Pozaziemskie minerały odkryte w meteorycie, który spadł na Somalię

Źródło:
livescience.com, University of Alberta
Meteoryt El Ali, w którym znaleziono nowe minerały
Meteoryt El Ali, w którym znaleziono nowe minerałyGlobal Resources, Ltd./University Of Alberta Meteorite Collection
wideo 2/6
Meteoryt El Ali, w którym znaleziono nowe minerałyGlobal Resources, Ltd./University Of Alberta Meteorite Collection

Dwa pozaziemskie minerały zostały odkryte wewnątrz meteorytu El Ali z Somalii. Kanadyjskim naukowcom udało się zidentyfikować je w próbce jednej z największych kosmicznych skał, jakie kiedykolwiek odnaleziono. Zdaniem ekspertów mogą one zawierać ważne informacje dotyczące procesu powstawania asteroid.

W 2020 roku w pobliżu miasta El Ali w somalijskiej prowincji Hiran naukowcy odnaleźli ważący 15 ton meteoryt. Szybko okazało się, że to jedna z największych kosmicznych skał, jakie do tej pory udało nam się skatalogować. Meteoryt El Ali okazał się jednak intrygujący nie tylko ze względu na swoją masę. Analiza przeprowadzona przez kanadyjskich naukowców wskazała, że kryje on w sobie prawdziwie pozaziemski sekret.

Żelazna klasyfikacja

Naukowcy z Uniwersytetu w Albercie przeprowadzili badania 70-gramowej próbki kosmicznej skały. Ich celem była identyfikacja typu meteorytu. Badacze określili go jako powszechnie spotykany meteoryt żelazny typu IAB, ale w trakcie analizy ich uwagę przykuły nietypowe wyniki. Aby rozwiązać tajemnicę El Alego, zespół poprosił o pomoc Andrew Lococka, specjalistę od identyfikacji minerałów.

- Już pierwszego dnia, po wstępnych analizach, powiedział nam: "tam są co najmniej dwa nowe minerały" - opowiada Chris Herd, główny autor badania. - To było coś niesamowitego. Przeważnie potrzeba dużo więcej pracy, aby stwierdzić, że mamy do czynienia z nowym minerałem.

Naukowcy nazwali jeden z minerałów "elaliite", nawiązuje to do nazwy meteorytu i miejsca jego znalezienia. Drugi otrzymał nazwę "elkinstantonite", na cześć Lindy Elkins-Tanton, dyrektorki zarządzające Arizona State University Interplanetary Initiative i głównej badaczki nadchodzącej misji NASA Psyche. Jak tłumaczy Herd, jest ona znana ze swoich badań nad formowaniem się żelazno-niklowych rdzeni planet, a ich najbliższym odpowiednikiem są właśnie żelazne meteoryty.

Próbka meteorytu, w której znaleziono nowe minerałyUniversity of Alberta Meteorite Collection

To dopiero początek

Naukowcy wskazują, że dalsza analiza pozaziemskich minerałów może rzucić nieco światła na historię kosmicznej skały. Skład El Alego stanowi bowiem wskazówkę co do czynników działających na asteroidę, z której pochodzi meteoryt.

- To moja ulubiona część - analiza procesów geologicznych i określanie historii asteroidy, której ta skała była kiedyś częścią - mówi Herd. - Nigdy nie sądziłem, że będę zaangażowany w opisywanie zupełnie nowych minerałów z racji pracy nad meteorytem.

Badacz zauważa również, że odkrycie nowych minerałów może mieć wpływ na naszą codzienność. Każdy nowy materiał stanowi bowiem przedmiot zainteresowania przedsiębiorców ze względu na swoje potencjalne zastosowanie w różnych dziedzinach życia.

Dalsza analiza danych wskazuje, że próbki El Alego mogą zawierać jeszcze jeden minerał. Herd dodaje, że jeśli badaczom udałoby się przeanalizować więcej fragmentów meteorytu, istnieje szansa, że znaleźliby w nich kolejne związki. Przyszłość meteorytu pozostaje jednak niepewna: najnowsze plotki wskazują, że wiele części skały trafiło na rynek prywatnego obrotu kosmicznymi skałami. Nie wiadomo zatem, czy dodatkowe próbki będą w przyszłości dostępne dla celów naukowych, czy też trafią do zbiorów kolekcjonerów.

Meteoryt El AliAbdulkadir Abiikar Hussein, Almaas University
Meteoryt El AliGlobal Resources, Ltd.

Autorka/Autor:anw,as

Źródło: livescience.com, University of Alberta

Źródło zdjęcia głównego: Global Resources, Ltd.

Pozostałe wiadomości

Pogoda na majówkę. Trwa długi weekend majowy, który w tym roku przywitał nas słonecznym niebem i wysoką temperaturą. Pogodowa sielanka powoli jednak się kończy, a na horyzoncie widać chmury, deszcz i wyładowania atmosferyczne. Sprawdź najnowszą aktualizację prognozy, przygotowaną przez synoptyk tvnmeteo.pl Arletę Unton-Pyziołek.

Pogoda na majówkę 2024. Jest pięknie, ale czeka nas zimny prysznic

Pogoda na majówkę 2024. Jest pięknie, ale czeka nas zimny prysznic

Aktualizacja:
Źródło:
tvnmeteo.pl

IMGW opublikował prognozę zagrożeń meteorologicznych na kolejne dni. Tuż przed weekendem w części kraju spodziewane są burze. W weekend gwałtowna aura zacznie obejmować swoim zasięgiem coraz większy obszar Polski.

Prognoza alarmów IMGW. Prawdopodobnie zagrzmi jeszcze w majówkę

Prognoza alarmów IMGW. Prawdopodobnie zagrzmi jeszcze w majówkę

Aktualizacja:
Źródło:
IMGW

Tornado przeszło we wtorek nad stanem Kansas. Żywioł przyczynił się do śmierci co najmniej jednej osoby i zniszczył co najmniej 22 domy. To kolejna trąba powietrzna, jaka nawiedziła centralne Stany Zjednoczone w ciągu ostatnich dni.

Tornado "porwało północną połowę miasta"

Tornado "porwało północną połowę miasta"

Źródło:
CNN, 13 WIBW

Pogoda na jutro, czyli na czwartek 02.05. Noc w całym kraju będzie pogodna, chociaż miejscami silniej powieje wiatr. Drugi dzień majówki również okaże się łaskawy pod względem aury. Spodziewane jest pogodne niebo, jedynie pod wieczór lokalnie przysłonięte przez chmury, jak również do 26 stopni Celsjusza na termometrach.

Pogoda na jutro - czwartek 02.05. Nocą silniej powieje, w dzień do 26 stopni

Pogoda na jutro - czwartek 02.05. Nocą silniej powieje, w dzień do 26 stopni

Źródło:
tvnmeteo.pl

Zbliża się szczyt eta Akwarydów, roju meteorów związanych z kometą Halleya. Chociaż te spadające gwiazdy najłatwiej zaobserwować na półkuli południowej, w tym roku warto zerknąć w niebo także w Polsce - astronomowie przewidują, że tegoroczny deszcz może być najsilniejszy od początku wieku.

Już w weekend wyjątkowa noc spadających gwiazd

Już w weekend wyjątkowa noc spadających gwiazd

Źródło:
The Conversation, earthsky.org, PAP, tvnmeteo.pl

Ile godzin trwał najdłuższy w historii maraton grillowania? Ile ważyła największa porcja przygotowanego naraz mięsa wołowego, a ile mierzyła najdłuższa wegetariańska kiełbaska świata? Odpowiedzi na te i wiele innych pytań dotyczących grilla znajdziecie w poniższym artykule.

10 grillowych rekordów z całego świata

10 grillowych rekordów z całego świata

Źródło:
Guinness World Records

Turysta kopnął bizona w Parku Narodowym Yellowstone. Władze parku przekazały, że mężczyzna zaczął zaczepiać stado zwierząt, będąc pod wpływem alkoholu. Jak się okazało, w spotkaniu z bizonem turysta odniósł lekkie obrażenia.

Turysta kopnął bizona. Zwierzę nie pozostało dłużne

Turysta kopnął bizona. Zwierzę nie pozostało dłużne

Źródło:
CNN, National Park Service

W mieście Meizhou w chińskiej prowincji Guangdong zawaliła się część autostrady. Samochody spadały ze zbocza z wysokości kilkunastu metrów do głębokiego zapadliska. Nie żyją 24 osoby, kilkadziesiąt jest rannych. W ostatnim czasie region ten nawiedziły ulewne opady deszczu.

Zawaliła się część autostrady, auta wpadały do głębokiego zapadliska. 24 osoby nie żyją

Zawaliła się część autostrady, auta wpadały do głębokiego zapadliska. 24 osoby nie żyją

Źródło:
PAP, China Daily, BBC, AP

Trwa ewakuacja setek mieszkańców indonezyjskiej wyspy Tagulandang po tym, jak we wtorek doszło do kolejnego wybuchu wulkanu Ruang. Władze obawiają się, że materiał wulkaniczny wpadający do oceanu może wywołać tsunami. Erupcja ma wpływ na ruch lotniczy w regionie.

Muszą uciekać z wyspy po wybuchu wulkanu. Z obawy przed tsunami

Muszą uciekać z wyspy po wybuchu wulkanu. Z obawy przed tsunami

Źródło:
Reuters

Majówka wielu z nas kojarzy się z grillowaniem na łonie natury z rodziną i bliskimi. Jak przestrzega jednak doktor Aleksandra Szymańska, specjalistka chorób wewnętrznych ze Szpitala Miejskiego nr 4 w Gliwicach, grillowanie tłustych mięs i kiełbas nie jest zdrową formą przygotowywania jedzenia. Są pewne grupy osób, które powinny takich potraw unikać.

Kto powinien unikać potraw z grilla?

Kto powinien unikać potraw z grilla?

Źródło:
PAP

Pogoda w górach zawsze wymaga szczególnej ostrożności. Dobitnie pokazuje to nagranie schodzącej lawiny w rejonie Czarnego Stawu, przed którą uciekał turysta. W Tatrach wciąż obowiązuje drugi stopień zagrożenia lawinowego.

Lawina goniła turystę pod Rysami. Nagranie

Lawina goniła turystę pod Rysami. Nagranie

Źródło:
tvnmeteo.pl

W Afganistanie w prowincji Wardak w ostatnich dniach spadł śnieg. Opady nawiedziły ten region w porze kwitnienia drzew owocowych, przynosząc ogromne straty blisko dwóm tysiącom rodzin.

"Nigdy nie widzieliśmy takich opadów śniegu o tej porze roku"

"Nigdy nie widzieliśmy takich opadów śniegu o tej porze roku"

Źródło:
Reuters

Brazylijski stan Rio Grande do Sul nawiedziły ulewy. Nie żyje siedem osób, a 18 uznaje się za zaginione. Pogoda utrudnia akcję poszukiwawczą, a deszcz ma padać także w kolejnych dniach.

Ofiary śmiertelne i zaginieni po ulewach. Deszcz tak szybko nie odpuści

Ofiary śmiertelne i zaginieni po ulewach. Deszcz tak szybko nie odpuści

Źródło:
tvnmeteo.pl, scc10.com.br, sur24.com.ar

W środę, 1 maja, rozpoczyna się długi weekend majowy. Warto w wolne dni pamiętać o kilku zagrożeniach, które na nas czyhają na łonie natury. W lasach i parkach roi się od kleszczy, które mogą przenosić miedzy innymi groźną dla człowieka boreliozę. W bieszczadzkich lasach można natknąć się zaś na niedźwiedzie, a w Tatrach - na żmije.

Spędzasz majówkę na łonie natury? Sprawdź, na co należy uważać

Spędzasz majówkę na łonie natury? Sprawdź, na co należy uważać

Źródło:
tvnmeteo.pl, GIS

Obserwacje naukowe prowadzone przy pomocy Kosmicznego Teleskopu Hubble’a zostały wstrzymane. Jak podała NASA, powodem jest usterka żyroskopu.

Teleskop Hubble’a ma problem. Wstrzymano obserwacje

Teleskop Hubble’a ma problem. Wstrzymano obserwacje

Źródło:
NASA, PAP

Bilans ofiar śmiertelnych powodzi i lawin błotnych, które nawiedziły w poniedziałek miasto Mai Mahiu w środkowej Kenii, wzrósł do 48. Trwają poszukiwania kilkudziesięciu zaginionych.

Powodzie w Kenii. "To jakiś zły sen, najczarniejszy moment"

Powodzie w Kenii. "To jakiś zły sen, najczarniejszy moment"

Źródło:
Reuters, tvnmeteo.pl

Trzech tajkonautów wróciło we wtorek na Ziemię. Tym samym zakończyła się ich sześciomiesięczna misja na chińskiej stacji kosmicznej Tiangong. - Jestem dumny z mojej ojczyzny - powiedział Tang Hongbo, jeden z tajkonautów.

Półroczna misja dobiegła końca. Tajkonauci wrócili na Ziemię

Półroczna misja dobiegła końca. Tajkonauci wrócili na Ziemię

Źródło:
Reuters, PAP, AP

Ulewny deszcz nawiedził południową Francję. Opady wynoszące ponad 60 litrów na metr kwadratowy są powodem do radości - tak dużo wody nie spadło tam od dwóch lat. Nawet kilkudniowe ulewy mogą jednak nie wystarczyć, by naprawić szkody, jakie w regionie wyrządziła długotrwała susza.

Od lat w Pirenejach nie spadło tyle deszczu. Ziemia błaga o więcej

Od lat w Pirenejach nie spadło tyle deszczu. Ziemia błaga o więcej

Źródło:
Le Parisien, Meteo France

Mgławica Koński Łeb została zaobserwowana okiem Kosmicznego Teleskopu Jamesa Webba. Po raz pierwszy udało się uchwycić fragment mgławicy w tak wysokiej rozdzielczości. Jak tłumaczą badacze, jest to idealny obiekt do badań ewolucji międzygwiezdnej materii.

Naukowcy zobaczyli kultowy kosmiczny krajobraz z bliska

Naukowcy zobaczyli kultowy kosmiczny krajobraz z bliska

Źródło:
PAP, ESA, NASA JPL

Główny Inspektorat Ochrony Środowiska (GIOŚ) podsumował jakość powietrza w Polsce za rok 2023. Z raportu wynika między innymi, że stężenie pyłu zawieszonego PM10 zmniejszyło się w ubiegłym roku o około 13 procent w porównaniu do roku 2022. Sprawdź, co jeszcze pokazuje analiza ekspertów.

Jakim powietrzem oddychaliśmy? GIOŚ podsumował 2023 rok

Jakim powietrzem oddychaliśmy? GIOŚ podsumował 2023 rok

Źródło:
PAP

W drodze do Polski jest fala gorącego powietrza. Kiedy możemy się spodziewać niemal letniej aury? Sprawdź długoterminową prognozę pogody na 16 dni, przygotowaną przez prezentera tvnmeteo.pl Tomasza Wasilewskiego.

Pogoda na 16 dni: takiej sytuacji nie było od dawna

Pogoda na 16 dni: takiej sytuacji nie było od dawna

Źródło:
tvnmeteo.pl

Fala upałów nawiedziła Tajlandię. We wtorek termometry pokażą ponad 40 stopni Celsjusza. Władze apelują, aby unikać przebywania na świeżym powietrzu, bo może to grozić udarem cieplnym.

Temperatura przekroczy 40 stopni. "Nigdy w życiu nie doświadczyłem takiego upału"

Temperatura przekroczy 40 stopni. "Nigdy w życiu nie doświadczyłem takiego upału"

Źródło:
Reuters, scmp.com, accuweather.com, bangkokpost.com

Weekend przyniósł Katalonii opady deszczu. Zdaniem ekspertów ze służby meteorologicznej AEMET, deszcz może załagodzić trwającą od dłuższego czasu w tym regionie Hiszpanii suszę.

Załamanie pogody w Barcelonie

Załamanie pogody w Barcelonie

Źródło:
ENEX, lavanguardia.com,elperiodico.com

Cztery zebry uciekły z przyczepy i zakłóciły ruch na drodze stanowej numer 90 w mieście North Bend w stanie Waszyngton. Część została złapana na jednej z posesji.

"Miałam tu mnóstwo niedźwiedzi, ale jak dotąd żadnych zeber"

"Miałam tu mnóstwo niedźwiedzi, ale jak dotąd żadnych zeber"

Źródło:
ENEX, independent.co.uk, fox13seattle.com

Zwierzęta morskie zamieszkujące wybrzeża stanu Sao Paulo są zatrute kokainą. Brazylijscy naukowcy przekazali, że narkotyk może zaburzać prawidłowy rozwój oraz rozmnażanie małży i węgorzy. Walka z tym zanieczyszczeniem jest bardzo trudna z uwagi na nielegalny charakter jego dystrybucji.

Owoce morza z tej części Brazylii "są zatrute kokainą"

Owoce morza z tej części Brazylii "są zatrute kokainą"

Źródło:
FAPESP

Wiatr porywający fragmenty budynków, wybuchające linie energetyczne, gigantyczne kule gradowe - tak wyglądała trąba powietrzna, która w sobotę spustoszyła Kanton w Chinach. Jak przekazali synoptycy, kolejne dni przyniosą południowej części kraju dalsze pogodowe zagrożenia.

Budynki rozrywane na strzępy i kule ognia. Trąba powietrzna na przerażających nagraniach

Budynki rozrywane na strzępy i kule ognia. Trąba powietrzna na przerażających nagraniach

Źródło:
Reuters, globaltimes.cn, tvnmeteo.pl

Cztery osoby zginęły na skutek tornad, które w weekend przeszły nad amerykańskim stanem Oklahoma. Szczególnie silny wiatr uderzył w miejscowości Sulphur i Marietta - tam potwierdzono porywy o prędkości co najmniej 218 kilometrów na godzinę. Jedną ofiarę śmiertelną odnotowano także w stanie Iowa.

"To, co zobaczyłem w centrum, jest niewyobrażalne"

"To, co zobaczyłem w centrum, jest niewyobrażalne"

Źródło:
PAP, The Oklahoman, CNN

Fala upałów utrzymuje się nad Filipinami. W tygodniu temperatura odczuwalna ma sięgnąć rekordowej jak na tę porę roku wartości 45 stopni Celsjusza. Z uwagi na gorąco stacjonarne lekcje zostały tymczasowo zawieszone. Meteorolodzy prognozują, że w maju będzie jeszcze gorzej.

Od gorąca uczniowie mdleli podczas zajęć

Od gorąca uczniowie mdleli podczas zajęć

Źródło:
Reuters, philstar.com

Mieszkańcy Indii zmagają się z upałami. Są miejsca z temperaturą sięgającą 45 stopni. Władze ostrzegają przed wychodzeniem na zewnątrz wtedy, kiedy jest najgoręcej, i otwierają specjalne centra, w których można się schronić przed spiekotą.

Upał w Indiach jest nie do zniesienia. "Dostajemy  swędzącej wysypki, miewamy zawroty głowy"

Upał w Indiach jest nie do zniesienia. "Dostajemy swędzącej wysypki, miewamy zawroty głowy"

Źródło:
Reuters, NDTV, The New Indian Express