Barszcz Sosnowskiego, niebezpieczna roślina. Gdzie rośnie go najwięcej w Polsce - zobacz na mapie

Barszcz Sosnowskiego jest gatunkiem inwazyjnym, realnym zagrożeniem dla rodzimej flory i fauny, ograniczającym ich wzrost. Jest także bardzo niebezpieczny dla człowieka, kontakt z rośliną skutkuje trudnymi do zagojenia poparzeniami skóry.

Badaniami roślin z tego gatunku zajmuje się grupa doświadczonych naukowców, którzy sporządzają mapę występowania barszczu Sosnowskiego w Polsce. Według aktualnych danych, najwięcej jego stanowisk znajduje się obecnie na terenie województw: małopolskiego, pomorskiego, podkarpackiego, dolnośląskiego, śląskiego, zachodniopomorskiego i warmińsko-mazurskiego. Barszcz Sosnowskiego dostrzeżono także w Warszawie.

Najmniej tej inwazyjnej rośliny jest w woj. opolskim, łódzkim, lubelskim i lubuskim. Na mapie kolorem niebieskim zaznaczone są zgrupowane stanowiska z danego regionu.

Można współtworzyć tę mapę, zgłaszając badaczom, jeśli natkniemy się na tę roślinę w swojej okolicy. Główny Inspektor Sanitarny zaleca też informowanie straży miejskich.

Barszcz Sosnowskiego (Heracleum sosnowskyi Manden) został sprowadzony do Polski z Kaukazu w latach 50. ubiegłego wieku jako roślina pastewna. Uprawiano ją niemal we wszystkich ośrodkach rolniczych, w szczególności na Podhalu, Podkarpaciu i Przedgórzu Sudeckim, a także na Mazowszu na gruntach PGR w Łaziskach. Niezależnie od miejsca uprawiania tej rośliny okazało się, że wartości paszowe są znacznie mniejsze niż się początkowo spodziewano. Brak zainteresowania dalszą produkcją spowodował, że barszcz Sosnowskiego wymknął się z kontrolowanej produkcji rolnej i przeniknął do naturalnego środowiska.

Szybko okazało się, że jest to ziele niezwykle inwazyjne. Chociaż obecnie uprawa tej rośliny jest zakazana, można spotkać ją w całej Polsce. Kontakt z nią kończy się bolesnymi oparzeniami, pęcherzami i owrzodzeniami, które długo się goją i pozostawiają blizny. Barszcz Sosnowskiego jest najbardziej niebezpieczny latem, czyli w okresie kwitnienia i owocowania.

Bezpośredni kontakt z barszczem Sosnowskiego może skutkować oparzeniami I, II i III stopnia, które mogą obejmować spore obszary skóry. Związane jest to zawartymi w sokach tej rośliny furanokumarynami (związkami chemicznymi pochodzenia naturalnego), które w połączeniu z promieniami słonecznymi mają bardzo silne działanie.

Nie trzeba nawet dotykać liści czy kwiatów barszczu Sosnowskiego, by narazić się na niebezpieczeństwo. Wystarczy przebywać tylko w pobliżu. Podczas kwitnienia roślina uwalnia toksyny w formie aerozolu, a te osadzają się na skórze.

Leczenie po poparzeniu barszczem Sosnowskiego zależy od intensywności objawów. Pierwsza pomoc wygląda następująco:

- umyj skórę letnią wodą z mydłem, jeszcze zanim wystąpią objawy;

- chroń skórę przed słońcem (po kontakcie z barszczem Sosnowskiego przynajmniej przez 48 godzin unikaj światła słonecznego);

- oparzone miejsce schładzaj jak najdłużej w chłodnej wodzie (nie może być bardzo zimna).

Po wystąpieniu objawów oparzenia barszczem Sosnowskiego postępuj tak jak w przypadku każdego oparzenia. Jeśli zauważysz pęcherze, nadżerki i owrzodzenia, udaj się na izbę przyjęć. Na nienaruszone pęcherze stosuje się maści sterydowe, np. jednoprocentowy hydrokortyzon. Jeśli dojdzie do pęknięcia pęcherza, lekarz może zalecić opatrunki z antybiotykiem. Ma to uchronić organizm przed wdaniem się zakażenia. W ciężkim oparzeniu III stopnia leczenie poparzenia barszczem Sosnowskiego odbywa się w szpitalu.