W Dzienniku Ustaw opublikowano we wtorek trzy wyroki Trybunału Konstytucyjnego z 2016 roku wraz z zaznaczeniem, iż rozstrzygnięcia te wydano "z naruszeniem przepisów". Publikacja jest wynikiem kwietniowej nowelizacji przepisów o Trybunale.
- Prezes Trybunału Konstytucyjnego zarządziła opublikowanie tych trzech rozstrzygnięć wydanych z naruszeniem prawa w zeszłym tygodniu, we wtorek 29 maja - wyjaśniał w poniedziałek rzecznik prasowy Trybunału Robert Lubański.
Uchwalona 12 kwietnia nowelizacja przepisów wprowadzających ustawę o organizacji i trybie postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym oraz ustawy o statusie sędziów Trybunału Konstytucyjnego weszła w życie 23 maja.
Jak przekonywano w uzasadnieniu złożonej w marcu w Sejmie przez posłów PiS nowelizacji, jej autorzy "stoją na stanowisku, że choć publikacja rozstrzygnięć TK z 9 marca, 11 sierpnia i 7 listopada 2016 r., co do zasady nie jest konieczna z punktu widzenia polskiego prawa, to istnieją powody, dla których może to być pod pewnymi warunkami pożądane".
"Rozwiązanie to powinno przyczynić się do zakończenia sporu o TK i wzmocnienia jego pozycji ustrojowej, a także poprawy sytuacji Polski w sporze z Komisją Europejską" - podkreślali posłowie PiS.
"Rozstrzygnięcia podjęte z naruszeniem przepisów"
Nowelizacja składała się z trzech artykułów. Do ustawy dodany został przepis mówiący, że "rozstrzygnięcia" TK "podjęte z naruszeniem przepisów" poprzednich ustaw o Trybunale "podlegają ogłoszeniu w odpowiednich dziennikach urzędowych po zarządzeniu ich ogłoszenia przez Prezesa Trybunału Konstytucyjnego lub sędziego pełniącego obowiązki Prezesa Trybunału".
"Jeżeli rozstrzygnięcia podjęte z naruszeniem przepisów, o których mowa w zdaniu pierwszym, dotyczyły aktów normatywnych, które utraciły moc obowiązującą, ogłasza się je w odpowiednich dziennikach urzędowych z zaznaczeniem tych okoliczności" - przewidywała nowelizacja.
Drugi z artykułów stanowił, że prezes Trybunału Konstytucyjnego zarządza ogłoszenie "rozstrzygnięć" w odpowiednim dzienniku urzędowym w terminie siedmiu dni od wejścia w życie nowelizacji.
Trzeci artykuł dotyczył wejścia w życie nowelizacji, czyli po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia. Ustawa w Dzienniku Ustaw ukazała się 8 maja.
Zaległe wyroki Trybunału
Pierwsze z opublikowanych we wtorek orzeczeń z 9 marca 2016 roku dotyczyło noweli ustawy o Trybunału Konstytucyjnego z grudnia 2015 roku autorstwa PiS. Trybunał zakwestionował wówczas między innymi określenie przez nowelę pełnego składu TK jako co najmniej 13 sędziów; wymóg większości 2/3 głosów dla jego orzeczeń; nakaz rozpatrywania wniosków przez TK według kolejności wpływu; wydłużenie terminów rozpatrywania spraw przez TK; możliwość wygaszania mandatu sędziego TK przez Sejm oraz brak w noweli vacatio legis.
Kolejne opublikowane orzeczenie - z 11 sierpnia 2016 roku - dotyczyło ustawy o Trybunale Konstytucyjnym z lipca 2016 roku. TK w 12-osobowym składzie uznał wtedy za niekonstytucyjne między innymi zasadę badania wniosków w kolejności wpływu, możliwość blokowania wyroku pełnego składu przez czterech sędziów nawet przez pół roku, zobowiązanie prezesa TK, by dopuścił do orzekania trzech sędziów wybranych przez obecny Sejm, wyłączenie wyroku TK z 9 marca z obowiązku urzędowej publikacji, zapis, że prezes TK "kieruje wniosek" o ogłoszenie wyroku do premiera.
"Rozstrzygnięcie wydane z naruszeniem przepisów ustawy z dnia 25 czerwca 2015 r. o Trybunale Konstytucyjnym, dotyczyło aktu normatywnego, który utracił moc obowiązującą" - zaznaczono przy tych dwóch opublikowanych wyrokach.
Natomiast orzeczenie z 7 listopada 2016 r. odnosiło się do przepisów dotyczących wyłaniania kandydatów na prezesa Trybunału - z lipca 2016 roku. TK uznał, że przepisy są konstytucyjne, jednak orzeczenie nie zostało opublikowane. Wyrok zapadł wtedy nie w pełnym, ale tylko w 5-osobowym składzie. Stało się tak, gdyż sędzia TK Piotr Pszczółkowski oraz sędziowie Julia Przyłębska (obecna prezes TK) i Zbigniew Jędrzejewski oświadczyli, że nie będą orzekać w pełnych składach TK do czasu dopuszczenia do orzekania trzech innych sędziów wybranych przez Sejm obecnej kadencji, których nie dopuszczał do orzekania ówczesny prezes TK Andrzej Rzepliński.
"Rozstrzygnięcie wydane z naruszeniem przepisów ustawy z dnia 22 lipca 2016 r. o Trybunale Konstytucyjnym, dotyczyło aktu normatywnego, który utracił moc obowiązującą" - zaznaczono przy tym trzecim z opublikowanych wyroków.
Autor: js//now / Źródło: PAP