Strumień wody jak z USA do Japonii trysnął z księżyca Saturna. Uchwycił go Webb

Źródło:
PAP
Start misji Kosmicznego Teleskopu Jamesa Webba
Start misji Kosmicznego Teleskopu Jamesa WebbaNASA
wideo 2/24
Teleskop Jamesa Webba

Enceladus to jeden z księżyców Saturna. Jest niewielki - jego średnica to 500 kilometrów, a rok trwa na nim zaledwie 33 godziny. Naukowcy biorą go pod uwagę jako miejsce istnienia potencjalnego życia. Na najnowszych zdjęciach dostarczonych przez Kosmiczny Teleskop Jamesa Webba widać, jak w przestrzeń wyrzuca z siebie strumień wody o wysokości 10 tysięcy kilometrów.

Mniej więcej taką wysokość, jak dystans między USA i Japonią, ma wodna fontanna wyrzucana z Enceladusa - księżyca Saturna o średnicy zaledwie około 500 kilometrów.

Już sonda Cassini odkryła, że Enceladus skrywa podpowierzchniowy ocean wody. Przeanalizowała nawet próbki ciekłej wody i lodu uciekającego w przestrzeń przez szczeliny w skorupie.

- Enceladus jest jednym z najbardziej dynamicznych obiektów Układu Słonecznego i stanowi jeden z głównych celów w poszukiwaniach życia - zauważył Christopher Glein, jeden z autorów publikacji, która ma się ukazać w piśmie naukowym "Nature Astronomy". - Od czasu, gdy wysłana przez NASA sonda Cassini po raz pierwszy przyjrzała się Enceladusowi, nigdy nie przestało nas dziwić to, co dzieje się na tym niezwykłym księżycu - dodał.

Enceladus na tle SaturnaNASA/JPL-Caltech/Space Science Institute

Teleskop Webba dostarczył innych, zaskakujących danych.

- Gdy analizowałem te dane, na początku myślałem, że to pomyłka. Tak szokujące było stworzenie mapy chmury o średnicy ponad 20 razy większej niż sam księżyc - mówił Geronimo Villanueva z Goddard Space Flight Center NASA i główny autor publikacji. - Chmura rozciąga się dużo dalej, niż mogliśmy sobie wyobrazić - dodał.

Podczas swojej 33-godzinnej wędrówki wokół Saturna, Enceladus wyrzuca z siebie wodę, pozostawiając za sobą smugę obiegającą planetę.

Chmura rozprzestrzenia się w gęstym pierścieniu E i stanowi źródło wody dla całego systemu Saturna.

- Obrazy uzyskane z Teleskopu Webba po raz pierwszy pokazują, jak woda z Enceladusa przyczynia się do powstawania całego torusa (czyli powierzchni przypominającej kształtem oponę czy obwarzanka, powstałej przez obrót okręgu dokoła prostej leżącej w płaszczyźnie tego okręgu i nieprzecinającej go - przyp. PAP). Ukazuje to niezwykłe możliwości Webba - powiedziała współautorka publikacji dr Silvia Protopapa.

Wyrzucony strumień wody NASA, ESA, CSA, STScI, and G. Villanueva (NASA’s Goddard Space Flight Center). Image Processing: A. Pagan (STScI)

Webb jako most

Kolejne obserwacje Enceladusa zaplanowane są już na przyszły rok.

- Będziemy szukać konkretnych wskaźników możliwości podtrzymywania życia, takich jak sygnatury związków organicznych i nadtlenku wodoru. Jest szczególnie interesujący, ponieważ może dostarczać o wiele więcej energii metabolicznej niż to, co wcześniej zidentyfikowaliśmy. Cassini nie dała nam jasnej odpowiedzi na temat dostępności tak silnych utleniaczy na Enceladusie - stwierdził dr Glein.

Pod względem możliwości podtrzymywania życia przez środowisko Enceladusa przyszłe obserwacje mają być aż dziesięciokrotnie dokładniejsze. Obecne i planowane analizy mogą pomóc w przygotowaniu proponowanej flagowej misji NASA Enceladus Orbilander, w której sonda, po okresie badania księżyca z orbity, ma wylądować na jego powierzchni.

- Webb może pełnić rolę mostu między sondą Cassini i proponowaną misją poszukiwania życia - Orbilander. Po cyklu drugich badań będziemy lepiej rozumieli, czy próbki z oceanu są szeroko rozpowszechnione na powierzchni Enceladusa, a nie tylko w pobliżu bieguna południowego. Te planowane obserwacje mogą nam pomóc w ustaleniu, czy Orbilander może uzyskać dostęp do próbek oceanicznych w pobliżu równika, co może przyspieszyć nasz powrót na Enceladusa - podsumował dr Glein.

Autorka/Autor:kw

Źródło: PAP

Źródło zdjęcia głównego: NASA/JPL-Caltech/Space Science Institute/NASA, ESA, CSA, STScI, and G. Villanueva (NASA’s Goddard Space Flight Center). Image Processing: A. Pagan (STScI)

Pozostałe wiadomości

Trwające właśnie letnie przesilenie rozpoczyna piękny czas. Jednocześnie zaczynamy jednak przyglądać się kociołkowi śródziemnomorskiemu i szacować, jak realne może być majaczące zwykle o tej porze widmo powodzi. W oparciu o kształtującą się w ostatnich tygodniach cyrkulację powietrza nad Europą - raz z północy, raz z południa - możemy pokusić się o stwierdzenie, że tegoroczne wakacje w Polsce będą typowe: przyjemne, bez długiej suszy i fal gorąca zmieniających lato w piekło.

Lato "utkane z fal gorąca i chłodu". Co mówią modele?

Lato "utkane z fal gorąca i chłodu". Co mówią modele?

Źródło:
TVN24+

IMGW wydał prognozę zagrożeń meteorologicznych. Jeszcze w weekend w części kraju spodziewane są męczące upały. Na początku przyszłego tygodnia mogą pojawić się także niebezpieczne burze.

W prognozie zagrożeń widać skwar i silne burze

W prognozie zagrożeń widać skwar i silne burze

Aktualizacja:
Źródło:
tvnmeteo.pl

Choć samo Boże Ciało nie dopisało, jeśli chodzi o temperaturę, to kolejne dni nam to wynagrodzą. W weekend będzie bardzo ciepło, a miejscami nawet upalnie. Po niedzieli w niektórych częściach kraju popada, ale wartości na termometrach nadal będą wysokie.

Weekend z wysokimi temperaturami. Po niedzieli popada

Weekend z wysokimi temperaturami. Po niedzieli popada

Źródło:
tvnmeteo.pl

Jezioro Eyre w Australii wypełniło się wodą, choć przez większość czasu jego misa jest całkowicie sucha. Na skutek intensywnych opadów deszczu we wschodniej części kraju jezioro stopniowo wypełniło się wodą. Co ciekawe, to największy zbiornik na kontynencie, a jego pojawienie się przyciąga zwierzęta.

Zasolona równina zmieniła się w jezioro

Zasolona równina zmieniła się w jezioro

Źródło:
NASA Earth Observatory, ABC News

Pogoda na jutro, czyli na sobotę 21.06. Noc przywita nas pogodnym niebem, ale w północnej Polsce może dość silnie wiać. W dzień aura ma sprzyjać spędzaniu czasu na świeżym powietrzu - będzie słonecznie, a termometry pokażą do 28 stopni Celsjusza.

Pogoda na jutro - sobota 21.06. Pogodna noc, w dzień do 28 stopni

Pogoda na jutro - sobota 21.06. Pogodna noc, w dzień do 28 stopni

Źródło:
tvnmeteo.pl

Lot Sławosza Uznańskiego-Wiśniewskiego w kosmos musi poczekać. Start misji Axiom-4, początkowo zaplanowany na 29 maja 2025 roku, był już wielokrotnie przekładany z powodu warunków pogodowych i problemów technicznych. O opóźnieniach w lotach kosmicznych i towarzyszących im procedurach opowiadał w rozmowie z tvnmeteo.pl popularyzator nauki doktor Tomasz Rożek.

Dlaczego lot Polaka w kosmos odsuwa się w czasie? "To skomplikowane"

Dlaczego lot Polaka w kosmos odsuwa się w czasie? "To skomplikowane"

Źródło:
tvnmeteo.pl

W nocy z piątku na sobotę przywitamy astronomiczne lato. Od tego momentu noce na półkuli północnej zaczną stawać się coraz dłuższe. Przed nami także kalendarzowy początek lata.

Najkrótsza noc, najdłuższy dzień. Przywitamy astronomiczne lato

Najkrótsza noc, najdłuższy dzień. Przywitamy astronomiczne lato

Źródło:
timeanddate.com, tvnmeteo.pl

Podwodne łąki trawy morskiej w Morzu Śródziemnym są zagrożone przez działalność człowieka. To mało znane środowiska, które zapewniają szereg korzyści zarówno zwierzętom, jak i ludziom. Naukowcy zanurzyli się pod wodę, aby ocenić straty wywołane przez ruch turystyczny i rybołówstwo.

Unikatowy ekosystem u wybrzeży Chorwacji zanika

Unikatowy ekosystem u wybrzeży Chorwacji zanika

Źródło:
Reuters

Do Japonii dotarła wczesna fala upałów. Wysoka temperatura doprowadziła już do śmierci co najmniej czterech osób. W ostatnich dniach z powodu udaru cieplnego służby medyczne udzielały pomocy ponad 200 osobom.

Upały przyszły wcześniej niż zwykle. Cztery osoby nie żyją

Upały przyszły wcześniej niż zwykle. Cztery osoby nie żyją

Źródło:
PAP, SCMP

Planowany na niedzielę start misji Ax-4 z polskim astronautą Sławoszem Uznańskim-Wiśniewskim został odwołany, by dać dodatkowy czas na analizę sytuacji na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej - podała NASA. Ma to związek z wyciekiem w rosyjskim module Zwiezda.

Start misji z polskim astronautą odwołany. Potrzebny jest "dodatkowy czas"

Start misji z polskim astronautą odwołany. Potrzebny jest "dodatkowy czas"

Źródło:
PAP

Komary latem potrafią być prawdziwym utrapieniem. Osoby, które nie cierpią tych uciążliwych owadów, z pewnością ucieszą się z tego, że w tym roku powinno być ich mniej. Ekspert z Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie wyjaśnia, czemu tego lata komary mogą nam dać spokój.

Co z komarami w tym roku? Ekspert o tym, co nas czeka

Co z komarami w tym roku? Ekspert o tym, co nas czeka

Źródło:
PAP

W centralnych i południowych Chinach ogłoszono pierwsze w tym roku czerwone alerty. Wszystko w związku ze zbliżającym się corocznym monsunem w Azji Wschodniej. Intensywne opady już wyrządziły ogromne szkody, a do kraju zbliża się kolejna porcja ulew.

Monsun przybiera na sile. Pierwsze takie ostrzeżenia w tym roku

Monsun przybiera na sile. Pierwsze takie ostrzeżenia w tym roku

Źródło:
Reuters, Xinhua

W ostatnich dniach część stanu Nowy Jork nawiedziły ulewy. Pogoda sprawiła spore utrudnienia podróżującym. Miejscami deszczu było tak dużo, że padły lokalne rekordy opadów. Na jednej z dróg powstała ogromna dziura.

Po historycznych opadach powstała ogromna dziura

Po historycznych opadach powstała ogromna dziura

Źródło:
WHAM-TV, rochesterfirst.com

W Meksyku trwa usuwanie skutków huragan Erick. Obecnie żywioł już osłabł i stał się cyklonem post-tropikalnym. Silny wiatr łamał drzewa i uszkodził wiele domów. Bez prądu pozostaje ponad 120 tysięcy odbiorców.

"Mam 64 lata i nigdy czegoś takiego nie widziałem"

"Mam 64 lata i nigdy czegoś takiego nie widziałem"

Źródło:
CNN, Reuters, NHC

Martwa foka została znaleziona na plaży w Sarbinowie (woj. zachodniopomorskie). Informację otrzymaliśmy na Kontakt24. Jak wyjaśnił Sebastian Barszczewski z Błękitnego Patrolu WWF, w czwartek do służb wpłynęło kilka podobnych zgłoszeń.

Bałtyk wyrzucił na brzeg kilka martwych fok. Dlaczego zginęły

Bałtyk wyrzucił na brzeg kilka martwych fok. Dlaczego zginęły

Źródło:
Kontakt24

Metan, będący gazem cieplarnianym, stanowi zagrożenie dla klimatu na Ziemi. Jak sugerują nowe badania, dla niektórych istot żyjących w głębi oceanu stanowi jednak pożywny posiłek. CNN pisze o odkryciu "pierwszych pająków morskich napędzanych metanem". Co ciekawe, nie żywią się nim same - w pozyskiwaniu pokarmu wykorzystują mikroskopijnych pomocników.

Odkryli pająki "napędzane" metanem

Odkryli pająki "napędzane" metanem

Źródło:
CNN

Tuż przed północą w poniedziałek niebo nad Polską rozświetlił bolid, czyli jasny meteor. Zjawisko zarejestrowały stacje obserwacyjne sieci Skytinel. Jak przekazali eksperci, na Ziemię mogły spaść fragmenty skał kosmicznych w postaci meteorytów.

Kula ognia nad Polską. Jej fragmenty mogły spaść na Ziemię

Kula ognia nad Polską. Jej fragmenty mogły spaść na Ziemię

Źródło:
Skytinel, tvnmeteo.pl

Przyczyną eksplozji rakiety Starship od SpaceX mogła być awaria zbiornika na azot - przekazał w mediach społecznościowych Elon Musk. Gigantyczny pojazd wybuchł w środę podczas rutynowego testu. Jak przekazała firma, maszyna "doświadczyła poważnej anomalii".

Eksplozja megarakiety Starship. Elon Musk o przyczynie

Eksplozja megarakiety Starship. Elon Musk o przyczynie

Aktualizacja:
Źródło:
PAP, space.com, Reuters

Tysiące pszczół nie dają żyć pewnemu mieszkańcowi miasta Fulshear w Teksasie. Owady opanowały część budynku, znacznie utrudniając mężczyźnie codziennie funkcjonowanie.

Tysiące pszczół w ścianach domu. "Nie mogę jeść, siedzę jak na szpilkach"

Tysiące pszczół w ścianach domu. "Nie mogę jeść, siedzę jak na szpilkach"

Źródło:
KHOU, tvnmeteo.pl

Ostatnia erupcja Lewotobi Laki-laki na wyspie Flores w Indonezji wymusiła kolejne ewakuacje mieszkańców oraz spowodowała utrudnienia w ruchu lotniczym. Wulkan jest jednak niespokojny od wielu miesięcy, co w negatywny sposób wpływa na lokalną społeczność. Niektórzy musieli przeprowadzić się do schronisk.

Żyją w schronisku od miesięcy, bo na ich domy spada popiół

Żyją w schronisku od miesięcy, bo na ich domy spada popiół

Źródło:
Reuters

W środę temperatura w Hiszpanii przekroczyła 40 stopni Celsjusza. W związku z upałami w części kraju pierwszy raz w tym sezonie wydano czerwone ostrzeżenia, czyli najwyższego stopnia. W czwartek również ma być gorąco, dodatkowo prognozowane są groźne burze.

Ponad 40 stopni, pierwsze czerwone alerty

Ponad 40 stopni, pierwsze czerwone alerty

Źródło:
PAP, meteoalarm.org

Obłoki srebrzyste pojawiły się na niebie nad Suwałkami. Zjawisko to można obserwować gołym okiem, ale by je podziwiać, konieczne jest odpowiednie przygotowanie. Materiał otrzymaliśmy na Kontakt24.

Wyjątkowe chmury rozjaśniły nocne niebo

Wyjątkowe chmury rozjaśniły nocne niebo

Źródło:
Kontakt24, tvnmeteo.pl

We wtorek w North Park w hrabstwie Allegheny w Pensylwanii ponad 100 skautek zostało uwięzionych przez szybko wzbierające wody strumienia. Dzięki sprawnej akcji służb dziewczynki udało się uratować.

Skautki uwięzione przez rwącą wodę. "Młodsze dziewczynki były przerażone"

Skautki uwięzione przez rwącą wodę. "Młodsze dziewczynki były przerażone"

Źródło:
CBS News

Wołowscy policjanci pomogli rannemu bocianowi, który znajdował się na jezdni. Ptak był zdezorientowany i nie mógł odlecieć. Niestety obrażenia okazały się zbyt duże i zwierzę padło po kilku godzinach.

Ranny bocian błąkał się po jezdni. "Był zdezorientowany, kulał"

Ranny bocian błąkał się po jezdni. "Był zdezorientowany, kulał"

Źródło:
Komenda Powiatowa Policji w Wołowie, tvnmeteo.pl

Kucyk bez kopytka urodził się w stanie Wirginia. Udzielenie pomocy zwierzęciu nie należało do łatwych, źrebak należał bowiem do półdzikiego stada. Samiczka otrzymała protezę i chociaż nigdy nie będzie mogła wrócić na wolność, znalazła kochającą, przyszywaną rodzinę.

Kucyk urodził się bez kopytka. "Ta klaczka zasługuje na wszystko, co najlepsze"

Kucyk urodził się bez kopytka. "Ta klaczka zasługuje na wszystko, co najlepsze"

Źródło:
Augusta Free Press, chincoteague.com

Papież Leon XIV spędzi większość lipca w rezydencji w Castel Gandolfo. To sposób na ucieczkę przed wysokimi temperaturami, jakie panują latem w Rzymie. Gorąco było już w zeszły weekend, kiedy to termometry w Wiecznym Mieście pokazały ponad 36 stopni Celsjusza.

Papież Leon XIV opuści Watykan, by schronić się przed skwarem

Papież Leon XIV opuści Watykan, by schronić się przed skwarem

Źródło:
Reuters, PAP, wetteronline.de

Azjatyckie brunatnice z gatunku undaria pierzastodzielna pojawiły się na plażach w Portugalii - alarmują lokalni biolodzy. Obecność glonów wakame, które w kuchni japońskiej są przysmakiem, zaobserwowano szczególnie na północno-zachodnim wybrzeżu. Eksperci ostrzegają, że te egzotyczne organizmy są groźne dla miejscowych ekosystemów.

Japoński przysmak pojawił się na plażach Portugalii. To nie są dobre wieści

Japoński przysmak pojawił się na plażach Portugalii. To nie są dobre wieści

Źródło:
PAP, IUCN

Nieopodal niemieckiego Lipska trwają poszukiwania wielkiego dzikiego kota, który od kilku dni grasuje po okolicy. Eksperci przypuszczają, że może być to puma. Władze zaapelowały do mieszkańców o zachowanie ostrożności.

Wielki dziki kot widziany w pobliżu Lipska. "Na 80 procent puma"

Wielki dziki kot widziany w pobliżu Lipska. "Na 80 procent puma"

Źródło:
PAP

Niedźwiedź czarny wdarł się do jednego z domów w kalifornijskim mieście Monrovia w Stanach Zjednoczonych. Drapieżnik był niewzruszony obecnością kobiety i jej 17-letniego psa, po splądrowaniu kuchni ze spokojem opuścił budynek. Jak się okazuje, nie była to pierwsza taka jego wizyta w okolicy.

Niedźwiedź plądrował domy w Kalifornii. Nagranie

Niedźwiedź plądrował domy w Kalifornii. Nagranie

Źródło:
CNN, CBS News