Dlaczego niesporczaki są tak niezniszczalne? Najnowsze odkrycie

Niesporczaki, czyli mikroskopijne bezkręgowce o ośmiu odnóżach, słyną ze swojej odporności na ekstremalne warunki. W stanie uśpienia (anabiozy) mogą przetrwać temperaturę od bliskiej zera absolutnego do ponad 150 stopni Celsjusza, znoszą promieniowanie jonizujące 1000 razy silniejsze niż jakiekolwiek inne zwierzę, ciśnienie 6000 atmosfer, są w stanie przeżyć ponad 100 lat bez wody, a nawet pobyt w przestrzeni kosmicznej.

Naukowcy z Marshall University w Wirginii Zachodniej (USA) twierdzą, że dzięki eksperymentom, które przeprowadzili, rozwiązali zagadkę tego, czemu swoją niezwykłą zdolność do przetrwania w wyjątkowo niesprzyjających warunkach zawdzięczają niesporczaki.

Zespół Derricka Kollinga i jego współpracownicy wystawili niesporczaki na działanie wysokich poziomów nadtlenku wodoru, cukru, soli i temperatury -80 st. C. Na skutek tych ekstremalnych doświadczeń w organizmach zwierząt pojawiały się szkodliwe, bardzo reaktywne cząsteczki - wolne rodniki tlenowe.

Jak się okazało, wolne rodniki wchodzą w reakcję z innymi cząsteczkami, w szczególności utleniają aminokwas zwany cysteiną - jeden z elementów budulcowych białek w organizmie. To zaś prowadzi do zmiany struktury i funkcji białek, sygnalizując początek stanu uśpienia.

W eksperymentach, w których zapobiegano utlenianiu cysteiny, niesporczaki nie były w stanie wejść w stan uśpienia. Zdaniem autorów badań oznacza to, że cysteina działa jak rodzaj czujnika regulacyjnego, który pozwala niesporczakom reagować na stres. Kiedy warunki się poprawiają, cysteina przestaje być utleniona, a niesporczaki budzą się z uśpienia.

Zdaniem autorów dalsze badania nad obronnymi mechanizmami niesporczaków mogą przynieść postęp w badaniach nad procesem starzenia, a nawet ułatwić długoterminowe podróże kosmiczne. Badanie zostało opublikowane 17 stycznia w piśmie "PLOS ONE".