Samica krokodyla złożyła zapłodnione jaja mimo braku kontaktu z samcem. Zwierzę przez wiele lat mieszkało samotnie w ogrodzie zoologicznym w Kostaryce, dlatego jego opiekunowie byli zszokowani, gdy zobaczyli w zagrodzie 14 jaj. Chociaż z żadnego z nich nie wykluło się żywe młode, naukowcy potwierdzają, że to przełomowe odkrycie.
Partenogeneza, zwana również dzieworództwem, to strategia rozmnażania polegająca na wytworzeniu zarodka z samej komórki jajowej, bez udziału plemnika. U niektórych organizmów jest ona głównym sposobem rozmnażania, a u niektórych zachodzi stosunkowo rzadko - przypadki takie zarejestrowano u niektórych węży, jaszczurek, rekinów czy ptaków. Opublikowany na łamach czasopisma "Biology Letters" artykuł pokazuje, że "niepokalane poczęcie" możliwe jest również u krokodylów.
Zapłodnienie bez samca
Zespół naukowców ze Stanów Zjednoczonych i Kostaryki opisał przypadek samicy krokodyla amerykańskiego (Crocodylus acutus) z kostarykańskiego ogrodu zoologicznego Parque Reptilandia. Zwierzę od 16 lat przebywało w odosobnieniu, więc opiekunowie byli zdziwieni, gdy w 2016 roku odkryli w jego zagrodzie 14 jaj.
O sprawie natychmiast zostali poinformowani naukowcy. Jaja zostały przetransportowane do laboratorium i przebadane - jak się okazało, połowa z nich była zapłodniona. Zostały one umieszczone w inkubatorze, jednak mimo starań z żadnego z nich nie wykluło się młode.
Gdy naukowcy byli pewni, że wszystkie jaja są stracone, zdecydowali się na ich otwarcie i przebadanie zarodków. Chociaż większość nie wykształciła się prawidłowo, wewnątrz jednego jaja znajdował się malutki, nieżywy płód, niemal identyczny pod względem genetycznym, co matka. Wskazywało to na zajście procesu partenogenezy - to pierwszy udokumentowany przypadek tego zjawiska u krokodyli.
"Niepokalane poczęcie" dinozaurów
Krokodyl amerykański to wrażliwy gatunek zagrożony wyginięciem na wolności. Zwierzęta zamieszkują obszar od południowej Florydy po północną część Ameryki Południowej. Zwykle łączą się one w pary, jednak okazuje się, że w razie potrzeby mogą rozmnażać się również partenogenetycznie. Według jednej z hipotez, strategia ta może być bardziej powszechna wśród gatunków na skraju wyginięcia.
Naukowcy stwierdzili, że "niepokalane poczęcie" na Kostaryce może dostarczyć nam również nowych informacji na temat przodków krokodyli, którzy zamieszkiwali Ziemię około 250 milionów lat temu.
- Odkrycie to oferuje intrygujący wgląd w zdolności reprodukcyjne wymarłych organizmów spokrewnionych z krokodylami i ptakami, zwłaszcza tymi należącymi do rzędów Pterosauria i Dinosauria - przekazali.
Źródło: phys.org, Reuters, ZPE
Źródło zdjęcia głównego: 208353732/Adobe Stock