Trzynaste i czternaste emerytury - po wyjątkowym 2022 roku - w tym roku mają być pomniejszone o podatek dochodowy od osób fizycznych. Ustawa PIT nie przewiduje "stałego" zwolnienia od podatku trzynastej i czternastej emerytury - zauważył wiceminister finansów Artur Soboń. Wiceszef MF podał, którzy emeryci mogą liczyć na to, że ich świadczenia nie będą niższe o podatek dochodowy.
Wiceminister finansów Artur Soboń podał w odpowiedzi na interpelację Michała Jarosa z Koalicji Obywatelskiej, że 13. i 14. emerytura stanowi przychód, który podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym na ogólnych zasadach według skali podatkowej. Wyjątkiem był 2022 rok, kiedy świadczenia nie podlegały opodatkowaniu, co pozwoliło na otrzymanie większego świadczenia na rękę. Jak wyjaśnił Soboń, powodem była wyjątkowa sytuacja w ubiegłym roku, wywołana agresją Rosji na Ukrainę, "i w efekcie skokowy wzrost cen energii, który spowodował wzrost cen innych produktów".
Opodatkowanie trzynastej i czternastej emerytury
Wiceszef MF zastrzegł, że "ustawa PIT nie przewiduje 'stałego' zwolnienia od podatku 13. i 14. emerytury". Zgodnie z zapowiedziami, w tym roku nie jest planowane zwolnienie z podatku. Informował o tym wcześniej wiceminister rodziny i polityki społecznej Stanisław Szwed.
Artur Soboń zwrócił uwagę, że w ustawie budżetowej na 2023 rok założono, że 13. emerytura będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem PIT i stanowiła podstawę składki zdrowotnej. Z kolei "odnośnie wypłaty świadczenia w 2023 r. nie istnieją na chwilę obecną przepisy, na podstawie których to świadczenie miałoby być wypłacane" - zaznaczył wiceminister finansów.
Jak zauważył Soboń, w uwarunkowaniach podatkowych obowiązujących od 2022 roku osoba otrzymująca wyłącznie emeryturę lub rentę w wysokości do 2500 zł (brutto) średniomiesięcznie nie płaci podatku dochodowego. To konsekwencja wzrostu kwoty wolnej od podatku do 30 tys. zł.
Konieczność zapłaty zaliczki na podatek wystąpi w przypadku, gdy podstawowe świadczenie wraz z wypłatą 13. lub 14. emerytury przekroczy 2500 zł brutto. Ministerstwo Finansów w uzasadnieniu do ubiegłorocznego projektu rozporządzenia w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego wyjaśniało, że przekroczenie progu 2500 zł brutto "w konsekwencji (za ten jeden miesiąc) będzie rodzić obowiązek pobrania od emeryta i rencisty zaliczki na podatek, pomimo że roczne dochody podatnika nie przekroczą 30 tys. zł".
"Dla porównania osoba uzyskująca wyłącznie minimalną emeryturę w wysokości 1588,44 zł (od marca 2023 r.) oraz otrzymująca dodatkowo 13. i 14. emeryturę zapłaciłaby w systemie z 2021 roku ok. 1486 zł w ciągu roku z tytułu PIT, co pomniejszałoby jej świadczenie netto o tę kwotę" - podał Artur Soboń.
Przy czym - jak zaznaczył wiceszef MF - "podstawowym zadaniem realizowanym w ramach systemu ubezpieczeniowego, mającym wpływ na wysokość świadczeń emerytalnorentowych, jest ich waloryzacja, a nie rozwiązania podatkowe, które zależą od indywidualnej sytuacji podatnika".
13. i 14. emerytury - składki na ubezpieczenie zdrowotne
Z kwoty 13. i 14. emerytury pobierana jest również składka na ubezpieczenie zdrowotne. Wiceminister w odpowiedzi na interpelację przytoczył dane z Centrali NFZ, z których wynika, że szacowane przychody NFZ z tytułu składki na ubezpieczenie zdrowotne od 13. i 14. emerytury za rok 2022 wyniosły:
od ZUS z tytułu:
- 13-tki – 1 044 089,15 tys. zł (ok. 8 912 712 tytułów),
- 14-tki – 559 665,36 tys. zł,
od KRUS z tytułu:
- 13-tki – 103 131,94 tys. zł (ok. 1 009 061 tytułów),
- 14-tki – 83 461,04 tys. zł.
"Uwzględniając wysokość 13-tki w roku 2022 r. (1 338,44 zł) i planowaną na rok 2023 (1 588,44 zł), szacowana na rok 2023 dynamika podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne od 13-tej emerytury wyniesie ok. 18,7 proc. Mając powyższe na uwadze szacowane zwiększenie przychodów NFZ z tytułu składki na ubezpieczenie zdrowotne od 13-tki w roku 2023 w porównaniu do roku 2022 może wynieść ok. 214 283 tys. zł, z tego od ZUS ok. 195 020 tys. zł i od KRUS ok. 19 263 tys. zł" - czytamy w odpowiedzi na interpelację.
Soboń zaznaczył, że ze względu na złożoność kryteriów dotyczących tzw. czternastek, NFZ ani Ministerstwo Zdrowia nie dysponuje wystarczającymi danymi do oszacowania ewentualnego wzrostu przychodów NFZ z tytułu składki na ubezpieczenie zdrowotne od 14. emerytury.
13. i 14. emerytury - kiedy wypłata?
Trzynaste emerytury co do zasady są wypłacane w kwietniu wraz ze zwykłą emeryturą lub rentą. Zgodnie z przepisami "trzynastki" są wypłacane - bez względu na wysokość świadczenia głównego - w wysokości najniższej emerytury obowiązującej od 1 marca roku, w którym wypłacane jest dodatkowe świadczenie.
Od 1 marca 2023 roku najniższa emerytura wzrosła z 1388,44 zł brutto (1218 zł netto) do 1588,44 zł brutto (1445 zł netto).
Z kolei czternasta emerytura w 2022 roku była wypłacana w sierpniu i wrześniu. Świadczenie było wypłacane w wysokości najniższej emerytury (wówczas 1338,44 zł brutto). Dodatek w tej kwocie otrzymały osoby, których świadczenie podstawowe nie przekracza 2900 zł brutto.
W przypadku osób ze świadczeniem o wysokości między 2900 zł a 4188,44 zł 14. emerytura była zmniejszana zgodnie z zasadą "złotówka za złotówkę". Minimalna wysokość czternastej emerytury uprawniająca do otrzymania świadczenia wynosiła 50 zł.
Źródło: TVN24 Biznes
Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock