejscu, gdzie opóźnienie pociągu wynosi ponad 30 lat

Tusk: jesteśmy w miejscu, gdzie opóźnienie pociągu wynosi ponad 30 lat

Źródło:
PAP

OpenAI zapowiada własną platformę rekrutacyjną, która ma rywalizować z LinkedIn. OpenAI Jobs Platform wykorzysta sztuczną inteligencję do łączenia kandydatów z firmami i ma zostać uruchomiona w połowie 2026 roku.

Powstanie konkurencja dla LinkedIn. Będzie napędzana AI

Powstanie konkurencja dla LinkedIn. Będzie napędzana AI

Źródło:
techcrunch.com

Policja zamknęła największy serwis z nielegalnymi transmisjami sportowymi - pisze portal stacji BBC. Egipskie służby wraz z międzynarodową organizacją ACE zlikwidowały stronę Streameast, którą w ciągu ostatniego roku odwiedzono ponad 1,6 miliarda razy.

Koniec darmowych transmisji. Policja zlikwidowała piracki serwis

Koniec darmowych transmisji. Policja zlikwidowała piracki serwis

Źródło:
BBC

Komitet Stały Rady Ministrów przyjął projekt, który zakłada powiązanie prawa do pobierania świadczenia 800 plus przez cudzoziemców od aktywności zawodowej - przekazał wiceminister spraw wewnętrznych Maciej Duszczyk. Wyjaśnił, że projektem zajmie się teraz rząd.

Wiceminister: jeżeli będzie weto, czeka nas gigantyczny chaos

Wiceminister: jeżeli będzie weto, czeka nas gigantyczny chaos

Źródło:
PAP, tvn24.pl

Oszustwo "na bransoletkę" nasila się w stolicy Włoch. Rzymska policja ostrzega turystów, że do wyłudzeń dochodzi w okolicach najpopularniejszych atrakcji Wiecznego Miasta. Służby apelują, aby nie przyjmować żadnych, rzekomo bezpłatnych upominków od nieznajomych.

To oszustwo się nasila. Policja ostrzega turystów

To oszustwo się nasila. Policja ostrzega turystów

Źródło:
PAP

Trasa La Loire a Velo w malowniczej Dolinie Loary zdobyła tytuł najpiękniejszej trasy rowerowej na świecie - wynika z zestawienia magazynu "Time Out". Ten francuski region kusi nie tylko wyśmienitą kuchnią, ale także pięknymi krajobrazami, które oczarują każdego miłośnika rowerowych podróży.

To najpiękniejszy szlak rowerowy na świecie

To najpiękniejszy szlak rowerowy na świecie

Źródło:
PAP

Na targach IFA w Berlinie zaprezentowano koncepcyjną kosiarkę - robota Master X Series od marki NexLawn. Urządzenie wyróżnia się mechanicznym ramieniem, które pozwala mu wykonywać zadania znacznie wykraczające poza zwykłe koszenie trawnika.

Skosi trawę, ale też zbierze owoce i rzuci piłkę psu

Skosi trawę, ale też zbierze owoce i rzuci piłkę psu

Źródło:
theverge.com