Zadłużeni po uszy. "Muszą zaciskać pasa i oszczędzać bardziej niż kiedykolwiek wcześniej"

W Rejestrze Dłużników BIG InfoMonitor i bazie informacji kredytowych BIK widniało w czerwcu prawie 386 tys. niesolidnych płatników po 65. roku życia, a ich zadłużenie sięgało niemal 10,4 mld zł. Długi te rosną i dotyczą większej liczby osób. Przed rokiem 384,5 tys. seniorów zalegało z płatnościami na 10,2 mld zł. Z kolei w marcu 2020 r., suma zaległych zobowiązań 373,3 tys. emerytów nie przekraczała 9,3 mld zł.

Mimo że płatności częściej nie regulują kobiety, to większe długi mają mężczyźni. W Rejestrze Dłużników BIG InfoMonitor jest 194 285 pań (z 4,6 mld zł zaległości ) i 191 291 panów (zaległość – 5,8 mld zł) powyżej 65 lat. Przeważający udział w zobowiązaniach obu płci mają zaległości kredytowe.

Najbardziej zadłużeni w tej kategorii wiekowej są mieszkańcy woj. mazowieckiego. Łącznie mają niemal 2 mld zł nieuregulowanych płatności. Kolejne miejsca zajmują zameldowani w województwach śląskim (1,5 mld zł) i dolnośląskim (898,5 mln zł). Najmniej niespłaconych długów mają natomiast osoby z woj. podlaskiego (163 mln zł).

Rekordzista pod względem nieuregulowanych zobowiązań pochodzi z Lubelszczyzny. Mężczyzna zalega bankom i instytucjom finansowym na ponad 77,5 mln zł.

- Osoby starsze muszą zaciskać pasa i oszczędzać bardziej niż kiedykolwiek wcześniej - ocenił prezes BIG InfoMonitor Sławomir Grzelczak.

Dodał, że w tej grupie wiekowej ponad 80 proc. respondentów gospodaruje żywnością tak, aby nie zmarnować nawet złotówki. - Większość zapytanych emerytów nie pozwala sobie na odrobinę spontaniczności i robi zakupy spożywcze wyłącznie w sposób przemyślany. Ograniczyli także wydatki na rozrywkę, nie planują również w tym roku żadnych wyjazdów - zaznaczył.

Ekspertka BIG InfoMonitor Halina Kochalska zaznaczyła w rozmowie z PAP, że sytuacja finansowa osób powyżej 65. roku życia "wygląda fatalnie na tle pozostałych kategorii wiekowych". - Tylko dwie grupy powiększyły swoje zaległości i liczbę dłużników od marca 2020 roku do czerwca 2022 roku i poza 45-54 latkami są to właśnie emeryci - wyjaśniła. Przypomniała, że "ich portfele zostały znacznie uszczuplone w czasie pandemii, a galopująca inflacja i drożyzna pogorszyły tę sytuację".

Według BIG InfoMonitor największe wydatki emerytów (po opłaceniu rachunków i żywności) wiążą się z zakupem leków (61 proc. badanych kobiet i 63 proc. - mężczyzn). Z kolei dla 36 proc. respondentek i 44 proc. respondentów najważniejszymi wydatkami są paliwo i bilety komunikacji miejskiej.

Jak ocenił Grzelczak, przyczyn rosnącego zadłużenia emerytów – poza znacznym wzrostem cen – można upatrywać w tym, "że przeważnie mają do dyspozycji mniejsze budżety, a udział podstawowych wydatków jest bardziej znaczący". - Chętnie pomagają też finansowo swoim bliskim, ale też zdarza się im na przykład za namową bliskich kupować coś rodzinie na raty, a potem dzieci lub wnuczęta tych zobowiązań nie spłacają i to dziadkowie zostają z długami - dodał. Z badania wynika, że co szósty emeryt wśród swoich największych wydatków wskazuje właśnie atrakcje lub prezenty dla swoich dzieci.

Szef BIG InfoMonitor przypomniał, że w czasie pandemii dostęp do usług medycznych został utrudniony, a to przełożyło się na konieczność korzystania z odpłatnych rozwiązań, które jednocześnie zaczęły znacząco drożeć. - Teraz emeryci stają przed dylematem czy zadbać o zdrowie, czy uregulować bieżące rachunki. Niestety, dane zgromadzone w Rejestrze Dłużników BIG InfoMonitor wskazują, że spłata zobowiązań często musi poczekać - zauważył Grzelczak. Dodał, że na statystyki związane z długami nie pozostaje bez wpływu to, że społeczeństwo się starzeje i liczba seniorów z każdym rokiem rośnie.

Badanie Quality Watch zrealizowano na zlecenie BIG InfoMonitor 3-6 czerwca 2022 r, metodą CAWI wśród 1055 Polaków w wieku 18+, na próbie reprezentatywnej ze względu na wiek, płeć i wielkość miejsca zamieszkania.

W Polsce nie ma centralnego rejestru dłużników.

Biuro Informacji Gospodarczej InfoMonitor (BIG InfoMonitor) gromadzi informacje gospodarcze o zaległym zadłużeniu osób i firm. Zbieraniem i udostępnianiem danych na temat sytuacji finansowej konsumentów oraz przedsiębiorstw zajmuje się też między innymi Krajowy Rejestr Długów Biuro Informacji Gospodarczej.