Fala gor膮ca, kt贸ra nawiedzi艂a w tym roku w Syberi臋, mog艂a sprawi膰, 偶e do 偶ycia obudzi艂y si臋 zahibernowane przez d艂ugi czas laseczki w膮glika. Obecnie w膮glik zagra偶a ca艂emu regionowi. W zaledwie kilka dni zdziesi膮tkowa艂 lokaln膮 populacj臋 renifer贸w. Kilkudziesi臋ciu rdzennych mieszka艅c贸w tego obszaru zosta艂o przeniesionych w inne miejsce.
Epidemia w膮glika w zachodniej Syberii od 24 lipca zabi艂a 1500 renifer贸w. Mia艂a tak偶e wp艂yw na ludzi. Hospitalizowanych zosta艂o 40 nomad贸w zamieszkuj膮cych P贸艂wysep Jamalski. W艣r贸d nich by艂o czworo dzieci. Pewne 藕r贸d艂a donosz膮 tak偶e o 艣mierci 12-latka. Niekt贸rzy pasterze b臋d膮 obj臋ci kwarantann膮 nawet do wrze艣nia. Miejscowy gubernator og艂osi艂 stan wyj膮tkowy.
"Zombie epidemia"
Okre艣lanie tego zjawiska jako "zombie epidemia" mo偶e wydawa膰 si臋 nieco dziwne, jednak jest to prawdopodobnie najlepszy spos贸b na wyja艣nienie tego, co aktualnie dzieje si臋 w zachodniej Syberii. W膮glik wcze艣niej pojawi艂 si臋 na tym obszarze w 1941 roku. Wtedy tak偶e pad艂o wiele renifer贸w. Przez mro藕ne lokalne warunki jedno z tych zdech艂ych zwierz膮t cz臋艣ciowo zachowa艂o si臋 do dzisiaj.
Przez 75 lat cia艂o ssaka pozostawa艂o nietkni臋te pod warstw膮 lodu. Jednak tego lata syberyjsk膮 tundr臋 nawiedzi艂 upa艂, kt贸ry spowodowa艂, 偶e temperatura by艂a a偶 o 5,6 st. C wy偶sza ni偶 zazwyczaj. Wystarczy艂o to do tego, aby zdech艂y jele艅 odtaja艂, a wtedy d艂ugo u艣pione bakterie znajduj膮ce si臋 w jego ciele obudzi艂y si臋 do 偶ycia. W ten spos贸b rozpocz臋艂a si臋 tzw. epidemia zombie.
呕yj膮 nawet 105 lat
Wed艂ug bada艅 z 2011 roku, kt贸re prowadzili Borys A. Rewicz i Marina A. Podolnaja, czyli dw贸jka naukowc贸w z Rosyjskiej Akademii Nauk, formy przetrwalnikowe w膮glika mog膮 pozostawa膰 偶ywe w wiecznej zmarzlinie przez okres nawet 105 lat. Gdy znajduj膮 si臋 g艂臋biej pod ziemi膮, stan hibernacji mo偶e trwa膰 jeszcze d艂u偶ej. W tym regionie istnieje wiele miejsc poch贸wku byd艂a, kt贸re pad艂o w wyniku zaka偶enia w膮glikiem. Obecnie mog膮 si臋 one sta膰 kolejnymi ogniskami bakterii.
- W zwi膮zku z rozmarzaniem wiecznej zmarzliny, wektory 艣miertelnych infekcji z XIII i XIX wieku mog膮 powr贸ci膰, szczeg贸lnie w okolicach cmentarzy, gdzie pochowano ofiary infekcji - alarmuj膮 rosyjscy naukowcy.
Powszechna bakteria
Laseczka w膮glika (Bacillus anthracis) to do艣膰 powszechna bakteria, kt贸ra wyst臋puje na ca艂ym 艣wiecie. Objawy zwi膮zane z infekcj膮 bakteryjn膮 mog膮 przybiera膰 r贸偶ne formy i dotyczy膰 sk贸ry, uk艂adu oddechowego, jelitowego lub 偶ylnego.
W膮glik sk贸rny uwa偶any jest za najmniej niebezpieczny. Bez leczenia umiera jedynie 20 procent zaka偶onych. Najgro藕niejsz膮 odmian膮 bakterii jest w膮glik p艂ucny, kt贸ry zabija oko艂o 85 procent os贸b, o ile leki nie zostan膮 podane na czas. Szczepionki s膮 powszechnie dost臋pne, podobnie jak antybiotyki dla os贸b, kt贸re mia艂y styczno艣膰 z bakteri膮.
Zarodniki w膮glika mog膮 d艂ugo przebywa膰 w 艣rodowisku, przez co ich zanik zajmuje bardzo du偶o czasu. W zwi膮zku z tym bakteri臋 stosuje si臋 jako bro艅 biologiczn膮. Po raz pierwszy u偶yto go w ten spos贸b w 1916 roku, gdy skandynawscy rebelianci u偶yli go przeciwko si艂om rosyjskim w Finlandii.
P贸藕niej u偶ywali go tak偶e terrory艣ci. W wyniku ataku w 2001 roku w Stanach Zjednoczonych zainfekowane zosta艂y 22 osoby, a pi臋膰 innych zmar艂o. W Rosji w膮glik pojawia艂 si臋 ju偶 kilka razy, m.in. w 1979 roku po wypadku w sowieckiej fabryce broni biologicznej. W wyniku tego zdarzenia zmar艂y wtedy 64 osoby.
W lipcu w innym miejscu na 艣wiecie odkryto tak偶e inn膮 niebezpieczn膮 bakteri臋. Mo偶e nie jest tak gro藕na, jak w膮glik, jednak nie wolno jej bagatelizowa膰. "Superbakteria" zosta艂a znaleziona w wodach Rio de Janeiro tu偶 przed Igrzyskami Olimpijskimi. Wiadomo, 偶e jest odporna na leki.
Autor: zupi/map / 殴r贸d艂o: IFL Science, Washington Post