Trzeba policzyć bociany. Szukają 2,5 tysiąca osób

Źródło:
PAP
Kilkadziesiąt bocianów żerowało na Warmii i Mazurach
Kilkadziesiąt bocianów żerowało na Warmii i Mazurach Kontakt 24/ Darecki
wideo 2/23
Bociany

Można wziąć udział w ogólnopolskim liczeniu bocianów białych. Naukowcy i ornitolodzy z Grupy Badawczej Bociana Białego do dużego przedsięwzięcia, które jest realizowane co 10 lat, szukają 2,5 tysiąca wolontariuszy. Zebrane dane pomogą lepiej chronić ten gatunek. Z ostatniego spisu wynika, że bocianów w naszym kraju ubywało, choć na świecie jest ich coraz więcej.

Międzynarodowy Spis Bociana Białego odbędzie się po raz ósmy. Jak wyjaśnił koordynator akcji w naszym kraju, dr Marcin Tobółka z Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, informacja o liczebności bocianów potrzebna jest do praktycznej ochrony gatunku. Będzie wykorzystywana przez wiele kolejnych lat, między innymi w działaniach związanych z planowaniem przestrzennym, na przykład dróg, których budowa wymaga czasami przenoszenia gniazd.

Spis na terenie Polski będą koordynować naukowcy i ornitolodzy zajmujący się bocianami od wielu lat, zrzeszeni w Grupie Badawczej Bociana Białego. Obecnie rekrutują oni z całej Polski wolontariuszy, którzy ruszą w teren. Docelowo potrzeba ich ponad 2,5 tysiąca, tyle jest bowiem w naszym kraju gmin, które stanowią podstawową jednostkę powierzchniową, objętą liczeniem.

"Trzeba sprawdzić, czy gniazdo jest zajęte i jaki jest efekt lęgu"

Wolontariusze zostaną zapoznani z metodą liczenia. Muszą mieć lornetkę i telefon komórkowy, aby dane przekazywać na bieżąco do ogólnopolskiej bazy (można też korzystać z formularzy papierowych). Dobrze mieć auto, aby sprawnie poruszać się po przydzielonym terenie.

- Tu nie chodzi tylko o policzenie gniazd. Trzeba też sprawdzić, czy gniazdo jest zajęte, i jaki jest efekt lęgu. To można zweryfikować tylko będąc na miejscu - podkreślił koordynator prac na Mazowszu, dr Ireneusz Kaługa z Grupy EkoLogicznej z Siedlec.

Liczenie potrwa od połowy czerwca do połowy lipca. Wolontariusze będą wtedy odwiedzać wszystkie gniazda w gminach i notować efekty lęgów.

- Wszystkie dane będą wpisywane do ogólnopolskiej bazy. Mamy przygotowaną jedną metodę przeliczania danych. Mam nadzieję, że do końca 2024 roku poznamy przybliżone oszacowanie liczby ptaków w naszym kraju - powiedział dr Tobółka.

Bocianów w Polsce ubyło, a na świecie jest ich coraz więcej

W ostatnich latach w Polsce bocianów ubywało, co wynika np. z monitoringu ptaków flagowych na terenie Polski. - Również z naszych modeli wynika, że między rokiem 2004 a 2014 bocianów w Polsce ubyło: z mniej więcej 52 tysięcy par do około 45-46 tysięcy par - przekazał dr Tobółka.

Populacja zmniejsza się zwłaszcza na zachodzie, "choć niektóre gminy, na przykład na Podlasiu, są duże i mocno 'zabocianione' - mogą mieć nawet ponad 200 gniazd - powiedział Ireneusz Kaługa.

Wiele zależy od modelu rolnictwa, który w województwach wschodnich opiera się nadal na rolnictwie tradycyjnym i małych gospodarstwach. Dominujące na zachodzie Polski uprawy wielkoobszarowe nie sprzyjają bioróżnorodności. Polska zachodnia wyraźnie traci bociany, spadki w ostatnich latach były tam potężne. W 2014 r. wykazano, że w niektórych województwach zachodnich bocianów ubyło nawet 30-40 proc. w perspektywie kilkuletniej.

Marcin Tobółka zauważył przy tym, że w skali świata liczebność bocianów wzrasta. Dzieje się tak np. w Europie Zachodniej, tam gdzie wcześniej zagęszczenia były bardzo niskie. Obecnie przyrosty wynoszą tam nawet 200-300 procent w skali kilkuletniej. Taki wzrost widać m.in. w niektórych niemieckich landach, gdzie jeszcze niedawno żyło jedynie od jednej do dwóch par ptaków.

Wzrost ten wynika m.in. z tego, że część bocianów nie lata już na zimę do Afryki, tylko pozostaje na Półwyspie Iberyjskim, żerując na wysypiskach śmieci. A to właśnie okres migracji jest dla ptaków największym zagrożeniem - np. dlatego, że padają porażone prądem, próbując odpocząć w trasie na trakcjach elektrycznych.

Bociany białeShutterstock

Chętnie żerują na wysypiskach śmieci

Jak wskazał dr Tobółka, również w Polsce bociany nauczyły się żerować na śmietniskach. - Badania wskazują na to, że bocianów przybywa w województwie zachodniopomorskim czy pomorskim, gdzie znajdują się otwarte składowiska odpadów. Dawne województwo leszczyńskie, gdzie od 1974 roku prowadzi się monitoring - wskazują na to, że stare gniazda, od lat puste, są znów zasiedlane. Ale tylko te w pobliżu składowisk odpadów - wyjaśnił.

- Ptaki korzystają z wysypisk jak ze spichlerza, rekompensując sobie utratę preferowanych siedlisk. W tych okolicach, gdzie są składowiska, bocianów przybywa, nowe gniazda się pojawiają. Census (spis statystyczny) pozwoli sprawdzić tę obserwację i ocenić, czy wzrost liczby ptaków przy składowiskach jest zjawiskiem lokalnym, czy ogólnopolskim - dodał naukowiec.

Bociani kalendarzMaciej Zieliński, Adam Ziemienowicz/PAP

Autorka/Autor:ps/dd

Źródło: PAP

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock

Pozostałe wiadomości

Noc z poniedziałku na wtorek w całej Polsce będzie mroźna, a temperatura spadnie najbardziej na południu. W dzień w wielu regionach pojawią się marznące opady, dlatego na drogach zrobi się ślisko.

W nocy temperatura bardzo mocno spadnie

W nocy temperatura bardzo mocno spadnie

Źródło:
tvnmeteo.pl

Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej ostrzega przed tęgim mrozem. Na południowych krańcach Polski temperatura w ciągu najbliższej nocy może spaść do -17 stopni Celsjusza. Z kolei nad Bałtykiem wydano alarmy w związku z porywistym wiatrem.

Nawet -17 stopni i silny wiatr. IMGW ostrzega

Nawet -17 stopni i silny wiatr. IMGW ostrzega

Źródło:
IMGW

Po weekendzie ze śnieżycami czeka nas szybka odwilż. W drugiej połowie tygodnia temperatura już w całej Polsce będzie dodatnia, a aura zmieni się na bardziej jesienną i mglistą.

Zwrot w pogodzie. Zmiana będzie duża

Zwrot w pogodzie. Zmiana będzie duża

Źródło:
tvnmeteo.pl

Po weekendowych intensywnych opadach Zakopane zmaga się z nadmiarem zalegającego na poboczach śniegu. W tym tygodniu planowane jego jego wywożenie z miasta.

Zakopane tonie w śniegu. Trzeba go wywozić z ulic

Zakopane tonie w śniegu. Trzeba go wywozić z ulic

Źródło:
PAP, tvnmeteo.pl

Do trzeciego, znacznego stopnia wzrosło zagrożenie lawinowe w Tatrach. W wyższych partiach gór panują bardzo trudne warunki turystyczne. Na Kasprowym Wierchu leży 85 centymetrów śniegu, a w Dolinie Pięciu Stawów Polskich jest go ponad metr.

Duże zagrożenie w Tatrach. "Mogą schodzić samoistnie"

Duże zagrożenie w Tatrach. "Mogą schodzić samoistnie"

Źródło:
PAP

Północ Grecji zasypał śnieg. Na drogach panują bardzo trudne warunki, niektórzy mieszkańcy są odcięci od prądu, ponadto zamknięto szkoły. Pogoda nagle pogorszyła się też w Atenach.

Zima natarła na Grecję. Ludzie bez prądu, autobusy stanęły

Zima natarła na Grecję. Ludzie bez prądu, autobusy stanęły

Źródło:
PAP

W wyniku intensywnych opadów deszczu w stanie Minas Gerais na południowym wschodzie Brazylii zginęło co najmniej 10 osób - poinformowały miejscowe władze. Wiele domów zostało zniszczonych przez lawiny błotne. Nieprzejezdnych jest kilkaset dróg.

Ziemia zasypała domy i drogi. Co najmniej 10 osób nie żyje

Ziemia zasypała domy i drogi. Co najmniej 10 osób nie żyje

Źródło:
PAP, Reuters

Silne trzęsienie ziemi nawiedziło w poniedziałek wieczorem czasu lokalnego prefekturę Miyazaki na południowym zachodzie Japonii. Służby ogłosiły ostrzeżenie przed tsunami dla tego regionu oraz prefektury Kochi.

Alert przed tsunami. Wcześniej zatrzęsła się ziemia

Alert przed tsunami. Wcześniej zatrzęsła się ziemia

Źródło:
PAP, NHK

Warunki sprzyjające rozwojowi pożarów będą rozwijać się w południowej Kalifornii do wtorku, jak wynika z najnowszych danych. Oznacza to, że walka z pożarami trawiącymi od niemal tygodnia Los Angeles będzie bardzo trudna. Do tej pory ogień pochłonął już około 15600 hektarów terenu. Dwa największe pożary - Palisades oraz Eaton - są opanowane w niewielkim stopniu. Skalę ognia widać na mapach.

Tak płonie Los Angeles. Prognozy nie są optymistyczne

Tak płonie Los Angeles. Prognozy nie są optymistyczne

Źródło:
TVN24, Reuters, CNN

W Kalifornii od niemal tygodnia trwa walka z tragiczną falą pożarów. Jak podała telewizja CNN, całkowity obszar spalony przez ogień wynosi około 15600 hektarów i jest już większy niż stolica Francji. Żywioł zostawia po sobie zgliszcza. W pogrążonej w bólu Kalifornii rozpoczęły się zbiórki pomocy dla poszkodowanych. O tym, jak wygląda sytuacja na miejscu, opowiadają nam Polki - Sylwia Knutel i Alicja Bachleda-Curuś.

Alicja Bachleda-Curuś o pożarach w Los Angeles: każdy tu jest strażakiem

Alicja Bachleda-Curuś o pożarach w Los Angeles: każdy tu jest strażakiem

Źródło:
TVN24, Reuters

Z powodu cofki zalana została droga z Kamienia Pomorskiego do Wyspy Chrząszczewskiej, na której w nocy z piątku na sobotę uwięzionych zostało około 200 mieszkańców. W poniedziałek rano Ochotnicza Straż Pożarna zorganizowała dla nich transport. Sytuacja powoli normuje się.

Mieszkańcy odcięci przez zalaną drogę. Strażacy zorganizowali transport

Mieszkańcy odcięci przez zalaną drogę. Strażacy zorganizowali transport

Aktualizacja:
Źródło:
TVN24

Po śnieżnym i zimnym weekendzie wkrótce czeka nas duże ocieplenie. Sprawdź, co przyniesie pogoda w kolejnych 16 dniach w długoterminowej prognozie temperatury, przygotowanej przez prezentera i synoptyka tvnmeteo.pl Tomasza Wasilewskiego.

Pogoda na 16 dni: zima wpadła do nas na krótko

Pogoda na 16 dni: zima wpadła do nas na krótko

Źródło:
tvnmeteo.pl

Trzy osoby zginęły, a dwie zostały ranne w wyniku zejścia lawiny w Piemoncie na północy Włoch. Poszkodowani zostali przetransportowani do szpitala za pomocą helikoptera.

Lawina porwała narciarzy. Nie żyją trzy osoby

Lawina porwała narciarzy. Nie żyją trzy osoby

Źródło:
PAP, Euronews, Reuters

Lód z przejeżdżającego auta uszkodził szybę innego pojazdu. Zdarzenie, do którego doszło w jednym z amerykańskich miast w stanie Kansas, zostało uchwycone przez kamerkę samochodową.

Kawałek lodu leciał w jego kierunku. Nagranie

Kawałek lodu leciał w jego kierunku. Nagranie

Źródło:
CNN, KCTV

"Wyspa widmo" pojawiła się na Morzu Kaspijskim - i bardzo szybko zniknęła. Do powstania niewielkiego skrawka lądu doszło w 2023 roku po wybuchu wulkanu błotnego. Wystarczyło jednak kilkanaście miesięcy, by wyspa się rozmyła.

Satelita wykrył "wyspę widmo"

Satelita wykrył "wyspę widmo"

Źródło:
NASA Earth Observatory, anl.az

Do silnego trzęsienia ziemi doszło w nocy z soboty na niedzielę w Meksyku. Wstrząsy o magnitudzie 6,2 spowodowały panikę wśród mieszkańców kilku stanów, którzy w środku nocy wybiegli na ulice.

W środku nocy wybiegali z domów na ulice

W środku nocy wybiegali z domów na ulice

Źródło:
USGS, El Informador

Zimowa burza przeszła nad wschodnimi i południowymi Stanami Zjednoczonymi. Intensywne opady śniegu doprowadziły do odwołania tysięcy lotów, przerwania dostaw prądu i wody pitnej oraz zamknięcia niektórych szkół. Na oblodzonych drogach dochodziło do groźnych wypadków.

Tyle śniegu nie spadło tam od lat. Auta ślizgały się na "czarnym lodzie"

Tyle śniegu nie spadło tam od lat. Auta ślizgały się na "czarnym lodzie"

Źródło:
PAP, CBS News, NWS Atlanta

Początek roku jedynie miejscami przyniósł nam powrót zimy. W wielu regionach Polski zamiast śniegu pada deszcz, a szare krajobrazy uparcie nie chcą się zabielić. To, czy w styczniu 2025 możemy spodziewać się jeszcze porządnego mrozu, sprawdza nasza synoptyk tvnmeteo.pl Arleta Unton-Pyziołek.

"Bestia ze wschodu" śpi, a co z wirem polarnym? Najnowsze prognozy na styczeń

"Bestia ze wschodu" śpi, a co z wirem polarnym? Najnowsze prognozy na styczeń

Źródło:
tvnmeteo.pl

Apokaliptyczne sceny rozgrywają się w hrabstwie Los Angeles, gdzie pożary spowodowały katastrofalne szkody i zmusiły dziesiątki tysięcy ludzi do opuszczenia swoich domów. Zdjęcia zniszczonych budynków pokazują, jak niszczycielski jest żywioł.

Tylko zgliszcza. Los Angeles po "piekielnej" pożodze

Tylko zgliszcza. Los Angeles po "piekielnej" pożodze

Źródło:
Reuters

Do Majotty zbliża się cyklon Dikeledi. Francuskie terytorium zamorskie objęte zostało pomarańczowym alarmem. Wstrzymano kursowanie promów, na stacjach benzynowych utworzyły się bardzo długie kolejki. Niemal miesiąc temu region ten został spustoszony przez cyklon Chido.

Prawie miesiąc temu spustoszył ich Chido, teraz nadciąga Dikeledi

Prawie miesiąc temu spustoszył ich Chido, teraz nadciąga Dikeledi

Źródło:
PAP

Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej pokazał długoterminową eksperymentalną prognozę na najbliższe cztery miesiące. Jaka pogoda będzie w lutym i czego spodziewać się wiosną w 2025 roku? Sprawdź.

Wiosna przyjdzie wcześniej? Jest nowa długoterminowa prognoza IMGW

Wiosna przyjdzie wcześniej? Jest nowa długoterminowa prognoza IMGW

Źródło:
IMGW

Rok 2024 był najcieplejszym w historii pomiarów. Jak przekazali specjaliści z serwisu Copernicus Climate Change Service (C3S), zapisał się on w historii jako pierwszy rok kalendarzowy, w którym średnia globalna temperatura przekroczyła 1,5 stopnia Celsjusza powyżej poziomu z czasów preindustrialnych.

To już pewne. Spełnił się najczarniejszy scenariusz

To już pewne. Spełnił się najczarniejszy scenariusz

Źródło:
PAP, Copernicus Climate Change Service (C3S)

Listopad był jedynym miesiącem w 2024 roku, w którym średnia temperatura powietrza była w Polsce niższa niż zazwyczaj. Jak podaje Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej, wszystkie pozostałe miesiące okazały się cieplejsze niż zwykle, a wśród nich szczególnie wyróżnił się luty.

Te mapy pokazują, jak gorący był 2024 rok w Polsce. "Luty był gamechangerem"

Te mapy pokazują, jak gorący był 2024 rok w Polsce. "Luty był gamechangerem"

Źródło:
IMGW