Polski Alarm Smogowy przedstawił coroczny raport dotyczący zanieczyszczenia powietrza w Polsce. Wynika z niego, że w 2024 roku odnotowano wzrost średniego stężenia pyłu PM10 o 7 procent. Jak przyznają autorzy dokumentu, to pierwsza taka sytuacja w historii publikacji.
- To bardzo niepokojące zjawisko. Prezentujemy nasz ranking już po raz dziesiąty i do tej pory obserwowaliśmy spadek stężeń - mówi Piotr Siergiej, rzecznik Polskiego Alarmu Smogowego.
Po raz kolejny tytuł najbardziej zanieczyszczonego otrzymała Nowa Ruda w województwie dolnośląskim.
Smogowi rekordziści
Ranking sporządzono na podstawie danych Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska za rok 2024. Eksperci analizowali: średnioroczne stężenie benzo(a)pirenu, średnioroczne stężenie pyłu PM10 oraz liczbę dni smogowych, czyli takich, w których przekraczano dobową normę pyłu PM10. We wszystkich trzech kategoriach smogowym rekordzistą okazała się Nowa Ruda. Jej mieszkańcy oddychali smogiem aż przez 73 dni w roku, a stężenie rakotwórczego benzo(a)pirenu w powietrzu rok do roku wzrosło tam z 4 do aż 7 ng/m3.
Kilkukrotne przekroczenie norm jakości powietrza odnotowano także w: Nowym Targu (woj. małopolskie), Suchej Beskidzkiej (woj. małopolskie), Myszkowie (woj. śląskie) oraz Rabce-Zdroju (woj. małopolskie). Z kolei w rankingu dni smogowych podium uzupełniły Nowy Targ (38 dni) i Pszczyna położona w woj. śląskim (36 dni). Autorzy raportu zaznaczyli, że w pierwszej trzydziestce zestawienia miejscowości z najwyższym rocznym stężeniem pyłu PM10, znajduje się aż dziesięć miejscowości z województwa łódzkiego (w tym Radomsko, na drugiej pozycji w kraju).
- W 2025 roku proces likwidacji "kopciuchów" w Polsce gwałtownie zahamował, a program Czyste Powietrze przechodzi poważny kryzys. Dwa lata temu wsparcie programu ze strony władz krajowych było jednoznaczne, co znalazło swój wyraz w rekordowej liczbie wniosków o dotację w 2024 roku. Wydaje się, że obecnie tego wsparcia brakuje - komentuje Siergiej.
Miasto, które odwróciło negatywny trend
Polski Alarm Smogowy zwraca także uwagę, że w Polsce są miejsca, które wygrały walkę ze smogiem. Wśród nich wyróżnia się Kraków. W 2024 roku po raz pierwszy w historii pomiarów żadna stacja pomiarowa w stolicy Małopolski nie odnotowała przekroczenia dopuszczalnego poziomu benzo(a)pirenu. W ostatniej dekadzie stężenie niebezpiecznych związków spadło tam aż siedmiokrotnie.
- Okazuje się, że konsekwentne działania antysmogowe, wymiana kotłów i przestrzeganie uchwały antysmogowej odnoszą pozytywne skutki. Zwracam jednak uwagę na bardzo wysoką pozycję Krakowa, jeśli chodzi o zanieczyszczenia z transportu. Niechlubne drugie miejsce w Polsce pod względem stężenia dwutlenku azotu pokazuje, że Strefa Czystego Transportu jest konieczna dla dalszej poprawy jakości powietrza, którym oddychamy w Krakowie - dodaje Anna Dworakowska z Krakowskiego Alarmu Smogowego.
Polski Alarm Smogowy to inicjatywa zrzeszająca ruchy obywatelskie zaniepokojone złą jakością powietrza w Polsce.
Autorka/Autor: fw
Źródło: Polski Alarm Smogowy
Źródło zdjęcia głównego: Lukasz Pawel Szczepanski/Shutterstock