Zimni ogrodnicy. Skąd wziął się ten fenomen klimatyczny

[object Object]
Mamy dzień rewolucji pogodowejtvnmeteo.pl
wideo 2/5

Zimni ogrodnicy to zjawisko klimatyczne spotykane co roku w połowie maja. Związane jest ze zmianą cyrkulacji powietrza nad Europą. Sprawdź, dlaczego ten fenomen jest ważny dla ogrodników oraz skąd wzięła się jego nazwa.

Zjawisko zimnych ogrodników, zwane też zimną Zośką, to fenomen klimatyczny spotykany w środkowej Europie. Dochodzi do niego, kiedy po okresie utrzymania się wyżu barycznego nad Środkową i Wschodnią Europą, a i także nad Polską, zmienia się cyrkulacja atmosferyczna. Wyż słabnie, a jego miejsce zajmuje niż baryczny, przynoszący zimne powietrze z obszarów polarnych.

IMGW WYDAŁ OSTRZEŻENIA PRZED PRZYMROZKAMI

Zimni ogrodnicy 2020

Jak informuje Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej, powołując się na Obserwatorium Astronomiczne Uniwersytetu Jagiellońskiego, analiza danych z lat 1881-1980 pokazała, że w 95 spośród tych lat zaobserwowano istotne ochłodzenia w okresie od 1 do 25 maja. Aż w dziewięciu latach spadek temperatury z dnia na dzień przekraczał dziesięć stopni Celsjusza. Dzięki tym danym ustalono, że największe prawdopodobieństwo ochłodzenia występuje między 10 a 17 maja i wynosi ono aż 34 procent.

Skąd wzięła się nazwa zimnych ogrodników? To święty Pankracy, którego wspomnienie przypada na 12 maja, św. Serwacy (13 maja) oraz św. Bonifacy (14 maja). Zimna Zośka, czyli św. Zofia, ma swoje święto 15 maja. Tego samego dnia wspomina się też świętego Izydora, zwanego też Oraczem, który jest patronem rolników, a także orędownikiem w czasie suszy.

Zwiastują koniec przymrozków

Jak głoszą staropolskie przysłowia i wierzenia ludowe, te dni to ostatni moment, kiedy mogą pojawić się przymrozki. To ważna informacja dla ogrodników i botaników. Po tych dniach chłód jeszcze może się nasilać, ale nie w takim stopniu, by stwarzać zagrożenie dla roślin.

Chłód już do nas dotarł

W poniedziałek przez Polskę przechodzi front atmosferyczny. Za nim zaczęło do nas płynąć chłodniejsze powietrze znad Arktyki.

- Teraz mamy taką sytuację, że napływa do nas bardzo chłodne arktyczne powietrze z północy i nie jest to sytuacja nienaturalna. Trochę rzadziej spotykane, ale takie napływy masy powietrza są obserwowane i są dosyć typowe, jeżeli chodzi o maj - powiedział rzecznik IMGW Grzegorz Walijewski. - Stąd między innymi coś takiego, jak zimni ogrodnicy czy zimna Zośka - zauważył.

SPRAWDŹ NAJNOWSZĄ POGODĘ TVNMETEO.PL NA PIĘĆ DNI

Prognozowana temperatura w kolejnych dniach (Ventusky.com)
Prognozowana temperatura w kolejnych dniach (Ventusky.com)Ventusky.com

Autor: dd/map / Źródło: IMGW, tvnmeteo.pl, PAP

Źródło zdjęcia głównego: Dan Keck/Public domain

Pozostałe wiadomości

Nad Polską w czwartek i w nocy z czwartku na piątek pojawiały się burze, które miały poważne skutki. W Gorzowie Wielkopolskim (woj. lubuskie) zalane zostały ulice, w powiecie gryfińskim (woj. zachodniopomorskie) drzewo spadło na lokal gastronomiczny i "wyrywało 100-letnie dęby".

Burze w Polsce. "Wyrywało 100-letnie dęby"

Burze w Polsce. "Wyrywało 100-letnie dęby"

Aktualizacja:
Źródło:
TVN24, tvnmeteo.pl

Pogoda na dziś. Piątek 27.06 przyniesie spore zachmurzenie, poza tym pojawią się przelotne opady deszczu. Lokalnie może też zagrzmieć. Termometry pokażą maksymalnie 26 stopni.

Pogoda na dziś - piątek 27.06. Chmury, deszcz i burze, do 26 stopni

Pogoda na dziś - piątek 27.06. Chmury, deszcz i burze, do 26 stopni

Źródło:
tvnmeteo.pl

Sławosz Uznański-Wiśniewski jest już na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej. Poczas oficjalnej ceremonii powitania nowej załogi na pokładzie ISS Polak otrzymał odznakę astronauty z przypisanym sobie numerem.

Pierwszy Polak na ISS - astronauta numer 635

Pierwszy Polak na ISS - astronauta numer 635

Aktualizacja:
Źródło:
PAP, TVN24

Fala upałów nawiedziła Włochy. Piątek i sobota będą krytyczne, bo w te dni wartości na termometrach zbliżą się do 40 stopni. Włoskie ministerstwo zdrowia wydało dla wielu miast czerwony alarm przed spiekotą. Apel o ostrożność kieruje do tysięcy polskich turystów ambasada Rzeczypospolitej Polskiej.

Ambasada ostrzega Polaków we Włoszech przed skwarem

Ambasada ostrzega Polaków we Włoszech przed skwarem

Źródło:
PAP, meteo.it, ilmeteo.it

Gwałtowna burza w zaledwie kilka minut zniszczyła XI-wieczny kościół we francuskiej Normandii. Renowacja historycznego budynku trwała aż 35 lat.

Wieża dzwonnicy runęła na nawę. Burza zniszczyła XI-wieczny kościół

Wieża dzwonnicy runęła na nawę. Burza zniszczyła XI-wieczny kościół

Źródło:
tvnmeteo.pl

Sławosz Uznański-Wiśniewski oficjalnie stał się astronautą o numerze 635. - Bardzo dziękuję wam za zaufanie. Tak jak już wcześniej mówiłem, kosmos jednoczy - powiedział, odbierając odznakę od dowódczyni misji Axiom 4 Peggy Whitson.

Sławosz Uznański-Wiśniewski otrzymuje odznakę astronauty. Nagranie

Sławosz Uznański-Wiśniewski otrzymuje odznakę astronauty. Nagranie

Źródło:
TVN24, tvnmeteo.pl

W najbliższych dniach zapanuje prawdziwie letnia aura. W weekend pojawią się gdzieniegdzie symboliczne opady deszczu. Nowy tydzień przyniesie znaczny wzrost temperatury.

Pierwsze dni wakacji będą gorące. Jak ciepło się zrobi?

Pierwsze dni wakacji będą gorące. Jak ciepło się zrobi?

Źródło:
tvnmeteo.pl

Trwa misja Ax-4 z udziałem polskiego astronauty Sławosza Uznańskiego-Wiśniewskiego. Polak wraz z załogą zmierza w kierunku Międzynarodowej Stacji Kosmicznej na pokładzie kapsuły Dragon. Kilka minut przed godziną 8 polskiego czasu załoga misji Ax-4 połączyła się z Ziemią. Od godziny 12 w TVN24 i TVN24+ trwa program specjalny, w którym pokażemy kluczowe momenty misji Polaka.

"Witamy, Ziemio!" Pierwsze słowa załogi misji Ax-4 z kosmosu

"Witamy, Ziemio!" Pierwsze słowa załogi misji Ax-4 z kosmosu

Źródło:
PAP, Axiom Space

Nadmierne połowy doprowadziły do ewolucji dorsza bałtyckiego, który w ich skutek stał się mniejszą rybą - piszą naukowcy w nowym artykule. Populacja tej ryby w Bałtyku dotarła "na skraj załamania" i jej połów jest od 2019 roku zakazany.

Dorsz z Bałtyku się skurczył. Zaskakująca ewolucja przez człowieka

Dorsz z Bałtyku się skurczył. Zaskakująca ewolucja przez człowieka

Źródło:
PAP

Sławosz Uznański-Wiśniewski wraz z załogą misji Ax-4 jest w drodze na Międzynarodową Stację Kosmiczną. W nocy ze środy na czwartek na polskim niebie można było zobaczyć ISS i podążającą za nią kapsułę Crew Dragon. To wyjątkowe wydarzenie udało się uwiecznić na nagraniu. Od godziny 12 w TVN24 i TVN24+ trwa program specjalny, w którym pokażemy kluczowe momenty misji Polaka.

Sławosz na polskim niebie! Wyjątkowe nagranie

Sławosz na polskim niebie! Wyjątkowe nagranie

Źródło:
Karol Wójcicki - Z Głową W Gwiazdach

Kapsuła Dragon Grace zbliża się do Międzynarodowej Stacji Kosmicznej. O tym, jak będzie wyglądać ta skomplikowana procedura, opowiadał reporter TVN24BiS Hubert Kijek. Od godziny 12 w TVN24 i TVN24+ trwa program specjalny, w którym pokażemy kluczowe momenty misji Polaka.

Zwolnią do centymetra na sekundę. Tak będzie wyglądało dokowanie do ISS

Zwolnią do centymetra na sekundę. Tak będzie wyglądało dokowanie do ISS

Źródło:
TVN24

Piorun uderzył w powierzchnię jeziora, raniąc przy tym dwadzieścia osób. Do zdarzenia doszło w hrabstwie Lexington w Karolinie Południowej w USA.

Piorun trafił w grupę ludzi. "Pojawił się znikąd"

Piorun trafił w grupę ludzi. "Pojawił się znikąd"

Źródło:
CNN

Lot doktora Sławosza Uznańskiego-Wiśniewskiego na Międzynarodową Stację Kosmiczną może być ogromnym krokiem Polski w stronę rozwoju technologii. Tomasz Rożek, założyciel Fundacji "Nauka. To lubię", mówił w "Faktach po Faktach", że jeśli tego wydarzenia odpowiednio nie wykorzystamy, to stanie się ono podpalonym snopkiem słomy. - Po to, żeby to nie zostało kupką popiołu, my musimy na to pracować - dodał.

Lot Polaka to wielka szansa. "Trzeba ją wykorzystać, by nie została kupką popiołu"

Lot Polaka to wielka szansa. "Trzeba ją wykorzystać, by nie została kupką popiołu"

Źródło:
Fakty po południu, tvnmeteo.pl

Polski astronauta Sławosz Uznański-Wiśniewski jest już na orbicie i wraz z załogą misji Ax-4 zmierza w kierunku Międzynarodowej Stacji Kosmicznej. Historyczny start śledziło i oglądało tysiące osób na całym świecie.

Ten dzień zapamiętamy na długo. Historyczny lot Polaka na zdjęciach

Ten dzień zapamiętamy na długo. Historyczny lot Polaka na zdjęciach

Źródło:
PAP

Załoga misji Axiom-4, w tym doktor Sławosz Uznański-Wiśniewski, leci kapsułą Dragon na Międzynarodową Stację Kosmiczną. Przed astronautami długa podróż. Co będą robić w czasie tak długiego lotu? - Kiedy kapsuła obierze normalną trajektorię lotu, załoga będzie mogła rozpiąć pasy, wyjść z foteli, zdjąć skafandry i delektować się widokami - mówił Hubert Kijek, reporter TVN24 BiS.

Załoga Axiom-4 leci na ISS. "Trudno będzie im zasnąć z takim widokiem"

Załoga Axiom-4 leci na ISS. "Trudno będzie im zasnąć z takim widokiem"

Źródło:
tvnmeteo.pl, PAP, TVN24

W jednym z chińskich hoteli pandki rude były przez pracowników wpuszczane o poranku do pokojów, by budzić gości. W sieci pojawiły się nagrania, na których widać, jak dorośli i dzieci karmią, głaszczą i nagrywają zwierzęta z bliskiej odległości. Jak podał "The Independent", na hotel spadła fala krytyki z powodu wykorzystywania zagrożonego gatunku do zabawiania gości i nieetycznego zarabiania kosztem zwierząt.

Hotel wykorzystywał pandki rude do budzenia gości

Hotel wykorzystywał pandki rude do budzenia gości

Źródło:
Independent

Ruszyła misja Ax-4, w której udział bierze Sławosz Uznański-Wiśniewski. Załogę na Międzynarodową Stację Kosmiczną (ISS) wynosi kapsuła Dragon, która wraz z rakietą Falcon 9 zrewolucjonizowała przemysł kosmiczny. W trakcie lotu poznaliśmy imię, jakie astronauci wybrali dla swojego statku kosmicznego.

Tak nazwano kapsułę, w której lecą astronauci. "To więcej niż imię"

Tak nazwano kapsułę, w której lecą astronauci. "To więcej niż imię"

Aktualizacja:
Źródło:
tvnmeteo.pl, SpaceX, Financial Times

Z Centrum Lotów Kosmicznych Johna F. Kennedy'ego na Florydzie wystartowała rakieta, która zabierze misję Ax-4 na Międzynarodową Stację Kosmiczną. W skład załogi wchodzi Sławosz Uznański-Wiśniewski. Będzie pierwszym Polakiem w historii, który postawi stopę na ISS. Misja Ignis, realizowana przy współpracy z Europejską Agencją Kosmiczną, to nie tylko prestiżowe wydarzenie, ale także technologiczny i edukacyjny przełom dla polskiego sektora kosmicznego.

Otwiera się nowa era w polskiej eksploracji kosmosu

Otwiera się nowa era w polskiej eksploracji kosmosu

Źródło:
PAP

Punktualnie o godzinie 8.31 z przylądka Canaveral na Florydzie w kosmos poleciał Sławosz Uznański-Wiśniewski. Wcześniej Polak pożegnał się jeszcze z rodziną.

Sławosz Uznański-Wiśniewski żegna się z rodziną przed startem. Wzruszające nagranie

Sławosz Uznański-Wiśniewski żegna się z rodziną przed startem. Wzruszające nagranie

Źródło:
TVN24

Upały nawiedziły wschodnią część Stanów Zjednoczonych. W wielu miejscach temperatura przekroczyła 35 stopni Celsjusza, a władze wydały ostrzeżenia. Zwiększone zapotrzebowanie na klimatyzację i wentylację doprowadziło do przerw w dostawie prądu.

Skwar w USA. Jest ofiara śmiertelna

Skwar w USA. Jest ofiara śmiertelna

Źródło:
PAP

Strażacy już trzeci dzień walczą z pożarem na greckiej wyspie Chios. Władze ogłosiły tam stan wyjątkowy, a ponad 20 wiosek otrzymało nakazy ewakuacji.

Kolejne nakazy ewakuacji na greckiej wyspie

Kolejne nakazy ewakuacji na greckiej wyspie

Źródło:
Reuters, Greek Reporter

Amerykańskie miasto Madison w stanie Wisconsin nawiedziła w poniedziałek ulewa. Opady były tak duże, że dach jednego z supermarketów częściowo zawalił się pod naporem wody.

Lało tak, że zarwał się dach supermarketu

Lało tak, że zarwał się dach supermarketu

Źródło:
Spectrum News, City of Madison

Część Chin zmaga się z intensywnymi opadami deszczu, które powodują zniszczenia. To, jak niebezpieczna jest pogoda, widać na nagraniu pokazującym ciężarówkę, która zawisła nad zarwanym mostem. Betonowa konstrukcja zawaliła się po ulewach.

Ciężarówka zawisła nad przepaścią

Ciężarówka zawisła nad przepaścią

Źródło:
Reuters

Nie żyje 29-latek ze stanu Kolorado, który spędzał na Florydzie miesiąc miodowy. Piorun trafił go przy częściowo słonecznym niebie, gdy mężczyzna stał po kostki w wodzie.

Piorun zabił mężczyznę na plaży. Był w podróży poślubnej

Piorun zabił mężczyznę na plaży. Był w podróży poślubnej

Źródło:
tvn24.pl

Wtorek mieszkańcom północy Polski upływa pod znakiem silnego wiatru. Na Kontakt24 otrzymaliśmy zdjęcia szkód, które wyrządził on w Ustce.

Wiatr wyrządził szkody w Ustce. Zdjęcia Reportera24

Wiatr wyrządził szkody w Ustce. Zdjęcia Reportera24

Źródło:
Kontakt24, tvnmeteo.pl

W poniedziałek przez Polskę przetoczył się burzowy front. Silny wiatr powalał drzewa i łamał gałęzie, które spadały na ulice i samochody. W wyniku przejścia nawałnic dwie osoby zostały ranne.

Dwie osoby ranne po burzach. "W okna waliło, jakby ktoś wiadrami wodę lał"

Dwie osoby ranne po burzach. "W okna waliło, jakby ktoś wiadrami wodę lał"

Aktualizacja:
Źródło:
Portalik25.pl, Jawor, tvnmeteo.pl

Minionej nocy mieszkańcy części Polski mogli zobaczyć na niebie wyjątkowy spektakl. Wszystko za sprawą obłoków srebrzystych. Zdjęcia tego zjawiska otrzymaliśmy na Kontakt24.

Niebo zaiskrzyło. Obłoki srebrzyste nad Polską

Niebo zaiskrzyło. Obłoki srebrzyste nad Polską

Źródło:
Kontakt24, tvnmeteo.pl

Dwie trąby wodne pojawiły się u wybrzeży miasta Bradenton na Florydzie. Zjawiska zostały uchwycone na nagraniu. Zdaniem eksperta z Narodowej Służby Meteorologicznej (NWS), zobaczenie dwóch trąb jednocześnie to rzadkość.

Trąby wodne wirowały nad wodą. Nagranie

Trąby wodne wirowały nad wodą. Nagranie

Źródło:
CNN, fox13news.com, miamiherald.com, tampabay.com

Naukowcy odkryli, że pewien gatunek ćmy żyjący w Australii, który każdego roku wyrusza na długą wędrówkę, do nawigacji używa gwiazd. To pierwszy raz, gdy poznano taką umiejętność u bezkręgowców pokonujących ogromne dystanse.

Pokonują nawet tysiąc kilometrów, używają gwiazd jako nawigacji

Pokonują nawet tysiąc kilometrów, używają gwiazd jako nawigacji

Źródło:
Phys, AFP