Wypowiedzenie umowy zlecenia – przyczyny, forma, skutki

● Prawo do wypowiedzenia umowy zlecenia przysługuje dającemu zlecenie oraz przyjmującemu zlecenie. ● Wypowiedzenie umowy zlecenia możliwe jest w każdym czasie. ● Wypowiedzenie umowy bez ważnych powodów może pociągać za sobą skutki dotyczące naprawienia szkody. ● Ustawodawca nie określił szczególnej formy wypowiedzenia umowy zlecenia. ● Skutki wypowiedzenia umowy zlecenia różnią się w zależności od tego czy wypowiada ją zleceniodawca, czy zleceniobiorca.

Prawo do wypowiedzenia umowy zlecenia przysługuje zarówno dającemu zlecenie, tak zwanemu zleceniodawcy, jak i przyjmującemu zlecenie - zleceniobiorcy. Co więcej, przysługuje im ono bez względu na to, na jaki czas umowa została zawarta. Zasadą jest, że wypowiedzenie umowy zlecenia może nastąpić w każdym czasie. Nie ma także obowiązku podawania przyczyny wypowiedzenia umowy zlecenia. Nie można jednak założyć, że zleceniodawca lub zleceniobiorca mogą rozwiązać umowę zlecenia przez wypowiedzenie w każdym momencie bez żadnych powodów. Ustawodawca wprowadza bowiem pojęcie tzw. ważnego powodu, które jest istotne z punktu widzenia skutków, jakie pociąga za sobą wypowiedzenie. 

OGLĄDAJ TVN24 W INTERNECIE W TVN24 GO >>>

Mimo że strony mogą swobodnie kształtować treść umowy zlecenia, nie mogą zrzec się z góry uprawnienia do jej wypowiedzenia z ważnych powodów. Ustawodawca nie określa wprost, jakie okoliczności należy uznać za ważne powody. Ich przykładowy katalog można budować w oparciu o orzecznictwo. Należy mieć jednak na uwadze, że to, czy dana przyczyna może zostać uznana za ważną zależy od okoliczności sprawy.

Zasadą jest, że wypowiedzenie umowy zlecenia możliwe jest bez podania przyczyny. Jeżeli jednak zlecenie było odpłatne, a wypowiedzenie nastąpiło bez zaistnienia ważnego powodu, wówczas dający zlecenie powinien naprawić szkodę. Analogicznie, w razie gdy to przyjmujący zlecenie odpłatne wypowiedział umowę zlecenia bez ważnego powodu, odpowiedzialny jest za powstałą szkodę.

Zasadą jest, że umowa zlecenia zostaje rozwiązana bez okresu wypowiedzenia. Strony mogą jednak w umowie zlecenia określić terminy jej wypowiedzenia. Jak wówczas liczyć okres wypowiedzenia umowy zlecenia? Ponieważ nie mają tu zastosowania przepisy Kodeksu pracy, terminy liczone powinny być według zasad określonych w Kodeksie cywilnym, w przepisach dotyczących terminów tj. art. 110 i następne Kodeksu cywilnego.

Ustawodawca nie określił w sposób szczególny formy wypowiedzenia umowy zlecenia. Zastosowanie mają zatem ogólne przepisy dotyczące składania oświadczenia woli i formy czynności prawnych.  W myśl art. 66 K.c. wola musi zostać wyrażona w sposób dostateczny. Warto zauważyć, że możliwe jest także jej ujawnienie w postaci elektronicznej. Należy ponadto mieć na uwadze art. 77 § 2 K.c. zgodnie z którym, jeżeli umowa zawarta została w formie pisemnej, dokumentowej albo elektronicznej, jej wypowiedzenie wymaga zachowania formy dokumentowej, chyba że w umowie lub ustawie zastrzeżono inną formę.

Mimo braku ustawowego wzoru wypowiedzenia umowy zlecenia zgodnie z przepisami powinno ono zawierać kilka elementów. Jak napisać wypowiedzenie umowy zlecenia? Należy wskazać w nim:

● datę i miejsce wypowiedzenia umowy, ● oznaczyć strony, ● oznaczyć umowę, która jest wypowiadana, ● zawrzeć podpis strony wypowiadającej.

Wprawdzie nie ma obowiązku wskazania przyczyn wypowiedzenia umowy zlecenia, jednak warto je określić na tym etapie. 

Skutki wypowiedzenia umowy zlecenia zależą od tego, czy umowa została zawarta jako umowa odpłatna, czy też nieodpłatna, a także od tego, kto ją wypowiada tj.: 

● jeżeli wypowiedzenie umowy składa dający zlecenie, wówczas powinien on zwrócić przyjmującemu zlecenie wydatki, które ten poczynił w celu należytego wykonania zlecenia, a jeżeli umowa zlecenia miała charakter odpłatny – zobowiązany jest uiścić mu część wynagrodzenia odpowiadającego dotychczasowym czynnościom; jeżeli zaś wypowiedzenie nastąpiło bez ważnego powodu, zamawiający powinien naprawić szkodę, ● jeżeli wypowiedzenie umowy składa przyjmujący zlecenie zobowiązany jest on do złożenia sprawozdania oraz wydania wszystkiego tego, co przy wykonaniu zlecenia uzyskał, chociażby w imieniu własnym; jeżeli zaś wypowiedzenie nastąpiło bez ważnego powodu, wówczas jest on odpowiedzialny za szkodę.

Źródła: Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny Dz. U. 1964 nr 16 poz. 93.